آیه فَما لَنا مِنْ شافِعِينَ [100]
[افسوس كه امروز] شفاعتكنندگانى براى ما وجود ندارد.
الصّادق ( عَنْ مُفَضَّلٍ أَوْ غَیْرِهِ عَنْ أَبِیعَبْدِاللَّهِ (فِی قَوْلِ اللَّهِ فَما لَنا مِنْ شافِعِینَ وَ لا صَدِیقٍ حَمِیمٍ قَالَ الشَّافِعُونَ الْأَئِمَّهًُْ (وَ الصَّدِیقُ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ.
امام صادق ( فَمَا لَنَا مِن شَافِعِینَ وَلَا صَدِیقٍ حَمِیم؛ منظور از شفاعت‌کنندگان، ائمّه (هستند و منظور از صدّیق، مؤمنان هستند.
الصّادق ( عَنْ سُلَیْمَانَ‌بْنِ‌خَالِدٍ قَال: سَأَلْتُ أَبَاعَبْدِاللَّهِ (عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَما لَنا مِنْ شافِعِینَ وَ لا صَدِیقٍ حَمِیمٍ قَالَ یَعْنِی بِالصَّدِیقِ الْمَعْرِفَهًَْ وَ بِالْحَمِیمِ الْقَرَابَهًَْ.
امام صادق ( سلیمان‌بن‌خالد گوید: از امام صادق (در مورد: فَما لَنا مِنْ شافِعِینَ وَ لا صَدِیقٍ حَمِیمٍ، سؤال کردم، فرمود: «منظور از صدّیق معرفت است و حمیم خویشاوند است».
الصّادق ( وَ اللَّهِ لَنَشْفَعَنَّ لِشِیعَتِنَا حَتَّی یَقُولَ النَّاسُ فَما لَنا مِنْ شافِعِینَ إِلَی قَوْلِهِ فَنَکُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ.
امام صادق ( به خدا قسم ما شفاعت شیعیان خود را میکنیم تا اینکه مردم میگویند: فَمَا لَنَا مِن شَافِعِینَ *وَلَا صَدِیقٍ حَمِیمٍ تا فَنَکُونَ مِنَ الْمؤْمِنِین.
الصّادق ( عَن جَعْفَرِبْنِمُحَمَّدٍ (قَالَ نَزَلَتْ هَذِهِ الْآیَهًُْ فِینَا وَ فِی شِیعَتِنَا وَ ذَلِکَ أَنَّ اللَّهَ سُبْحَانَهُ یُفَضِّلُنَا وَ یُفَضِّلُ شِیعَتَنَا إِنَّا لَنَشْفَعُ وَ یَشْفَعُونَ فَإِذَا رَأَی ذَلِکَ مَنْ لَیْسَ لَهُمْ قَالُوا فَما لَنا مِنْ شافِعِینَ وَ لا صَدِیقٍ حَمِیمٍ.
امام صادق ( این آیه در مورد ما و شیعیان ما نازل شده است و خداوند ما و شیعیان ما را برتری می‌نهد؛ چرا که ما و آن‌ها اجازه‌ی شفاعت خواهیم داشت، و هرگاه که یکی غیر از شیعیان ما آن را ببیند، میگوید: فَمَا لَنَا مِن شَافِعِینَ * وَ لَا صَدِیقٍ حَمِیمٍ.
الصّادق ( إِنَّ اللَّهَ أَبَاحَ مُحَمَّداً (الشَّفَاعَهًَْ فِی أُمَّتِهِ وَ أَعْطَانَا الشَّفَاعَهًَْ فِی شِیعَتِنَا وَ إِنَّ لِشِیعَتِنَا الشَّفَاعَهًَْ فِی أَهَالِیهِمْ وَ إِلَیْهِ الْإِشَارَهًُْ بِقَوْلِهِ فَما لَنا مِنْ شافِعِینَ قَالَ وَ اللهِ لَنَشْفَعَنَّ فِی شِیعَتِنَا حَتَّی یَقُولَ أَعْدَاؤُنَا فَما لَنا مِنْ شافِعِینَ ثُمَّ قَالَ وَ اللهِ لَیَشْفَعَنَّ شِیعَتُنَا فِی أَهَالِیهِمْ حَتَّی تَقُولَ شِیعَهًُْ أَعْدَائِنَا وَ لا صَدِیقٍ حَمِیمٍ.
امام صادق ( خداوند شفاعت را به حضرت محمّد (در امّتش عطا فرمود و به ما شفاعت درباره‌ی شیعیانمان عطا کرد و شیعیان ما می توانند درباره‌ی خویشاوندان خود شفاعت کنند. به همین مطلب اشاره دارد، آیه شریفه: فَما لَنا مِنْ شافِعِینَ. به خدا سوگند، ما درباره‌ی شیعیان خود شفاعت می کنیم به طوری که دشمنان می گویند: «فَما لَنا مِنْ شافِعِینَ». سپس فرمود: به خدا سوگند! شیعیان ما درباره‌ی وابستگان خود شفاعت می کنند به‌طوری که دشمنان می گویند وَ لا صَدِیقٍ حَمِیمٍ.
الباقر ( عَنْ أَبِیعَبْدِاللَّهِ جَعْفَرِبْنِمُحَمَّدٍ (قَالَ: قَالَ جَابِرٌ لِأَبِی‌جَعْفَرٍ (جُعِلْتُ فِدَاکَ یَا ابْنَ رَسُولِ‌اللَّهِ (حَدِّثْنِی بِحَدِیثٍ فِی فَضْلِ جَدَّتِکَ فَاطِمَهًَْ (إِذَا أَنَا حَدَّثْتُ بِهِ الشِّیعَهًَْ فَرِحُوا بِذَلِکَ قَالَ أَبُوجَعْفَرٍ (حَدَّثَنِی أَبِی‌عَنْ جَدِّی عَنْ رَسُولِ‌اللَّهِ (قَالَ إِذَا کَانَ یَوْمُ الْقِیَامَهًْ ... یَقُولُ اللَّهُ تَعَالَی یَا أَهْلَ الْجَمْعِ إِنِّی قَدْ جَعَلْتُ الْکَرَمَ لِمُحَمَّدٍ وَ عَلِیٍّ وَ الْحَسَنِ وَ الْحُسَیْنِ وَ فَاطِمَهًَْ (یَا أَهْلَ الْجَمْعِ طَأْطِئُوا الرُّءُوسَ وَ غُضُّوا الْأَبْصَارَ فَإِنَّ هَذِهِ فَاطِمَهًُْ (تَسِیرُ إِلَی الْجَنَّهًِْ فَیَأْتِیهَا جَبْرَئِیلُ بِنَاقَهًٍْ مِنْ نُوقِ الْجَنَّهًِْ مُدَبَّحَهًَْ الْجَنْبَیْنِ خِطَامُهَا مِنَ اللُّؤْلُؤِ الرَّطْبِ عَلَیْهَا رَحْلٌ مِنَ الْمَرْجَانِ فَتُنَاخُ بَیْنَ یَدَیْهَا فَتَرْکَبُهَا فَیَبْعَثُ اللَّهُ مِائَهًَْ أَلْفِ مَلَکٍ لِیَسِیرُوا عَنْ یَمِینِهَا وَ یَبْعَثُ إِلَیْهَا مِائَهًَْ أَلْفِ مَلَکٍ عَنْ یَسَارِهَا وَ یَبْعَثُ إِلَیْهَا مِائَهًَْ أَلْفِ مَلَکٍ یَحْمِلُونَهَا عَلَی أَجْنِحَتِهِمْ حَتَّی یُصَیِّرُوهَا عَلَی بَابِ الْجَنَّهًِْ فَإِذَا صَارَتْ عِنْدَ بَابِ الْجَنَّهًِْ تَلْتَفِتُ فَیَقُولُ اللَّهُ یَا بِنْتَ حَبِیبِی مَا الْتِفَاتُکِ وَ قَدْ أَمَرْتُ بِکِ إِلَی جَنَّتِی فَتَقُولُ یَا رَبِّ أَحْبَبْتُ أَنْ یُعْرَفَ قَدْرِی فِی مِثْلِ هَذَا الْیَوْمِ فَیَقُولُ اللَّهُ یَا بِنْتَ حَبِیبِی ارْجِعِی فَانْظُرِی مَنْ کَانَ فِی قَلْبِهِ حُبٌّ لَکِ أَوْ لِأَحَدٍ مِنْ ذُرِّیَّتِکِ خُذِی بِیَدِهِ فَأَدْخِلِیهِ الْجَنَّهًَْ قَالَ أَبُوجَعْفَرٍ (وَ اللَّهِ یَا جَابِرُ إِنَّهَا ذَلِکَ الْیَوْمَ لَتَلْتَقِطُ شِیعَتَهَا وَ مُحِبِّیهَا کَمَا یَلْتَقِطُ الطَّیْرُ الْحَبَّ الْجَیِّدَ مِنَ الْحَبِّ الرَّدِیءِ فَإِذَا صَارَ شِیعَتُهَا مَعَهَا عِنْدَ بَابِ الْجَنَّهًِْ یُلْقِی اللَّهُ فِی قُلُوبِهِمْ أَنْ یَلْتَفِتُوا فَإِذَا الْتَفَتُوا یَقُولُ اللَّهُ یَا أَحِبَّائِی مَا الْتِفَاتُکُمْ وَ قَدْ شَفَّعْتُ فِیکُمْ فَاطِمَهًَْ (بِنْتَ حَبِیبِی فَیَقُولُونَ یَا رَبِّ أَحْبَبْنَا أَنْ یُعْرَفَ قَدْرُنَا فِی مِثْلِ هَذَا الْیَوْمِ فَیَقُولُ اللَّهُ یَا أَحِبَّائِی ارْجِعُوا وَ انْظُرُوا مَنْ أَحَبَّکُمْ لِحُبِّ فَاطِمَهًَْ (انْظُرُوا مَنْ أَطْعَمَکُمُ لِحُبِّ فَاطِمَهًَْ (انْظُرُوا مَنْ کَسَاکُمْ لِحُبِّ فَاطِمَهًَْ (انْظُرُوا مَنْ سَقَاکُمْ شَرْبَهًًْ فِی حُبِّ فَاطِمَهًَْ (انْظُرُوا مَنْ رَدَّ عَنْکُمْ غَیْبَهًًْ فِی حُبِّ فَاطِمَهًَْ (فَخُذُوا بِیَدِهِ وَ أَدْخِلُوهُ الْجَنَّهًَْ قَالَ أَبُوجَعْفَرٍ (وَ اللَّهِ لَا یَبْقَی فِی النَّاسِ إِلَّا شَاکٌّ أَوْ کَافِرٌ أَوْ مُنَافِقٌ فَإِذَا صَارُوا بَیْنَ الطَّبَقَاتِ نَادُوا کَمَا قَالَ اللَّهُ تَعَالَی فَما لَنا مِنْ شافِعِینَ* وَ لا صَدِیقٍ حَمِیمٍ* فَیَقُولُونَ فَلَوْ أَنَّ لَنا کَرَّةً فَنَکُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ قَالَ أَبُوجَعْفَرٍ (هَیْهَاتَ هَیْهَاتَ مُنِعُوا مَا طَلَبُوا وَ لَوْ رُدُّوا لَعادُوا لِما نُهُوا عَنْهُ وَ إِنَّهُمْ لَکاذِبُونَ.
امام باقر ( از امام صادق (روایت است: جابر به امام باقر (عرض کرد: «فدایت شوم، ای پسر رسول خدا (! حدیثی راجع به فضیلت جدّه‌ات فاطمه (برای من بگو که هرگاه من آن را برای شیعیانت نقل می‌کنم خوشحال شوند». امام باقر (فرمود: «پیامبر اسلام (فرمود: هنگامی‌که روز قیامت فرا می‌رسد ... خدای رئوف می‌فرماید: «ای اهل محشر! من کرامت را برای محمّد و علی و حسن و حسین و فاطمه (قرار دادم، ای اهل محشر! سر خود را به زیر بیندازید و چشم خود را ببندید تا فاطمه‌ی زهرا (به‌سوی بهشت رود». در همین موقع است که جبرئیل ناقه‌ای از بهشت برای آن بانو می‌آورد که دو پهلوی آن را به دیبای بهشتی زینت کرده باشند، مهار آن از مروارید خواهد بود، جهاز آن از مرجان است، آن ناقه را می‌خواباند و فاطمه (سوار بر آن خواهد شد. آنگاه خدای رئوف تعداد صد هزار ملک می‌فرستد تا طرف راست آن بانو باشند و صد هزار ملک دیگر می‌فرستدکه طرف چپ وی قرار بگیرند و صد هزار ملک دیگر خواهد فرستاد که فاطمه (را بر فراز پر و بال خود به‌سوی بهشت حرکت دهند. موقعی که به در بهشت رسیدند، فاطمه‌ی زهرا (متوجّه عقب خویشتن خواهد شد، خطاب می‌رسد «ای دختر حبیب من! برای چه متوجّه عقب خود می‌شوی، درصورتی که من دستور داده‌ام داخل بهشت شوی»؟ فاطمه میگوید: «پروردگارا! دوست داشتم در یک چنین روزی قدر و قابلیّت من شناخته شود». خدا می‌فرماید: «ای دختر حبیب من! برگرد و بنگر هر کسی که محبّت تو یا یکی از فرزندان تو را در قلب دارد دست او را بگیر و داخل بهشت نما». امام باقر (فرمود: «ای جابر به خدا قسم که فاطمه (در آن روز شیعیان خود را به نحوی از میان اهل محشر جدا میکند و نجات میدهد که پرنده دانه‌های نیکو را از میان دانه‌های بی‌ارزش بر می‌چیند». موقعی‌که او با شیعیانش بر در بهشت می‌رسند خدا به دل شیعیان فاطمه (می‌اندازد که متوجّه عقب سر خویشتن شوند، وقتی متوجّه پشت سر شدند؛ خدای رئوف می‌فرماید: «ای دوستان من! برای چه به پشت سر خود نگاه می‌کنید، درصورتی‌که من شفاعت فاطمه (دختر حبیب خود را درباره‌ی شما پذیرفتم»؟ میگویند: «پروردگارا ما دوست داریم در یک چنین روزی قدر و اهمیّت ما شناخته شود»، خدا می‌فرماید: «ای دوستان من برگردید و هر کسی که شما را برای دوستی فاطمه (دوست داشته هرکسی که برای محبّت فاطمه (به شما غذا داده، هرکسی که بدن شما را برای دوستی فاطمه (پوشانیده، هرکسی که یک جرعه آب برای محبّت فاطمه به شما داده، هرکسی که برای دوستی فاطمه (در غیاب از شما دفاع کرده، دست آنان را بگیرید و داخل بهشت نمایید». امام باقر (می‌فرماید: «به خدا قسم که از آن مردم غیر از افراد شکاک و کافر و منافق کسی باقی نخواهد ماند. وقتی‌که ایشان یعنی کفّار در میان طبقات مردم آمدند چنان‌که خداوند می‌فرماید: ما شفیع و دوست مهربانی نداریم، ای کاش ما چاره می‌داشتیم و از مؤمنین محسوب می‌شدیم. (شعراء/۱۰۲۱۰۱)». امام باقر (گفت: «هیهات هیهات!! آنان از خواسته خود ممنوع خواهند شد، اگر برمی‌گشتند نیز مشغول آن کاری می‌شدند که نباید بشوند؛ آنان دروغگو می‌باشند. (انعام/۲۸)».
الصّادق ( عَنْ زُرَارَهًَْ قَالَ: قَالَ أَبُوعَبْدِاللَّهِ (یَا زُرَارَهًُْ ... مَا عَیْنٌ أَحَبَّ إِلَی اللَّهِ وَ لَا عَبْرَهًٌْ مِنْ عَیْنٍ بَکَتْ وَ دَمَعَتْ عَلَیْهِ (علی الْحُسَیْنِ () وَ مَا مِنْ بَاکٍ یَبْکِیهِ إِلَّا وَ قَدْ وَصَلَ فَاطِمَهًَْ (وَ أَسْعَدَهَا عَلَیْهِ وَ وَصَلَ رَسُولَ‌اللَّهِ (وَ أَدَّی حَقَّنَا ... وَ مَا مِنْ عَبْدٍ یُحْشَرُ إِلَّا وَ عَیْنَاهُ بَاکِیَهًٌْ إِلَّا الْبَاکِینَ عَلَی جَدِّی فَإِنَّهُ یُحْشَرُ وَ عَیْنُهُ قَرِیرَهًٌْ وَ الْبِشَارَهًُْ تَلْقَاهُ وَ السُّرُورُ عَلَی وَجْهِهِ وَ الْخَلْقُ فِی الْفَزَعِ وَ هُمْ آمِنُونَ وَ الْخَلْقُ یُعْرَضُونَ وَ هُمْ حُدَّاثُ الْحُسَیْنِ (تَحْتَ الْعَرْشِ وَ فِی ظِلِّ الْعَرْشِ لَا یَخَافُونَ سُوءَ الْحِسَابِ یُقَالُ لَهُمُ ادْخُلُوا الْجَنَّهًَْ فَیَأْبَوْنَ وَ یَخْتَارُونَ مَجْلِسَهُ وَ حَدِیثَهُ وَ إِنَّ الْحُورَ لَتُرْسِلُ إِلَیْهِمْ إِنَّا قَدِ اشْتَقْنَاکُمْ مَعَ الْوِلْدَانِ الْمُخَلَّدِینَ فَمَا یَرْفَعُونَ رُءُوسَهُمْ إِلَیْهِمْ لِمَا یَرَوْنَ فِی مَجْلِسِهِمْ مِنَ السُّرُورِ وَ الْکَرَامَهًِْ وَ إِنَّ أَعْدَاءَهُمْ مِنْ بَیْنِ مَسْحُوبٍ بِنَاصِیَتِهِ إِلَی النَّارِ وَ مِنْ قَائِلٍ فَما لَنا مِنْ شافِعِینَ وَ لا صَدِیقٍ حَمِیمٍ وَ إِنَّهُمْ لَیُرَوْنَ مَنْزِلَهُمْ وَ مَا یَقْدِرُونَ أَنْ یَدْنُوا إِلَیْهِمْ وَ لَا یَصِلُونَ إِلَیْهِم.
امام صادق ( زراره گوید: امام صادق (فرمود: «ای زراره، هیچ چیزی از چشمی که برای حسین (گریه کند و اشکی که برای امام حسین (بریزد نزد خدا محبوب‌تر نخواهد بود. هیچ‌کسی برای امام حسین (گریه نمی‌کند مگر اینکه به فاطمه (و به پیغمبرخدا (خواهد رسید و حقّ ما را ادا خواهد کرد ... هر بنده‌ای فردای قیامت محشور شود چشمانش گریانند مگر آن چشم که برای جدّم حسین گریان باشد. زیرا او درحالی محشور می‌شود که چشمش به جمال محمّد و آل اطهرش (روشن است. بشارتی به او داده می‌شود و آثار سرور در صورتش می‌باشد. مردم در آن روز دچار جزع و فزع هستند غیر از گریه‌کنندگان بر امام حسین (که در امان خواهند بود. مردم در آن روز برای حساب عرضه می‌شوند. ولی آنان در زیر سایه‌ی عرش با امام حسین (گفتگو میکنند و از بدی حساب خوفی ندارند. به ایشان گفته می‌شود: داخل بهشت شوید، ولی نمی‌پذیرند، بلکه مجلس سخن گفتن با امام حسین (را انتخاب میکنند. حو العین نزد آنان فرستاده می‌شوند و به ایشان میگویند: ما و این غلمان بهشتی مشتاق شما می‌باشیم. ولی آنان برای آن سرور و کرامتی‌که در مجلس امام حسین (می‌بینند سر به‌سوی حور العین بلند نمی‌کنند. ولی گروهی از دشمنان ایشان با صورت دچار آتش جهنّم هستند و گروه دیگری میگویند: ما شفیع و دوست مهربانی نداریم. آنان منزل و مأوای ایشان را می‌بینند ولی قدرت ندارند که به ایشان نزدیک شوند و به ایشان برسند».
الکاظم ( اللَّهُمَّ إِنَّا قَدْ تَمَسَّکْنَا بِکِتَابِکَ وَ بِعِتْرَهًِْ نَبِیِّکَ صَلَوَاتُکَ عَلَیْهِمْ الَّذِینَ أَقَمْتَهُمْ لَنَا دَلِیلًا وَ عَلَماً وَ أَمَرْتَنَا بِاتِّبَاعِهِمْ اللَّهُمَّ فَإِنَّا قَدْ تَمَسَّکْنَا بِهِمْ فَارْزُقْنَا شَفَاعَتَهُمْ حِینَ یَقُولُ الْخَائِبُونَ فَما لَنا مِنْ شافِعِینَ* وَ لا صَدِیقٍ حَمِیمٍ.
امام کاظم ( [قسمتی از دعای بعد از نماز روز مباهله بیست‌وچهارم ذی‌الحجه]: خداوندا! ما به کتاب تو و خاندان پیامبرت محمّد (تمسّک جستیم، همان‌هایی که تو آن‌ها را برای ما راهنما و نشانه قرار داده و به ما دستور پیروی از ایشان را دادی؛ خداوندا! ما به آن‌ها تمسّک جستیم، تو نیز شفاعت آن‌ها را در روزی که زیانکاران گویند: فَما لَنا مِنْ شافِعِینَ وَ لا صَدِیقٍ حَمِیمٍ روزیِ ما بگردان.
الصّادق ( إِذَا کَانَ یَوْمُ الْقِیَامَهًِْ وَکَلَنَا اللَّهُ بِحِسَابِ شِیعَتِنَا، فَمَا کَانَ لِلَّهِ سَأَلْنَا اللَّهَ أَنْ یَهَبَهُ لَنَا فَهُوَ لَهُمْ، وَ مَا کَانَ لَنَا فَهُوَ لَهُمْ، ثُمَّ قَرَأَ أَبُوعَبْدِاللَّهِ (إِنَّ إِلَیْنا إِیابَهُمْ ثُمَّ إِنَّ عَلَیْنا حِسابَهُم.
امام صادق ( هرگاه روز رستاخیز شود خداوند ما را مأمور حساب شیعیانمان قرار میدهد هرچه از خدا درباره‌ی آنان بخواهیم خداوند به‌واسطه‌ی ما به آنان می‌بخشد هر نعمتی که برای ما باشد برای آنان است. سپس امام صادق (این آیه را خواند: به یقین بازگشت [همه‌ی] آنان به‌سوی ماست، و مسلّماً حسابشان [نیز] با ماست!. (غاشیه/۲۶۲۵)».
السّجّاد ( عَنْ مُحَمَّدِ‌بْنِ‌جَعْفَرِ‌بْنِ‌مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِیهِ عَنْ جَدِّهِ (فِی قَوْلِهِ تَعَالَی إِنَّ إِلَیْنا إِیابَهُمْ ثُمَّ إِنَّ عَلَیْنا حِسابَهُمْ قَالَ إِذَا کَانَ یَوْمُ الْقِیَامَهًِْ وَکَّلَنَا اللَّهُ بِحِسَابِ شِیعَتِنَا فَمَا کَانَ لِلَّهِ سَأَلْنَاهُ أَنْ یَهَبَهُ لَنَا فَهُوَ لَهُمْ وَ مَا کَانَ لِمُخَالِفِیهِمْ فَهُوَ لَهُمْ وَ مَا کَانَ لَنَا فَهُوَ لَهُمْ ثُمَّ قَالَ هُمْ مَعَنَا حَیْثُ کُنَّا.
امام سجّاد ( محمّد فرزند امام صادق (از پدرش از جدّ خود نقل میکند که فرمود: «وقتی قیامت برپا شود خداوند اختیار حساب شیعیان ما را به ما می‌سپارد آنچه مربوط به خدا است از خدا درخواست میکنیم به ما ببخشد و آنچه مربوط به مردم است تقاضا میکنیم در مقابل حقّی که دارند به ایشان عوض بدهد و شیعیان رهایی یابند و آنچه مربوط به خود ما است به ایشان می‌بخشیم سپس این آیه را قرائت نمود: به یقین بازگشت [همه‌ی] آنان به‌سوی ماست، و مسلّماً حسابشان [نیز] با ماست!. (غاشیه/۲۶۲۵). در آخر می‌فرماید شیعیان با ما هستند هرجا باشیم.
الصّادق ( إِذَا حَشَرَ اللَّهُ النَّاسَ فِی صَعِیدٍ وَاحِدٍ أَجَلَّ اللَّهُ أَشْیَاعَنَا أَنْ یُنَاقِشَهُمْ فِی الْحِسَابِ فَنَقُولُ إِلَهَنَا هَؤُلَاءِ شِیعَتُنَا فَیَقُولُ اللَّهُ تَعَالَی قَدْ جَعَلْتُ أَمْرَهُمْ إِلَیْکُمْ وَ قَدْ شَفَّعْتُکُمْ فِیهِمْ وَ غَفَرْتُ لِمُسِیئِهِمْ أَدْخِلُوهُمُ الْجَنَّهًَْ بِغَیْرِ حِسَاب. (شَفَاعَةُ المُؤْمِنِ
امام صادق ( هنگامی‌که خداوند مردم را [روز قیامت] در یک طرف از صحرای محشر برای حسابرسی جمع می‌نماید؛ شیعیان ما را برای دقّت در حسابرسی به تأخیر می‌اندازد؛ ما اهل بیت عرض میکنیم: «خداوندا! ایشان شیعیان ما هستند؛ دراین‌حال خداوند متعال می فرماید: «کار آنان را به شما واگذار کرده و شفاعت شما را در حقّ آن‌ها پذیرفتم و گنهکارانشان را بخشیدم، پس بدون حسابرسی وارد بهشت سازید». (شفاعت مؤمن
الصّادق ( إِنَ الْمُؤْمِنَ لَیَشْفَعُ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ لِأَهْلِ بَیْتِهِ فَیُشَفَّعُ فِیهِمْ حَتَّی {یَبْقَی} خَادِمُهُ فَیَقُولُ وَ یَرْفَعُ سَبَّابَتَیْهِ یَا رَبِّ خُوَیْدِمِی کَانَ یَقِینِی الْحَرَّ وَ الْبَرْدَ فَیُشَفَّعُ فِیهِ.
امام صادق ( مؤمن در روز قیامت برای خانواده‌اش شفاعت میکند و شفاعتش در مورد ایشان پذیرفته می‌شود تا اینکه [فقط] خدمتکارش باقی می‌ماند، پس درحالی‌که دو انگشت سبّابه‌اش را بلند کرده عرض میکند: پروردگارا! خدمتکارم مرا [در دنیا] از گرما و سرما حفظ می‌کرد؛ در نتیجه شفاعتش در مورد او هم پذیرفته می‌شود.
الباقر ( وَ إِنَ الشَّفَاعَهًَْ لَمَقْبُولَهًٌْ وَ مَا تُقُبِّلَ فِی نَاصِبٍ وَ إِنَّ الْمُؤْمِنَ لَیَشْفَعُ لِجَارِهِ وَ مَا لَهُ حَسَنَهًٌْ فَیَقُولُ یَا رَبِّ جَارِی کَانَ یَکُفُّ عَنِّی الْأَذَی فَیُشَفَّعُ فِیهِ فَیَقُولُ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی أَنَا رَبُّکَ وَ أَنَا أَحَقُّ مَنْ کَافَی عَنْکَ فَیُدْخِلُهُ الْجَنَّهًَْ وَ مَا لَهُ مِنْ حَسَنَهًٍْ وَ إِنَّ أَدْنَی الْمُؤْمِنِینَ شَفَاعَهًًْ لَیَشْفَعُ لِثَلَاثِینَ إِنْسَاناً فَعِنْدَ ذَلِکَ یَقُولُ أَهْلُ النَّارِ فَما لَنا مِنْ شافِعِینَ* وَ لا صَدِیقٍ حَمِیمٍ..
امام باقر ( شفاعت [در مورد او] پذیرفته است؛ امّا در مورد ناصب اهل بیت (مورد قبول واقع نمی‌گردد. و انسان مؤمن، شفاعت همسایه‌اش را میکند هرچند که نیکی و حسنه‌ای نداشته باشد و میگوید: پروردگارا! همسایه‌ام مانع آزار رسانیدن به من می‌شد، و بدین ترتیب شفیع او قرار می‌گیرد؛ و خداوند تبارک‌وتعالی میگوید: «من پروردگار تو هستم و از همه سزاوارترم تا اینکه تو را کفایت کنم. و سپس او را درحالی‌که نیکی و حسنه‌ای ندارد وارد بهشت میکند و پایین‌ترین درجه‌ی شفاعت مؤمنان، حق شفاعت برای سی فرد است، و در این هنگام جهنّمیان میگویند: فَما لَنا مِنْ شافِعِینَ* وَ لا صَدِیقٍ حَمِیمٍ.
الصّادق ( عَنْ کِتَابِ قَضَاءِ الْحُقُوقِ لِلصُّورِیِّ بِإِسْنَادِهِ قَال قِیلَ لِأَبِی‌عَبْدِاللَّهِ (لِمَ سُمِّیَ الْمُؤْمِنُ مُؤْمِناً قَالَ لِأَنَّهُ اشْتَقَّ لِلْمُؤْمِنِ اسْماً مِنْ أَسْمَائِهِ تَعَالَی فَسَمَّاهُ مُؤْمِناً وَ إِنَّمَا سُمِّیَ الْمُؤْمِنُ لِأَنَّهُ یُؤْمَنُ مِنْ عَذَابِ اللَّهِ تَعَالَی وَ یُؤْمِنُ عَلَی اللَّهِ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ فَیُجِیزُ لَهُ ذَلِکَ وَ لَوْ أَکَلَ أَوْ شَرِبَ أَوْ قَامَ أَوْ قَعَدَ أَوْ نَامَ أَوْ نَکَحَ أَوْ مَرَّ بِمَوْضِعِ قَذَرٍ حَوَّلَهُ اللَّهُ مِنْ سَبْعِ أَرَضِینَ طُهْراً لَا یَصِلُ إِلَیْهِ مِنْ قَذَرِهَا شَیْءٌ وَ إِنَّ الْمُؤْمِنَ لَیَکُونُ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ بِالْمَوْقِفِ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ (فَیَمُرُّ بِالْمَسْخُوطِ عَلَیْهِ الْمَغْضُوبِ غَیْرِ النَّاصِبِ وَ لَا الْمُؤْمِنِ وَ قَدِ ارْتَکَبَ الْکَبَائِرَ فَیَرَی مَنْزِلَهًًْ عَظِیمَهًًْ لَهُ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ قَدْ عَرَفَ الْمُؤْمِنَ فِی الدُّنْیَا وَ قَضَی لَهُ الْحَوَائِجَ فَیَقُومُ الْمُؤْمِنُ اتِّکَالًا عَلَی اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَیُعَرِّفُهُ بِفَضْلِ اللَّهِ فَیَقُولُ اللَّهُمَّ هَبْ لِی عَبْدَکَ فُلَانَ‌بْنَ‌فُلَانٍ قَالَ فَیُجِیبُهُ اللَّهُ تَعَالَی إِلَی ذَلِکَ قَالَ وَ قَدْ حَکَی اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَنْهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ قَوْلَهُمْ فَما لَنا مِنْ شافِعِینَ مِنَ النَّبِیِّینَ وَ لا صَدِیقٍ حَمِیمٍ مِنَ الْجِیرَانِ وَ الْمَعَارِفِ فَإِذَا أَیِسُوا مِنَ الشَّفَاعَهًِْ قَالُوا یَعْنِی مَنْ لَیْسَ بِمُؤْمِنٍ فَلَوْ أَنَّ لَنا کَرَّةً فَنَکُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ.
امام صادق ( در کتاب قضاء الحقوق صوری به سند خود آمده است: از امام صادق (پرسش شد؛ «چرا مؤمن را مؤمن نامیدند»؟ فرمود: «نامی از نام های خدا را برای او انتخاب کردند و او را مؤمن نامیدند، زیرا از عذاب خدا در امان است و در روز قیامت به دیگران امان می دهد و امانش پذیرفته می‌شود. شخص مؤمن، اگر چیزی بخورد یا بنوشد، یا در جایی بایستد یا بنشیند، یا بخوابد، یا آمیزش کند، یا از مکان پلیدی گذر کند، خداوند هفت طبقه زمین را پاک می کند و چیزی از پلیدی به او نمی رسد». مؤمن در روز رستاخیز به همراه رسول خدا (در محشر است و گذر می کند خشمگین، جز بر ناصب و جز مؤمنی که گناهان بزرگ دارد، و او مقام بلندش را نزد خدای عزّوجلّ می بیند، درحالی‌که آن مؤمن را در دنیا می‌شناخته و نیازهای او را برآورده می‌کرده است. آن مؤمن برمی خیزد و با اعتماد بر خدای عزّوجلّ و به فضل او، آن فرد را معرّفی می کند و می گوید: «پروردگارا، این بنده‌ات فلان‌بن‌فلان را به من ببخش». و خدا شفاعت او را می پذیرد. امام (فرمود: «خدا حکایت آن‌ها را، که چه گویند، در قرآن آورده است: پس ما شفاعت‌کننده نداریم از پیغمبران، و نه دوست مهربانی از همسایه‌ها و آشناها، و چون از شفیع نومید شوند، آنان که مؤمن نیستند می گویند: ای کاش بار دیگر [به دنیا] بازگردیم و از مؤمنان باشیم (شعراء/۱۰۲۱۰۰)
الباقر ( عَبْدِالْحَمِیدِالْوَابِشِیِّ عَنْ أَبِی‌جَعْفَرٍ (قَالَ قُلْتُ لَهُ إِنَّ لَنَا جَاراً یَنْتَهِکُ الْمَحَارِمَ کُلَّهَا حَتَّی إِنَّهُ لَیَتْرُکُ الصَّلَاهًَْ فَضْلًا عَنْ غَیْرِهَا فَقَالَ سُبْحَانَ اللَّهِ وَ أَعْظَمَ ذَلِکَ أَلَا أُخْبِرُکُمْ بِمَنْ هُوَ شَرٌّ مِنْهُ قُلْتُ بَلَی قَالَ النَّاصِبُ لَنَا شَرٌّ مِنْهُ أَمَا إِنَّهُ لَیْسَ مِنْ عَبْدٍ یُذْکَرُ عِنْدَهُ أَهْلُ الْبَیْتِ فَیَرِقُّ لِذِکْرِنَا إِلَّا مَسَحَتِ الْمَلَائِکَهًُْ ظَهْرَهُ وَ غُفِرَ لَهُ ذُنُوبُهُ کُلُّهَا إِلَّا أَنْ یَجِیءَ بِذَنْبٍ یُخْرِجُهُ مِنَ الْإِیمَانِ وَ إِنَّ الشَّفَاعَهًَْ لَمَقْبُولَهًٌْ وَ مَا تُقُبِّلَ فِی نَاصِبٍ وَ إِنَّ الْمُؤْمِنَ لَیَشْفَعُ لِجَارِهِ وَ مَا لَهُ حَسَنَهًٌْ فَیَقُولُ یَا رَبِّ جَارِی کَانَ یَکُفُّ عَنِّی الْأَذَی فَیُشَفَّعُ فِیهِ فَیَقُولُ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی أَنَا رَبُّکَ وَ أَنَا أَحَقُّ مَنْ کَافَی عَنْکَ فَیُدْخِلُهُ الْجَنَّهًَْ وَ مَا لَهُ مِنْ حَسَنَهًٍْ وَ إِنَّ أَدْنَی الْمُؤْمِنِینَ شَفَاعَهًًْ لَیَشْفَعُ لِثَلَاثِینَ إِنْسَاناً فَعِنْدَ ذَلِکَ یَقُولُ أَهْلُ النَّارِ فَما لَنا مِنْ شافِعِینَ* وَ لا صَدِیقٍ حَمِیمٍ.
امام باقر ( عبدالحمید وابشی گوید: به امام باقر (گفتم: «ما همسایه‌ای داریم که حرمت هیچ‌یک از محارم را نگه نمی‌دارد تا حدّی که نماز را وامی‌گذارد، حال چه برسد به بقیّه‌ی آن». ایشان فرمود: «پاک و منزّه است خداوند، آیا می‌خواهی فردی بدتر از او را معرفی کنم»؟ گفتم: «آری». ایشان فرمود: «کسی که کینه‌ی ما را به دل می‌گیرد، بدتر از اوست. هان بدانید که هر بنده‌ای که در جلویش نامی از اهل بیت (برده شود و او از یاد ما دلش به رقّت آید، فرشتگان دست بر پشت او مالیده و تمامی گناهانش را می‌آمرزند، مگر اینکه دچار گناهی شده باشد که او را از ایمان خارج می‌گرداند و شفاعت [در مورد او] پذیرفته است؛ امّا در مورد ناصب اهل بیت (مورد قبول واقع نمی‌گردد. و انسان مؤمن، شفاعت همسایه‌اش را میکند هرچند که نیکی و حسنه‌ای نداشته باشد». و میگوید: «پروردگارا! همسایه‌ام مانع آزار رسانیدن به من می‌شد، و بدین‌ترتیب شفیع او قرار می‌گیرد؛ و خداوند تبارک‌وتعالی میگوید: «من پروردگار تو هستم و از همه سزاوارترم تا اینکه تو را کفایت کنم. و سپس او را درحالی‌که نیکی و حسنه‌ای ندارد وارد بهشت میکند و پایین‌ترین درجه‌ی شفاعت مؤمنان، حقّ شفاعت برای سی فرد است، و دراین‌هنگام جهنّمیان میگویند: فَمَا لَنَا مِن شَافِعِینَ *وَلَا صَدِیقٍ حَمِیمٍ».
الصّادق ( عَنِ الْفَضْلِ‌بْنِ‌عَبْدِ الْمَلِک عَنْ أَبِیعَبْدِاللَّهِ (أَنَّهُ قَالَ یَا فَضْلُ لَا تَزْهَدُوا فِی فُقَرَاءِ شِیعَتِنَا فَإِنَّ الْفَقِیرَ مِنْهُمْ لَیَشْفَعُ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ فِی مِثْلِ رَبِیعَهًَْ وَ مُضَرَ ثُمَّ قَالَ یَا فَضْلُ إِنَّمَا سُمِّیَ الْمُؤْمِنُ مُؤْمِناً لِأَنَّهُ یُؤْمِنُ عَلَی اللَّهِ فَیُجِیزُ اللَّهُ أَمَانَهُ ثُمَّ قَالَ أَمَا سَمِعْتَ اللَّهَ تَعَالَی یَقُولُ فِی أَعْدَائِکُمْ إِذَا رَأَوْا شَفَاعَهًَْ الرَّجُلِ مِنْکُمْ لِصَدِیقِهِ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ فَما لَنا مِنْ شافِعِینَ وَ لاصَدِیقٍ حَمِیمٍ.
امام صادق ( فضل‌بن‌عبدالملک نقل میکند: امام صادق (فرمود: «ای فضل! از فقرای شیعیان ما کناره‌گیری نکنید، چراکه هر فقیر از آنان در روز قیامت به‌اندازه‌ی افراد قبیله‌ی ربیعه و مضر را مورد شفاعت قرار می‌دهند. ای فضل! مؤمن بدین خاطر مؤمن نامیده شده که با تأیید خداوند، دیگران را ایمنی می‌بخشد و خداوند اجازه‌ی امان دادنش را صادر میکند». سپس فرمود: «آیا این سخن خداوند را که در واقع حکایت حال دشمنان شماست، در زمانی‌که می‌بینند هر فرد از شما در روز قیامت شفاعت دوستش را می‌نماید، نشنیده‌ای که می‌فرماید: فَمَا لَنَا مِن شَافِعِینَ * وَلَا صَدِیقٍ حَمِیمٍ».
أمیرالمؤمنین ( اللَّهُ رَحِیمٌ بِعِبَادِهِ وَ مِنْ رَحْمَتِهِ أَنَّهُ خَلَقَ مِائَهًَْ رَحْمَهًٍْ جَعَلَ مِنْهَا رَحْمَهًًْ وَاحِدَهًًْ فِی الْخَلْقِ کُلِّهِمْ فَبِهَا یَتَرَاحَمُ النَّاسُ وَ تَرْحَمُ الْوَالِدَهًُْ وَلَدَهَا وَ تَحَنَّنُ الْأُمَّهَاتُ مِنَ الْحَیَوَانَاتِ عَلَی أَوْلَادِهَا فَإِذَا کَانَ یَوْمُ الْقِیَامَهًِْ أَضَافَ هَذِهِ الرَّحْمَهًَْ الْوَاحِدَهًَْ إِلَی تِسْعٍ وَ تِسْعِینَ رَحْمَهًًْ فَیَرْحَمُ بِهَا أُمَّهًَْ مُحَمَّدٍ ثُمَّ یُشَفِّعُهُمْ فِیمَنْ یُحِبُّونَ لَهُ الشَّفَاعَهًَْ مِنْ أَهْلِ الْمِلَّهًِْ حَتَّی إِنَّ الْوَاحِدَ لَیَجِیءُ إِلَی مُؤْمِنٍ مِنَ الشِّیعَهًِْ فَیَقُولُ اشْفَعْ لِی فَیَقُولُ وَ أَیُّ حَقٍّ لَکَ عَلَیَّ فَیَقُولُ سَقَیْتُکَ یَوْماً مَاءً فَیَذْکُرُ ذَلِکَ فَیَشْفَعُ لَهُ فَیُشَفَّعُ فِیهِ وَ یَجِیئُهُ آخَرُ فَیَقُولُ إِنَّ لِی عَلَیْکَ حَقّاً فَاشْفَعْ لِی فَیَقُولُ وَ مَا حَقُّکَ عَلَیَّ فَیَقُولُ اسْتَظْلَلْتَ بِظِلِّ جِدَارِی سَاعَهًًْ فِی یَوْمٍ حَارٍّ فَیَشْفَعُ لَهُ فَیُشَفَّعُ فِیهِ وَ لَا یَزَالُ یَشْفَعُ حَتَّی یَشْفَعَ فِی جِیرَانِهِ وَ خُلَطَائِهِ وَ مَعَارِفِهِ فَإِنَّ الْمُؤْمِنَ أَکْرَمُ عَلَی اللَّهِ مِمَّا تَظُنُّونَ. (صَدِیقٍ
امام علی ( خداوند نسبت به بندگانش رحیم و مهربان است و از رحمت او این است که صد رحمت آفریده و یکی از آن‌ها را بین تمام بندگان قرارداده که به‌واسطه‌ی آن، مردم نسبت به یکدیگر مهربانی میکنند و مادر نسبت به فرزند خود مهر می‌ورزد و حیواناتِ مادر نسبت به فرزندان خود محبّت میکنند. و هنگامی‌که روز قیامت شود، خدا این رحمت را نیز به نودونه قسمت دیگر اضافه میکند و با همه‌ی آن، امّت محمّد (را مشمول رحمت خویش قرار دهد. آنگاه شفاعت آن‌ها نسبت به هرکه از ملّت مسلمان بخواهند را میپذیرد تا آنجا که یک‌نفر نزد مؤمنی از شیعیان آمده و به او میگوید: «مرا شفاعت کن»! آن مؤمن گوید: «تو چه حقّی بر گردن من داری»؟ در جواب میگوید: «روزی تو را سیراب نمودم؛ مؤمن آن روز را به خاطر آورده و او را شفاعت میکند و شفاعتش پذیرفته می‌گردد». دیگری نزد او می‌آید و میگوید: «من حقّی بر گردن تو دارم، مرا شفاعت کن»! آن مؤمن میگوید: «تو چه حقّی بر گردن من داری»؟ در جواب میگوید: «در روزی گرم، ساعتی در سایه دیوار [خانه‌ی] من نشستی»؛ مؤمن او را شفاعت میکند و شفاعتش پذیرفته می‌گردد. و پیوسته شفاعت میکند به‌طوری‌که شفاعتش در مورد همسایگان و دوستان و آشنایانش پذیرفته می‌شود، چرا که مؤمن نزد خداوند گرامی‌تر از آن است که شما گمان می‌کنید». (دوست
الصّادق ( عَنِ الْحُسَیْنِ‌بْنِ‌صَالِحٍ قَالَ: سَمِعْتُ جَعْفَرَبْنَ‌مُحَمَّدٍ (یَقُولُ لَقَدْ عَظُمَتْ مَنْزِلَهًُْ الصَّدِیقِ حَتَّی إِنَّ أَهْلَ النَّارِ یَسْتَغِیثُونَ بِهِ وَ یَدْعُونَ بِهِ فِی النَّارِ قَبْلَ الْقَرِیبِ الْحَمِیمِ قَالَ اللَّهُ مُخْبِراً عَنْهُمْ فَما لَنا مِنْ شافِعِینَ* وَ لا صَدِیقٍ حَمِیمٍ.
امام صادق ( حسین‌بن‌صالح گوید: شنیدم امام صادق (می‌فرمود: «دوست تا آنجا بزرگوار است که دوزخیان از او فریادرسی می‌خواهند و او را در دوزخ پیش از خویشاوند می‌خوانند، خدا از آن‌ها خبر داده و فرموده است: فَما لَنا مِنْ شافِعِینَ* وَ لا صَدِیقٍ حَمِیمٍ».
أمیرالمؤمنین ( عَنْ جَابِرِ‌بْنِ‌عَبْدِ‌اللَّهِ قَال: سَمِعْتُ رَسُولَ‌اللَّهِ (یَقُولُ إِنَّ الرَّجُلَ یَقُولُ فِی الْجَنَّهًِْ مَا فَعَلَ صَدِیقِی فُلَانٌ وَ صَدِیقُهُ فِی الْجَحِیمِ فَیَقُولُ اللَّهُ تَعَالَی أَخْرِجُوا لَهُ صَدِیقَهُ إِلَی الْجَنَّهًِْ فَیَقُولُ مَنْ بَقِیَ فِی النَّارِ فَما لَنا مِنْ شافِعِینَ* وَ لا صَدِیقٍ حَمِیمٍ.
امام علی ( جابر (گوید: شنیدم که پیامبر (می‌فرمود: «انسان در بهشت میگوید: «فلان دوستم چه کار میکند»؟ حال آنکه دوستش در جهنّم به سر می‌برد. سپس خداوند تبارک‌وتعالی میگوید: «دوستش را به بهشت ببرید، و کسانی که در آتش می‌مانند، با مشاهده‌ی این صحنه میگویند: فَمَا لَنَا مِن شَافِعِینَ * وَلَا صَدِیقٍ حَمِیمٍ».
أمیرالمؤمنین ( عَلَیْکُمْ بِالْإِخْوَانِ فَإِنَّهُمْ عُدَّهًٌْ فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَهًِْ أَلَا تَسْمَعُونَ إِلَی قَوْلِهِ تَعَالَی فَما لَنا مِنْ شافِعِینَ* وَ لا صَدِیقٍ حَمِیمٍ.
امام علی ( به برادران خود توجّه کنید چراکه آن‌ها برای دنیا و آخرت شما سودمند خواهند بود، مگر نشنیده‌اید که خداوند می‌فرماید: فَما لَنا مِنْ شافِعِینَ وَ لا صَدِیقٍ حَمِیمٍ.