آیه ۵۲ - سوره انفال

آیه كَدَأْبِ آلِ فِرْعَوْنَ وَ الَّذينَ مِنْ قَبْلِهِمْ كَفَرُوا بِآياتِ اللهِ فَأَخَذَهُمُ اللهُ بِذُنُوبِهِمْ إِنَّ اللهَ قَوِيٌّ شَديدُ الْعِقابِ [52]

[حال اين گروه مشركان]، همانند حال فرعونيان، و كسانى است كه پيش از آنان بودند؛ آن‌ها آيات خدا را انكار كردند؛ خداوند هم آنان را به گناهانشان كيفر داد؛ خداوند توانا، و سخت كيفر است!

۱
(انفال/ ۵۲)

الصّادق (علیه السلام)- رَوَی الصَّدُوقُ فِی الْفَقِیهِ قَالَ: سُئِلَ الصَّادِقُ (علیه السلام) عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ اللهُ یَتَوَفَّی الْأَنْفُسَ حِینَ مَوْتِها وَ عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ قُلْ یَتَوَفَّاکُمْ مَلَکُ الْمَوْتِ الَّذِی وُکِّلَ بِکُمْ وَ عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ الَّذِینَ تَتَوَفَّاهُمُ الْمَلائِکَةُ طَیِّبِینَ وَ الَّذِینَ تَتَوَفَّاهُمُ الْمَلائِکَةُ ظالِمِی أَنْفُسِهِمْ وَ عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ تَوَفَّتْهُ رُسُلُنا وَ عَنْ قَوْلِهِ عَزَّوَجَلَّ وَ لَوْ تَری إِذْ یَتَوَفَّی الَّذِینَ کَفَرُوا الْمَلائِکَةُ وَ قَدْ یَمُوتُ فِی السَّاعَهًِْ الْوَاحِدَهًِْ فِی جَمِیعِ الْآفَاقِ مَا لَا یُحْصِیهِ إِلَّا اللَّهُ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ فَکَیْفَ هَذَا فَقَالَ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی جَعَلَ لِمَلَکِ الْمَوْتِ أَعْوَاناً مِنَ الْمَلَائِکَهًِْ یَقْبِضُونَ الْأَرْوَاحَ بِمَنْزِلَهًِْ صَاحِبِ الشُّرْطَهًِْ لَهُ أَعْوَانٌ مِنَ الْإِنْسِ یَبْعَثُهُمْ فِی حَوَائِجِهِ فَتَتَوَفَّاهُمُ الْمَلَائِکَهًُْ وَ یَتَوَفَّاهُمْ مَلَکُ الْمَوْتِ مِنَ الْمَلَائِکَهًِْ مَعَ مَا یَقْبِضُ هُوَ وَ یَتَوَفَّاهَا اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ مِنْ مَلَکِ الْمَوْتِ.

امام صادق ( در کتاب فقیه از صدوق روایت است: از امام صادق (در مورد این فرمایش خداوند عزّوجلّ: خداوند ارواح را به هنگام مرگ قبض می‌کند. (زمر/۴۲) و باز آنجا که فرمود: بگو: «فرشته مرگ که بر شما مأمور شده، [روح] شما را می‌گیرد. (سجده/۱۱) و باز می‌فرماید: همان‌ها که فرشتگان [مرگ] روحشان را می‌گیرند درحالی‌که پاک و پاکیزه‌اند. (نحل/۳۲) و باز می‌فرماید: همان‌ها که فرشتگان [مرگ] روحشان را می‌گیرد درحالی‌که به خود ظلم کرده بودند. (نحل/۲۸) و باز در جای دیگر می‌فرماید: فرستادگان ما جان او را می‌گیرند. (انعام/۶۱) و باز در جای دیگر می‌فرماید: وَ لَوْ تَری إِذْ یَتَوَفَّی الَّذِینَ کَفَرُوا المَلائِکَةُ. حال با توجّه به اینکه در یک زمان آنقدر نفوس در اطراف جهان از دنیا می‌روند که شمارش آن‌ها را جز خدا نتواند، اگر تنها ملک‌الموت قبض روح می‌کند با توجه به مضمون آیات یاد شده چگونه چنین چیزی ممکن است»؟ آن حضرت (پاسخ فرمود: «خداوند تبارک‌وتعالی برای ملک‌الموت دستیاران و یاری‌کنندگانی از فرشتگان قرار داده است که آن‌ها جان‌ها را می‌ستانند؛ مانند رئیس نظمیّه (پلیس) که دارای مددکاران و دستیارانی از میان انسان‌هاست و برای انجام کارها و نیازهای خود به ایشان مأموریت می‌دهد و آنان را به نقاط مختلف گسیل می‌دارد؛ ملائکه نیز به‌همین‌ترتیب از طرف ملک‌الموت اعزام می‌شوند و انسان‌ها را قبض روح می‌کنند و ملک‌الموت نیز جان‌های قبض‌شده را از فرشتگان می‌ستاند علاوه بر آنچه که خود قبض کرده است و همه را خداوند عزّوجلّ از ملک‌الموت می‌ستاند».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۵، ص۶۰۶
من لایحضره الفقیه، ج۱، ص۱۳۶/ بحار الأنوار، ج۶، ص۱۴۴
بیشتر