آیه ۲۸ - سوره کهف

پیامبر (صلی الله علیه و آله)- سلمان (رحمة الله علیه) و خبّاب گفتند: این آیه درباره‌ی ما نازل شد. اقرع‌بن‌حابس تمیمی، عیینهًْ‌بن‌حصن فَزاری و بزرگانشان از کسانی که برای جلب محبّتشان اقدام می‌شود، آمدند و پیامبر (صلی الله علیه و آله) را دیدند که با بلال، صُهَیب، عمّار و خَبّاب در بین مؤمنان مستضعف نشسته‌اند. آن جماعت را تحقیر کردند و گفتند: «ای رسول خدا! اگر تو به آنها بی‌اعتنایی کنی ما با تو خلوت می‌کنیم و به تو می‌پیوندیم. نمایندگان عرب پیش تو می‌آیند و خجالت می‌کشیم از اینکه ما را با این برده‌ها ببینند. اگر تو بخواهی ما کنار می‌رویم پس آنها را به جلسات خود دعوت کن». رسول خدا (صلی الله علیه و آله) به آن‌ها جواب داد. ابن حابس و ابن حصن به پیامبر (صلی الله علیه و آله) گفتند: «برای ما این مطلب را بنویس»، نامه را آماده کردند، و علی (علیه السلام) را طلبیدند تا نامه‌ای در این زمینه بنویسد. این جماعت گفتند: نما نشسته بودیم که ناگهان جبرئیل با این آیه فرود آمد: و کسانی را که صبح و شام خدا را می‌خوانند، و جز ذات پاک او نظری ندارند، از خود دور مکن! ... آیا خداوند، شاکران را بهتر نمی‌شناسد؟! (انعام/۵۲) پس رسول خدا (صلی الله علیه و آله) از نامه خودداری کرد و پیش ما آمد و ما به او نزدیک شدیم درحالی‌که ایشان فرمود: پروردگارتان، رحمت را بر خود فرض کرده. (انعام/۵۴) و از آن پس در خدمت ایشان می‌نشستیم. هنگامی‌که می‌خواست برخیزد ما بر می‌خاستیم و ایشان ما را ترک می‌کرد. خداوند این آیه را نازل کرد: وَ اصْبِرْ نَفْسَکَ مَعَ الَّذِینَ یَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَداةِ وَ الْعَشِیِّ یُریدُونَ وَجْهَهُ وَ لا تَعْدُ عَیْناکَ عَنْهُمْ تُریدُ زینَةَ الْحَیاةِ الدُّنْیا وَ لا تُطِعْ مَنْ أَغْفَلْنا قَلْبَهُ عَنْ ذِکْرِنا وَ اتَّبَعَ هَواهُ وَ کانَ أَمْرُهُ فُرُطا؛ گفتند: «رسول خدا (صلی الله علیه و آله) بعد از نزول این آیه کنار ما می‌نشست و به ما آنقدر نزدیک می‌گشت تا آنجا که نزدیک بود زانوهای ما به زانوی ایشان بچسبد. پیش از ایشان بر نمی‌خاستیم و هرگاه لحظه بلندشدن ایشان فرا می‌رسید، ما هم بلند می‌شدیم و بعد از ما آن حضرت بر می‌خاست و به ما می‌فرمود: «سپاس خداوندی که مرا نمیراند تا اینکه مرا امر کرد که نفس خود را به خاطر برخی از اقوام امّتم پیشه‌ی صبر سازم، با شما زندگی می‌کنم و بعد از مرگم نیز با شما خواهم بود».

امام باقر (علیه السلام) و امام صادق (علیه السلام)- زراره و حمران از امام باقر (علیه السلام) و امام صادق (علیه السلام) نقل می‌کنند: درباره‌ی آیه: وَ اصْبِرْ نَفْسَکَ مَعَ الَّذِینَ یَدْعُونَ رَبَّهُم بِالْغَدَاةِ وَ الْعَشِیِّ فرمود: «قطعاً مراد خداوند از دعا، همین نماز است».

امام سجاد (علیه السلام)- امام سجّاد (علیه السلام) فرمود: عقل راهنمای خیرات است و هوا و هوسهای نفسانی مرکب گناهان است. فهم، ظرف عمل و دنیا بازار آخرت است. و نفس تاجر این بازار است. و شب و روز سرمایه است. و سود این تجارت بهشت است. و ضرر آن آتش است. این است به خدا تجارت آن چنانی که فانی نخواهد شد و بضاعت و جنسی که در معامله آن ضرر نیست. و مثل این فرمایش از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) رسیده است. و در آن ذکر شده که: دنیا بازار رستگاران از شیعیان است که پیرو ائمّه خود می‌باشند. و به تحقیق که جامع همه این فرمایشات این آیه کریمه است: ای کسانی که ایمان آورده‌اید! اموال و فرزندانتان شما را از یاد خدا غافل نکند! و کسانی که چنین کنند، زیانکارانند! (منافقون/۹) و نیز خدای سبحان فرمود: مردانی که نه تجارت و نه معامله‌ای آنان را از یاد خدا غافل نمی‌کند. (نور/۳۷) و نیز فرمود: حال‌که چنین است از کسی که از یاد ما روی می‌گرداند و جز زندگی مادی دنیا را نمی‌طلبد، اعراض کن! این آخرین حدّ آگاهی آنهاست. (نجم/۳۰۲۹) و فرمود: وَ لا تُطِعْ مَنْ أَغْفَلْنا قَلْبَهُ عَنْ ذِکْرِنا وَ اتَّبَعَ هَواهُ وَ کانَ أَمْرُهُ فُرُطاً.