آیه ۷ - سوره طه

آیه وَ إِنْ تَجْهَرْ بِالْقَوْلِ فَإِنَّهُ يَعْلَمُ السِّرَّ وَ أَخْفى [7]

اگر آشکارا سخن بگویى [یا پنهان]، او اسرار پنهانى و پنهان‌تر از آن را نیز مى‌داند.

۱
(طه/ ۷)

الکاظم (علیه السلام)- عَن عَبْدِ‌اللَّهِ‌بْنِ‌الْمَنْصُورِ عَنْ أَبِیهِ قَالَ سَأَلْتُ مَوْلَانَا أَبَاالْحَسَنِ مُوسَی‌بْنَ‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) عَنْ قَوْلِهِ عَزَّوَجَلَّ یَعْلَمُ السِّرَّ وَ أَخْفی قَالَ فَقَالَ لِی سَأَلْتُ أَبِی قَالَ سَأَلْتُ جَدِّی قَالَ سَأَلْتُ أَبِی عَلِیَّ‌بْنَ‌الْحُسَیْنِ (علیه السلام) قَالَ سَأَلْتُ أَبِیَ الْحُسَیْنَ‌بْنَ‌عَلِیٍّ (علیه السلام) قَالَ سَأَلْتُ النَّبِیَّ (صلی الله علیه و آله) عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ یَعْلَمُ السِّرَّ وَ أَخْفی قَالَ سَأَلْتُ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ فَأَوْحَی إِلَیَّ أَنِّی خَلَقْتُ فِی قَلْبِ آدم (علیه السلام) عِرْقَیْنِ یَتَحَرَّکَانِ بِشَیْءٍ مِنَ الْهَوَاءِ فَإِنْ یَکُنْ فِی طَاعَتِی کَتَبْتُ لَهُ حَسَنَاتٍ وَ إِنْ یَکُنْ فِی مَعْصِیَتِی لَمْ أَکْتُبْ عَلَیْهِ شَیْئاً حَتَّی یُوَاقِعَ الْخَطِیئَهًَْ فَاذْکُرُوا اللَّهَ عَلَی مَا أَعْطَاکُمْ أَیُّهَا الْمُؤْمِنُونَ.

امام کاظم ( عبدالله‌بن‌منصور از پدرش نقل می‌کند: از امام کاظم (درباره‌ی آیه: یَعْلَمُ السِّرَّ وَ أَخْفی سؤال کردم. حضرت فرمود: «من از پدرم سؤال کردم که او گفت، من از پدرم سؤال کردم و حضرت سجّاد (فرمود، من از پدرم امام حسین (که فرمود: من از رسول اکرم (راجع به این آیه سؤال کردم. حضرت فرمود: «من از خداوند متعال درباره‌ی این آیه: یَعْلَمُ السِّرَّ وَ أَخْفی سؤال کردم، خداوند فرمود: «من در قلب آدم دو رقم رگ آفریده‌ام که با هوای اندکی به حرکت می‌آیند (شاید مقصود این باشد که دل انسان هم به‌طرف اعمال نیک کشش دارد هم به‌طرف بدی‌ها) که اگر حرکت و تصمیمش به‌طرف اطاعت باشد من برای او حسنات می‌نویسم و اگر به‌طرف گناه حرکت کرد تا وقتی‌که آن گناه را انجام نداده چیزی بر او نمی‌نویسم پس ای مؤمنین در مقابل این عطایای الهی در یاد او باشید».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۱۸۲
بحار الأنوار، ج۶۸، ص۲۵۰/ مستدرک الوسایل؛ ج۱، ص۹۶؛ «فاذکروا الله ... المومنون» محذوف
۲
(طه/ ۷)

الصّادق (علیه السلام)- عَنْ مُحَمَّدِ‌بْنِ‌مُسْلِمٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَاعَبْدِاللَّه (علیه السلام) عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ یَعْلَمُ السِّرَّ وَ أَخْفی قَالَ السِّرُّ مَا کَتَمْتَهُ فِی نَفْسِکَ وَ أَخْفَی مَا خَطَرَ بِبَالِکَ ثُمَّ أَنْسَیْتَهُ.

امام صادق ( محمّدبن‌مسلم گوید: از امام صادق (درباره‌ی این آیه پرسیدم: یَعلَمُ السِّرَّ وَ أَخْفی فرمود: «السِّرَّ؛ چیزی است که آن را در قلب خود پوشیده و محفوظ می‌داری. و أَخْفی آن چیزی است که به ذهنت خطور می‌کند، سپس فراموش می‌کنی».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۱۸۴
بحار الأنوار، ج۴، ص۷۹/ معانی الأخبار؛ ص۱۴۳/ نورالثقلین
۳
(طه/ ۷)

علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- وَ قَولُهُ وَ إِنْ تَجْهَرْ بِالْقَوْلِ فَإِنَّهُ یَعْلَمُ السِّرَّ وَ أَخْفی قَالَ السِّرُّ مَا أَخْفَیْتَهُ فِی نَفْسِکَ وَ أَخْفَی مَا خَطَرَ بِبَالِکَ ثُمَّ أُنْسِیتَهُ.

علیّ‌ّّّّبن‌ابراهیم ( وَ إِنْ تَجْهَرْ بِالْقَوْلِ فَإِنَّهُ یَعْلَمُ السِّرَّ وَ أَخْفی؛ السِّرَّ آن است که در قلب و نفس خود پنهان می‌کنی. و أَخْفی آن است که از ذهنت عبور می‌کند و سپس از یادت می‌رود.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۱۸۴
القمی؛ ج۲، ص۵۹/ البرهان؛ «ان تجهر بالقول ... و أخفی» محذوف
۴
(طه/ ۷)

الرّضا (علیه السلام)- فَلَمْ یَکُنْ قِوَامُ الْخَلْقِ وَ صَلَاحُهُمْ إِلَّا بِالْإِقْرَارِ مِنْهُمْ بِعَلِیمٍ خَبِیرٍ یَعْلَمُ السِّرَّ وَ أَخْفی آمِرٍ بِالصَّلَاحِ نَاهٍ عَنِ الْفَسَادِ وَ لَا تَخْفَی عَلَیْهِ خَافِیَهًٌْ لِیَکُونَ فِی ذَلِکَ انْزِجَارٌ لَهُمْ عَمَّا یَخْلُونَ بِهِ مِنْ أَنْوَاعِ الْفَسَاد.

امام رضا ( بنابراین استقامت خلق و صلاح حال آنان بسته به اعتقاد به خدایی است، دانا و آگاه که از پنهان و آشکار با خبر است و به صلاح و درستی فرمان می‌دهد و از بدی و زشتی نهی می‌کند، و هیچ چیز بر او پوشیده و پنهان نمی‌ماند؛ این اعتراف و اعتقاد خود سبب دوری جستن مردمان از انواع گوناگون فساد خواهد بود.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۱۸۴
بحار الأنوار، ج۳، ص۱۰
بیشتر