آیه وَ أْمُرْ أَهْلَكَ بِالصَّلاةِ وَ اصْطَبِرْ عَلَيْها لا نَسْئَلُكَ رِزْقاً نَحْنُ نَرْزُقُكَ وَ الْعاقِبَةُ لِلتَّقْوى [132]
خانواده‌ی خود را به نماز دستور ده؛ و بر انجام آن شکیبا باش؛ ما از تو روزى نمى‌خواهیم؛ [بلکه] ما به تو روزى مى‌دهیم؛ و عاقبت نیک در [سایه‌ی] تقواست.
علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- وَ أْمُرْ أَهْلَکَ بِالصَّلاةِ أَیْ أُمَّتَکَ وَ اصْطَبِرْ عَلَیْهَا.
علیّ‌ّّّّبن‌ابراهیم ( وَ أْمُرْ أَهْلَکَ بِالصَّلَاةِ؛ منظور از آن امّت می‌باشد. وَ اصْطَبِرْ عَلَیْهَا و صبر و شکیبایی داشته باش.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- عَنْ عَقِیلٍ الْخُزَاعِی أَنَّ امیرالمؤمنین (علیه السلام) کَانَ إِذَا حَضَرَ الْحَرْبَ یُوصِی لِلْمُسْلِمِینَ بِکَلِمَاتٍ فَیَقُولُ تَعَاهَدُوا الصَّلَاهًَْ وَ حَافِظُوا عَلَیْهَا وَ اسْتَکْثِرُوا مِنْهَا وَ تَقَرَّبُوا بِهَا وَ کَانَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) مُنْصِباً لِنَفْسِهِ بَعْدَ الْبُشْرَی لَهُ بِالْجَنَّهًِْ مِنْ رَبِّهِ فَقَالَ عَزَّوَجَلَّ وَ أْمُرْ أَهْلَکَ بِالصَّلاةِ وَ اصْطَبِرْ عَلَیْها الْآیَهًَْ فَکَانَ یَأْمُرُ بِهَا أَهْلَهُ وَ یُصَبِّرُ عَلَیْهَا نَفْسَه.
امام علی ( عقیل خزاعی نقل می‌کند: امیرالمؤمنین (زمانی‌که جنگ پیش می‌آمد، مسلمانان را وصیّت می‌کرد و می‌فرمود: «با نماز تجدید عهد کنید و بر آن مواظبت داشته باشید و نماز را بسیار به پا دارید و به آن نزدیک شوید... رسول خدا (بعد آنکه از طرف پرودگارش بشارت بهشت به او داده شد خودش را به زحمت می‌انداخت. خدای عزّوجلّ فرمود: و أْمُرْ أَهْلَکَ بِالصَّلاةِ وَ اصْطَبِرْ عَلَیْها... و رسول خدا (خانواده‌اش را به نماز امر می‌کرد و خودش را در این کار به صبر وا می‌داشت.
الباقر (علیه السلام)- وَ أْمُرْ أَهْلَکَ بِالصَّلاةِ وَ اصْطَبِرْ عَلَیْها فَإِنَّ اللَّهَ أَمَرَهُ أَنْ یَخُصَّ أَهْلَهُ دُونَ النَّاسِ لِیَعْلَمَ النَّاسُ أَنَّ لِأَهْلِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) عِنْدَ اللَّهِ مَنْزِلَهًًْ خَاصَّهًًْ لَیْسَتْ لِلنَّاسِ إِذْ أَمَرَهُمْ مَعَ النَّاسِ عَامَّهًًْ ثُمَّ أَمَرَهُمْ خَاصَّهًْ.
امام باقر ( وَ أْمُرْ أَهْلَکَ بِالصَّلَاةِ وَاصْطَبِرْ عَلَیْهَا؛ همانا خداوند تبارک‌وتعالی به پیامبر (امر کرده که آن را مخصوص اهل بیت خود و سوای دیگر مردم قرار دهد تا اینکه مردم بدانند که خاندان محمّد (در نزد خداوند از جایگاهی برخوردارند که دیگر مردم از آن بی‌بهره‌اند. چرا که خداوند ابتدا آنان را به همراه دیگر مردم مورد خطاب قرار داد و سپس به‌صورت خصوصی به آنان امر نمود.
علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- وَ أْمُرْ أَهْلَکَ بِالصَّلاةِ وَ اصْطَبِرْ عَلَیْها فَإِنَّ اللَّهَ أَمَرَهُ أَنْ یَخُصَّ أَهْلَهُ دُونَ النَّاسِ لِیَعْلَمَ النَّاسُ أَنَّ لِأَهْلِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) عِنْدَ اللَّهِ مَنْزِلَهًًْ خَاصَّهًًْ لَیْسَتْ لِلنَّاسِ إِذْ أَمَرَهُمْ مَعَ النَّاسِ عَامَّهًًْ ثُمَّ أَمَرَهُمْ خَاصَّهًًْ فَلَمَّا أَنْزَلَ اللَّهُ تَعَالَی هَذِهِ الْآیَهًَْ کَانَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) یَجِیءُ کُلَّ یَوْمٍ عِنْدَ صَلَاهًِْ الْفَجْرِ حَتَّی یَأْتِیَ بَابَ عَلِیٍّ (علیه السلام) وَ فَاطِمَهًَْ (سلام الله علیها) وَ الْحَسَنِ (علیه السلام) وَ الْحُسَیْنِ (علیه السلام) فَیَقُولُ السَّلَامُ عَلَیْکُمْ وَ رَحْمَهًُْ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ فَیَقُولُ عَلِیٌّ (علیه السلام) وَ فَاطِمَهًُْ (سلام الله علیها) وَ الْحَسَنُ (علیه السلام) وَ الْحُسَیْنُ (علیه السلام) وَ عَلَیْکَ السَّلَامُ یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) وَ رَحْمَهًُْ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ ثُمَّ یَأْخُذُ بِعِضَادَتَیِ الْبَابِ وَ یَقُولُ الصَّلَاهًَْ الصَّلَاهًَْ یَرْحَمُکُمُ اللَّهُ إِنَّما یُرِیدُ اللهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیراً فَلَمْ یَزَلْ یَفْعَلُ ذَلِکَ کُلَّ یَوْمٍ إِذَا شَهِدَ الْمَدِینَهًَْ حَتَّی فَارَقَ الدُّنْیَا وَ قَالَ أَبُوالْحَمْرَاءِ خَادم النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) أَنَا شَهِدْتُهُ یَفْعَلُ ذَلِکَ.
علیّ‌ّّّّبن‌ابراهیم ( وَ أْمُرْ أَهْلَکَ بِالصَّلَاةِ وَ اصْطَبِرْ عَلَیْهَا؛ همانا خداوند تبارک‌وتعالی به پیامبر (امر کرده که آن را مخصوص اهل بیت خود و سوای دیگر مردم قرار دهد تا اینکه مردم بدانند که خاندان محمّد (در نزد خداوند از جایگاهی برخوردارند که دیگر مردم از آن بی‌بهره‌اند. چرا که خداوند ابتدا آنان را به همراه دیگر مردم مورد خطاب قرار داد و سپس به‌صورت خصوصی به آنان امر نمود. هنگامی‌که این آیه نازل شد، رسول خدا (در هر روز هنگام نماز صبح به خانه‌ی علی (و فاطمه (می‌آمد و می‌فرمود: «سلام و رحمت خداوند بر شما باد». سپس علی و فاطمه و حسن و حسین (می‌گفتند: «و سلام و رحمت خداوند بر شما باد ای رسول خدا (». سپس آن حضرت دو لنگه در را می‌گرفت و می‌گفت: «موقع نماز است، موقع نماز است، خدایتان رحمت آورد، خدا فقط می‌خواهد آلودگی را از شما خاندان [پیامبر] بزداید و شما را پاک و پاکیزه گرداند. (احزاب/۳۳). آن حضرت، از روزی که وارد مدینه شد تا زمانی‌که از دنیا رفت، پیوسته این چنین می‌کرد. خادم پیامبر (ابوحمراء گفته است: «من شهادت می‌دهم که آن حضرت این کار را انجام می‌داد».
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ یُونُسَ‌بْنِ‌یَعْقُوبَ قَالَ: دَخَلَ عِیسَی‌بْنُ‌عَبْدِ‌اللَّهِ الْقُمِّیُّ عَلَی أبی عبد الله (علیه السلام) فَلَمَّا انْصَرَفَ قَالَ لِخَآدمهِ ادْعُهُ فَانْصَرَفَ إِلَیْهِ فَأَوْصَاهُ بِأَشْیَاءَ ثُمَّ قَالَ یَا عِیسَی‌بْنَ‌عَبْدِ‌اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یَقُولُ وَ أْمُرْ أَهْلَکَ بِالصَّلاةِ وَ إِنَّکَ مِنَّا أَهْلَ الْبَیْتِ (فَإِذَا کَانَتِ الشَّمْسُ مِنْ هَاهُنَا مِقْدَارَهَا مِنْ هَاهُنَا مِنَ الْعَصْرِ فَصَلِّ سِتَّ رَکَعَاتٍ قَالَ ثُمَّ وَدَّعَهُ وَ قَبَّلَ مَا بَیْنَ عَیْنَیْ عِیسَی وَ انْصَرَفَ قَالَ یُونُسُ‌بْنُ‌یَعْقُوبَ فَمَا تَرَکَتُ السِّتَّ رَکَعَاتٍ مُنْذُ سَمِعْتُ أَبَاعَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) یَقُولُ ذَلِکَ لِعِیسَی‌بْنِ‌عَبْدِ‌اللَّهِ.
امام صادق ( یونس‌بن‌یعقوب گوید: عیسی‌بن‌عبداللَّه قمی خدمت امام صادق (رسید وقتی مرخص شد و رفت، امام (به خادم خود فرمود: «برو او را برگردان». عیسی برگشت سفارش‌هایی به او نمود. آنگاه فرمود: «عیسی! خداوند در قرآن می‌فرماید: وَ أْمُرْ أَهْلَکَ بِالصَّلاةِ تو از ما خانواده هستی وقتی خورشید به این قسمت عصر رسید شش رکعت نماز بخوان». بعد او را وداع نمود پیشانی عیسی (را بوسید او رفت.
الباقر (علیه السلام)- عَنْ أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: دَخَلَ عَلَی أَبِی‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) رَجُلٌ فَقَالَ رَحِمَکَ اللَّهُ أُحَدِّثُ أَهْلِی قَالَ نَعَمْ إِنَّ اللَّهَ یَقُولُ یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا قُوا أَنْفُسَکُمْ وَ أَهْلِیکُمْ ناراً وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجارَةُ وَ قَالَ وَ أْمُرْ أَهْلَکَ بِالصَّلاةِ وَ اصْطَبِرْ عَلَیْها.
امام باقر ( از امام صادق (روایت است: مردی بر پدرم امام باقر (وارد شد و گفت: «خدا تو را رحمت کند و درود بفرستد؛ من برای أهل و خانواده‌ام حدیث گفته، این کار من چگونه است»؟ پدرم فرمود: «آری خوب کاری است، زیرا خدا می‌فرماید: ای کسانی که ایمان آورده‌اید خود و خانواده‌ی خویش را از آتشی که هیزم آن انسان‌ها و سنگ‌هاست نگه دارید. (تحریم/۶). و فرموده: وَ أْمُرْ أَهْلَکَ بِالصَّلاةِ وَ اصْطَبِرْ عَلَیْها؛ یعنی ای محمّد (و اهل و خویشاوندان خود را به نماز امر نموده و فرمان ده، و بر آن صبر و شکیبایی داشته (ثابت و پابرجا) باش».
الرّضا (علیه السلام)- عَنِ الرَّیَّانِ‌بْنِ‌الصَّلْتِ قَالَ: حَضَرَ الرِّضَا (علیه السلام) مَجْلِسَ الْمَأْمُونِ بِمَرْوَ وَ قَدِ اجْتَمَعَ فِی مَجْلِسِهِ جَمَاعَهًٌْ مِنْ عُلَمَاءِ أَهْلِ الْعِرَاقِ وَ خُرَاسَان ... فقَالَتِ الْعُلَمَاءُ فَأَخْبِرْنَا هَلْ فَسَّرَ اللَّهُ تَعَالَی الِاصْطِفَاءَ فِی الْکِتَابِ فَقَالَ الرِّضَا (علیه السلام) فَسَّرَ الِاصْطِفَاءَ فِی الظَّاهِرِ سِوَی الْبَاطِنِ فِی اثْنَیْ عَشَرَ مَوْطِناً وَ مَوْضِعاً أَمَّا الثَّانِیَ عَشَرَ فَقَوْلُهُ عَزَّوَجَلَّ وَ أْمُرْ أَهْلَکَ بِالصَّلاةِ وَ اصْطَبِرْ عَلَیْها فَخَصَّنَا (مُحَمَّداً (صلی الله علیه و آله) وَ آلَ مُحَمَّدٍ () اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ بِهَذِهِ الْخُصُوصِیَّهًِْ إِذْ أَمَرَنَا مَعَ الْأُمَّهًِْ بِإِقَامَهًِْ الصَّلَاهًِْ ثُمَّ خَصَّنَا مِنْ دُونِ الْأُمَّهًِْ فَکَانَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) یَجِیءُ إِلَی بَابِ عَلِیٍّ (علیه السلام) وَ فَاطِمَهًَْ (سلام الله علیها) بَعْدَ نُزُولِ هَذِهِ الْآیَهًِْ تِسْعَهًَْ أَشْهُرٍ کُلَّ یَوْمٍ عِنْدَ حُضُورِ کُلِّ صَلَاهًٍْ خَمْسَ مَرَّاتٍ فَیَقُولُ الصَّلَاهًَْ رَحِمَکُمُ اللَّهُ وَ مَا أَکْرَمَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ أَحَداً مِنْ ذَرَارِیِّ الْأَنْبِیَاءِ (بِمِثْلِ هَذِهِ الْکَرَامَهًِْ الَّتِی أَکْرَمَنَا بِهَا وَ خَصَّنَا مِنْ دُونِ جَمِیعِ أَهْلِ بَیْتِه.
امام رضا ( ریّان‌بن‌صلت گوید: حضرت رضا (در مرو در مجلس مأمون حاضر شد و جماعتی از علمای عراق و خراسان در آن مجلس حاضر بودند... علمای حاضر گفتند: «حال به ما بگو: آیا خداوند تبارک‌وتعالی موضوع «إصطفاء» را در قرآن توضیح داده است»؟ ایشان فرمود: «خداوند تبارک‌وتعالی این موضوع را در ظاهر قرآن و جدای از باطن در دوازده‌جا تفسیر نموده است و شروع به ذکر آن دوازده موضع نمود تا اینکه به دوازدهمی رسید». و فرمود: «امّا دوازدهمین مورد آیه: وَ أْمُرْ أَهْلَکَ بِالصَّلَاةِ وَ اصْطَبِرْ عَلَیْهَا می‌باشد و خداوند ما را با این ویژگی منحصر ساخته است. چرا که ما را به همراه امّت به برپایی نماز امر نموده است و در ادامه به‌صورت خاص، ما را به انجام آن مکلّف نموده است. به‌همین‌خاطر بود که رسول خدا (تا نه‌ماه بعد از نزول این آیه، بعد از هر وعده نماز، به در خانه‌ی علی و فاطمه (می‌آمد و می‌فرمود: «وقت نماز است، خدایتان رحمت کند». خداوند ذرّیّه‌ی هیچ پیامبری را با چنین کرامتی که به ما عطا کرده و به ما اختصاص داده، مورد عنایت قرار نداده است. سپس مأمون و دیگر دانشمندان گفتند: «خداوند شما را (اهل بیت پیامبرتان () را به خاطر این امّت جزای نیک بدهد».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنْ یُوسُفَ‌بْنِ‌عَبْدِ‌اللَّهِ‌بْنِ‌سَلَّام أَنَّ النَّبِیَّ (صلی الله علیه و آله) کَانَ إِذَا نَزَلَ بِأَهْلِهِ شِدَّهًٌْ أَمَرَهُمْ بِالصَّلَاهًِْ ثُمَّ قَرَأَ وَ أْمُرْ أَهْلَکَ بِالصَّلاةِ وَ اصْطَبِرْ عَلَیْها.
پیامبر ( یوسف‌بن‌عبدالله‌بن‌سلّام نقل می‌کند که پیغمبر اکرم (هر وقتی شدّت و مصیبتی بر خانواده‌اش وارد می‌شد، آن‌ها را به نماز خواندن امر می‌کرد، و این آیه را قرائت می‌کرد: وَ أْمُرْ أَهْلَکَ بِالصَّلاةِ وَ اصْطَبِرْ عَلَیْها.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) قَالَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی لِمُوسَی (علیه السلام) یَا مُوسَی احْفَظْ وَصِیَّتِی لَکَ بِأَرْبَعَهًِْ أَشْیَاءَ أَوَّلُهُنَّ مَا دُمْتَ لَا تَرَی ذُنُوبَکَ تُغْفَرُ فَلَا تَشْغَلْ بِعُیُوبِ غَیْرِکَ وَ الثَّانِیَهًُْ مَا دُمْتَ لَا تَرَی کُنُوزِی قَدْ نَفِدَتْ فَلَا تَغْتَمَّ بِسَبَبِ رِزْقِکَ وَ الثَّالِثَهًُْ.
امام علی ( ای موسی (! وصیّت مرا به‌وسیله‌ی چهار چیز حفظ کن؛ اوّل مادامی که گناهانت را نمی‌بینی که آمرزیده می‌شود، به عیب‌های دیگران مشغول نشو. و دوّم؛ مادامی که تو گنج‌های مرا نمی‌بینی که تمام و نابود شده، به‌سبب روزیت اندوهگین مباش.
علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- وَ الْعاقِبَةُ لِلتَّقْوی قَالَ: لِلْمُتَّقِینَ فَوَضَعَ الْفِعْلَ مَکَانَ الْمَفْعُولِ.
علیّ‌ّّّّبن‌ابراهیم ( وَالْعَاقِبَةُ لِلتَّقْوَی به‌معنای متقیّان می‌باشد و فعل به‌جای مفعول گذاشته شده است.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنْ أَبِی‌هُرَیْرَهًَْ عَنِ النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) قَالَ إِنَّ أَوَّلَ مَا یُدْخَلُ بِهِ النَّارُ مِنْ أُمَّتِیَ الْأَجْوَفَانِ قَالُوا یَا رَسُولَ اللَّهِ وَ مَا الْأَجْوَفَانِ قَالَ الْفَرْجُ وَ الْفَمُ وَ أَکْثَرُ مَا یُدْخَلُ بِهِ الْجَنَّهًُْ تَقْوَی اللَّهِ وَ حُسْنُ الْخُلُقِ.
پیامبر ( از ابوهریره روایت است: پیامبر (فرمود: و اکثر افرادی که وارد بهشت می‌شوند پرهیزگاران و نیک سیرتان و افراد خوش اخلاق می‌باشند.