آیه يَوْمَ نَحْشُرُ الْمُتَّقينَ إِلَى الرَّحْمنِ وَفْداً [85]
در آن روز كه پرهيزگاران را به‌صورت گروهى به‌سوى خداوند رحمان [و پاداش‌هاى او] محشور مى‌كنيم.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنْ أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: سَأَلَ عَلِیٌّ (علیه السلام) رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله)عَنْ تَفْسِیرِ قَوْلِهِ یَوْمَ نَحْشُرُ الْمُتَّقِینَ الْآیَهًَْ قَالَ یَا عَلِیُّ (علیه السلام) إِنَّ الْوَفْدَ لَا یَکُونُونَ إِلَّا رُکْبَاناً أُولَئِکَ رِجَالٌ اتَّقَوُا اللَّهَ فَأَحَبَّهُمُ اللَّهُ وَ اخْتَصَّهُمْ وَ رَضِیَ أَعْمَالَهُمْ فَسَمَّاهُمُ اللَّهُ الْمُتَّقِینَ ثُمَّ قَالَ یَا عَلِیُّ أَمَا وَ الَّذِی فَلَقَ الْحَبَّهًَْ وَ بَرَأَ النَّسَمَهًَْ إِنَّهُمْ لَیَخْرُجُونَ مِنْ قُبُورِهِمْ وَ بَیَاضُ وُجُوهِهِمْ کَبَیَاضِ الثَّلْجِ عَلَیْهِمْ ثِیَابٌ بَیَاضُهَا کَبَیَاضِ اللَّبَنِ عَلَیْهِمْ نِعَالُ الذَّهَبِ شِرَاکُهَا مِنْ لُؤْلُؤٍ یَتَلَأْلَأُ وَ فِی حَدِیثٍ آخَرَ قَالَ إِنَّ الْمَلَائِکَهًَْ لَتَسْتَقْبِلَنَّهُمْ بِنُوقٍ مِنَ الْعِزَّهًِْ عَلَیْهَا رَحَائِلُ الذَّهَبِ مُکَلَّلَهًًْ بِالدُّرِّ وَ الْیَاقُوتِ وَ جِلَالُهَا الْإِسْتَبْرَقُ وَ السُّنْدُسُ وَ خِطَامُهَا جُدُلُ الْأُرْجُوَانِ وَ زِمَامُهَا مِنْ زَبَرْجَدٍ فَتَطِیرُ بِهِمْ إِلَی الْمَجْلِسِ {الْمَحْشَرِ} مَعَ کُلِّ رَجُلٍ مِنْهُمْ أَلْفُ مَلَکٍ مِنْ قُدَّامِهِ وَ عَنْ یَمِینِهِ وَ عَنْ شِمَالِهِ یَزُفُّونَهُمْ زَفّاً حَتَّی یَنْتَهُوا بِهِمْ إِلَی بَابِ الْجَنَّهًِْ الْأَعْظَمِ وَ عَلَی بَابِ الْجَنَّهًِْ شَجَرَهًٌْ الْوَرَقَهًُْ مِنْهَا تَسْتَظِلُّ تَحْتَهَا مِائَهًُْ أَلْفٍ مِنَ النَّاسِ وَ عَنْ یَمِینِ الشَّجَرَهًِْ عَیْنٌ مُطَهِّرَهًٌْ مُزَکِّیَهًٌْ قَالَ فَیُسْقَوْنَ مِنْهَا شَرْبَهًًْ فَیُطَهِّرُ اللَّهُ قُلُوبَهُمْ مِنَ الْحَسَدِ وَ یُسْقِطُ مِنْ أَبْشَارِهِمُ الشَّعْر.. فَقَالَ عَلِیٌّ ع مَنْ هَؤُلَاءِ یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فَقَالَ رَسُولُ اللَّه هَؤُلَاءِ شِیعَتُکَ یَا عَلِیُّ (علیه السلام) وَ أَنْتَ إِمَامُهُمْ وَ هُوَ قَوْلُهُ یَوْمَ نَحْشُرُ الْمُتَّقِینَ إِلَی الرَّحْمنِ وَفْداً عَلَی الرَّحَائِلِ وَ نَسُوقُ الْمُجْرِمِینَ إِلی جَهَنَّمَ وِرْداً.
پیامبر ( از امام صادق (روایت شده: امام علی (از پیامبر (در مورد آیه: یَوْمَ نَحْشُرُ الْمُتَّقِینَ إِلَی الرَّحْمَنِ وَفْدًا سؤال کرد. ایشان فرمود: «ای علی (! همانا کلمه‌ی وَفْد در مورد گروهی به کار می‌رود که سواره باشند. اینان افرادی هستند که تقوای خداوند را پیشه کردند و خداوند عزّوجلّ نیز دوستدار آنان گشت و آنان را خاص گرداند و از کارهایشان خشنود گشت و آنان را پرهیزگاران نام نهاد». سپس به او فرمود: «ای علی (! قسم به خدایی که دانه را شکافت و خلایق را آفرید، آنان از قبرهایشان بیرون می‌آیند و فرشتگان با ناقه‌هایی اصیل به استقبال آنان می‌آیند که زین‌هایی دارند از طلا که با مروارید و یاقوت مزیّن گشته و پالان‌هایی دارند از حریر و پرنیان بافته و افساری که از ارغوان فراهم آمده است. این ناقه ها آنان را به‌سوی صحرای محشر به پرواز در می‌آورند و به همراه هریک از آنان هزار فرشته است که از جلو و راست و چپ او را احاطه کرده‌اند تا اینکه آنان را به در بزرگ بهشت می‌رسانند. در برابر در بهشت، درختی است که یک برگ آن هزار نفر را سایه می‌دهد و در سمت راست درخت چشمه‌ای است [که انسان را] پاک می‌کند و طاهر می‌گرداند». و نیز آن حضرت فرمود: «بهشتیان جرعه‌ای از آن می‌نوشند و خداوند با آن قلب‌هایشان را از حسد پاک گردانده و مو را از گونه‌هایشان می‌زداید. سپس امام علی (پرسید: «ای رسول خدا! این‌ها کیستند»؟ آن حضرت (فرمود: «ای علی (! اینان شیعیان تو و افراد مخلص به ولایت تو هستند و تو پیشوای آن‌ها هستی و این بیان آیه: یَوْمَ نَحْشُرُ المُتَّقِینَ إِلَی الرَّحْمَنِ وَفْدًا است؛ یعنی ما پرهیزگاران را گروه‌گروه، سوار بر مرکب به‌سوی خداوند رحمان محشور می‌گردانیم. وَنَسُوقُ المُجْرِمِینَ إِلَی جَهَنَّمَ وِرْدًا؛ و مجرمان را با حال تشنگی به‌سوی دوزخ می‌رانیم.
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ حَمَّادِ‌بْنِ‌عُثْمَانَ وَ غَیْرِه عَنْ أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) فِی قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ یَوْمَ نَحْشُرُ الْمُتَّقِینَ إِلَی الرَّحْمنِ وَفْداً قَالَ یُحْشَرُونَ عَلَی النَّجَائِبِ.
امام صادق ( حمّادبن‌عثمان از امام صادق (درباره‌ی سخن خدای عزّوجلّ: یَوْمَ نَحْشُرُ المُتَّقِینَ إِلَی الرَّحْمانِ وَفْداً نقل می‌کند که فرمود: «بر روی مرکب‌های نفیس و خوب محشور می‌شوند».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- یَوْمَ نَحْشُرُ الْمُتَّقِینَ إِلَی الرَّحْمنِ وَفْداً إِلَی الرَّحْمَنِ أَیْ إِلَی جَنَّتِهِ وَ دَارِ کَرَامَتِهِ وُفُوداً وَ جَمَاعَاتٍ.
امام علی ( یَوْمَ نَحْشُرُ المُتَّقِینَ إِلَی الرَّحْمانِ وَفْداً، إِلَی الرَّحْمانِ یعنی به‌سوی بهشت و خانه‌ی کرامتش دسته‌دسته و گروه‌گروه [محشور می‌شوند].
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) أَنَا أَوَّلُ وَافِدٍ عَلَی الْعَزِیزِ الْجَبَّارِ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ وَ کِتَابُهُ وَ أَهْلُ بَیْتِی ثُمَّ أُمَّتِی ثُمَ أَسْأَلُهُمْ مَا فَعَلْتُمْ بِکِتَابِ اللَّهِ وَ بِأَهْلِ بَیْتِی.
پیامبر ( رسول خدا (فرمود: «من نخستین کسی هستم که روز قیامت بر خدای عزیز جبّار با کتابش و اهل بیتم وارد خواهم شد، سپس امّتم [وارد می‌شوند]؛ و از آن‌ها خواهم پرسید: چه کردید با کتاب خدا و اهل بیت من»؟
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنْ أَبِی‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) قَالَ: إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) قَالَ وَ عِنْدَهُ نَفَرٌ مِنْ أَصْحَابِهِ وَ فِیهِمْ عَلِیُّ‌بْنُ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام) قَالَ إِنَّ اللَّهَ تَعَالَی إِذَا بَعَثَ النَّاسَ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ یَخْرُجُ قَوْمٌ مِنْ قُبُورِهِمْ بَیَاضُ وُجُوهِهِمْ کَبَیَاضِ الثَّلْجِ عَلَیْهِمْ ثِیَابٌ بَیَاضُهَا کَبَیَاضِ اللَّبَنِ وَ عَلَیْهِمْ نِعَالٌ مِنْ ذَهَبٍ، شِرَاکُهَا وَ اللَّهِ مِنْ نُورٍ یَتَلَأْلَأُ، فَیُؤْتَوْنَ بِنُوقٍ مِنْ نُورٍ عَلَیْهَا رِحَالُ الذَّهَبِ قَدْ وُشِّحَتْ بِالزَّبَرْجَدِ وَ الْیَاقُوتِ أَزِمَّهًُْ نُوقِهِمْ سَلَاسِلُ الذَّهَبِ فَیَرْکَبُونَهَا حَتَّی یَنْتَهُوا إِلَی الْجِنَانِ وَ النَّاسُ یُحَاسَبُونَ وَ یَغْتَمُّونَ وَ یَهْتَمُّونَ وَ هُمْ یَأْکُلُونَ وَ یَشْرَبُونَ فَقَالَ أَمِیرُالْمُؤْمِنِینَ عَلِیُّ‌بْنُ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام) مَنْ هُمْ یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) قَالَ هُمْ شِیعَتُکَ وَ أَنْتَ إِمَامُهُمْ وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ تَعَالَی یَوْمَ نَحْشُرُ الْمُتَّقِینَ إِلَی الرَّحْمنِ وَفْداً قَالَ عَلَی النَّجَائِبِ.
پیامبر ( از امام باقر (روایت است: رسول خدا (درحالی گروهی از اصحابش که در بین آن‌ها علیّ‌بن‌ابی‌طالب (بود نزد او بودند، فرمود: «خدای تعالی هنگامی‌که روز قیامت مردم را برانگیزد، گروهی از قبرهایشان بیرون می‌آیند که سفیدی صورتشان مانند سفیدی برف است؛ بر روی آن‌ها لباس‌هایی است که سفیدی آن مانند شیر است و کفش‌هایی از طلا پوشیده‌اند که بندش به خدا سوگند از نوری است که می‌درخشد؛ پس شترهایی از نور برایشان آورده می‌شود که بر روی آن‌ها جهازهایی از طلا است؛ حمایل‌هایی از زمرّد و یاقوت بر آن‌ها بسته شده است؛ مهار شترانشان سلسله‌های طلا است. بر آن‌ها سوار می‌شوند تا به بهشت برسند و مردم محاسبه می‌شوند و غم‌زده و محزون هستند و آن‌ها می‌خورند و می‌آشامند». امیرالمؤمنین علیّ‌بن‌ابی‌طالب (پرسید: «آن‌ها چه کسانی هستند ای رسول خدا (»! فرمود: «آن‌ها شیعیان تو هستند و تو امامشان هستی و آن سخن خدای تعالی است: یَوْمَ نَحْشُرُ المُتَّقِینَ إِلَی الرَّحْمانِ وَفْداً؛ فرمود: [یعنی] بر روی مرکب‌های نجیب و نفیس».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنْ أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) یَخْرُجُ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ قَوْمٌ مِنْ قُبُورِهِمْ بَیَاضُ وُجُوهِهِمْ کَبَیَاضِ الثَّلْجِ عَلَیْهِمْ ثِیَابٌ بَیَاضُهَا کَبَیَاضِ اللَّبَنِ عَلَیْهِمْ نِعَالٌ مِنْ ذَهَبٍ شِرَاکُهَا مِنْ زَبَرْجَدٍ فَیُؤْتَوْنَ بِنُوقٍ مِنْ نُورٍ عَلَیْهَا رَحَائِلُ مِنْ ذَهَبٍ أَزِمَّتُهَا مِنْ زَبَرْجَدٍ فَیَرْکَبُونَ حَتَّی یَنْتَهُونَ إِلَی الرَّحْمَنِ وَ النَّاسُ فِی الْمُحَاسَبَهًِْ یَغْتَمُّونَ وَ یَهْتَمُّونَ وَ هَؤُلَاءِ یَأْکُلُونَ وَ یَشْرَبُونَ فَقَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ مَنْ هَؤُلَاءِ یَا رَسُولَ اللَّهِ فَضَرَبَ عَلَی مَنْکِبِ عَلِیِّ‌بْنِ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام) فَقَالَ هَؤُلَاءِ شِیعَتُکَ وَ أَنْتَ إِمَامُهُمْ وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ یَوْمَ نَحْشُرُ الْمُتَّقِینَ إِلَی الرَّحْمنِ وَفْداً.
پیامبر ( از امام صادق (روایت است: حضرت رسول (به علی (فرمود: «یا علی (روز قیامت جمعی از قبرهای خود با صورت‌های سفید همچون برف و لباس‌های سفید همچون شیر بیرون می‌آیند، کفش‌هایی از طلا به پا دارند که بندهای آن از لؤلؤ است و می‌درخشد، و ناقه‌هایی از نور برای آن‌ها می‌آورند با زین‌هایی از طلا که نگین‌هایی از درّ و یاقوت دارد. بر آن ناقهها سوار می‌شوند تا به عرش خدا برسند، مردم مشغول بازخواست و محاکمه، و غمگین و افسرده‌اند، امّا این عدّه می‌خورند و می‌نوشند، خوشحال و مسرورند». امیرالمؤمنین (عرض کرد: «ای رسول خدا (این‌ها چه کسانی هستند»؟ فرمود: «آن‌ها شیعیان تو هستند و تو پیشوای آنانی. و این فرموده خدای عزّوجلّ است: یَوْمَ نَحْشُرُ المُتَّقینَ إِلَی الرَّحْمنِ وَفْداً.