آیه ۹۴ - سوره طه

آیه قالَ يَا‌بْنَ‌أُمَّ لا تَأْخُذْ بِلِحْيَتي وَ لا بِرَأْسي إِنِّي خَشيتُ أَنْ تَقُولَ فَرَّقْتَ بَيْنَ بَني إِسْرائيلَ وَ لَمْ تَرْقُبْ قَوْلي [94]

[هارون] گفت: «اى فرزند مادرم! [اى برادر]! ریش و سر مرا مگیر! زیرا من ترسیدم بگویى تو میان بنى‌اسرائیل تفرقه انداختى، و سفارش مرا مراعات نکردى.

۱
(طه/ ۹۴)

الباقر (علیه السلام)- عَنْ مُحَمَّدِ‌بْنِ‌مُسْلِمٍ عَنْ أَبِی‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) قَالَ: ... فَقُلْتُ لِأَبِی‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) فَکَمْ مَکَثَ مُوسَی (علیه السلام) غَائِباً عَنْ أُمِّهِ حَتَّی رَدَّهُ اللَّهُ عَلَیْهَا قَالَ ثَلَاثَهًَْ أَیَّامٍ فَقُلْتُ وَ کَانَ هَارُونُ (علیه السلام) أَخَا مُوسَی (علیه السلام) لِأَبِیهِ وَ أُمِّهِ قَالَ نَعَمْ أَ مَا تَسْمَعُ اللَّهَ یَقُولُ یَابْنَ‌أُمَّ لا تَأْخُذْ بِلِحْیَتِی وَ لا بِرَأْسِی فَقُلْتُ فَأَیُّهُمَا کَانَ أَکْبَرَ سِنّاً قَالَ هَارُونُ (علیه السلام).

امام باقر ( محمّدبن‌مسلم گوید: از امام باقر (سؤال کردم: «موسی (چند وقت از مادرش جدا بود تا سرانجام خداوند وی را به مادرش بازگرداند»؟ فرمود: «سه روز». و گفتم: «پس هارون برادر تنی موسی (بود»؟ فرمود: «بله. مگر نشنیده‌ای که خداوند فرموده است: یَابْنَ‌أُمَّ لا تَأْخُذْ بِلِحْیَتی وَ لا بِرَأْسی» پرسیدم: «کدام‌یک بزرگ‌تر است»؟ گفت: «هارون».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۲۷۰
بحار الأنوار، ج۱۳، ص۲۷/ القمی؛ ج۲، ص۱۳۷
۲
(طه/ ۹۴)

الصّادق (علیه السلام)- عَنْ عَلِیِّ‌بْنِ‌سَالِمٍ عَنْ أَبِیهِ قَالَ قُلْتُ لِأَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) أَخْبِرْنِی عَنْ هَارُونَ (علیه السلام) لِمَ قَالَ لِمُوسَی (علیه السلام) یَابْنَ‌أُمَّ لا تَأْخُذْ بِلِحْیَتِی وَ لا بِرَأْسِی وَ لَمْ یَقُلْ یَا ابْنَ أَبِی فَقَالَ إِنَّ الْعَدَاوَاتِ بَیْنَ الْإِخْوَهًِْ أَکْثَرُهَا تَکُونُ إِذَا کَانُوا بَنِی عَلَّاتٍ وَ مَتَی کَانُوا بَنِی أُمٍّ قَلَّتِ الْعَدَاوَهًُْ بَیْنَهُمْ إِلَّا أَنْ یَنْزِغَ الشَّیْطَانُ بَیْنَهُمْ فَیُطِیعُوهُ فَقَالَ هَارُونُ (علیه السلام) لِأَخِیهِ مُوسَی (علیه السلام) یَا أَخِی الَّذِی وَلَدَتْهُ أُمِّی وَ لَمْ تَلِدْنِی غَیْرُ أُمِّهِ لَا تَأْخُذْ بِلِحْیَتِی وَ لَا بِرَأْسِی وَ لَمْ یَقُلْ یَا ابْنَ أَبِی لِأَنَّ بَنِی الْأَبِ إِذَا کَانَتْ أُمَّهَاتُهُمْ شَتَّی لَمْ تُسْتَبْعَدِ الْعَدَاوَهًُْ بَیْنَهُمْ إِلَّا مَنْ عَصَمَهُ اللَّهُ مِنْهُمْ وَ إِنَّمَا تُسْتَبْعَدُ الْعَدَاوَهًُْ بَیْنَ بَنِی أُمٍّ وَاحِدَهًٍْ.

امام صادق ( سالم گوید: از امام صادق (درباره‌ی هارون پرسیدم که چرا به موسی (گفت: «یَابْنَ‌أُمَّ لا تَأْخُذْ بِلِحْیَتی وَ لا بِرَأْسی و چرا نگفت، ای پسر پدرم»؟! امام (پاسخ داد: «دشمنی میان برادرانی که پدرشان یکی و مادرشان متفاوت است، بیشتر است و حال آنکه میان برادرانی که مادرشان یکی است، دشمنی کمتر است، مگر آنکه شیطان میان آن‌ها دشمنی اندازد و آن‌ها نیز از شیطان پیروی کنند. بنابراین هارون به برادرش گفت: یَابْنَ‌أُمَّ لا تَأْخُذْ بِلِحْیَتی وَ لا بِرَأْسی و نگفت: ای پسر پدرم. چرا که برادرانی که مادرانشان متفاوت است، بعید نیست که دشمنی میانشان باشد، مگر آنکه خداوند آن‌ها را از این دشمنی در امان بدارد و حال آنکه دشمنی میان برادران با مادر مشترک بعید می‌نماید».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۲۷۲
بحار الأنوار، ج۱۳، ص۲۱۹/ علل الشرایع؛ ج۱، ص۶۸/ البرهان
بیشتر