آیه وَ لا تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ إِلى ما مَتَّعْنا بِهِ أَزْواجاً مِنْهُمْ زَهْرَةَ الْحَياةِ الدُّنْيا لِنَفْتِنَهُمْ فيهِ وَ رِزْقُ رَبِّكَ خَيْرٌ وَ أَبْقى [131]
و هرگز چشمان خود را به مواهب مادّى، که به گروه‌هایى از آنان داده‌ایم، مدوز؛ این‌ها گل‌هاى [ناپایدار] زندگى دنیاست؛ تا آنان را در آن بیازماییم؛ و روزى پروردگارت بهتر و ماندگارتر است.
الصّادقین (علیها السلام)- إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) نَزَلَ بِهِ ضَیْفُهُ فَاسْتَسْلَفَ مِنْ یَهُودِیٍّ فَقَالَ الْیَهُودِیُّ وَ اللَّهِ یَا مُحَمَّدُ (صلی الله علیه و آله) لَا ثَاغِیَهًَْ وَ لَا رَاغِیَهًَْ فَعَلَی مَا أَسْلِفُهُ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) إِنِّی لَأَمِینُ اللَّهِ فِی سَمَائِهِ وَ أَرْضِهِ وَ لَوِ ائْتَمَنْتَنِی عَلَی شَیْءٍ لَأَدَّیْتُهُ إِلَیْکَ قَالَ فَبَعَثَ بِدَرَقَهًٍْ لَهُ فَرَهَنَهَا عِنْدَهُ فَنَزَلَتْ عَلَیْهِ وَ لا تَمُدَّنَّ عَیْنَیْکَ إِلی ما مَتَّعْنا بِهِ أَزْواجاً مِنْهُمْ زَهْرَةَ الْحَیاةِ الدُّنْیا.
امام باقر (و امام صادق ( برای پیامبر اکرم (مهمانی رسید؛ و از مردی یهودی مقداری قرض خواست. یهودی گفت: «به خدا قسم یا محمّد (! نه گوسفند و نه شتری قرض می‌دهم به امید کدام درآمد»؟ پیامبر اکرم (فرمود: «من امین خدا در آسمان و زمین اویم اگر مرا امین بر چیزی قرار دهی به تو بر می‌گردانم». بعد پیامبر اکرم (سپری را به گروگان برایش فرستاد این آیه به همین جهت نازل شد: وَ لا تَمُدَّنَّ عَیْنَیْکَ إِلی ما مَتَّعْنا بِهِ أَزْواجاً مِنْهُمْ زَهْرَةَ الْحَیاةِ الدُّنْیا.
الباقر (علیه السلام)- عَنْ عَمْرِوبْنِ‌هِلَالٍ قَال قَالَ أَبُوجَعْفَرٍ (علیه السلام) إِیَّاکَ أَنْ تُطْمِحَ بَصَرَکَ إِلَی مَنْ فَوْقَکَ فَکَفَی بِمَا قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ لِنَبِیِّهِ (صلی الله علیه و آله) فَلا تُعْجِبْکَ أَمْوالُهُمْ وَ لا أَوْلادُهُمْ وَ قَالَ وَ لا تَمُدَّنَّ عَیْنَیْکَ إِلی ما مَتَّعْنا بِهِ أَزْواجاً مِنْهُمْ زَهْرَةَ الْحَیاةِ الدُّنْیا فَإِنْ دَخَلَکَ مِنْ ذَلِکَ شَیْءٌ فَاذْکُرْ عَیْشَ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فَإِنَّمَا کَانَ قُوتُهُ الشَّعِیرَ وَ حَلْوَاهُ التَّمْرَ وَ وَقُودُهُ السَّعَفَ إِذَا وَجَدَهُ.
امام باقر ( عمروبن‌هلال گوید: امام باقر (فرمود: «مبادا به بالا دست خود چشم بدوزی که دراین‌باره آنچه خدای عزّوجلّ به پیغمبرش (فرمود بس است: فَلا تُعْجِبْکَ أَمْوالُهُمْ وَ لا أَوْلادُهُمْ؛ از مال‌ها و فرزندانشان خوشت نیاید و درشگفت نشوی. (توبه/۵۵). و فرمود: وَ لا تَمُدَّنَّ عَیْنَیْکَ إِلی ما مَتَّعْنا بِهِ أَزْواجاً مِنْهُمْ زَهْرَةَ الْحَیاةِ الدُّنْیا و اگر درباره‌ی این موضوع شکّ و ترددی یافتی، زندگی رسول خدا (را به‌یاد آور که خوراکش جو و حلوایش خرما و آتش‌گیره‌اش شاخ درخت خرما بود اگر پیدا می‌کرد.
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ عَمْرِوبْنِ‌سَعِیدِ‌بْنِ‌هِلَالٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) إِنِّی لَا أَکَادُ أَلْقَاکَ إِلَّا فِی السِّنِینَ فَأَوْصِنِی بِشَیْءٍ آخُذُ بِهِ قَالَ: أُوصِیکَ بِتَقْوَی اللَّهِ وَ صِدْقِ الْحَدِیثِ وَ الْوَرَعِ وَ الِاجْتِهَادِ وَ اعْلَمْ أَنَّهُ لَا یَنْفَعُ اجْتِهَادٌ لَا وَرَعَ مَعَهُ وَ إِیَّاکَ أَنْ تُطْمِحَ نَفْسَکَ إِلَی مَنْ فَوْقَکَ وَ کَفَی بِمَا قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ لِرَسُولِهِ (صلی الله علیه و آله) فَلا تُعْجِبْکَ أَمْوالُهُمْ وَ لا أَوْلادُهُمْ وَ قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ لِرَسُولِهِ وَ لا تَمُدَّنَّ عَیْنَیْکَ إِلی ما مَتَّعْنا بِهِ أَزْواجاً مِنْهُمْ زَهْرَةَ الْحَیاةِ الدُّنْیا فَإِنْ خِفْتَ شَیْئاً مِنْ ذَلِکَ فَاذْکُرْ عَیْشَ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فَإِنَّمَا کَانَ قُوتُهُ الشَّعِیرَ وَ حَلْوَاهُ التَّمْرَ وَ وَقُودُهُ السَّعَفَ إِذَا وَجَدَهُ وَ إِذَا أُصِبْتَ بِمُصِیبَهًٍْ فَاذْکُرْ مُصَابَکَ بِرَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فَإِنَّ الْخَلْقَ لَمْ یُصَابُوا بِمِثْلِهِ (علیه السلام) قَطُّ.
امام صادق ( عمروبن‌سعید گوید: به امام صادق (عرض کردم: «من چنانم که هر چند سال یک بار خدمت شما می‌رسم، شما سفارشی به من بفرمایید که آن را فرا گیرم و بدان عمل کنم». فرمود: سفارشت می‌کنم به ترس از خدا و راست گویی و پارسایی و تلاش و کوشش [در امور مذهبی و دینی] و بدان‌که کوشش بدون پارسایی سود ندهد، و مبادا دیده خود را به وضع کسی که بالاتر از تو است بدوزی [و خود را با او بسنجی و غبطه‌ی او را بخوری] و بس است دراین‌باره آنچه را خدای عزّوجلّ به پیامبرش (فرمود: فَلا تُعْجِبْکَ أَمْوالُهُمْ وَ لا أَوْلادُهُمْ؛ از مال‌ها و فرزندانشان خوشت نیاید و درشگفت نشوی. (توبه/۵۵). و نیز خدای عزّوجلّ به پیامبرش فرمود: وَ لا تَمُدَّنَّ عَیْنَیْکَ إِلی ما مَتَّعْنا بِهِ أَزْواجاً مِنْهُمْ زَهْرَةَ الْحَیاةِ الدُّنْیا و اگر ترسیدی از چیزی از آن‌ها [که با دیدن وضع مرفّه آن‌ها دچار لغزش گردی] زندگی رسول خدا (را به یاد آور که به‌راستی قوت و خوراکش نان جو و شیرینیش خرما و سوختش شاخه‌ی خرما بود آن هم اگر بدست می‌آورد، و هرگاه به مصیبتی دچار گشتی یاد مصیبت‌های رسول خدا (کن زیرا مردم هرگز مانند او دچار مصیبت نشده‌اند».
الباقر (علیه السلام)- لَمَّا نَزَلَتْ هَذِهِ الْآیَهًُْ وَ لا تَمُدَّنَّ عَیْنَیْکَ إِلی ما مَتَّعْنا بِهِ أَزْواجاً مِنْهُمْ زَهْرَةَ الْحَیاةِ الدُّنْیا اسْتَوَی رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) جَالِساً ثُمَّ قَالَ مَنْ لَمْ یَتَعَزَّ بِعَزَاءِ اللَّهِ تَقَطَّعَتْ نَفْسُهُ حَسَرَاتٍ عَلَی الدُّنْیَا وَ مَنِ اتَّبَعَ بَصَرُهُ مَا فِی أَیْدِی النَّاسِ طَالَ هَمُّهُ وَ لَمْ یَشْفِ غَیْظَهُ وَ مَنْ لَمْ یَعْرِفْ لِلَّهِ عَلَیْهِ نِعْمَهًًْ إِلَّا فِی مَطْعَمٍ أَوْ مَشْرَبٍ قَصَرَ عِلْمُهُ وَ دَنَا عَذَابُهُ.
امام باقر ( در مورد آیه‌ی وَ لَا تَمُدَّنَّ عَیْنَیْکَ إِلَی مَا مَتَّعْنَا بِهِ أَزْوَاجًا مِّنْهُمْ زَهْرَةَ الْحَیَاةِ الدُّنیَا لِنَفْتِنَهُمْ فِیهِ وَرِزْقُ رَبِّکَ خَیْرٌ وَأَبْقَی فرموده است: «هنگامی‌که این آیه نازل شد، رسول خدا (نشست و فرمود: «هرکس که با تسلّی‌های خداوند آرام نگیرد، جانش در اثر حسرت‌های دنیا تکه‌تکه می‌شود و هرکس که چشمش به‌دنبال مالی باشد که در دست مردم است، اندوهش به درازا می‌کشد و خشمش برطرف نمی‌گردد و هرکس پی نبرد که خداوند جز خوراک و نوشیدنی، نعمت‌های زیادی به او عطا کرده است، عمرش کم می‌شود و عذابش نزدیک می‌گردد».
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- زَهْرَةَ الْحَیاةِ الدُّنْیا لِنَفْتِنَهُمْ فِیهِ أَیْ لِنُعَامِلَهُمْ مُعَامَلَهًَْ الْمُخْتَبِرِ بِشِدَّهًِْ التَّعَبُّدِ فِی الْعَمَلِ بِالْحَقِّ فِی هَذِهِ الْأُمُورِ وَ أَدَاءِ الْحُقُوقِ عَنْهُ.
ابن‌عبّاس ( لِنَفْتِنَهُمْ فِیهِ یعنی تا آن‌ها را بیازماییم که تا چه اندازه دراین امور برای عمل به حق تعبد دارند و حقوق آن را ادا می‌کنند.