آیه وَ إِنْ عاقَبْتُمْ فَعاقِبُوا بِمِثْلِ ما عُوقِبْتُمْ بِهِ وَ لَئِنْ صَبَرْتُمْ لَهُوَ خَيْرٌ لِلصَّابِرينَ [126]
و هر گاه خواستید مجازات کنید، تنها همان گونه که به شما تعدّى شده کیفر دهید؛ و اگر شکیبایى کنید، این کار براى شکیبایان بهتر است.
العسکری (علیه السلام)- عَنْ عِیسَی بْنِ مَهْدِیٍّ قَالَ: خَرَجْتُ أَنَا و ... فَدَخَلْنَا عَلَی سَیِّدِنَا أَبِی‌مُحَمَّدٍ (علیه السلام) ... وَ سَاقَ الْحَدِیثَ إِلَی أَنْ قَالَ وَ فِی أَنْفُسِکُمْ مَا لَمْ تَسْأَلُوا عَنْهُ وَ أَنَا أُنَبِّئُکُمْ بِهِ وَ هُوَ التَّکْبِیرُ عَلَی الْمَیِّتِ کَیْفَ یَکُونُ تَکْبِیرُنَا خَمْساً وَ تَکْبِیرُ غَیْرِنَا أَرْبَعاً فَقُلْنَا یَا سَیِّدَنَا هَذَا الَّذِی أَرَدْنَا أَنْ نَسْأَلَکَ عَنْهُ فَقَالَ (علیه السلام) أَوَّلُ مَنْ صُلِّیَ عَلَیْهِ مِنَ الْمُسْلِمِینَ مِنَّا حَمْزَهًُْ‌بْنُ‌عَبْدِالْمُطَّلِبِ أَسَدُ اللَّهِ وَ أَسَدُ رَسُولِه فَإِنَّهُ لَمَّا قُتِلَ قَلِقَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) وَ حَزَنَ وَ قَلَّ صَبْرُهُ عَلَیْهِ فَقَالَ وَ کَانَ قَوْلُهُ حَقّاً لَأَقْتُلَنَّ بِکُلِّ شَعْرَهًٍْ مِنْ عَمِّی حَمْزَهًَْ سَبْعِینَ رَجُلًا مِنْ مُشْرِکِی قُرَیْشٍ فَأَوْحَی اللَّهُ تَعَالَی وَ إِنْ عاقَبْتُمْ فَعاقِبُوا بِمِثْلِ ما عُوقِبْتُمْ بِهِ وَ لَئِنْ صَبَرْتُمْ لَهُوَ خَیْرٌ لِلصَّابِرِینَ وَ إِنَّمَا أَحَبَّ اللَّهُ تَعَالَی أَنْ یَجْعَلَ ذَلِکَ سُنَّهًًْ فِی الْمُسْلِمِین.
امام عسکری (علیه السلام)- عیسی‌بن‌مهدی گوید: من و عدّه‌ای بیرون رفتیم ... و نزد امام عسکری (علیه السلام) رسیدیم ... حرف‌هایی پیش آمد تا آنکه امام (علیه السلام) فرمود: «شما در دل‌هایتان سؤالی دارید که نمی‌پرسید امّا من آن را برای شما می‌گویم؛ سؤال شما این است که چرا در نماز میّت ما پنج بار تکبیر می‌گوییم امّا دیگران چهار بار تکبیر می‌گویند». گفتیم: «ای مولای ما! این همان سؤالی است که می‌خواستیم از شما بپرسیم»! امام (علیه السلام) فرمود: «اوّلین مسلمانی که از ما بر او نماز میّت خوانده شده شیر شجاع خدا و رسول خدا، حمزه‌بن عبدالمطلب (رحمة الله علیه) بود که وقتی شهید شد، پیامبر (صلی الله علیه و آله) بسیار اندوهناک و محزون شد و صبرش را از دست داد و سخنانی فرمود، از آن جمله فرمود: به خدا قسم! در برابر هر موی عمویم حمزه، هفتاد مرد از مشرکان قریش را می‌کشم؛ امّا خداوند چنین نازل فرمود: وَ إِنْ عاقَبْتُمْ فَعاقِبُوا بِمِثْلِ ما عُوقِبْتُمْ بِهِ وَ لَئِنْ صَبَرْتُمْ لَهُوَ خَیْرٌ لِلصَّابِرِینَ خداوند اراده فرمود که این ماجرا در بین مسلمانان یک سنّت شود».
الصّادق (علیه السلام)- یَقُولُ لِنَبِیِّهِ (صلی الله علیه و آله) حِینَ مُثِّلَ بِحَمْزَهًَْ (رحمة الله علیه) وَ إِنْ عاقَبْتُمْ فَعاقِبُوا بِمِثْلِ ما عُوقِبْتُمْ بِهِ وَ لَئِنْ صَبَرْتُمْ لَهُوَ خَیْرٌ لِلصَّابِرِینَ فَصَبَرَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) وَ لَمْ یُعَاقِبْ.
امام صادق (علیه السلام)- وقتی گوش و بینی حمزه (علیه السلام) را بریدند، خداوند به پیامبرش (صلی الله علیه و آله) فرمود: وَ إِنْ عاقَبْتُمْ فَعاقِبُوا بِمِثْلِ ما عُوقِبْتُمْ بِهِ وَ لَئِنْ صَبَرْتُمْ لَهُوَ خَیْرٌ لِلصَّابِرِینَ. پیامبر (صلی الله علیه و آله) به‌سبب همین دستور، صبر کرد و از کیفر آن‌ها گذشت.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- قَالَ أَبُوعَبدِالله (علیه السلام) لَمَّا رَأَی رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) مَا صُنِعَ بِحَمْزَهًَْ‌بْنِ‌عَبْدِالْمُطَّلِبِ (رحمة الله علیه) قَالَ اللَّهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ وَ إِلَیْکَ الْمُشْتَکَی وَ أَنْتَ الْمُسْتَعَانُ عَلَی مَا أَرَی ثُمَّ قَالَ لَئِنْ ظَفِرْتُ لَأُمَثِّلَنَّ وَ لَأُمَثِّلَنَّ قَالَ فَأَنْزَلَ اللَّهُ وَ إِنْ عاقَبْتُمْ فَعاقِبُوا بِمِثْلِ ما عُوقِبْتُمْ بِهِ وَ لَئِنْ صَبَرْتُمْ لَهُوَ خَیْرٌ لِلصَّابِرِینَ قَالَ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) أَصْبِرُ أَصْبِرُ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- امام صادق (علیه السلام) فرمود: وقتی پیامبر (صلی الله علیه و آله) مشاهده کرد که چگونه بدن حمزهًْ‌بن‌عبدالمطّلب را قطعه‌قطعه کرده‌اند، فرمود: «خدایا! شکر و سپاس مخصوص توست و به تو شکایت میکنم و از تو برای آنچه می‌بینم یاری می‌خواهم». سپس فرمود: «اگر بر آن‌ها پیروز شوم، حتماً مقابله به مثل میکنم و آن‌ها را تکه‌تکه میکنم». خداوند فرمود: وَ إِنْ عَاقَبْتُمْ فَعَاقِبُواْ بِمِثْلِ مَا عُوقِبْتُم بِهِ وَلَئِن صَبَرْتُمْ لَهُوَ خَیْرٌ لِّلصَّابِرینَ. پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: «[براساس این امر خدا] صبر میکنم، صبر می کنم».