آیه ۵۵ - سوره طه

آیه مِنْها خَلَقْناكُمْ وَ فيها نُعيدُكُمْ وَ مِنْها نُخْرِجُكُمْ تارَةً أُخْرى [55]

ما شما را از آن [زمین] آفریدیم؛ و به آن باز مى‌گردانیم و بار دیگر [در قیامت] شما را از آن بیرون مى‌آوریم.

۱
(طه/ ۵۵)

الصّادق (علیه السلام)- إِنَّ اللَّهَ تَعَالَی خَلَقَ خَلَّاقِینَ فَإِذَا أَرَادَ أَنْ یَخْلُقَ خَلْقاً أَمَرَهُمْ فَأَخَذُوا مِنَ التُّرْبَهًِْ الَّتِی قَالَ فِی کِتَابِهِ مِنْها خَلَقْناکُمْ وَ فِیها نُعِیدُکُمْ وَ مِنْها نُخْرِجُکُمْ تارَةً أُخْری فَعَجَنَ النُّطْفَهًَْ بِتِلْکَ التُّرْبَهًِْ الَّتِی یَخْلُقُ مِنْهَا بَعْدَ أَنْ أَسْکَنَهَا الرَّحِمَ أَرْبَعِینَ لَیْلَهًًْ فَإِذَا تَمَّتْ لَهَا أَرْبَعَهًُْ أَشْهُرٍ قَالُوا یَا رَبِّ نَخْلُقُ مَا ذَا فَیَأْمُرُهُمْ بِمَا یُرِیدُ مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثَی أَبْیَضَ أَوْ أَسْوَدَ فَإِذَا خَرَجَتِ الرُّوحُ مِنَ الْبَدَنِ خَرَجَتْ هَذِهِ النُّطْفَهًُْ بِعَیْنِهَا مِنْهُ کَائِناً مَا کَانَ صَغِیراً أَوْ کَبِیراً ذَکَراً أَوْ أُنْثَی فَلِذَلِکَ یُغَسَّلُ الْمَیِّتُ غُسْلَ الْجَنَابَهًْ.

امام صادق ( خداوند متعال دو خلق‌کننده آفریده است و زمانی‌که اراده‌اش بر خلق مخلوقی قرار گیرد، به آنان فرمان می‌دهد از آن خاکی که خداوند در کتابش فرموده است: مِنْهَا خَلَقْنَاکُمْ وَفِیهَا نُعِیدُکُمْ وَمِنْهَا نُخْرِجُکُمْ تَارَةً أُخْرَی برگیرند و نطفه را با آن خاک که قرار است از آن خلق شوند، بیامیزند. البتّه پس از آنکه نطفه را چهل شب در رحم جای داد. وقتی چهار ماه به پایان می‌رسد، خلق‌کنندگان می‌گویند: «پروردگارا! چه چیزی را خلق کنیم»؟ آنگاه خداوند آنچه را که اراده‌ی او باشد، اعم از نر یا ماده و سیاه یا سفید، فرمان می‌دهد و هرگاه روح از بدن جدا شود (شخص بمیرد)، نطفه، همان‌گونه که نخستین بار بوده، هرطورکه هست از بدن خارج می‌شود و به‌صورت خرد یا کلان، نر یا ماده، بیرون می‌آید و به‌همین‌سبب است که مرده را غسل جنابت میدهند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۲۲۴
الکافی؛ ج۳، ص۱۶۱/ بحار الأنوار، ج۴۶، ص۳۰۴/ البرهان
۲
(طه/ ۵۵)

الباقر (علیه السلام)- عَنْ أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ الْقَزْوِینِیِّ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَاجَعْفَرٍ مُحَمَّدَ‌بْنَ‌عَلِیٍّ (علیه السلام) فَقُلْتُ لِأَیِّ عِلَّهًٍْ یُولَدُ الْإِنْسَانُ هَاهُنَا وَ یَمُوتُ فِی مَوْضِعٍ آخَرَ قَالَ لِأَنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی لَمَّا خَلَقَ خَلْقَهُ خَلَقَهُمْ مِنْ أَدِیمِ الْأَرْضِ فَمَرْجِعُ کُلِّ إِنْسَانٍ إِلَی تُرْبَتِهِ.

امام باقر ( ابوعبدالله قزوینی گوید: از امام باقر (پرسیدم: «برای چه انسان در اینجا متولّد شده و درجای دیگر از دنیا می‌رود»؟ حضرت فرمود: «زیرا خداوند متعال وقتی مخلوقات را آفرید آن‌ها را از خاک روی زمین خلق کرد؛ پس بازگشت هر انسانی به خاک خودش می‌باشد».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۲۲۴
علل الشرایع، ج۱، ص۳۰۸ / نورالثقلین
۳
(طه/ ۵۵)

الصّادق (علیه السلام)- أَحْمَدُ‌بْنُ‌عَلِیٍّ الرَّاهِبُ قَالَ: قَالَ رَجُلٌ لِأَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) یَا ابْنَ عَمِّ خَیْرِ خَلْقِ اللَّهِ مَا مَعْنَی السَّجْدَهًِْ الْأُولَی فَقَالَ تَأْوِیلُهُ اللَّهُمَّ إِنَّکَ مِنْهَا خَلَقْتَنِی یَعْنِی مِنَ الْأَرْضِ وَ رَفْعُ رَأْسِکَ وَ مِنْهَا أَخْرَجْتَنَا وَ السَّجْدَهًُْ الثَّانِیَهًُْ وَ إِلَیْهَا تُعِیدُنَا وَ رَفْعُ رَأْسِکَ مِنَ الثَّانِیَهًِْ وَ مِنْهَا تُخْرِجُنَا تَارَهًًْ أُخْرَی.

امام صادق ( احمدبن‌علی راهب گوید: مردی به امیرالمؤمنین (عرض کرد: «ای پسر عمّ بهترین مخلوق خدا! معنای سجده‌ی اوّل چیست؟ فرمود: «تأویلش این است که خدایا، تو مرا از آن یعنی از زمین آفریدی و بلند کردن سرت به این معناست که ما را از آن خارج کردی و معنای سجده‌ی دوّم این است که ما را به آن باز می‌گردانی و بلند کردن سر از سجده‌ی دوّم به این معناست که دیگر بار ما را از آن خارج خواهی کرد».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۲۲۶
علل الشرایع، ج۲، ص۳۳۶ /نورالثقلین
۴
(طه/ ۵۵)

الصّادق (علیه السلام)- عَنِ الْحَارِثِ‌بْنِ‌الْمُغِیرَهًِْ قَالَ سَمِعْتُ أَبَاعَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) یَقُولُ إِنَّ النُّطْفَهًَْ إِذَا وَقَعَتْ فِی الرَّحِمِ بَعَثَ اللَّهُ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ مَلَکاً فَأَخَذَ مِنَ التُّرْبَهًِْ الَّتِی یُدْفَنُ فِیهَا فَمَاثَهَا فِی النُّطْفَهًِْ فَلَا یَزَالُ قَلْبُهُ یَحِنُّ إِلَیْهَا حَتَّی یُدْفَنَ فِیهَا.

امام صادق ( حارث‌بن‌مغیره گوید: شنیدم امام صادق (فرمود: که چون نطفه در رحم افتد خدای عزّوجلّ فرشته‌ای می‌فرستد تا از آن خاک که در آن دفن می‌شود برگیرد و به آن نطفه می‌آمیزد و پیوسته دلش به آنجا گرایش دارد تا اینکه در آن به خاک دفن شود.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۲۲۶
الکافی، ج۳، ص ۲۰۳ / نورالثقلین
۵
(طه/ ۵۵)

الصّادقین (علیها السلام)- مَنْ خُلِقَ مِنْ تُرْبَهًٍْ دُفِنَ فِیهَا.

امام باقر (و امام صادق ( هرکس از هر خاکی خلق شده باشد در همان خاک دفن می‌شود.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۲۲۶
الکافی؛ ج۳، ص۲۰۲/ نورالثقلین
بیشتر