آیه ۵۴ - سوره طه

آیه كُلُوا وَ ارْعَوْا أَنْعامَكُمْ إِنَّ في ذلِكَ لَآياتٍ لِأُولِي النُّهى [54]

[از آن ] بخورید و چهارپایانتان را در آن به چرا برید. به‌یقین در این‌ها نشانه‌هاى روشنى براى خردمندان است.

۱
(طه/ ۵۴)

الصّادق (علیه السلام)- جَعْفَرُ‌بْنُ‌مُحَمَّدٍ الْفَزَارِیُّ مُعَنْعَنا عَنْ أبی عبد الله (علیه السلام) فِی قَوْلِهِ تَعَالَی إِنَّ فِی ذلِکَ لَآیاتٍ لِأُولِی النُّهی قَالَ نَحْنُ وَ اللَّهِ أُولُو النُّهَی وَ نَحْنُ قُوَّامُ اللَّهِ عَلَی خَلْقِهِ وَ خُزَّانُهُ عَلَی دِینِهِ نَخْزَنُهُ وَ نَسْتُرُهُ وَ نَکْتَتِمُ بِهِ مِنْ عَدُوِّنَا کَمَا اکْتَتَمَ بِهِ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) حَتَّی أَذِنَ اللَّهُ لَهُ فِی الْهِجْرَهًِْ وَ جِهَادِ الْمُشْرِکِینَ فَنَحْنُ عَلَی مِنْهَاجِ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) حَتَّی یَأْذَنَ اللَّهُ تَعَالَی لَنَا بِإِظْهَارِ دِینِهِ بِالسَّیْفِ وَ نَدْعُو النَّاسَ إِلَیْهِ وَ نَضْرِبُهُمْ عَلَیْهِ عَوْداً کَمَا ضَرَبَهُمْ عَلَیْهِ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) بَدْءاً.

امام صادق ( جعفربن‌محمّد فزاری از امام صادق (درباره‌ی آیه: إِنَّ فِی ذلِکَ لَآیاتٍ لِأُولِی النُّهی نقل می‌کند که فرمود: «به خدا قسم ما صاحبان خرد و نگهبانان خدا بر خلق و خزائن او بر دین هستیم که آن را حفظ می‌کنیم و پوشیده می‌داریم و دین را از دشمنان خود پنهان می‌داریم همان‌طوری‌که پیامبر اکرم (پنهان می‌داشت تا وقتی خدا اجازه‌ی هجرت و پیکار با مشرکین به او داد؛ ما بر همان روش پیامبر (هستیم تا خداوند اجازه‌ی اظهار دینش را به‌وسیله‌ی شمشیر بدهد و مردم را به‌سوی دین دعوت کنیم و با ایشان پیکار نماییم که به دین برگردند چنانچه پیامبر (پیکار برای پذیرش دین می‌کرد».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۲۲۲
بحار الأنوار، ج۲۶، ص۲۵۴/ فرات الکوفی؛ ص۲۵۶
۲
(طه/ ۵۴)

الصّادق (علیه السلام)- عَمَّارُ‌بْنُ‌مَرْوَانَ عَنْ أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) فِی قَوْلِهِ إِنَّ فِی ذلِکَ لَآیاتٍ لِأُولِی النُّهی فَقُلْتُ مَا مَعْنَی ذَلِکَ قَالَ مَا أَخْبَرَ اللَّهُ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ بِهِ رَسُولَهُ مِمَّا یَکُونُ مِنْ بَعْدِهِ یَعْنِی أَمْرَ الْخِلَافَهًِْ وَ کَانَ ذَلِکَ کَمَا أَخْبَرَ اللَّهُ رَسُولَهُ وَ کَمَا أَخْبَرَ رَسُولُهُ عَلِیّاً (علیه السلام) وَ کَمَا انْتَهَی إِلَیْنَا مِنْ عَلِیٍّ (علیه السلام) مِمَّا یَکُونُ بَعْدَهُ مِنْ الْمُلْکِ ثُمَّ قَالَ بَعْدَ کَلَامٍ نَحْنُ الَّذِینَ انْتَهَی إِلَیْنَا عِلْمُ ذَلِکَ کُلِّهِ وَ نَحْنُ قُوَّامُ اللَّهِ عَلَی خَلْقِهِ وَ خَزَنَهًُْ عِلْم.

امام صادق ( عمّاربن‌مروان گوید: از امام صادق (پرسیدم: «معنای آیه‌ی شریفه: إِنَّ فِی ذلِکَ لَآیاتٍ لِأُولِی النُّهی چیست»؟ حضرت فرمود: «معنای آن خبری است که خدای متعال به رسول خودش درباره‌ی امر خلافت بعد از او داده است و آن خبر همان‌طورکه خدا به رسولش اطّلاع داده و رسول او به علی (و به ما اطّلاع داده، در مورد قضیّه‌ی علی (و حکومت بعد از اوست». سپس امام (بعد ازچند جمله فرمود: «ما همان کسانی هستیم که علم همه‌ی این امور به ما رسیده است و ما کسانی هستیم که خدای متعال امور خلقش را به ما سپرده است و ما گنجینه‌های علم دین خدای متعال هستیم».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۲۲۲
المناقب؛ ج۴، ص۲۱۴
۳
(طه/ ۵۴)

الکاظم (علیه السلام)- عَنْ عِیسَی‌بْنِ‌دَاوُدَ النَّجَّارِ عَنْ أَبِی‌الْحَسَنِ مُوسَی‌بْنِ‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) أَنَّهُ سَأَلَ أَبَاهُ (علیه السلام) عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَل إِنَّ فِی ذلِکَ لَآیاتٍ لِأُولِی النُّهی وَ هُمُ الْأَئِمَّهًُْ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ وَ مَا کَانَ فِی الْقُرْآنِ مِثْلَهَا.

امام کاظم ( عیسی‌بن‌داود نجّار از امام کاظم (روایت کرده است که درباره‌ی آیه: إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِّأُوْلِی النُّهَی فرمود: «آنان (ِأُوْلِی النُّهَی) همان امامان (از خاندان محمّد (هستند که همچون این آیه، آیه‌ای در قرآن در شأن و منزلت آن‌ها نیست».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۲۲۴
بحار الأنوار، ج۲۴، ص۱۴۹ / البرهان
۴
(طه/ ۵۴)

الصّادق (علیه السلام)- عَن مُعَاوِیَهًَْ بنِ عَمَّار عَنْ أَبِی‌عَبْدِاللهِ (علیه السلام) فِی قَوْلِهِ إِنَّ فِی ذلِکَ لَآیاتٍ لِأُولِی النُّهَی قَالَ: نَحْنُ أُولُو النُّهَی.

امام صادق ( إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِّأُوْلِی النُّهَی؛ ما ِأُوْلِی النُّهَی هستیم.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۲۲۴
البرهان
۵
(طه/ ۵۴)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنْ أَبِی‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) قَالَ قَالَ النَّبِی (صلی الله علیه و آله) إِنَّ خِیَارَکُمْ أُولُو النُّهَی قِیلَ یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) وَ مَنْ أُولُو النُّهَی قَالَ هُمْ أُولُو الْأَخْلَاقِ الْحَسَنَهًِْ وَ الْأَحْلَامِ الرَّزِینَهًِْ وَ صِلَهًِْ الْأَرْحَامِ وَ الْبَرَرَهًُْ بِالْأُمَّهَاتِ وَ الْآبَاءِ وَ الْمُتَعَاهِدِینَ لِلْفُقَرَاءِ وَ الْجِیرَانِ وَ الْیَتَامَی وَ یُطْعِمُونَ الطَّعامَ وَ یُفْشُونَ السَّلَامَ فِی الْعَالَمِ وَ یُصَلُّونَ وَ النَّاسُ نِیَامٌ غَافِلُونَ.

پیامبر ( پیغمبر (فرمود: «به‌راستی، خوبانِ شما خردمندان هستند». گفته شد: «ای رسول خدا (! خردمندان چه کسانی هستند»؟ فرمود: «ایشان صاحبان اخلاق خوش، و آرمان‌های سنگین و درست، و خویش‌نواز، و به مادر و پدر مهرورز، و از فقراء و همسایه‌ها و یتیم‌ها احوال می‌پرسند، اطعام می‌کنند، و سلام را در جهان بلند و آشکار می‌گویند، و درحالی‌که مردم خوابند و در غفلت به سر می‌برند، نماز می‌خوانند».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۲۲۴
الکافی ج۲، ص ۲۴۰ / نورالثقلین
بیشتر