آیه ۱۰۹ - سوره یوسف

آیه وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِكَ إِلاَّ رِجالاً نُوحي إِلَيْهِمْ مِنْ أَهْلِ الْقُرى أَ فَلَمْ يَسيرُوا فِي الْأَرْضِ فَيَنْظُرُوا كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ الَّذينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَ لَدارُ الْآخِرَةِ خَيْرٌ لِلَّذينَ اتَّقَوْا أَفَلا تَعْقِلُونَ [109]

و ما نفرستاديم پيش از تو،جز مردانى از اهل آبادي‌ها كه به آن‌ها وحى مى‌كرديم. آيا [مخالفان دعوت تو]، در زمين سير نكردند تا ببينند سرانجام كسانى كه پيش از آن‌ها بودند چگونه شد؟! و سراى آخرت براى پرهيزگاران بهتر است! آيا فكر نمى‌كنيد؟!

۱
(یوسف/ ۱۰۹)

العسکری (علیه السلام)- وَ ما أَرْسَلْنا قَبْلَکَ یَعْنِی إِلَی الْخَلْقِ إِلَّا رِجالًا نُوحِی إِلَیْهِمْ مِنْ أَهْلِ الْقُری فَأَخْبَرَ أَنَّهُ لَمْ یَبْعَثِ الْمَلَائِکَهًَْ إِلَی الْأَرْضِ لِیَکُونُوا أَئِمَّهًًْ وَ حُکَّاماً وَ إِنَّمَا أُرْسِلُوا إِلَی أَنْبِیَاءِ اللَّهَ (.

امام عسکری (علیه السلام)- وَ مَا أَرْسَلْنَا مِن قَبْلِکَ؛ مقصود این است که به‌سوی مردم فرستاده است. إِلاَّ رِجَالًا نُّوحِی إِلَیْهِم مِّنْ أَهْلِ الْقُرَی مردمان را آگاه فرموده که خداوند تبارک‌وتعالی فرشتگان را به‌عنوان پیامبر به زمین ارسال نکرده که امام باشند و حکم دهند، بلکه فرشتگان، فقط به‌سوی انبیای الهی فرستاده شده‌اند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۷، ص۱۹۸
بحارالأنوار، ج۵۶، ص۳۲۱/ الاحتجاج، ج۲، ص۴۵۸/ الإمام العسکری، ص۴۷۵/ عیون أخبارالرضا (ج۱، ص۲۶۹
۲
(یوسف/ ۱۰۹)

الرّضا (علیه السلام)- فِی عُیُونِ الْأَخْبَارِ فِی بَابِ مَا جَاءَ عَنِ الرِّضَا (علیه السلام) فِی هَارُوتَ وَ مَارُوتَ حَدِیثٌ طَوِیلٌ تُقَدَّمُ مُسْنَداً عِنْدَ قَوْلِهِ تَعَالَی وَ اتَّبَعُوا مَا تَتْلُوا الشَّیَاطِینُ عَلَی مُلْکِ سُلَیْمانَ الْآیَاتِ یَقُولُ فِیهِ (علیه السلام): أَ وَ لَسْتَ تَعْلَمُ أَنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ لَمْ یُخْلِ الدُّنْیَا قَطُّ مِنْ نَبِیٍ أَوْ إِمَامٍ مِنَ الْبَشَرِ أَ وَ لَیْسَ اللَّهُ یَقُولُ وَ ما أَرْسَلْنا قَبْلَکَ یَعْنِی إِلَی الْخَلْقِ إِلَّا رِجالًا نُوحِی إِلَیْهِمْ مِنْ أَهْلِ الْقُری فَأَخْبَرَ أَنَّهُ لَمْ یَبْعَثِ الْمَلَائِکَهًَْ إِلَی الْأَرْضِ لِیَکُونُوا أَئِمَّهًًْ وَ حُکَّاماً وَ إِنَّمَا أُرْسِلُوا إِلَی أَنْبِیَاءِ اللَّهِ.

امام رضا (علیه السلام)- در کتاب عیون‌الأخبار در بخشی از روایت مفصلی که از امام رضا (علیه السلام) در مورد هاروت و ماروت [نام دو فرشته که بر مردم بابل نازل شدند] ذیل آیه: و [یهود] از آنچه شیاطین در عصر سلیمان بر مردم می‌خواندند پیروی کردند. سلیمان هرگز [دست به سحر نیالود و] کافر نشد. (بقره/۱۰۲). رسیده، چنین آمده است: «آیا نمی‌دانی که خداوند عزّوجلّ هرگز دنیا را از پیغمبر یا امامی از جنس بشر، خالی نگذاشته است؟ آیا خداوند نفرموده است و إِلاَّ رِجالاً نُوحی إِلَیْهِمْ مِنْ أَهْلِ الْقُری خداوند خود خبر داده است که فرشتگان را به‌عنوان امامان و حاکمان به زمین نفرستاده است بلکه آنان فقط به‌سوی پیامبران خدا [برای ابلاغ وحی] فرستاده شده‌اند».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۷، ص۲۰۰
نورالثقلین
۳
(یوسف/ ۱۰۹)

الباقر (علیه السلام)- قَالَ جَابِرٌ سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ (علیه السلام) عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ أَ فَلَمْ یَسِیرُوا فِی الْأَرْضِ فَقَرَأَ أَبُو جَعْفَرٍ (علیه السلام) الَّذِینَ کَفَرُوا حَتَّی بَلَغَ إِلَی أَ فَلَمْ یَسِیرُوا فِی الْأَرْضِ ثُمَّ قَالَ هَلْ لَکَ فِی رَجُلٍ یَسِیرُ بِکَ فَیَبْلُغُ بِکَ مِنَ الْمَطْلَعِ إِلَی الْمَغْرِبِ فِی یَوْمٍ وَاحِدٍ قَالَ فَقُلْتُ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ جَعَلَنِیَ اللَّهُ فِدَاکَ وَ مَنْ لِی بِهَذَا فَقَالَ ذَاکَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) أَ لَمْ تَسْمَعْ قَوْلَ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) لَتَبْلُغَنَّ الْأَسْبَابَ وَ اللَّهِ لَتَرْکَبَنَّ السَّحَابَ وَ اللَّهِ لَتُؤْتَنَّ عَصَا مُوسَی وَ اللَّهِ لَتُعْطَنَ خَاتَمَ سُلَیْمَانَ ثُمَّ قَالَ هَذَا قَوْلُ رَسُولِ اللَّه (صلی الله علیه و آله).

امام باقر (علیه السلام)- جابر (رحمة الله علیه) گوید: از امام باقر (علیه السلام) درباره‌ی این آیه‌ی أَ فَلَمْ یَسِیرُوا فِی الْأَرْضِ پرسیدم. امام باقر (علیه السلام) آیه را خواند: وَ الَّذِینَ کَفَرُوا تا رسید به أَ فَلَمْ یَسِیرُوا فِی الْأَرْضِ فرمود: «می‌خواهی به تو شخصی را معرفی کنم که قدرت داشت، در یک روز تو را از مشرق به مغرب برساند»؟ گفتم: «چنین کسی کیست»؟ فرمود: «امیرالمؤمنین (علیه السلام). مگر فرمایش پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) را نشنیده‌ای: به‌وسیله‌ی امیرالمؤمنین (علیه السلام) به اسباب خواهید رسید به خدا سوار ابر می‌شوید و به خدا سوگند! عصای موسی (علیه السلام) و انگشتر سلیمان (علیه السلام) را به شما خواهند داد به خدا قسم این فرموده‌ی پیامبر (صلی الله علیه و آله) است».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۷، ص۲۰۰
تأویل الآیات الظاهرهًْ، ص۵۷۴
بیشتر