آیه ۱۹ - سوره مؤمنون

آیه فَأَنْشَأْنا لَكُمْ بِهِ جَنّاتٍ مِنْ نَخِيلٍ وَ أَعْنابٍ لَكُمْ فِيها فَواكِهُ كَثِيرَةٌ وَ مِنْها تَأْكُلُونَ [19]

پس به‌وسيله‌ی آن باغ‌هايى از درختان نخل و انگور براى شما ايجاد كرديم؛ باغ‌هايى كه در آن براى شما ميوه‌هاى فراوانى است؛ و از آن مى‌خوريد.

۱
(مؤمنون/ ۱۹)

الصّادق ( یَعْنِی مَاءَ الْعَقِیقِ.

امام صادق ( منظور از آبی که در زمین ساکن شده است، آبی است که در سرزمین عقیق (شهری در شمال مکه) جمع شده است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۴۸
الکافی، ج۶، ص۳۹۱/ بحارالأنوار، ج۶۳، ص۴۴۹/ وسایل الشیعهًْ، ج۲۵، ص۲۷۱/ نورالثقلین/ البرهان
۲
(مؤمنون/ ۱۹)

الباقر ( فَهِیَ الْأَنْهَارُ وَ الْعُیُونُ وَ الْآبَارُ.

امام باقر ( مقصود؛ نهرها، چشمه‌ها و چاهها است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۴۸
بحارالأنوار، ج۵۶، ص۳۷۳/ القمی، ج۲، ص۹۱/ نورالثقلین
۳
(مؤمنون/ ۱۹)

الرّسول ( أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ الْجَنَّهًِْ إِلَی الْأَرْضِ خَمْسَهًَْ أَنْهَارٍ سَیْحُونَ وَ هُوَ نَهَرُ الْهِنْدِ وَ جَیْحُونَ وَ هُوَ نَهَرُ بَلْخَ وَ دِجْلَهًَْ وَ الْفُرَاتَ وَ هُمَا نَهْرَا الْعِرَاقِ وَ النِّیلَ وَ هُوَ نَهَرُ مِصْرَ أَنْزَلَهَا اللَّهُ مِنْ عَیْنٍ وَاحِدَهًٍْ مِنْ عُیُونِ الْجَنَّهًِْ مِنْ أَسْفَلِ دَرَجَهًٍْ مِنْ دَرَجَاتِهَا عَلَی جَنَاحَیْ جَبْرَائِیلَ فَاسْتَوْدَعَهَا الْجِبَالَ وَ أَجْرَاهَا فِی الْأَرْضِ وَ جَعَلَهَا مَنَافِعَ لِلنَّاسِ فِی أَصْنَافِ مَعَایِشِهِمْ فَذَلِکَ قَوْلُهُ وَ أَنْزَلْنا مِنَ السَّماءِ ماءً بِقَدَرٍ فَأَسْکَنَّاهُ فِی الْأَرْضِ فَإِذَا کَانَ عِنْدَ خُرُوجِ یَأْجُوجَ وَ مَأْجُوجَ أَرْسَلَ اللَّهُ جَبْرَئِیلَ فَرُفِعَ مِنَ الْأَرْضِ الْقُرْآنُ وَ الْعِلْمُ کُلُّهُ وَ الْحَجَرُ مِنْ رُکْنِ الْبَیْتِ وَ مَقَامُ إِبْرَاهِیمَ (وَ تَابُوتُ مُوسَی (بِمَا فِیهِ وَ هَذِهِ الْأَنْهَارُ الْخَمْسَهًُْ فَیُرْفَعُ کُلُّ ذَلِکَ إِلَی السَّمَاءِ فَذَلِکَ قَوْلُهُ تَعَالَی وَ إِنَّا عَلی ذَهابٍ بِهِ لَقادِرُونَ فَإِذَارُفِعَتْ هَذِهِ الْأَشْیَاءُ مِنَ‌الْأَرْضِ فَقَدَأَهْلُهَا خَیْرَ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَهًِْ.

پیامبر ( خدا از بهشت به زمین پنج رود فرود آورد: سیحون که رودی در هند است، جیحون رودی در بلخ، دجله و فرات دو رود در عراق و نیل رودی در مصر؛ خدا آن‌ها را از یک چشمه‌ای از پایین‌ترین درجه‌های بهشت بر دو بال جبرئیل (فرو آورد و در کوهها سپرد و بر روی زمین جاری کرد و آن را برای مراحل مختلف زندگی مردم سودمند قرار داد و این است کلام خدا: وَ أَنْزَلْنا مِنَ السَّماءِ ماءً بِقَدَرٍ فَأَسْکَنَّاهُ فِی الْأَرْضِ؛ وقتی که هنگام خروج یاجوج و مأجوج شود، خدا جبرئیل (را می‌فرستد تا از زمین قرآن، همه‌ی دانش، حجرالأسود را از دیوارهای خانه‌ی خدا مقام ابراهیم (تابوت موسی (و هرچه در تابوت است و این پنج رود را به آسمان بالا برد و این است کلام خداوند عزّوجلّ: و ما بر از بین بردن آن کاملاً قادریم و چون این چیزها از زمین بالا روند اهل زمین خیر و برکت دنیا و آخرت را از دست می‌دهند».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۵۰
بحارالأنوار، ج۵۷، ص۳۸/ مستدرک الوسایل، ج۱۷، ص۲۶ و بحارالأنوار، ج۵۶، ص۳۶۳ و نورالثقلین؛ «بتفاوت»
بیشتر