آیه فَهَلْ يَنْتَظِرُونَ إِلاَّ مِثْلَ أَيَّامِ الَّذينَ خَلَوْا مِنْ قَبْلِهِمْ قُلْ فَانْتَظِرُوا إِنِّي مَعَكُمْ مِنَ الْمُنْتَظِرينَ [102]
آيا آنها [چيزى] جز همانند روزهاى [مجازات] پيشينيان را انتظار مىكشند؟! بگو: «شما انتظار بكشيد، من نيز با شما انتظار مىكشم»!
الصّادقین (علیها السلام)- فی تفسیر العیاشی عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحَدِهِمَا (علیها السلام) قَال إِنَّ اللَّهَ قَضَی الِاخْتِلَافَ عَلَی خَلْقِهِ وَ کَانَ أَمْراً قَدْ قَضَاهُ فِی عِلْمِهِ کَمَا قَضَی عَلَی الْأُمَمِ مِنْ قَبْلِکُمْ وَ هِیَ السُّنَنُ وَ الْأَمْثَالُ یَجْرِی عَلَی النَّاسِ فَجَرَتْ عَلَیْنَا کَمَا جَرَتْ عَلَی الَّذِینَ مِنْ قَبْلِنَا وَ قَوْلُ اللَّهِ حَقٌّ قَالَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی لِمُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) سُنَّةَ مَنْ قَدْ أَرْسَلْنا قَبْلَکَ مِنْ رُسُلِنا وَ لا تَجِدُ لِسُنَّتِنا تَحْوِیلًا وَ قَالَ فَهَلْ یَنْظُرُونَ إِلَّا سُنَّتَ الْأَوَّلِینَ فَلَنْ تَجِدَ لِسُنَّتِ اللهِ تَبْدِیلًا وَ لَنْ تَجِدَ لِسُنَّتِ اللهِ تَحْوِیلًا وَ قَالَ فَهَلْ یَنْتَظِرُونَ إِلَّا مِثْلَ أَیَّامِ الَّذِینَ خَلَوْا مِنْ قَبْلِهِمْ قُلْ فَانْتَظِرُوا إِنِّی مَعَکُمْ مِنَ الْمُنْتَظِرِینَ وَ قَالَ (علیه السلام) لَا تَبْدِیلَ لِقَوْلِ اللَّهِ.
امام باقر و امام صادق (علیها السلام)- از یکی از ایشان (علیها السلام) نقل است: خداوند به اختلاف و ناهمگونی میان آفریدگانش حکم نموده و این چیزی است که در علم خود آن را حتمی ساخته است؛ همچنانکه بر امّتهای پیش از شما نیز چنین حکمی فرموده است. و این سنّتها و نمونههایی که بر همهی مردم جاری میشود، بر ما نیز جاری شد؛ چنانچه بر گذشتگان جاری گشت. کلام خدا حق است و او به حضرت محمّد (صلی الله علیه و آله) فرمود: این سنّت [ما در مورد] پیامبرانی است که پیش از تو فرستادیم و هرگز برای سنّت ما تغییر و دگرگونی نخواهی یافت! (اسراء/ ۷۷) و فرمود: آیا آنها چیزی جز سنّت پیشینیان و [عذابهای دردناک آنان] را انتظار دارند؟! هرگز برای سنّت خدا تبدیل نخواهی یافت، و هرگز برای سنّت الهی تغییری نمییابی! (فاطر/۴۳) و فرمود: فَهَلْ یَنْتَظِرُونَ إِلَّا مِثْلَ أَیَّامِ الَّذِینَ خَلَوْا مِنْ قَبْلِهِمْ قُلْ فَانْتَظِرُوا إِنِّی مَعَکُمْ مِنَ المُنْتَظِرِینَ. [منظور این است که] سخن الهی تغییرناپذیر است.
الرّضا (علیه السلام)- عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ فُضَیْلٍ: سَأَلْتُهُ عَنْ شَیْءٍ فِی الْفَرَجِ. فَقَالَ: أَ وَ لَیْسَ تَعْلَمُ أَنَّ انْتِظَارَ الْفَرَجِ مِنَ الْفَرَجِ إِنَّ اللَّهَ یَقُولُ فَانْتَظِرُوا إِنِّی مَعَکُمْ مِنَ الْمُنْتَظِرِینَ.
امام رضا (علیه السلام)- از محمّدبنفضیل نقل است که گفته است: از امام رضا (علیه السلام) دربارهی موضوع فَرَج پرسیدم. فرمود: «مگر نمیدانی که انتظار فَرَج، بخشی از فَرَج است؟ و خداوند نیز فرموده است: فَانتَظِرُواْ إِنِّی مَعَکُم مِّنَ الْمنتَظِرِینَ».
الرّضا (علیه السلام)- عَنِ الْبَزَنْطِی: مَا أَحْسَنَ الصَّبْرَ وَ انْتِظَارَ الْفَرَجِ أَ مَا سَمِعْتَ قَوْلَ الْعَبْدِ الصَّالِحِ (علیه السلام) وَ ارْتَقِبُوا إِنِّی مَعَکُمْ رَقِیبٌ وَ فَانْتَظِرُوا إِنِّی مَعَکُمْ مِنَ الْمُنْتَظِرِینَ فَعَلَیْکُمْ بِالصَّبْرِ فَإِنَّهُ إِنَّمَا یَجِیءُ الْفَرَجُ عَلَی الْیَأْسِ وَ قَدْ کَانَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ أَصْبَرَ مِنْکُم.
امام رضا (علیه السلام)- از بزنطی نقل شده است: چقدر صبر پیشهگرفتن و انتظار فرجکشیدن نیکوست! آیا نشنیدهای که شعیب (علیه السلام) فرمود: «شما انتظار بکشید، من هم در انتظارم! (هود/۹۳) و فَانْتَظِرُوا إِنِّی مَعَکُمْ مِنَ المُنْتَظِرِینَ پس صبر پیشه کنید که گشایش کارها در هنگام ناامیدی حاصل میشود و گذشتگان شما از شما صبورتر بودند».