آیه أُولئِكَ لَمْ يَكُونُوا مُعْجِزينَ فِي الْأَرْضِ وَ ما كانَ لَهُمْ مِنْ دُونِ اللهِ مِنْ أَوْلِياءَ يُضاعَفُ لَهُمُ الْعَذابُ ما كانُوا يَسْتَطيعُونَ السَّمْعَ وَ ما كانُوا يُبْصِرُونَ [20]
آن‌ها هیچ‌گاه توانایى فرار از کیفر خدا را در زمین نداشتند و جز خدا، پشتیبان‌هایى نمى‌یافتند. عذاب خدا براى آن‌ها مضاعف خواهد بود؛ [چرا‌که هم خودشان گمراه بودند و هم دیگران را گمراه ساختند]؛ آن‌ها هرگز توانایى شنیدن [حق را] نداشتند و [حقیقت را] نمى‌دیدند.
الصّادق (علیه السلام)- عن محمدبن‌حکیم: سَأَلْتُهُ أَ تَسْتَطِیعُ النَّفْسُ الْمَعْرِفَهًَْ قَالَ فَقَالَ لَا فَقُلْتُ یَقُولُ اللَّهُ الَّذِینَ کانَتْ أَعْیُنُهُمْ فِی غِطاءٍ عَنْ ذِکْرِی وَ کانُوا لا یَسْتَطِیعُونَ سَمْعاً قَالَ هُوَ کَقَوْلِهِ ما کانُوا یَسْتَطِیعُونَ السَّمْعَ وَ ما کانُوا یُبْصِرُونَ قُلْتُ فَعَابَهُمْ قَالَ لَمْ یَعِبْهُمْ بِمَا صَنَعَ فِی قُلُوبِهِمْ وَ لَکِنْ عَابَهُمْ بِمَا صَنَعُوا وَ لَوْ لَمْ یَتَکَلَّفُوا لَمْ یَکُنْ عَلَیْهِمْ شَیْءٌ.
امام صادق (علیه السلام)- محمّدبن‌حکیم گوید: از امام صادق (علیه السلام) پرسیدم: «آیا انسان توانایی شناخت [کامل خدا را] دارد»؟ امام (علیه السلام) فرمود: «نه»! عرض کردم: «خداوند می‌فرماید: همان‌ها که پرده‌ای چشمانشان را از یاد من پوشانده بود و قدرت شنوایی نداشتند! (کهف/۱۰۱) فرمود: «این آیه مثل سخن خدا: ما کانُوا یَسْتَطِیعُونَ السَّمْعَ وَ ما کانُوا یُبْصِرُونَ است». عرض کردم: «آیا آن‌ها را به این خاطر سرزنش کرده است»؟ فرمود: «به خاطر آنچه در قلبشان رخ داده [ولی انجام نداده‌اند] آن‌ها را سرزنش نکرده است ولی آنان را به خاطر اعمالشان [که ارادی بوده] سرزنش کرده است و اگر آنان خود را وادار به انجام آنچه در دل داشتند، نمی‌کردند، سرزنش [و عقابی] بر آنان نبود».
علیّ‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- وَ قَوْلُهُ مَا کَانُوا یَسْتَطِیعُونَ السَّمْعَ قَالَ: مَا قَدَرُوا أَنْ یَسْمَعُوا بِذِکْرِ أَمِیرِالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام).
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- مَا کَانُواْ یَسْتَطِیعُونَ السَّمْعَ [یعنی] آنان حتّی تحمّل شنیدن نام امیرمؤمنان (علیه السلام) را هم ندارند.