آیه ۴۵ - سوره یوسف

آیه وَ قالَ الَّذي نَجا مِنْهُما وَ ادَّكَرَ بَعْدَ أُمَّةٍ أَنَا أُنَبِّئُكُمْ بِتَأْويلِهِ فَأَرْسِلُونِ [45]

و يكى از آن دو كه نجات يافته بود و بعد از مدّتى به ياد آورد؛ گفت: «من تعبير آن را به شما خبر مى‌دهم؛ مرا [به سراغ آن جوان زندانى] بفرستيد».

۱
(یوسف/ ۴۵)

علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- وَ الْأُمَّهًُْ فِی کِتَابِ اللَّهِ عَلَی وُجُوهٍ کَثِیرَهًٍْ ... فَمِنْهُ الْوَقْتُ وَ هُوَ قَوْلُهُ وَ قالَ الَّذِی نَجا مِنْهُما وَ ادَّکَرَ بَعْدَ أُمَّةٍ أَیْ بَعْدَ وَقْت.

علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- أُمَّةٍ در قرآن در معانی مختلفی به کار رفته است ... یکی از آن معانی، وقت و زمان است مثل آیه‌ی وَ قالَ الَّذِی نَجا مِنْهُما وَ ادَّکَرَ بَعْدَ أُمَّةٍ یعنی بعد از مدّت زمانی [به خاطر آورد].

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۷، ص۷۶
بحارالأنوار، ج۵۱، ص۴۴/ القمی، ج۱، ص۳۲۳
۲
(یوسف/ ۴۵)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- سَأَلُوهُ (علیه السلام) عَنْ أَقْسَامِ الْأُمَّهًِْ فِی کِتَابِ اللَّهِ تَعَالَی فَقَالَ أمیرالمؤمنین (علیه السلام) و مِنْهَا الْأُمَّهًُْ أَیِ الْوَقْتُ الْمُوَقَّتُ کَقَوْلِهِ سُبْحَانَهُ فِی سُورَهًِْ یُوسُفَ (علیه السلام) وَ قالَ الَّذِی نَجا مِنْهُما وَ ادَّکَرَ بَعْدَ أُمَّةٍ أَیْ بَعْدَ وَقْتٍ.

امام علی (علیه السلام)- از امیرالمؤمنین (علیه السلام) پیرامون انواع [کاربردِ] أُمَّةٍ در قرآن سؤال شد. فرمود: «یکی از آن‌ها به‌معنای وقت معیّن و محدود است، مثل آیه‌ی وَ قالَ الَّذِی نَجا مِنْهُما وَ ادَّکَرَ بَعْدَ أُمَّةٍ؛ یعنی بعد از مدّت زمانی».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۷، ص۷۸
بحارالأنوار، ج۹۰، ص۲۳
بیشتر