آیه وَ ما أُبَرِّئُ نَفْسي إِنَّ النَّفْسَ لَأَمَّارَةٌ بِالسُّوءِ إِلاَّ ما رَحِمَ رَبِّي إِنَّ رَبِّي غَفُورٌ رَحيمٌ [53]
من خودم را تبرئه نمىكنم، كه نفس [سركش] بسيار به بديها امر مىكند؛ مگر آنچه را پروردگارم رحم كند. پروردگارم آمرزنده و مهربان است.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- وَ اللَّهَ اللَّهَ فِی الْجِهَادِ لِلْأَنْفُسِ فَهِیَ أَعْدَی الْعَدُوِّ لَکُمْ إِنَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی قَالَ إِنَّ النَّفْسَ لَأَمَّارَةٌ بِالسُّوءِ إِلَّا ما رَحِمَ رَبِّی وَ إِنَّ أَوَّلَ الْمَعَاصِی تَصْدِیقُ النَّفْسِ وَ الرُّکُونُ إِلَی الْهَوَی.
امام علی (علیه السلام)- خدا را! خدا را! در مبارزه با نفس در نظر داشته باشید! چراکه نفس، دشمنترین دشمنان برای شماست؛ خداوند تبارکوتعالی فرموده است: إِنَّ النَّفْسَ لَأَمَّارَةٌ بِالسُّوءِ إِلَّا ما رَحِمَ رَبِّی، اوّلین پلّهی گناهان، تصدیق نفس و تکیه بر هویوهوس است.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- رُوِیَ عَنِ النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) أَنَّهُ قَالَ لِلْجَنَّهًِْ بَابٌ یُقَالُ لَهُ بَابُ الْمُجَاهِدِینَ یَدْخُلُونَ مِنْهُ وَ أَنَّ الْمَلَائِکَهًَْ تَتَرَحَّبُ بِهِمْ وَ أَهْلُ الْجَمْعِ یَنْظُرُونَ إِلَیْهِمْ بِمَا أَکْرَمَهُمُ اللَّهُ وَ أَعْظَمُ الْجِهَادِ جِهَادُ النَّفْسِ لِأَنَّهَا أَمَّارَهًٌْ بِالسُّوءِ رَاغِبَهًٌْ فِی الشَّرِّ مَیَّالَهًٌْ إِلَی الشَّهَوَاتِ مُتَثَاقِلَهًٌْ بِالْخَیْرَاتِ کَثِیرَهًُْ الْآمَالِ نَاسِیَهًٌْ لِلْأَهْوَالِ مُحِبَّهًٌْ لِلرِّئَاسَهًِْ وَ طَالِبَهًٌْ لِلرَّاحَهًِْ قَالَ اللَّهُ تَعَالَی إِنَّ النَّفْسَ لَأَمَّارَةٌ بِالسُّوءِ إِلَّا ما رَحِمَ رَبِّی.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: بهشت دری دارد، به نام در مجاهدان که از آن داخل بهشت میشوند و فرشتگان به ایشان خوش آمد میگویند و اهل محشر [به حال آنان غبطه خورده] و ایشان را با مقامی که خدا به آنها داده مینگرند؛ جهاد اکبر، جهاد نفس است. زیرا نفس همواره انسان را به کارهای زشت فرا میخواند و به زشتی و شهوتها تمایل دارد و از انجام کارهای خیر کوتاهی میکند، آرزوهایش بلند و عظمت قیامت را از یاد میبرد، ریاست را دوست دارد و راحتی را میطلبد. چنانکه خداوند متعال فرموده است: إِنَّ النَّفْسَ لَأَمَّارَةٌ بِالسُّوءِ إِلَّا ما رَحِمَ رَبِّی.