آیه وَ رَأَى الْمُجْرِمُونَ النَّارَ فَظَنُّوا أَنَّهُمْ مُواقِعُوها وَ لَمْ يَجِدُوا عَنْها مَصْرِفاً [53]
و گنهكاران، آتش [دوزخ] را مىبينند؛ و يقين مىكنند كه در آن گرفتار مىشوند؛ و هيچگونه راه گريزى از آن نخواهند يافت.
الرّسول ( افْتَحُوا عُیُونَکُمْ عِنْدَ الْوُضُوءِ لَعَلَّهَا لَا تَرَی نَارَ جَهَنَّم.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- چشمان خود را به هنگام وضوگرفتن باز نگه دارید، باشد که آنها آتش جهنّم را نبینند.
امیرالمؤمنین ( قال علِیٌّ (وَ أَمَّا قَوْلُهُ عَزَّوَجَلَّ وَ رَأَی الْمُجْرِمُونَ النَّارَ فَظَنُّوا أَنَّهُمْ مُواقِعُوها یَعْنِی تَیَقَّنُوا أَنَّهُمْ دَاخِلُوهَا.
امام علی (علیه السلام)- امام علی (علیه السلام) فرمود: کلام خداوند تعالی: وَ رَأَی الْمُجْرِمُونَ النَّارَ فَظَنُّوا أَنَّهُمْ مُواقِعُوها؛ یعنی آنها یقین دارند که به آتش وارد میشوند.
امیرالمؤمنین ( أَ لَا تَرَی تَأْوِیلَهُ عَلَی غَیْرِ تَنْزِیلِهِ وَ مِثْلُهُ قَوْلُهُ أَ لا یَظُنُّ أُولئِکَ أَنَّهُمْ مَبْعُوثُونَ لِیَوْمٍ عَظِیمٍ أَیْ أَ لَیْسَ یُوقِنُونَ أَنَّهُمْ مَبْعُوثُونَ وَ اللِّقَاءُ عِنْدَ الْمُؤْمِنِ الْبَعْثُ وَ عِنْدَ الْکَافِرِ الْمُعَایَنَهًُْ وَ النَّظَرُ وَ قَدْ یَکُونُ بَعْضُ ظَنِّ الْکَافِرِ یَقِیناً وَ ذَلِکَ قَوْلُهُ وَ رَأَی الْمُجْرِمُونَ النَّارَ فَظَنُّوا أَنَّهُمْ مُواقِعُوها أَیْ أَیْقَنُوا أَنَّهُمْ مُوَاقِعُوهَا.
امام علی (علیه السلام)- حال دیدی که تأویل این سخن متفاوت از تنزیل آن است؟! و حق تعالی فرمود: ... أَ لا یَظُنُّ أُولئِکَ أَنَّهُمْ مَبْعُوثُونَ لِیَوْمٍ عَظِیمٍ (مطفقین/۵۴) یعنی آیا یقین ندارند که برانگیخته میشوند؟ دیدار، نزد مؤمن برانگیختن است و نزد کافر، با چشم دیدن و نگریستن است. همچنین گاهی منظور از ظنّ کافر، یقین است. همچون آنجا که خداوند متعال فرمود: وَ رَأَی الْمُجْرِمُونَ النَّارَ فَظَنُّوا أَنَّهُمْ مُواقِعُوه، یعنی یقین دارند که در آن گرفتار میشوند.
علیبنابراهیم ( وَ قَوْلُهُ وَ رَأَی الْمُجْرِمُونَ النَّارَ فَظَنُّوا أَنَّهُمْ مُواقِعُوها أَیْ عَلِمُوا فَهَذَا ظَنُّ یَقِینٍ.
علیّبنابراهیم (رحمة الله علیه)- در این آیه وَ رَأَی الْمجْرِمُونَ النَّارَ فَظَنُّوا أَنَّهُمْ مُواقِعُوها؛ ظن بهمعنای یقینکردن است.