آیه ۱۳ - سوره مریم

آیه وَ حَناناً مِنْ لَدُنَّا وَ زَكاةً وَ كانَ تَقِيًّا [13]

و محبّت و پاكى [روح] از ناحيه‌ی خود به او بخشيديم، و او پرهيزگار بود!

۱
(مریم/ ۱۳)

الباقر (علیه السلام)- عَنْ أَبِی‌حَمْزَهًَْ عَنْ أَبِی‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) قَالَ قُلْتُ فَمَا عَنَی بِقَوْلِهِ فِی یَحْیَی (علیه السلام) وَ حَناناً مِنْ لَدُنَّا وَ زَکاةً قَالَ تَحَنُّنَ اللَّهِ قَالَ قُلْتُ فَمَا بَلَغَ مِنْ تَحَنُّنِ اللَّهِ عَلَیْهِ قَالَ کَانَ إِذَا قَالَ یَا رَبِّ قَالَ اللَّهُ عزّوجلّ لَبَّیْکَ یَا یَحْیَی (علیه السلام).

امام باقر ( ابوحمزه گوید: از امام باقر (پرسیدم: «منظور خداوند از عبارت: وَحَنَانًا مِّن لَّدُنَّا وَزَکَاةً وَکَانَ تَقِیًّا در مورد یحیی (چیست»؟ ایشان فرمود: «مهربانی و عطوفت خدا». گفتم: «مهربانی خداوند در چه حدّی شامل او شد»؟ ایشان فرمود: «به حدّی که هرگاه میگفت: ای پروردگار من! خداوند عزّوجلّ در جوابش می‌فرمود: لبیک ای یحیی».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۲۸
الکافی؛ ج۲، ص۵۳۴/ بحار الأنوار، ج۱۴، ص۱۶۴/ قصص الأنبیاءللجزایری؛ ص۳۹۴/ البرهان
۲
(مریم/ ۱۳)

الصّادق (علیه السلام)- فِی رِوَایَهًِْ أَبِی‌بَصِیرٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) قَوْلُ اللَّهِ فِی کِتَابِهِ وَ حَناناً مِنْ لَدُنَّا قَالَ إِنَّهُ کَانَ یَحْیَی إِذَا دَعَا قَالَ فِی دُعَائِهِ یَا رَبِّ یَا اللَّهُ نَادَاهُ اللَّهُ مِنَ السَّمَاءِ لَبَّیْکَ یَا عَبْدِی سَلْ حَاجَتَکَ.

امام صادق ( در روایت ابوبصیر آمده است: به امام صادق (گفتم: «منظور از عبارت وَحَنَانًا مِّن لَّدُنَّا چیست»؟ ایشان فرمود: «یحیی (هرگاه دعا می‌کرد و در دعایش می‌گفت: خدایا، پروردگارا، خداوند او را از آسمان صدا میزد: لبیک ای یحیی، نیازت را بخواه».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۳۰
بحار الأنوار، ج۹۰، ص۲۳۳/ المحاسن؛ ج۱، ص۳۵ و وسایل الشیعهًْ؛ ج۷، ص۸۶؛ و نورالثقلین/ البرهان
۳
(مریم/ ۱۳)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- ثُمَّ قَالَ وَ حَناناً مِنْ لَدُنَّا یَعْنِی تَحَنُّناً وَ رَحْمَهًًْ عَلَی وَالِدَیْهِ وَ سَائِرِ عِبَادِنَا وَ زَکاهًًْ یَعْنِی طَهَارَهًًْ لِمَنْ آمَنَ بِهِ وَ صَدَّقَهُ وَ کانَ تَقِیًّا یَتَّقِی الشُّرُورَ وَ الْمَعَاصِی ... مَا مِنْ عَبْدٍ لِلَّهِ عزّوجلّ إِلَّا وَ قَدْ أَخْطَأَ أَوْ هَمَّ بِخَطِیئَهًٍْ مَا خَلَا یَحْیَی‌بْنَ‌زَکَرِیَّا (علیه السلام) فَإِنَّهُ لَمْ یُذْنِبْ وَ لَمْ یَهُمَّ بِذَنْب.

پیامبر ( سپس [خداوند] فرمود: وَ حَناناً مِنْ لَدُنّا یعنی محبّت و رحمت برای پدر و مادرش و سایر بندگانِ ما. وَ زَکاةً؛ یعنی [مایه‌ی] پاکی برای کسی که به او ایمان آورد و تصدیقش کرد. وَ کانَ تَقِیّاً؛ از بدی‌ها و گناهان پرهیز می‌کرد ... هیچ‌یک از بندگان خدای عزّوجلّ نیست مگر اینکه خطا کرده است و گناهی را قصد کرده است به‌جز یحیی‌بن‌زکریّا (که او گناهی مرتکب نشد و قصد گناهی نکرد».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۳۰
بحار الأنوار، ج۱۴، ص۱۸۵/ بحار الأنوار، ج۳۷، ص۴۸/ الإمام العسکری؛ ص۶۵۹
بیشتر