آیه فَأَنْشَأْنا لَكُمْ بِهِ جَنّاتٍ مِنْ نَخِيلٍ وَ أَعْنابٍ لَكُمْ فِيها فَواكِهُ كَثِيرَةٌ وَ مِنْها تَأْكُلُونَ [19]
پس بهوسيلهی آن باغهايى از درختان نخل و انگور براى شما ايجاد كرديم؛ باغهايى كه در آن براى شما ميوههاى فراوانى است؛ و از آن مىخوريد.
الصّادق ( یَعْنِی مَاءَ الْعَقِیقِ.
امام صادق ( منظور از آبی که در زمین ساکن شده است، آبی است که در سرزمین عقیق (شهری در شمال مکه) جمع شده است.
الباقر ( فَهِیَ الْأَنْهَارُ وَ الْعُیُونُ وَ الْآبَارُ.
امام باقر ( مقصود؛ نهرها، چشمهها و چاهها است.
الرّسول ( أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ الْجَنَّهًِْ إِلَی الْأَرْضِ خَمْسَهًَْ أَنْهَارٍ سَیْحُونَ وَ هُوَ نَهَرُ الْهِنْدِ وَ جَیْحُونَ وَ هُوَ نَهَرُ بَلْخَ وَ دِجْلَهًَْ وَ الْفُرَاتَ وَ هُمَا نَهْرَا الْعِرَاقِ وَ النِّیلَ وَ هُوَ نَهَرُ مِصْرَ أَنْزَلَهَا اللَّهُ مِنْ عَیْنٍ وَاحِدَهًٍْ مِنْ عُیُونِ الْجَنَّهًِْ مِنْ أَسْفَلِ دَرَجَهًٍْ مِنْ دَرَجَاتِهَا عَلَی جَنَاحَیْ جَبْرَائِیلَ فَاسْتَوْدَعَهَا الْجِبَالَ وَ أَجْرَاهَا فِی الْأَرْضِ وَ جَعَلَهَا مَنَافِعَ لِلنَّاسِ فِی أَصْنَافِ مَعَایِشِهِمْ فَذَلِکَ قَوْلُهُ وَ أَنْزَلْنا مِنَ السَّماءِ ماءً بِقَدَرٍ فَأَسْکَنَّاهُ فِی الْأَرْضِ فَإِذَا کَانَ عِنْدَ خُرُوجِ یَأْجُوجَ وَ مَأْجُوجَ أَرْسَلَ اللَّهُ جَبْرَئِیلَ فَرُفِعَ مِنَ الْأَرْضِ الْقُرْآنُ وَ الْعِلْمُ کُلُّهُ وَ الْحَجَرُ مِنْ رُکْنِ الْبَیْتِ وَ مَقَامُ إِبْرَاهِیمَ (وَ تَابُوتُ مُوسَی (بِمَا فِیهِ وَ هَذِهِ الْأَنْهَارُ الْخَمْسَهًُْ فَیُرْفَعُ کُلُّ ذَلِکَ إِلَی السَّمَاءِ فَذَلِکَ قَوْلُهُ تَعَالَی وَ إِنَّا عَلی ذَهابٍ بِهِ لَقادِرُونَ فَإِذَارُفِعَتْ هَذِهِ الْأَشْیَاءُ مِنَالْأَرْضِ فَقَدَأَهْلُهَا خَیْرَ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَهًِْ.
پیامبر ( خدا از بهشت به زمین پنج رود فرود آورد: سیحون که رودی در هند است، جیحون رودی در بلخ، دجله و فرات دو رود در عراق و نیل رودی در مصر؛ خدا آنها را از یک چشمهای از پایینترین درجههای بهشت بر دو بال جبرئیل (فرو آورد و در کوهها سپرد و بر روی زمین جاری کرد و آن را برای مراحل مختلف زندگی مردم سودمند قرار داد و این است کلام خدا: وَ أَنْزَلْنا مِنَ السَّماءِ ماءً بِقَدَرٍ فَأَسْکَنَّاهُ فِی الْأَرْضِ؛ وقتی که هنگام خروج یاجوج و مأجوج شود، خدا جبرئیل (را میفرستد تا از زمین قرآن، همهی دانش، حجرالأسود را از دیوارهای خانهی خدا مقام ابراهیم (تابوت موسی (و هرچه در تابوت است و این پنج رود را به آسمان بالا برد و این است کلام خداوند عزّوجلّ: و ما بر از بین بردن آن کاملاً قادریم و چون این چیزها از زمین بالا روند اهل زمین خیر و برکت دنیا و آخرت را از دست میدهند».