آیه ۶۶ - سوره یوسف

آیه قالَ لَنْ أُرْسِلَهُ مَعَكُمْ حَتَّى تُؤْتُونِ مَوْثِقاً مِنَ اللهِ لَتَأْتُنَّنِي بِهِ إِلاَّ أَنْ يُحاطَ بِكُمْ فَلَمَّا آتَوْهُ مَوْثِقَهُمْ قالَ اللهُ عَلى ما نَقُولُ وَكيلٌ [66]

گفت: «من هرگز او را با شما نخواهم فرستاد، تا تعهّد الهى مؤكّدى بدهيد كه او را حتماً نزد من خواهيد آورد؛ مگر اينكه قدرت از شما سلب گردد. و هنگامى‌كه آن‌ها تعهّد مؤكّد خود را در اختيار او گذاردند، گفت: «خداوند، نسبت به آنچه مى‌گوييم، ناظر و نگهبان است».

۱
(یوسف/ ۶۶)

ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- سُئِلَ ابْنُ عَبَّاسٍ (رحمة الله علیه) عَنِ الْمَوْثِقِ الَّذِی أَخَذَهُ یَعْقُوبُ عَلَی أَوْلَادِهِ؟ فَقَالَ: قَالَ لَهُمْ: مَعْشَرَ أَوْلَادِی، إِنْ جِئْتُمُونِی بِوَلَدِی وَ إِلَّا فَأَنْتُمْ بُرَآءُ مِنَ النَّبِیِّ الْأُمِّیِّ الَّذِی یَکُونُ فِی آخِرِ الزَّمَانِ، لَهُ أُمَّةٌ یَهْدُونَ بِالْحَقِّ وَ بِهِ یَعْدِلُونَ، أَهْلُ کَلِمَهًٍْ عَظِیمَهًٍْ، أَعْظَمُ مِنَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ، لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ، مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ، عَلِیٌّ وَلِیُّ اللَّهِ، صَاحِبُ النَّاقَهًِْ وَ الْقَضِیبِ الَّذِی سَمَّاهُ اللَّهُ حَبِیباً، ذُوالْوَجْهِ الْأَقْمَرِ، وَ الْجَبِینِ الْأَزْهَرِ، وَ الْحَوْضِ وَ الْکَوْثَرِ، وَ الْمَقَامِ الْمَشْهُودِ، لَهُ ابْنُ عَمٍّ یُسَمَّی حَیْدَرَهًًْ، زَوْجُ ابْنَتِهِ، وَ خَلِیفَتُهُ عَلَی قَوْمِهِ، عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ (علیه السلام)، تَأْتُونَهُ وَ هُوَ مُعْرِضٌ عَنْکُمْ بِوَجْهِهِ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ إِنْ خُنْتُمُونِی فِی وَلَدِی. قَالُوا: نَعَمْ. قَالَ یَعْقُوبُ (علیه السلام): فَاللهُ خَیْرٌ حَافِظاً وَ هُوَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِینَ. قَالُوا: نَعَمْ؛ فَاللهُ خَیْرٌ حافِظاً وَ هُوَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِینَ.

ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- از ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه) در مورد پیمانی که یعقوب (علیه السلام) از فرزندانش گرفت سؤال شد. در جواب فرمود: «یعقوب (علیه السلام) به آن‌ها گفت: «ای فرزندانم! باید فرزندم [بنیامین] را بازگردانید در غیر این‌صورت شما از پیامبر اُمّی [از صفات پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله)] که در آخرالزّمان مبعوث خواهد شد بیزارید، او پیروانی دارد که به‌سوی حق هدایت می‌کنند و به حق و عدالت حکم می‌نمایند، او صاحب کلام با عظمتی است که عظمتش از آسمان‌ها و زمین بیشتر می‌باشد؛ [یعنی] لا إله إلا الله محمّد رسول الله علی ولی الله او صاحب شتر ماده [شتری که پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) بر آن سوار می‌شدند و نامش «عضباء» بوده] و «قضیب» [نام یکی از شمشیرهای پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله)] است و خداوند او را حبیبِ خود نامیده است. او صاحب چهره‌ای همچون ماه و پیشانی درخشان و صاحب حوض و کوثر و مقام مشهود [اشاره به شهود کامل پیامبر (صلی الله علیه و آله) در شب معراج] است؛ پسر عمویی دارد که به او «حیدر» گویند و شوهر دختر او و جانشین او میان امّتش می‌باشد و نامش علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) است. اگر شما در مورد فرزندم [بنیامین] به من خیانت کنید [و او را بازنگردانید] در روز قیامت درحالی با او روبرو خواهید شد که او از شما روی بر می‌گرداند. برادران گفتند: «آری! [چنین پیمانی می‌بندیم]». آنگاه یعقوب (علیه السلام) گفت: و [در هر حال]، خداوند بهترین حافظ، و مهربان‌ترین مهربانان است. (یوسف/۶۴) آن‌ها نیز گفتند: «آری! و [در هر حال]، خداوند بهترین حافظ، و مهربان‌ترین مهربانان است. (یوسف/۶۴)».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۷، ص۱۱۲
البرهان
بیشتر