آیه وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنا وَ أَوْحَيْنا إِلَيْهِمْ فِعْلَ الْخَيْراتِ وَ إِقامَ الصَّلاةِ وَ إيتاءَ الزَّكاةِ وَ كانُوا لَنا عابِدينَ [73]
و آنان را پيشوايانى قرار داديم كه به فرمان ما، [مردم را] هدايت مى‌كردند و انجام كارهاى نيك و برپاداشتن نماز و اداى زكات را به آن‌ها وحى كرديم و تنها ما را عبادت مى‌كردند.
الصّادق (علیه السلام)- إِنَّ الْأَئِمَّهًَْ فِی کِتَابِ اللَّهِ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ إِمَامَانِ قَالَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً یَهْدُونَ بِأَمْرِنا لَا بِأَمْرِ النَّاسِ یُقَدِّمُونَ أَمْرَ اللَّهِ قَبْلَ أَمْرِهِمْ وَ حُکْمَ اللَّهِ قَبْلَ حُکْمِهِمْ قَالَ وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً یَدْعُونَ إِلَی النَّارِ یُقَدِّمُونَ أَمْرَهُمْ قَبْلَ أَمْرِ اللَّهِ وَ حُکْمَهُمْ قَبْلَ حُکْمِ اللَّهِ وَ یَأْخُذُونَ بِأَهْوَائِهِمْ خِلَافَ مَا فِی کِتَابِ اللَّهِ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ.
امام صادق ( همانا ما دو نوع امام در قرآن داریم؛ یکی کسانی هستند که: وَ جَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً یَهْدُونَ بِأَمْرِنَا، و با فرمان خداوند هدایت می‌کنند، نه با فرمان خودشان، و فرمان و حکم خداوند را مقدّم بر فرمان و حکم خود قرار می‌دهند. نوع دوّم کسانی هستند که: و آنان [فرعونیان] را پیشوایانی قرار دادیم که به آتش (دوزخ) دعوت می‌کنند. (قصص/۴۱). و فرمان و حکم خود را بر فرمان و حکم خداوند مقدّم می‌کنند و برخلاف آنچه در کتاب خدا هست، براساس هوی و هوس خود عمل می‌کنند.
الصّادق (علیه السلام)- إِنَّ الدُّنْیَا لَا تَکُونُ إِلَّا وَ فِیهَا إِمَامَانِ بَرٌّ وَ فَاجِرٌ فَالْبَرُّ الَّذِی قَالَ اللَّهُ تَعَالَی وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً یَهْدُونَ بِأَمْرِنا وَ أَمَّا الْفَاجِرُ فَالَّذِی قَالَ اللَّهُ تَعَالَی وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً یَدْعُونَ إِلَی النَّارِ وَ یَوْمَ الْقِیامَهًِْ لا یُنْصَرُونَ.
امام صادق ( در دنیا پیوسته دو امام وجود دارد؛ نیکوکار و تبهکار. امام نیکوکار کسی است که این آیه می‌فرماید: وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً یَهْدُونَ بِأَمْرِنا، امّا پیشوای تبهکار؛ این آیه اشاره به اوست: و آنان [فرعونیان] را پیشوایانی قرار دادیم که به آتش (دوزخ) دعوت می‌کنند و روز رستاخیز یاری نخواهند شد!. (قصص/۴۱).
الصّادق (علیه السلام)- فَإِنَّ اللَّهَ أَمَرَ بِوَلَایَهًِْ الْأَئِمَّهًِْ الَّذِینَ سَمَّاهُمُ اللَّهُ فِی کِتَابِهِ فِی قَوْلِهِ وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً یَهْدُونَ بِأَمْرِنا وَ هُمُ الَّذِینَ أَمَرَ اللَّهُ بِوَلَایَتِهِمْ وَ طَاعَتِهِمْ وَ الَّذِینَ نَهَی اللَّهُ عَنْ وَلَایَتِهِمْ وَ طَاعَتِهِمْ وَ هُمْ أَئِمَّهًُْ الضَّلَالَهًِْ الَّذِینَ قَضَی اللَّهُ أَنْ یَکُونَ لَهُمْ دُوَلٌ فِی الدُّنْیَا عَلَی أَوْلِیَاءِ اللَّهِ الْأَئِمَّهًِْ (مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) یَعْمَلُونَ فِی دُولَتِهِمْ بِمَعْصِیَهًِْ اللَّهِ وَ مَعْصِیَهًِْ رَسُولِهِ لِیَحِقَّ عَلَیْهِمْ کَلِمَهًُْ الْعَذَاب.
امام صادق ( چون خداوند دستور به پیروی از ائمّه (داده که در این آیه به آن‌ها تصریح می‌نماید: وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً یَهْدُونَ بِأَمْرِنا، این‌هایند که ولایت و اطاعت آن‌ها لازم است. کسانی که اطاعت و ولایت آن‌ها نهی شده پیشوایان ضلالت و گمراهی هستند؛ آن‌هایی که مقدّر شده در دنیا مدّتی فرمانروایی بر اولیای خدا، ائمّه‌ی طاهرین (از آل محمّد (داشته باشند که درحال فرمانروایی خود به معصیت خدا و پیامبر (مشغول می‌شوند و عذاب بر آن‌ها لازم می‌شود.
الباقر (علیه السلام)- عَنْ أَبِی‌حَمْزَهًْ عَنْ أَبِی‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) فِی قَوْلِهِ تَعَالَی وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً یَهْدُونَ بِأَمْرِنا قَالَ أَبُوجَعْفَرٍ (علیه السلام) یَعْنِی الْأَئِمَّهًَْ (مِنْ وُلْدِ فَاطِمَهًَْ (سلام الله علیها) یُوحَی إِلَیْهِمْ بِالرَّوْحِ فِی صُدُورِهِمْ.
امام باقر ( و َجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً یَهْدُونَ بِأَمْرِنَا؛ منظور از آن امامانی است که از نسل فاطمه (می‌باشند و خداوند با دمیدن روح در سینه‌هایشان به آنان وحی می‌کند.
الصّادق (علیه السلام)- لَا یَصْلُحُ النَّاسَ إِلَّا إِمَامٌ عَادِلٌ وَ إِمَامٌ فَاجِرٌ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ یَقُولُ وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً یَهْدُونَ بِأَمْرِنا وَ قَالَ وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً یَدْعُونَ إِلَی النَّار.
امام صادق ( به صلاح مردم نیست مگر دو پیشوا؛ امام عادل و امام فاجر. خداوند در این آیه می‌فرماید: وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً یَهْدُونَ بِأَمْرِنا. و فرموده: و آنان [فرعونیان] را پیشوایانی قرار دادیم که به آتش (دوزخ) دعوت می‌کنند. (قصص/۴۱).
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عن زَیْدِ‌بْنِ‌علی (علیه السلام) قَالَ کُنْتُ عِنْدَ أَبِی‌عَلِیِّ‌بْنِ‌الْحُسَیْنِ (علیه السلام) إِذْ دَخَلَ عَلَیْهِ جَابِرُ‌بْنُ‌عَبْدِ‌اللَّهِ الْأَنْصَارِیُّ فَبَیْنَمَا هُوَ یُحَدِّثُهُ إِذْ خَرَجَ أَخِی مُحَمَّدٌ (علیه السلام) مِنْ بَعْضِ الْحُجَرِ فَأَشْخَصَ جَابِرٌ بِبَصَرِهِ نَحْوَهُ ثُمَّ قَامَ إِلَیْهِ فَقَالَ یَا غُلَامُ أَقْبِلْ فَأَقْبَلَ ثُمَّ قَالَ أَدْبِرْ فَأَدْبَرَ فَقَالَ شَمَائِلُ کَشَمَائِلِ رسول الله (صلی الله علیه و آله) مَا اسْمُکَ یَا غُلَامُ قَالَ مُحَمَّدٌ (علیه السلام) قَالَ ابْنُ مَنْ قَالَ ابْنُ عَلِیِّ‌بْنِ‌الْحُسَیْنِ‌بْنِ‌علی‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) قَالَ أَنْتَ إِذاً الْبَاقِرُ قَالَ فَانْکَبَّ عَلَیْهِ وَ قَبَّلَ رَأْسَهُ وَ یَدَیْهِ ثُمَّ قَالَ یا محمد (علیه السلام) إِنَّ رسول الله (صلی الله علیه و آله) یُقْرِئُکَ السَّلَامَ قَالَ عَلَی رسول الله (صلی الله علیه و آله) أَفْضَلُ السَّلَامِ وَ عَلَیْکَ یَا جَابِرُ بِمَا أَبْلَغْتَ السَّلَامَ ثُمَّ عَادَ إِلَی مُصَلَّاهُ فَأَقْبَلَ یُحَدِّثُ أَبِی وَ یَقُولُ إِنَّ رسول الله (صلی الله علیه و آله) قَالَ لِی یَوْماً یَا جَابِرُ إِذَا أَدْرَکْتَ وَلَدِیَ الْبَاقِرَ فَأَقْرِئْهُ مِنِّی السَّلَامَ فَإِنَّهُ سَمِیِّی وَ أَشْبَهُ النَّاسِ بِی عِلْمُهُ عِلْمِی وَ حُکْمُهُ حُکْمِی وَ سَبْعَهًٌْ مِنْ وُلْدِهِ أُمَنَاءُ مَعْصُومُونَ أَئِمَّهًٌْ أَبْرَارٌ وَ السَّابِعُ مَهْدِیُّهُمُ (عجل الله تعالی فرجه الشریف) الَّذِی یَمْلَأُ الدُّنْیَا قِسْطاً وَ عَدْلًا کَمَا مُلِئَتْ جَوْراً وَ ظُلْماً ثُمَّ تَلَا رسول الله (صلی الله علیه و آله) وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً یَهْدُونَ بِأَمْرِنا وَ أَوْحَیْنا إِلَیْهِمْ فِعْلَ الْخَیْراتِ وَ إِقامَ الصَّلاةِ وَ إِیتاءَ الزَّکاةِ وَ کانُوا لَنا عابِدِینَ.
پیامبر ( زیدبن‌علی (گوید: «نزد پدرم علیّ‌بن‌حسین (بودم که جابربن‌عبدالله انصاری نزد او آمد و داشت با ایشان صحبت می‌کرد که برادرم محمّد (از یکی از حجره‌ها خارج شد. سپس جابر به او خیره شد و گفت: «ای پسر! بیا». او آمد و جابر به او گفت: «پشت کن». او پشت کرد. سپس جابر گفت: «شمایلی به‌مانند شمایل رسول خدا (داری، ای پسر جان! اسمت چیست»؟ ایشان فرمود: «محمّد». او گفت: «فرزند کی هستی»؟ او گفت: «فرزند علیّ‌بن‌حسین‌بن‌ابی‌طالب (». جابر گفت: «بنابراین اسمت باقر (است». و شروع به بوسیدن سر و دستش نمود. سپس گفت: «ای محمّد (! همانا رسول خدا (به تو سلام می‌رساند». آنگاه محمّد (گفت: «و درود بر رسول خدا (و همچنین درود بر تو ای جابر! به خاطر کاری که انجام دادی». سپس به جایگاه نمازش بازگشت و شروع به صحبت با پدرم نمود و گفت: «همانا رسول خدا (به من فرمود: ای جابر! اگر روزگاری فرزندم محمّد (را درک کردی، از جانب من به او سلام برسان. بدان که او هم اسم من و شبیه‌ترین انسان نسبت به من است. علمش به‌مانند علم منست و حکمش نیز به‌سان حکم من می‌باشد. هفت نفر از فرزندانش امین و معصوم می‌باشند؛ آنان امامانی پاک هستند و هفتمین آنان مهدی (است که زمین را از عدل و داد پر می‌کند، همان‌طور که انباشته از ظلم شده بود». سپس رسول خدا (این آیه را تلاوت نمود: وَ جَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً یَهْدُونَ بِأَمْرِنَا وَ أَوْحَیْنَا إِلَیْهِمْ فِعْلَ الخَیْرَاتِ وَ إِقَامَ الصَّلَاةِ وَ إِیتَاء الزَّکَاةِ وَ کَانُوا لَنَا عَابِدِینَ.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- رُوِیَ أَنَّهُ قَالَ مَرْحَباً بِبَحْرَیْنِ یَلْتَقِیَانِ وَ نَجْمَیْنِ یَقْتَرِنَانِ ثُمَّ خَرَجَ إِلَی الْبَابِ یَقُولُ طَهَّرَکُمَا... فَسَأَلَ عَلِیّاً کَیْفَ وَجَدْتَ أَهْلَکَ قَالَ نِعْمَ الْعَوْنُ عَلَی طَاعَهًِْ اللَّهِ وَ سَأَلَ فَاطِمَهًَْ فَقَالَتْ خَیْرُ بَعْلٍ فَقَالَ اللَّهُمَّ اجْمَعْ شَمْلَهُمَا وَ أَلِّفْ بَیْنَ قُلُوبِهِمَا وَ اجْعَلْهُمَا وَ ذُرِّیَّتَهُمَا مِنْ وَرَثَهًِْ جَنَّهًِْ النَّعِیمِ وَارْزُقْهُمَا ذُرِّیَّهًًْ طَاهِرَهًًْ طَیِّبَهًًْ مُبَارَکَهًًْ وَ اجْعَلْ فِی ذُرِّیَّتِهِمَا الْبَرَکَهًَْ وَ اجْعَلْهُمْ أَئِمَّهًًْ یَهْدُونَ بِأَمْرِکَ إِلَی طَاعَتِکَ وَ یَأْمُرُونَ بِمَا یُرْضِیکَ.
پیامبر ( از پیامبر (حدیثی طولانی درباره‌ی فضیلت فاطمه (و علی (وارد شده است که: «مرحبا به دو دریا که با یکدیگر دیدار می‌کنند و دو ستاره که با هم همراه می شوند!» سپس پیامبر خدا (از در خارج شد و فرمود: «خدا شما و نسل شما را پاک و پاکیزه قرار داد... پیامبر (رو به علی (کرد و فرمود: «زن خود را چگونه یافتی؟» گفت: «برای اطاعت خدا، بهترین یار و یاور است.» پیامبر (همین پرسش را از فاطمه (درباره‌ی علی (کرد. فاطمه (گفت: «بهترین شوهر است!» ... [پیامبر (فرمود:] بار خدایا نسل پاک و مبارکی به ایشان عطا بفرما، خیر و برکت در فرزندان ایشان قرار بده، ذرّیه‌ی ایشان را پیشوایانی قرار بده که مردم را به‌سوی اطاعت تو راهنمایی کنند، و دستور به اموری دهند که مرضیّ تو باشد.
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ عَبْدِ‌اللَّهِ‌بْنِ‌أَبِی‌یَعْفُورٍ قَالَ قَالَ أَبُوعَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) یَا ابْنَ أَبِی‌یَعْفُورٍ إِنَّ اللَّهَ وَاحِد مُتَوَحِّدٌ بِالْوَحْدَانِیَّهًِْ مُتَفَرِّدٌ بِأَمْرِهِ فَخَلَقَ خَلْقاً فَقَدَّرَهُمْ لِذَلِکَ الْأَمْرِ فَنَحْنُ هُمْ یَا ابْنَ أَبِی‌یَعْفُورٍ فَنَحْنُ حُجَجُ اللَّهِ فِی عِبَادِهِ وَ خُزَّانُهُ عَلَی عِلْمِهِ وَ الْقَائِمُونَ بِذَلِکَ.
امام صادق ( عبدالله‌بن‌ابی‌یعفور گوید: امام صادق (به من فرمود: «ای پسر ابی‌یعفور خداوند، یکتای بی‌همتاست تنها او فرمانرواست. او مخلوقی را آفرید و در آن‌ها قرار داد این امر (امامت یا علم را)، ما آن مخلوق هستیم».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- سَأَلُوهُ (علیه السلام) عَنْ لَفْظِ الْوَحْیِ فِی کِتَابِ اللَّهِ تَعَالَی فَقَالَ مِنْهُ وَحْیُ النُّبُوَّهًِْ وَ مِنْهُ وَحْیُ الْإِلْهَامِ وَ مِنْهُ وَحْیُ الْإِشَارَهًِْ وَ مِنْهُ وَحْیُ أَمْرٍ وَ مِنْهُ وَحْیُ کَذِبٍ وَ مِنْهُ وَحْیُ تَقْدِیرٍ وَ مِنْهُ وَحْیُ خَبَرٍ وَ مِنْهُ وَحْیُ الرِّسَالَهًْ وَ أَمَّا وَحْیُ الْخَبَرِ فَقَوْلُهُ سُبْحَانَهُ وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً یَهْدُونَ بِأَمْرِنا وَ أَوْحَیْنا إِلَیْهِمْ فِعْلَ الْخَیْراتِ وَ إِقامَ الصَّلاةِ وَ إِیتاءَ الزَّکاةِ وَ کانُوا لَنا عابِدِینَ.
امام علی ( از او (امیرالمؤمنین () از لفظ وحی در کتاب خدای تعالی سؤال کردند؛ پس فرمود: «بعضی از آن وحی؛ نبوّت، بعضی از آن وحی؛ الهام، بعضی از آن وحی؛ اشاره، بعضی از آن وحی؛ امر، بعضی از آن وحی؛ دروغین [با القای شیاطین]، بعضی از آن وحی؛ خبردادن و بعضی از آن وحی؛ رسالت است... و امّا وحیِِِِ خبردادن، پس سخن خداوند سبحانه است وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً یَهْدُونَ بِأَمْرِنا وَ أَوْحَیْنا إِلَیْهِمْ فِعْلَ الخَیْراتِ وَ إِقامَ الصَّلاةِ وَ إِیتاءَ الزَّکاةِ وَ کانُوا لَنا عابِدِینَ.