آیه إِنَّ اللهَ وَ مَلائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلِيماً [56]
خدا و فرشتگانش بر پيامبر درود مى‌فرستند؛ اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد، بر او درود فرستيد و [در برابر اوامر او] كاملاً تسليم باشيد.
الصّادق ( عَن ابْنِ أَبِی حَمْزَهًَْ عَنْ أَبِیهِ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَاعَبْدِ‌اللَّهِ (عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ إِنَّ اللهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلِیماً فَقَالَ الصَّلَاهًُْ مِنَ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ رَحْمَهًٌْ وَ مِنَ الْمَلَائِکَهًِْ تَزْکِیَهًٌْ وَ مِنَ النَّاسِ دُعَاءٌ.
امام صادق ( ابوحمزه گوید: از امام صادق (تفسیر آیه: إِنَّ اللهَ وَ مَلَائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلِیمًا را پرسیدم. حضرت پاسخ داد: «صلاهًْ، از سوی خداوند به‌معنای رحمت، از سوی فرشتگان به‌معنای تزکیه و تهذیب، و از سوی مردم به‌معنای دعا می‌باشد».
الصّادق ( عن عَبْدِ الرَّحْمَنِ‌بْنِ‌کَثِیرٍ قَالَ سَأَلْتُهُ عَنْ قَوْلِ اللَّهِ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی إِنَّ اللهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلِیماً فَقَالَ صَلَاهًُْ اللَّهِ تَزْکِیَهًٌْ لَهُ فِی السَّمَاءِ قُلْتُ مَا مَعْنَی تَزْکِیَهًِْ اللَّهِ إِیَّاهُ قَالَ زَکَّاهُ بِأَنْ بَرَّأَهُ مِنْ کُلِ نَقْصٍ وَ آفَهًٍْ یَلْزَمُ مَخْلُوقاً قُلْتُ فَصَلَاهًُْ الْمُؤْمِنِینَ قَالَ یُبَرِّءُونَهُ وَ یُعَرِّفُونَهُ بِأَنَّ اللَّهَ قَدْ بَرَّأَهُ مِنْ کُلِّ نَقْصٍ هُوَ فِی الْمَخْلُوقِینَ مِنَ الْآفَاتِ الَّتِی تُصِیبُهُمْ فِی بُنْیَهًِْ خَلْقِهِمْ فَمَنْ عَرَّفَهُ وَ وَصَفَهُ بِغَیْرِ ذَلِکَ فَمَا صَلَّی عَلَیْه.
امام صادق ( عبدالرّحمن‌بن‌کثیر گوید: از آن حضرت در مورد آیه‌ی شریفه: إِنَّ اللهَ وَ مَلَائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلِیمًا سؤال نمودم. فرمود: «مراد تزکیه آن حضرت در آسمان است». پرسیدم: «مراد از تزکیه چیست»؟ فرمود: «پیامبر (را پاک نموده و از هرگونه نقص و آفتی که دیگر مخلوقات مبتلا به آن هستند در امان نگه داشته است». سؤال نمودم: «مقصود از صلوات مؤمنان چیست»؟ فرمود: «مؤمنین نیز پیامبر (را مبرّا دانسته و به وی معرفت دارند که خداوند تعالی وی را از هرگونه نقص و آفتی که در مخلوقات دیگر است پاک نموده است پس هرکس به این امر معرفت داشته باشد ولی حضرت را به غیر آن توصیف کند درحقیقت بر آن حضرت صلوات نفرستاده است».
علی‌بن‌إبراهیم ( صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِ تَزْکِیَهًٌْ لَهُ وَ ثَنَاءٌ عَلَیْهِ وَ صَلَاهًُْ الْمَلَائِکَهًِْ مَدْحُهُمْ لَهُ وَ صَلَاهًُْ النَّاسِ دُعَائُهُمْ لَهُ وَ التَّصْدِیقُ وَ الْإِقْرَارُ بِفَضْلِهِ.
علیّ‌بن‌ابراهیم ( درود خدا بر پیامبر (یادکردن از حضرت به پاکی است و نیز ستایش او از وی، و درود فرشتگان مدح آنان از حضرت است، و درود مردم دعای آنان برای حضرت و نیز تصدیق و اقرار به فضیلت ایشان.
الصّادق ( إِنَّ اللهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلِیماً فَقَالَ قَالَ أَثْنُوا عَلَیْهِ وَ سَلِّمُوا لَه.
امام صادق ( إِنَّ اللهَ وَ مَلَائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلِیمًا؛ یعنی پیامبر (را ستایش نمایند و بر او درود بفرستند.
الصّادق ( مَنْ صَلَّی عَلَی النَّبِیِّ (وَ آلِهِ فَمَعْنَاهُ: أَنِّی أَنَا عَلَی الْمِیثَاقِ وَ الْوَفَاءِ الَّذِی قَبِلْتُ حِینَ قَوْلِهِ أَ لَسْتُ بِرَبِّکُمْ قالُوا بَلی.
امام صادق ( هرکس که بر رسول خدا (و خاندان او درود فرستد، به این معنا است که من، به آن پیمان و عهدی که با خداوند به هنگامی‌که فرمود: آیا من پروردگار شما نیستم؟ گفتند: آری. (اعراف/۱۷۲). بستم، هنوز پایبندم.
الرّسول ( صَلَّتِ الْمَلَائِکَهًُْ عَلَیَّ وَ عَلَی عَلِیٍّ (سَبْعاً وَ ذَلِکَ أَنَّهُ لَمْ یُرْفَعْ إِلَی السَّمَاءِ شَهَادَهًُْ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ أَنَّ مُحَمَّداً (عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ إِلَّا مِنِّی وَ مِنْهُ.
پیامبر ( فرشتگان بر من و علی (درود فرستادند؛ زیرا تنها، شهادت و گواهی من و علی (به اینکه خدایی جز الله نیست و محمّد (بنده و رسول اوست، به‌سوی آسمان بالا برده شد.
الصّادق ( عَن أَبِی عَبْدِ اللَّهِ الْبَرْقِیِّ یَرْفَعُهُ إِلَی أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (: أَخْبِرْنِی عَنْ قَوْلِ اللَّهِ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی وَ مَا وَصَفَ مِنَ الْمَلَائِکَهًِْ یُسَبِّحُونَ اللَّیْلَ وَ النَّهارَ لا یَفْتُرُونَ ثُمَّ قَالَ إِنَّ اللهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلِیماً کَیْفَ لَا یَفْتُرُونَ وَ هُمْ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ (فَقَالَ أَبُوعَبْدِ‌اللَّهِ (إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی لَمَّا خَلَقَ مُحَمَّداً (أَمَرَ الْمَلَائِکَهًَْ فَقَالَ انْقُصُوا مِنْ ذِکْرِی بِمِقْدَارِ الصَّلَاهًِْ عَلَی مُحَمَّدٍ (فَقَوْلُ الرَّجُلِ صَلَّی اللَّهُ عَلَی مُحَمَّدٍ (فِی الصَّلَاهًِْ مِثْلُ قَوْلِهِ سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَکْبَرُ.
امام صادق ( ابوعبدالله برقی در حدیثی مرفوع نقل میکند: از امام صادق (پرسیدم: مرا از این کلام خداوند که در آن ملائکه وصف شده اند: [تمام] شب و روز را تسبیح می‌گویند و سست نمی‌گردند (انبیاء/۲۰) و این آیه: إِنَّ اللهَ وَمَلَائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِیمًا آگاه کن! چگونه ملائکه سستی نمی کنند درحالی‌که بر پیامبر صلوات می‌فرستند؟ چون به پیامبر (صلوات می‌فرستند قاعدتاً از ذکر خدا می مانند». امام صادق (فرمود: «وقتی خدا حضرت محمّد (را خلق کرد به ملائکه امر فرمود: «به اندازه‌ای که بر پیامبر صلوات می فرستید از ذکر من بکاهید» و به این ترتیب وقتی کسی در نماز بر محمّد (صلوات می‌فرستد، مثل این است که این ذکر را می گوید: سُبْحَانَ اللهِ وَ الْحَمْدُ لِلهِ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ وَ اللهُ أَکْبَرُ».
الرّسول ( الْحُسَیْنِ‌بْنِ‌عَلِیٍّ (قَالَ: قَالُوا یَا رَسُولَ اللَّهِ (أَ‌رَأَیْتَ قَوْلَ اللَّهِ إِنَّ اللهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ قَالَ إِنَّ هَذَا لَمِنَ الْمَکْتُومِ وَ لَوْ لَا أَنَّکُمْ سَأَلْتُمُونِی عَنْهُ مَا أَخْبَرْتُکُمْ إِنَّ اللَّهَ وَکَّلَ بِی مَلَکَیْنِ لَا أُذْکَرُ عِنْدَ عَبْدٍ مُسْلِمٍ فَیُصَلِّی عَلَیَّ (إِلَّا قَالَ ذَانِکَ الْمَلَکَانِ غَفَرَ اللَّهُ لَکَ وَ قَالَ اللَّهُ وَ مَلَائِکَتُهُ جَوَاباً لِذَیْنِکَ الْمَلَکَیْنِ آمِینَ.
پیامبر ( امام حسین (فرمود: به رسول خدا (عرض کردند: «درباره این آیه توضیح دهید که خداوند می‌فرماید: إِنَّ اللهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ». حضرت فرمود: «این مطلب از جمله علم غیب است. و اگر شما در این باره چیزی نمی‌پرسیدید، من هم چیزی به شما نمی‌گفتم. همانا خداوند دو فرشته بر من گمارده است که هرگاه نامی از من نزد انسان مسلمانی برده شود و او بر من صلوات بفرستد، این دو فرشته در جواب او می‌گویند: «خداوند تو را بیامرزد». و خداوند و فرشتگانش در جواب این دو فرشته آمین می‌گویند».
أمیرالمؤمنین ( بَیْنَمَا أَصْحَابُ رَسُولِ اللَّهِ (جُلُوسٌ فِی مَسْجِدِهِ بَعْدَ وَفَاتِهِ (یَتَذَاکَرُونَ فَضْلَ رَسُولِ اللَّهِ (إِذْ دَخَلَ عَلَیْنَا حِبْرٌ مِنْ أَحْبَارِ یَهُودِ أَهْلِ الشَّامِ قَدْ قَرَأَ التَّوْرَاهًَْ وَ الْإِنْجِیلَ وَ الزَّبُورَ وَ صُحُفَ إِبْرَاهِیمَ (وَ الْأَنْبِیَاءِ (وَ عَرَفَ دَلَائِلَهُمْ فَسَلَّمَ عَلَیْنَا وَ جَلَسَ ثُمَّ لَبِثَ هُنَیْئَهًًْ (هُنَیْهَهًًْ) ثُمَّ قَالَ یَا أُمَّهًَْ مُحَمَّدٍ (مَا تَرَکْتُمْ لِنَبِیٍّ (دَرَجَهًًْ وَ لَا لِمُرْسَلٍ فَضِیلَهًًْ إِلَّا وَ قَدْ تَحَمَّلْتُمُوهَا لِنَبِیِّکُمْ فَهَلْ عِنْدَکُمْ جَوَابٌ إِنْ أَنَا سَأَلْتُکُمْ فَقَالَ لَهُ أَمِیرُالْمُؤْمِنِینَ (سَلْ یَا أَخَا الْیَهُودِ مَا أَحْبَبْتَ فَإِنِّی أُجِیبُکَ عَنْ کُلِّ مَا تَسْأَلُ بِعَوْنِ اللَّهِ تَعَالَی ... فَقَالَ الْیَهُودِیُّ إِنَّ آدَمَ (أَسْجَدَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ لَهُ مَلَائِکَتَهُ فَهَلْ فَضَّلَ لِمُحَمَّدٍ (مِثْلَ ذَلِکَ فَقَالَ (قَدْ کَانَ ذَلِکَ وَ لَئِنْ أَسْجَدَ اللَّهُ لآِدَمَ (مَلَائِکَتَهُ فَإِنَّ ذَلِکَ لِمَا أَوْدَعَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ صُلْبَهُ مِنَ الْأَنْوَارِ وَ الشَّرَفِ إِذْ کَانَ هُوَ الْوِعَاءَ وَ لَمْ یَکُنْ سُجُودُهُمْ عِبَادَهًًْ لَهُ وَ إِنَّمَا کَانَ سُجُودُهُمْ طَاعَهًًْ لِأَمْرِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ وَ تَکْرِمَهًًْ وَ تَحِیَّهًًْ مِثْلَ السَّلَامِ مِنَ الْإِنْسَانِ عَلَی الْإِنْسَانِ وَ اعْتِرَافاً لآِدَمَ (بِالْفَضِیلَهًِْ وَ قَدْ أَعْطَی اللَّهُ مُحَمَّداً (أَفْضَلَ مِنْ ذَلِکَ وَ هُوَ أَنَّ اللَّهَ صَلَّی عَلَیْهِ وَ أَمَرَ مَلَائِکَتَهُ أَنْ یُصَلُّوا عَلَیْهِ وَ تَعَبَّدَ جَمِیعَ خَلْقِهِ بِالصَّلَاهًِْ عَلَیْهِ إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ فَقَالَ جَلَّ ثَنَاؤُهُ إِنَّ اللهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلِیماً فَلَا یُصَلِّی عَلَیْهِ أَحَدٌ فِی حَیَاتِهِ وَ لَا بَعْدَ وَفَاتِهِ إِلَّا صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ بِذَلِکَ عَشْراً وَ أَعْطَاهُ مِنْ الْحَسَنَاتِ عَشْراً بِکُلِّ صَلَاهًٍْ صَلَّی عَلَیْهِ وَ لَا یُصَلِّی عَلَیْهِ أَحَدٌ بَعْدَ وَفَاتِهِ إِلَّا وَ هُوَ یَعْلَمُ بِذَلِکَ وَ یَرُدُّ عَلَی الْمُصَلِّی وَ الْمُسَلِّمِ مِثْلَ ذَلِکَ ثُمَّ إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ جَعَلَ دُعَاءَ أُمَّتِهِ فِیمَا یَسْأَلُونَ رَبَّهُمْ جَلَّ ثَنَاؤُهُ مَوْقُوفاً عَنِ الْإِجَابَهًِْ حَتَّی یُصَلُّوا فِیهِ عَلَیْهِ (فَهَذَا أَکْبَرُ وَ أَعْظَمُ مِمَّا أَعْطَی اللَّهُ آدَمَ (.
امام علی ( امام کاظم (از امام صادق (از پدر ارجمند خود از امام سجاد (از امام حسین (نقل کرده که ایشان فرمود: پس از درگذشت رسول خدا (اصحاب در مسجد حضرت نشسته بودند و از فضایل پیامبر (یاد می کردند. ناگاه یکی از علمای یهود از اهالی شام بر ما وارد شد. او تورات و انجیل و زبور و صُحُف ابراهیم و پیامبران را خواند بود و نشانه های آنان را می شناخت. بر ما سلام کرد و نشست. کمی درنگ کرد و سپس گفت: «ای امّت محمّد (! شما هیچ مقامی از هیچ پیامبری را و هیچ فضیلتی از هیچ رسولی را وانگذاشته اید و همه را به پیامبر خود نسبت داده اید، اگر من از شما سوال کنم پاسخی دارید»؟ امیرمومنان (به او فرمود: «ای برادر یهودی! هر چه دوست داری بپرس، من به یاری و منّت خداوند متعال از هر چیزی بپرسی پاسخت را می دهم». ... یهودی پرسید: «خداوند تبارک و تعالی فرشتگان خود را برای آدم (به سجده درآورد، آیا برای محمّد (نیز چنین فضیلتی نهاده»؟ حضرت علی (فرمود: «همین طور بوده، امّا اگر خداوند فرشتگانش را برای آدم (به سجده درآورده این به خاطر نورها و شرافتی بوده که خداوند عزّوجلّ در صُلب او به امانت نهاده بوده، چراکه او ظرف بوده، سجده آنان به سوی او از روی پرستش نبوده بلکه به خاطر اطاعت از فرمان خداوند عزّوجلّ بوده تا این گونه به او ارج نهند و درود گویند، مثل سلامی که یک انسان به انسان دیگر می کند، و برای اقرار به فضیلت آدم (بوده، امّا خداوند به محمّد صلی الله علیه و آله چیزی برتر از آن عطا فرمود و آن این که خداوند به فرشتگانش فرمان داد تا بر او درود فرستند و فرمان پذیری همه آفریدگانش را در درود فرستادن بر او تا به روز قیامت نهاد، والامرتبه فرمود: إِنَّ اللهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلِیماً؛ این چنین چه در زمان حیات و چه پس از درگذشت پیامبر (هر که بر محمّد (درود فرستاده باشد خداوند بر او به این خاطر ده مرتبه درود فرستاده و به ازای هر درودی که بر حضرت فرستاده ده پاداش نیک به او عطا کرده است، همچنین هرکه پس از درگذشت حضرت بر ایشان درود بفرستد خداوند به آن آگاه است و به کسی که درود فرستاده و فرمان برده همین پاداش را عطا می کند. افزون بر آن خداوند عزّوجل اجابت دعایی را که امّت محمّد (به درگاه پروردگار والامرتبه شان می کنند وابسته به آن کرده که در ضمن دعای خود بر حضرت درود فرستند، پس این بزرگتر و والاتر از چیزی است که خداوند به آدم (عطا فرمود».
الصّادق ( مَا فِی الْمِیزَانِ شَیْءٌ أَثْقَلَ مِنَ الصَّلَاهًِْ عَلَی مُحَمَّدٍ (وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ إِنَّ الرَّجُلَ لَتُوضَعُ أَعْمَالُهُ فِی الْمِیزَانِ فَتَمِیلُ بِهِ فَیُخْرِجُ (الصَّلَاهًَْ عَلَیْهِ فَیَضَعُهَا فِی مِیزَانِهِ فَتَرْجَح.
امام صادق ( چیزی در ترازوی اعمال، سنگین‌تر از صلوات بر محمّد و آل محمّد (نیست [در قیامت] اعمال فردی [بدون صلواتش] را می‌آورند و در میزان قرار می‌دهند می‌بینند سبک است، آنگاه پیامبر اکرم (صلوات‌ها را آورده در میزان این فرد قرار می‌دهد که موجب سنگینی آن می‌گردد.
الرّسول ( إِنَّ اللَّهَ لَمَّا خَلَقَ الْعَرْشَ خَلَقَ لَهُ ثَلَاثَمِائَهًٍْ وَ سِتِّینَ أَلْفَ رُکْنٍ وَ خَلَقَ عِنْدَ کُلِّ رُکْنٍ ثَلَاثَمِائَهًِْ أَلْفٍ وَ سِتِّینَ أَلْفَ مَلَکٍ لَوْ أَذِنَ اللَّهُ تَعَالَی لِأَصْغَرِهِمْ فَالْتَقَمَ السَّمَاوَاتِ السَّبْعَ وَ الْأَرَضِینَ السَّبْعَ مَا کَانَ ذَلِکَ بَیْنَ لَهَوَاتِهِ إِلَّا کَالرَّمْلَهًِْ فِی الْمَفَازَهًِْ الْفَضْفَاضَهًِْ فَقَالَ لَهُمُ اللَّهُ یَا عِبَادِی احْتَمِلُوا عَرْشِی هَذَا فَتَعَاطَوْهُ فَلَمْ یُطِیقُوا حَمْلَهُ وَ لَا تَحْرِیکَهُ فَخَلَقَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ مَعَ کُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمْ وَاحِداً فَلَمْ یَقْدِرُوا أَنْ یُزَعْزِعُوهُ فَخَلَقَ اللَّهُ مَعَ کُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمْ عَشَرَهًًْ فَلَمْ یَقْدِرُوا أَنْ یُحَرِّکُوهُ فَخَلَقَ اللَّهُ بِعَدَدِ کُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمْ مِثْلَ جَمَاعَتِهِمْ فَلَمْ یَقْدِرُوا أَنْ یُحَرِّکُوهُ فَقَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ لِجَمِیعِهِمْ خَلُّوهُ عَلَیَّ أُمْسِکْهُ بِقُدْرَتِی فَخَلَّوْهُ فَأَمْسَکَهُ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ بِقُدْرَتِهِ ثُمَّ قَالَ لِثَمَانِیَهًٍْ مِنْهُمْ احْمِلُوهُ أَنْتُمْ فَقَالُوا یَا رَبَّنَا لَمْ نُطِقْهُ نَحْنُ وَ هَذَا الْخَلْقُ الْکَثِیرُ وَ الْجَمُّ الْغَفِیرُ فَکَیْفَ نُطِیقُهُ الْآنَ دُونَهُمْ فَقَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ لِأَنِّی أَنَا اللَّهُ الْمُقَرِّبُ لِلْبَعِیدِ وَ الْمُذَلِّلُ لِلْعَبِیدِ وَ الْمُخَفِّفُ لِلشَّدِیدِ وَ الْمُسَهِّلُ لِلْعَسِیرِ أَفْعَلُ مَا أَشَاءُ وَ أَحْکُمُ مَا أُرِیدُ أُعَلِّمُکُمْ کَلِمَاتٍ تَقُولُونَهَا یَخِفُّ بِهَا عَلَیْکُمْ قَالُوا وَ مَا هِیَ یَا رَبَّنَا قَالَ تَقُولُونَ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّهًَْ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ وَ صَلَّی اللَّهُ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّیِّبِینَ فَقَالُوهَا فَحَمَلُوهُ وَ خَفَّ عَلَی کَوَاهِلِهِمْ کَشَعْرَهًٍْ نَابِتَهًٍْ عَلَی کَاهِلِ رَجُلٍ جَلْدٍ قَوِیٍّ فَقَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ لِسَائِرِ تِلْکَ الْأَمْلَاکِ خَلُّوا عَلَی هَؤُلَاءِ الثَّمَانِیَهًِْ عَرْشِی لِیَحْمِلُوهُ وَ طُوفُوا أَنْتُمْ حَوْلَهُ وَ سَبِّحُونِی وَ مَجِّدُونِی وَ قَدِّسُونِی فَإِنِّی أَنَا اللَّهُ الْقَادِرُ عَلَی مَا رَأَیْتُمْ وَ عَلَی کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ.
پیامبر ( وقتی خداوند عرش را آفرید، برای آن سیصدوشصت هزار رکن قرار داد و در جلوی هر رکنی، سیصدوشصت هزار فرشته قرار داد. اگر خداوند به کوچک ترین آنها دستور دهد، تمام آسمان های هفتگانه و زمین‌های هفتگانه را می‌بلعد و تمام آن میان دهانش چون ریگی است در بیابان وسیعی. خداوند به آنها فرمود: «ای بندگانم! عرش مرا بردارید! پس به یکدیگر کمک کردند، امّا نه قدرت حمل آن را داشتند و نه قدرت حرکت دادنش را. خداوند با هر ملکی، ملک دیگری آفرید. امّا باز قدرت تکان دادنش را نداشتند. پس خدا با هر کدام ده ملک آفرید؛ باز قدرت حرکت دادن آن را نداشتند. در مقابل هر کدام به تعداد تمام آنها آفرید؛ باز قدرت حرکت دادن آن را نداشتند. خداوند به همه آنها فرمود: «رهایش کنید تا خودم به قدرت خویش آن را نگه دارم». رهایش کردند و خداوند به قدرت خویش آن را نگه داشت. سپس به هشت ملک از آنها فرمود: «شما بردارید»! گفتند: «ما با این همه ملک قدرت حمل آن را نداشتیم، چگونه آن را تنها و بدون آنها حمل کنیم»؟ فرمود: «چون من خدایی هستم که دور را نزدیک و مشکل را آسان و آسان را مشکل و ساده را سخت می کنم؛ هرچه بخواهم انجام می دهم و هر چه بخواهم حکم می کنم. به شما کلماتی می‌آموزم که وقتی آن کلمات را بگویید، برای شما سبک می‌شود». عرض کردند: «آن کلمات چیست»؟ فرمود: بگویید: «بسم اللَّه الرحمن الرحیم و لا حول و لا قوهًْ الا باللَّه العلی العظیم و صلّی اللَّه علی محمّد و آله الطیبین». این کلمات را گفتند و آن را حمل کردند و بر شانه‌های ایشان سبک آمد، چون مویی که بر شانه مردی چابک و قوی بروید. خداوند به سایر ملک‌ها فرمود: «کنار بروید تا این هشت ملک عرش مرا بردارند. شما اطراف عرش طواف کنید و مرا تسبیح و تمجید و تقدیس نمایید. من خدایی هستم که قادرم بر آنچه شما دیدید و بر هر چیزی توانایم».
الرّسول ( رَوَی الْبُرْسِیُّ فِی مَشَارِقِ الْأَنْوَارِ عَنِ النَّبِیِّ (أَنَّهُ قَالَ: لَمَّا خَلَقَ اللَّهُ الْعَرْشَ خَلَقَ سَبْعِینَ أَلْفَ مَلَکٍ وَ قَالَ لَهُمْ طُوفُوا بَعَرْشِ النُّورِ وَ سَبِّحُونِی وَ احْمِلُوا عَرْشِی فَطَافُوا وَ سَبَّحُوا وَ أَرَادُوا أَنْ یَحْمِلُوا الْعَرْشَ فَمَا قَدَرُوا فَقَالَ لَهُمُ اللَّهُ طُوفُوا بَعَرْشِ النُّورِ فَصَلُّوا عَلَی نُورِ جَلَالِی مُحَمَّدٍ (حَبِیبِی وَ احْمِلُوا عَرْشِی فَطَافُوا بَعَرْشِ الْجَلَالِ وَ صَلَّوْا عَلَی مُحَمَّدٍ (وَ حَمَلُوا الْعَرْشَ فَأَطَاقُوا حَمْلَهُ فَقَالُوا رَبَّنَا أَمَرْتَنَا بِتَسْبِیحِکَ وَ تَقْدِیسِکَ فَقَالَ لَهُمُ اللَّهُ یَا مَلَائِکَتِی إِذَا صَلَّیْتُمْ عَلَی حَبِیبِی مُحَمَّدٍ (فَقَدْ سَبَّحْتُمُونِی وَ قَدَّسْتُمُونِی وَ هَلَّلْتُمُونِی.
پیامبر ( بُرسی از پیامبر اکرم (نقل کرده که فرمود: وقتی خداوند عرش را آفرید، هفتاد هزار ملک خلق کرد و به آنها دستور داد که اطراف عرش نور طواف کنید و مرا تسبیح نمایید و عرش مرا حمل کنید. پس طواف کردند و تسبیح نمودند، ولی وقتی خواستند عرش را حمل کنند، نتوانستند. خداوند به آنها فرمود: «اطراف عرش نور طواف کنید و بر نور جلالم محمّد حبیبم صلوات بفرستید و عرشم را حمل کنید». پس به عرش جلال طواف نمودند و بر محمّد (صلوات فرستادند و عرش را حمل کردند و قدرت حمل آن را پیدا کردند. پس گفتند: «خدایا! ما را به تسبیح و تقدیس خود دستور دادی». خداوند فرمود: «ای ملائکه من! وقتی شما صلوات بر حبیبم، محمّد (فرستادید، مرا تسبیح و تقدیس و تهلیل نموده‌اید».
السّجّاد ( اللَّهُمَ إِنَّکَ أَمَرْتَ بِالصَّلَاهًِْ وَ التَّسْلِیمِ عَلَی نَبِیِّکَ مُحَمَّدٍ (فَرِیضَهًًْ مِنْکَ وَاجِبَهًًْ وَ کَرَامَهًًْ فَاضِلَهًًْ وَ بَدَأْتَ وَ مَلَائِکَتُکَ بِالصَّلَاهًِْ عَلَیْهِ فَقُلْت إِنَّ اللهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلِیماً.
امام سجاد ( خداوندا همانا خود دستور دادی بر درود فرستادن بر محمّد (و تسلیم شدن در برابر او که فریضه‌ای واجب و کرامتی فاضل است و با ملائکه‌ات درود بر نبی را آغاز کردید و فرمودی: إِِنَّ اللهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلِیماً.
أمیرالمؤمنین ( أَکْثِرُوا مِنَ الصَّلَاهًِْ عَلَی نَبِیِّکُم.
امام علی ( بسیار بر پیامبرتان درود فرستید.
الصّادق ( إِذَا ذُکِرَ النَّبِیُّ (فَأَکْثِرُوا الصَّلَاهًَْ عَلَیْه.
امام صادق ( چون نام رسول خدا (برده شد، بسیار بر او درود فرستید.
الباقر ( صَلِّ عَلَی النَّبِیِّ (کُلَّمَا ذَکَرْتَهُ أَوْ ذَکَرَهُ ذَاکِرٌ فِی أَذَانٍ وَ غَیْرِهِ.
امام باقر ( هرگاه که از پیامبر (نام می‌بری یا هرگاه شخصی دیگر در حضور تو از آن حضرت یاد میکند و نام او را بر زبان می‌راند؛ چه هنگام گفتن اذان و چه مواقع دیگر بر او و آل او (صلوات بفرست.
الرّسول ( أَکْثِرُوا الصَّلَاهًَْ عَلَیَّ یَوْمَ الْجُمُعَهًِْ فَإِنَّهَا مَعْرُوضَهًٌْ عَلَیَّ.
پیامبر ( در روز جمعه بسیار بر من درود فرستید، چرا که آنها بر من عرضه خواهند شد.
أمیرالمؤمنین ( صَلُّوا عَلَی مُحَمَّدٍ (وَ آلِ مُحَمَّدٍ (فَإِنَّ اللَّهَ تَعَالَی یَقْبَلُ دُعَاءَکُمْ عِنْدَ ذِکْرِ مُحَمَّدٍ (وَ دُعَائِکُمْ لَهُ وَ حِفْظِکُمْ إِیَّاهُ (إِذَا قَرَأْتُمْ إِنَّ اللهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ فَصَلُّوا عَلَیْهِ، فِی الصَّلَاهًِْ کُنْتُمْ أَوْ فِی غَیْرِهَا.
امام علی ( بر محمّد و خاندان او (صلوات بفرستید؛ چرا که خداوند متعال به هنگام یاد محمّد (و دعای بر او و رعایت او، دعای شما را می‌پذیرد. چون آیه: إِنَّ اللهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ را می‌خوانید، درود بر پیغمبر (بفرستید؛ در نماز باشد یا خارج نماز.
الرّضا ( عَنْ صَفْوَانَ بْنِ یَحْیَی قَالَ: کُنْتُ عِنْدَ الرِّضَا (فَعَطَسَ، فَقُلْتُ: صَلَّی اللَّهُ عَلَیْکَ. ثُمَّ عَطَسَ، فَقُلْتُ: صَلَّی اللَّهُ عَلَیْکَ. ثُمَّ عَطَسَ، فَقُلْتُ: صَلَّی اللَّهُ عَلَیْکَ. وَ قُلْتُ لَهُ: جُعِلْتُ فِدَاکَ إِذَا عَطَسَ مِثْلُکَ یُقَالُ لَهُ کَمَا یَقُولُ بَعْضُنَا لِبَعْضٍ: یَرْحَمُکَ اللَّهُ أَوْ کَمَا نَقُولُ؟ قَالَ نَعَمْ، أَ لَیْسَ تَقُولُ صَلَّی اللَّهُ عَلَی مُحَمَّدٍ (وَ آلِ مُحَمَّدٍ (؟ قُلْتُ: بَلَی. قَالَ: ارْحَمْ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ (قَالَ: بَلَی وَ قَدْ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ رَحِمَهُ وَ إِنَّمَا صَلَوَاتُنَا عَلَیْهِ رَحْمَهًٌْ لَنَا وَ قُرْبَهًٌْ.
امام رضا ( صفوان گوید: نزد امام رضا (نشسته بودم که حضرت عطسه کرد. پس به حضرت عرض کردم: «خداوند بر تو درود فرستد». دوباره حضرت عطسه کرد پس به حضرت عرض کردم: «خداوند بر تو درود فرستد». همچنین عرض کردم: «جانم فدایتان باد! اگر کسی مانند شما عطسه کند، به او یَرحَمُکَ اللهُ را بگوییم که ما به یکدیگر می‌گوییم یا اینکه صَلَّی اللهُ عَلَیک را بگوییم؟ [کدام بهتر است]»؟ حضرت پاسخ داد: «آری، مگر نمی‌گویی صَلَّی اللهُ عَلَی مُحَمَّدٍ و آلِ مُحَمَّد»؟ پاسخ دادم: «آری». حضرت پرسید: «[آیا نمی‌گویی]: به محمّد و آل محمّد (رحمت بفرست؟ آری، خداوند بر رسول خود (درود و رحمت فرستاد و درود ما بر او رحمت و تقرّبی در حقّ خود ما است».
الصّادق ( الصَّلَاهًُْ عَلَی النَّبِیِّ (وَاجِبَهًٌْ فِی کُلِ الْمَوَاطِنِ وَ عِنْدَ الْعُطَاسِ وَ الرِّیَاحِ وَ غَیْرِ ذَلِک.
امام صادق ( درود فرستادن بر پیغمبر (در همه جا لازم است مخصوصاً هنگام عطسه‌کردن و وزیدن بادها و غیره.