آیه ۸۲ - سوره یوسف

آیه وَ سْئَلِ الْقَرْيَةَ الَّتي كُنَّا فيها وَ الْعيرَ الَّتي أَقْبَلْنا فيها وَ إِنَّا لَصادِقُونَ [82]

[و اگر اطمينان ندارى] از آن شهر كه در آن بوديم سؤال كن، و نيز از آن قافله كه با آن آمديم [بپرس] و ما [در گفتار خود] صادق هستيم».

۱
(یوسف/ ۸۲)

السّجّاد (علیه السلام)- عَنِ الثُّمَالِیِّ قَالَ: دَخَلَ قَاضٍ مِنْ قُضَاهًِْ أَهْلِ الْکُوفَهًِْ عَلَی عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْن (علیه السلام) ... قال عَلِیِّ‌بْنِ‌الْحُسَیْنِ (علیه السلام) فی قَوْلِ اللَّهِ عزّوجلّ وَ سْئَلِ الْقَرْیَةَ الَّتِی کُنَّا فِیها وَ الْعِیرَ الَّتِی أَقْبَلْنا فِیها فَلْیَسْأَلِ الْقَرْیَهًَْ أَوِ الرِّجَالَ وَ الْعِیرَ قَالَ وَ تَلَا (علیه السلام) آیَاتٍ فِی هَذَا الْمَعْنَی قَالَ جُعِلْتُ فِدَاکَ فَمَنْ هُمْ قَالَ نَحْنُ هُم.

امام سجاد (علیه السلام)- ثمالی گفت: یکی از قاضیان کوفه خدمت امام سجّاد (علیه السلام) رسید ... امام سجّاد (علیه السلام) [در تفسیر برخی آیات] فرمود: «وَ سْئَلِ الْقَرْیَةَ الَّتِی کُنَّا فِیها وَ الْعِیرَ الَّتِی أَقْبَلْنا فِیها آیا سؤال از قریه است یا مردان و قافله»؟ و چند آیه در این خصوص قرائت نمود. پرسید: «فدایت شوم، پس منظور کیانند»؟ فرمود: «ما آن‌ها هستیم».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۷، ص۱۳۴
بحارالأنوار، ج۲۴، ص۲۳۳/ الاحتجاج، ج۲، ص۳۱۳ و المناقب، ج۴، ص۱۲۹، فیهما: «أفنسأل» بدلُ «فلیسأل»
۲
(یوسف/ ۸۲)

الصّادق (علیه السلام)- عَنِ الْهَیْثَمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الرُّمَّانِیِّ عَنِ الرِّضَا عَنْ أَبِیهِ عَنْ جَدِّهِ جَعْفَرٍ (علیه السلام) قَالَ: دَخَلَ عَلَی أَبِی بَعْضُ مَنْ یُفَسِّرُ الْقُرْآن ... أَلَیْسَ اللَّهُ تَعَالَی یَقُولُ وَ سْئَلِ الْقَرْیَةَ الَّتِی کُنَّا فِیها وَ الْعِیرَ الَّتِی أَقْبَلْنا فِیها فَلِلْجُدْرَانِ وَ الْحِیطَانِ السُّؤَالُ أَمْ لِلنَّاس.

امام صادق (علیه السلام)- عبد اللَّه رمانی از حضرت رضا (علیه السلام) از پدرش از جدش حضرت صادق (علیه السلام) نقل میکند که فرمود: کسی که قرآن تفسیر میکرد پیش من آمد ... . حضرت صادق (علیه السلام) فرمود: «مگر خداوند نمیفرماید: وَ اسْئَلِ الْقَرْیَةَ الَّتِی کُنَّا فِیها وَ الْعِیرَ الَّتِی أَقْبَلْنا فِیها بگو ببینم، آیا باید از در و دیوارها بپرسد یا از مردم»؟

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۷، ص۱۳۴
بحارالأنوار، ج۲۴، ص۲۳۴/ تأویل الآیات الظاهرهًْ، ص۴۶۱
۳
(یوسف/ ۸۲)

الباقر (علیه السلام)- عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: دَخَلَ الْحَسَنُ الْبَصْرِیُّ عَلَی مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ (علیه السلام) فَقَالَ ... وَ سْئَلِ الْقَرْیَةَ الَّتِی کُنَّا فِیها وَ الْعِیرَ الَّتِی أَقْبَلْنا فِیها لِمَنْ أَمَرُوهُ أَنْ یَسْأَلَ الْقَرْیَهًَْ وَ الْعِیرَ أَمِ الرِّجَالَ فَقَالَ جُعِلْتُ فِدَاکَ فَأَخْبِرْنِی عَنِ الْقُرَی الظَّاهِرَهًِْ قَالَ هُمْ شِیعَتُنَا یَعْنِی الْعُلَمَاءَ مِنْهُم.

امام باقر (علیه السلام)- عبد الله‌بن‌سنان از حضرت صادق (علیه السلام) نقل کرد که حسن بصری خدمت امام باقر (علیه السلام) آمد. به او فرمود: ... خدا در سوره یوسف می فرماید: وَ اسْئَلِ الْقَرْیَةَ الَّتِی کُنَّا فِیها وَ الْعِیرَ الَّتِی أَقْبَلْنا فِیها پس به چه کسی امر کرده که بپرسد؛ قریه یا قافله یا مردم»؟ گفت: «فدایت شوم! تو از «قُریً ظاهِرَةً» به من خبر بده». فرمود: «آن‌ها شیعیان ما هستند، یعنی علمای از آن‌ها».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۷، ص۱۳۴
بحارالأنوار، ج۲۴، ص۲۳۵/ تأویل الآیات الظاهرهًْ، ص۴۶۲
۴
(یوسف/ ۸۲)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- وَ أَمَّا مَا هُوَ مُتَّفِقُ اللَّفْظِ مُخْتَلِفُ الْمَعْنَی قَوْلُهُ وَ سْئَلِ الْقَرْیَةَ الَّتِی کُنَّا فِیها وَ الْعِیرَ الَّتِی أَقْبَلْنا فِیها وَ إِنَّمَا عَنَی أَهْلَ الْقَرْیَهًِْ وَ أَهْلَ الْعِیر وَ قَوْلُهُ تَعَالَی وَ تِلْکَ الْقُری أَهْلَکْناهُمْ لَمَّا ظَلَمُوا وَ إِنَّمَا عَنَی أَهْلَ الْقُرَی وَ قَوْلُهُ وَ کَذلِکَ أَخْذُ رَبِّکَ إِذا أَخَذَ الْقُری وَ هِیَ ظالِمَةٌ یَعْنِی أَهْلَهَا.

امام علی (علیه السلام)- امّا آن دسته از آیات قرآن که لفظشان یکی است و معنایی خلاف ظاهر دارند مثل آیه‌ی وَ سْئَلِ الْقَرْیَةَ الَّتِی کُنَّا فِیها وَ الْعِیرَ الَّتِی أَقْبَلْنا فِیها که مراد، اهل شهر و اهل قافله است و آیه: وَ تِلْکَ الْقُری أَهْلَکْناهُمْ لَمَّا ظَلَمُوا (کهف/۵۹) که مراد، اهل آن شهرهاست و آیه: وَ کَذلِکَ أَخْذُ رَبِّکَ إِذا أَخَذَ الْقُری وَ هِیَ ظالِمَةٌ (هود/۱۰۲) یعنی اهل آن شهرها است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۷، ص۱۳۴
بحارالأنوار، ج۲۴، ص۲۳۹/ بحارالأنوار، ج۹۰، ص۳۳
۵
(یوسف/ ۸۲)

علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- وَ سْئَلِ الْقَرْیَةَ الَّتِی کُنَّا فِیها وَ الْعِیرَ الَّتِی أَقْبَلْنا فِیها یَعْنِی أَهْلَ الْقَرْیَهًِْ وَ أَهْلَ الْعِیرِ.

علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- وَ سْئَلِ الْقَرْیَةَ الَّتِی کُنَّا فِیها وَ الْعِیرَ الَّتِی أَقْبَلْنا فِیها یعنی از اهل شهر و اهل قافله بپرس.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۷، ص۱۳۴
القمی، ج۱، ص۱۵/ القمی، ج۱، ص۳۴۹، فیه: «اهل القریه» محذوف
بیشتر