آیه ۴۸ - سوره هود

آیه قيلَ يا نُوحُ اهْبِطْ بِسَلامٍ مِنَّا وَ بَرَكاتٍ عَلَيْكَ وَ عَلى أُمَمٍ مِمَّنْ مَعَكَ وَ أُمَمٌ سَنُمَتِّعُهُمْ ثُمَّ يَمَسُّهُمْ مِنَّا عَذابٌ أَليمٌ [48]

[به نوح] گفته شد: «اى نوح! با سلامت و برکاتى از ناحیه‌ی ما بر تو و بر تمام امّت‌هایى که با تواند، فرود آى! و امّت‌هایى نیز هستند که ما آن‌ها را از نعمت‌ها بهره‌مند خواهیم ساخت، سپس [به سبب کفران نعمت] عذاب دردناکى از سوى ما به آن‌ها مى‌رسد».

۱
(هود/ ۴۸)

الصّادق (علیه السلام)- فَأَمَرَ اللَّهُ الْأَرْضَ أَنْ تَبْلَعَ مَاءَهَا وَ هُوَ قَوْلُهُ وَ قِیلَ یا أَرْضُ ابْلَعِی ماءَکِ وَ یا سَماءُ أَقْلِعِی أَیْ أَمْسِکِی وَ غِیضَ الْماءُ وَ قُضِیَ الْأَمْرُ وَ اسْتَوَتْ عَلَی الْجُودِیِّ فَبَلَعَتِ الْأَرْضُ مَاءَهَا فَأَرَادَ مَاءُ السَّمَاءِ أَنْ یَدْخُلَ فِی الْأَرْضِ فَامْتَنَعَتِ الْأَرْضُ مِنْ قَبُولِهَا وَ قَالَتْ إِنَّمَا أَمَرَنِیَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ أَنْ أَبْلَعَ مَائِی فَبَقِیَ مَاءُ السَّمَاءِ عَلَی وَجْهِ الْأَرْضِ وَ اسْتَوَتِ السَّفِینَهًُْ عَلَی جَبَلِ الْجُودِیِّ وَ هُوَ بِالْمَوْصِلِ جَبَلٌ عَظِیمٌ فَبَعَثَ اللَّهُ جبرئیل (علیه السلام) فَسَاقَ الْمَاءَ إِلَی الْبِحَارِ حَوْلَ الدُّنْیَا وَ أَنْزَلَ اللَّهُ عَلَی نُوحٍ (علیه السلام) یا نُوحُ اهْبِطْ بِسَلامٍ مِنَّا وَ بَرَکاتٍ عَلَیْکَ وَ عَلی أُمَمٍ مِمَّنْ مَعَکَ وَ أُمَمٌ سَنُمَتِّعُهُمْ ثُمَّ یَمَسُّهُمْ مِنَّا عَذابٌ أَلِیمٌ فَنَزَلَ نُوحٌ (علیه السلام) بِالْمُوصِلِ مِنَ السَّفِینَهًِْ مَعَ الثَّمَانِینَ وَ بَنَوْا مَدِینَهًَْ الثَّمَانِینَ وَ کَانَتْ لِنُوحٍ (علیه السلام) بِنْتٌ رَکِبَتْ مَعَهُ السَّفِینَهًَْ فَتَنَاسَلَ النَّاسُ مِنْهَا وَ ذَلِکَ قَوْلُ النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) نُوحٌ أَحَدُ الْأَبَوَیْن ثُمَّ قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ لِنَبِیِّهِ (صلی الله علیه و آله) تِلْکَ مِنْ أَنْباءِ الْغَیْبِ نُوحِیها إِلَیْکَ ما کُنْتَ تَعْلَمُها أَنْتَ وَ لا قَوْمُکَ مِنْ قَبْلِ هذا فَاصْبِرْ إِنَّ الْعاقِبَةَ لِلْمُتَّقِینَ.

امام صادق (علیه السلام)- خداوند به زمین دستور داد تا آبش را فرو برد و این سخن خداست: ای زمین، آبت را فرو بر! و ای آسمان، خودداری کن!. (هود/۴۴) [یعنی] ای آسمان! خودداری کن. آب فروشد و کار به پایان آمد و کشتی بر کوه جودی قرار گرفت. (هود/۴۴) پس زمین آب خود را فروبرد و آب آسمان خواست در زمین وارد شود، که زمین از قبول آن خودداری کرد و گفت: «خدای عزّوجلّ به من امر فرموده که فقط آب خودم را فرو ببرم». پس آب آسمان بر روی زمین باقی ماند، کشتی بر روی کوه جُودیّ پهلو گرفت و آن کوه بزرگی در موصل است. خداوند جبرئیل را فرستاد؛ پس آب را به‌سوی دریاها و اطراف زمین سوق داد. و خداوند بر نوح (علیه السلام) نازل‌کرد: یا نُوحُ اهْبِطْ بِسَلامٍ مِنَّا وَ بَرَکاتٍ عَلَیْکَ وَ عَلی أُمَمٍ مِمَّنْ مَعَکَ وَ أُمَمٌ سَنُمَتِّعُهُمْ ثُمَّ یَمَسُّهُمْ مِنَّا عَذابٌ أَلِیمٌ پس نوح (علیه السلام) به همراه هشتاد مرد در شهر موصل از کشتی پیاده شد و آن‌ها شهر ثمانین (هشتاد) را ساختند و نوح دارای دختری بود که همراه او سوار بر کشتی شد و نسلِ بشر از طریق آن دختر ادامه یافت و این مطلب [معنی] سخن پیامبر (صلی الله علیه و آله) است که می‌فرماید: «نوح (علیه السلام) یکی از دو پدر است». سپس خدای عزّوجلّ به پیامبرش (صلی الله علیه و آله) فرمود: این‌ها از خبرهای غیب است که بر تو وحی می‌کنیم. پیش از این نه تو آن‌ها را می‌دانستی و نه قوم تو. پس صبر کن، زیرا عاقبت نیک از آن پرهیزگاران است. (هود/۴۹)

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۶، ص۶۹۴
بحار الأنوار، ج۱۱، ص۳۱۲
۲
(هود/ ۴۸)

الصّادق (علیه السلام)- لَمَّا حَسَرَ الْمَاءُ عَنْ عِظَامِ الْمَوْتَی فَرَأَی ذَلِکَ نُوحٌ (علیه السلام) جَزِعَ جَزَعاً شَدِیداً وَ اغْتَمَّ لِذَلِکَ فَأَوْحَی اللَّهُ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ إِلَیْهِ هَذَا عَمَلُکَ بِنَفْسِکَ أَنْتَ دَعَوْتَ عَلَیْهِمْ فَقَالَ یَا رَبِّ إِنِّی أَسْتَغْفِرُکَ وَ أَتُوبُ إِلَیْکَ فَأَوْحَی اللَّهُ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ إِلَیْهِ أَنْ کُلِ الْعِنَبَ الْأَسْوَدَ لِیَذْهَبَ غَمُّکَ.

امام صادق (علیه السلام)- وقتی آب [فرو رفت و] از استخوان‌های مرده‌های طوفان، کنار رفت [و آن‌ها آشکار شدند] و نوح (علیه السلام) آن‌ها را دید سخت بی‌تاب شد و اندوه خورد، خداوند عزّوجلّ به او وحی کرد: «این کار را خودت خواستی، تو خود آن‌ها را نفرین کردی»! نوح (علیه السلام) فرمود: «خدایا من از تو طلب آمرزش می‌کنم و به‌سوی تو توبه می‌کنم». و خداوند به او وحی کرد: «انگور سیاه بخور تا غم و اندوهت از بین برود».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۶، ص۶۹۶
الکافی، ج۶، ص۳۵۰/ نور الثقلین
بیشتر