آیه ۸۴ - سوره شعراء

آیه وَ اجْعَلْ لِي لِسانَ صِدْقٍ فِي الْآخِرِينَ [84]

و براى من در ميان امّت‌هاى آينده، نام نيكى قرار ده.

۱
(شعراء/ ۸۴)

الصّادق ( ثَلَاثَهًٌْ لَمْ یُسْأَلِ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِمِثْلِهِمْ أَنْ تَقُولَ اللَّهُمَّ فَقِّهْنِی فِی الدِّینِ وَ حَبِّبْنِی إِلَی الْمُسْلِمِینَ وَ اجْعَلْ لِی لِسانَ صِدْقٍ فِی الْآخِرِینَ.

امام صادق ( سه چیز است که از خداوند عزّوجلّ به مثل آن‌ها چیزی درخواست نشده است؛ اینکه بگویی: خداوندا! به من دانشِ شریعت عطا کن و مرا میان مسلمانان محبوب گردان؛ وَ اجْعَلْ لِی لِسانَ صِدْقٍ فِی الْآخِرِینَ.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۵۶۶
بحارالانوار، ج۹۲، ص۳۵۱
۲
(شعراء/ ۸۴)

أمیرالمؤمنین ( لِسَانُ الصِّدْقِ لِلْمَرْءِ یَجْعَلُهُ اللَّهُ فِی النَّاسِ خَیْراً مِنَ الْمَالِ یَأْکُلُهُ وَ یُوَرِّثُه. (الْوِلَایَةُ

امام علی ( و نام نیکی که خدا برای کسی در میان مردم می‌گذارد، از مالی که می‌خورد و به ارث می‌گذارد بهتر است. (ولایت

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۵۶۶
الکافی، ج۲، ص۱۵۴/ نورالثقلین
۱
(شعراء/ ۸۴)

الصّادق ( هُوَ عَلِیُّ‌بْنُ‌أَبِی‌طَالِبٍ (عُرِضَتْ وَلَایَتُهُ عَلَی إِبْرَاهِیمَ (فَقَالَ اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ مِنْ ذُرِّیَّتِی فَفَعَلَ اللَّهُ ذَلِکَ.

امام صادق ( او علیّ‌بن‌ابی‌طالب (است که ولایتش بر ابراهیم (عرضه شد و او گفت: «خداوندا او را از میان نسل من قرار بده و خداوند نیز دعایش را مستجاب نمود».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۵۶۶
بحارالانوار، ج۵۷، ص۳۶/ الصراط المستقیم، ج۱، ص۲۵۶/ کشف الغمه، ج۱، ص۳۲۰/ کشف الیقین، ص۳۷۸/ البرهان
۲
(شعراء/ ۸۴)

الرّضا ( عَنْ یُونُسَ‌بْنِ‌عَبْدِ الرَّحْمَنِ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی‌الْحَسَنِ الرِّضَا (إِنَ قَوْماً طَالَبُونِی بِاسْمِ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ (فِی کِتَابِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَقُلْتُ لَهُمْ مِنْ قَوْلِهِ تَعَالَی وَ جَعَلْنا لَهُمْ لِسانَ صِدْقٍ عَلِیًّا فَقَالَتْ صَدَقْتَ هُوَ کَذَا.

امام رضا ( یونس‌بن‌عبدالرّحمن گوید: به امام رضا (عرض کردم: «عدّه‌ای از من، نام امیرالمؤمنان علی (در قرآن را خواستند، من به آن‌ها گفتم: نام ایشان از این آیه استفاده می‌شود: برای آن‌ها نام نیک و مقام برجسته‌ای [در میان همه امّت‌ها] قرار دادیم!. (مریم/۵۰)». امام رضا (فرمود: «درست گفتی، همین‌طور است».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۵۶۶
تأویل الآیات الظاهره، ص۲۹۷
۳
(شعراء/ ۸۴)

علی‌بن‌ابراهیم ( قَالَ عَلِیُّ‌بْنُ‌إِبْرَاهِیمَ (فِی قَوْلِهِ وَ اجْعَلْ لِی لِسانَ صِدْقٍ فِی الْآخِرِینَ قَالَ هُوَ أَمِیرُالْمُؤْمِنِینَ (.

علیّ‌بن‌ابراهیم ( وَ اجْعَلْ لِی لِسانَ صِدْقٍ فِی الْآخِرِینَ؛ منظور از آن امیرالمؤمنین (است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۵۶۶
بحارالانوار، ج۵۷، ص۳۶/ القمی، ج۲، ص۱۲۲/ نورالثقلین/ البرهان
۴
(شعراء/ ۸۴)

الصّادق ( عَنْ أَبِی‌بَصِیرٍ عَنْ أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (کَانَ أَبُوإِبْرَاهِیمَ مُنَجِّماً لِنُمْرُودَ‌بْنِ‌کَنْعَان ... فَلَمْ یَزَلْ إِبْرَاهِیمُ (فِی الْغَیْبَهًِْ مَخْفِیّاً ... ثُمَّ غَابَ (الْغَیْبَهًَْ الثَّانِیَهًَْ وَ ذَلِکَ حِینَ نَفَاهُ الطَّاغُوتُ عَنْ مِصْرَ فَقَالَ وَ أَعْتَزِلُکُمْ وَ ما تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللهِ وَ أَدْعُوا رَبِّی عَسی أَلَّا أَکُونَ بِدُعاءِ رَبِّی شَقِیًّا قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَ فَلَمَّا اعْتَزَلَهُمْ وَ ما یَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللهِ وَهَبْنا لَهُ إِسْحاقَ وَ یَعْقُوبَ وَ کُلًّا جَعَلْنا نَبِیًّا وَ وَهَبْنا لَهُمْ مِنْ رَحْمَتِنا وَ جَعَلْنا لَهُمْ لِسانَ صِدْقٍ عَلِیًّا یَعْنِی بِهِ عَلِیَّ‌بْنَ‌أَبِی‌طَالِبٍ (إبْرَاهِیمَ قَدْ کَانَ دَعَا اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَنْ یَجْعَلَ لَهُ لِسانَ صِدْقٍ فِی الْآخِرِینَ فَجَعَلَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی لَهُ وَ لِإِسْحَاقَ (وَ یَعْقُوبَ (لِسَانَ صِدْقٍ عَلِیّاً. فَأَخْبَرَ عَلِیٌّ (ِأَنَّ الْقَائِمَ (هُوَ الْحَادِی عَشَرَ مِنْ وُلْدِهِ وَ أَنَّهُ الْمَهْدِیُّ (الَّذِی یَمْلَأُ الْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلًا کَمَا مُلِئَتْ جَوْراً وَ ظُلْماً وَ أَنَّهُ تَکُونُ لَهُ غَیْبَهًٌْ وَ حَیْرَهًٌْ یَضِلُّ فِیهَا أَقْوَامٌ وَ یَهْتَدِی فِیهَا آخَرُونَ وَ أَنَّ هَذَا کَائِنٌ کَمَا أَنَّهُ مَخْلُوقٌ. (فَضِیلَتُهَا

امام صادق ( ابوبصیر از امام صادق (در حدیث غیبت ابراهیم روایت می‌کند که ایشان شروع به توضیح این حدیث نمود تا اینکه به اینجا رسید: ... سپس برای مرتبه‌ی دوّم، زمانی‌که طاغوت او را از شهرش تبعید نمود، پنهان گشت و گفت: «و از شما، و آنچه غیر خدا می‌خوانید، کناره‌گیری می‌کنم و پروردگارم را می‌خوانم و امیدوارم در خواندن پروردگارم بی‌پاسخ نمانم!. (مریم/۴۸)». خداوند تبارک‌وتعالی می‌فرماید: هنگامی‌که از آنان و آنچه غیر خدا می‌پرستیدند کناره‌گیری کرد، ما اسحاق و یعقوب را به او بخشیدیم و هریک را پیامبری [بزرگ] قرار دادیم! و از رحمت خود به آنان عطا کردیم و برای آن‌ها نام نیک و مقام برجسته‌ای [در میان همه امّت‌ها] قرار دادیم!. (مریم/۵۰۴۹). و چون از آن‌ها و از آنچه به جای خدا می‌پرستیدند، کناره‌گرفت اسحاق و یعقوب (را به او عطا کردیم و همه را پیامبر گردانیدیم و از رحمت خویش به آنان ارزانی داشتیم و ذکر خیر بلندی برایشان قرار دادیم؛ وَجَعَلْنَا لَهُمْ لِسَانَ صِدْقٍ عَلِیًّا علیّ‌بن‌ابی‌طالب (است. چرا که ابراهیم (به درگاه خداوند عزّوجلّ دعا کرده بود که برایش ذکر بلندی در میان دیگران قرار دهد و خداوند نیز علی (را برای او و اسحاق و یعقوب (به عنوان ذکر و آوازه‌ای بلند قرار داد. و علیّ‌بن‌ابی‌طالب (نیز روایت کرده است که حضرت قائم (یازدهمین فرزند از فرزندانش است و او همان مهدی (است که زمین را از عدل و داد پرمی‌کند، همان‌طور که از ظلم و ستم پرشده است. و همچنین ایشان فرموده که او برای مدّتی غایب و منتظر می‌ماند و عدّه‌ای در این امر به بیراهه می‌روند و عدّه‌ای به راه راست راه می‌یابند و این امر، شدنی است، همان‌طور که او (قائم () آفریده شده است. (فضیلت

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۵۶۶
کمال الدین، ج۱، ص۱۳۹
۱
(شعراء/ ۸۴)

الرّسول ( مَنْ تَوَضَّأَ ثُمَّ خَرَجَ إِلَی الْمَسْجِدِ فَقَالَ حِینَ یَخْرُجُ مِنْ بَیْتِهِ ... وَ اجْعَلْ لِی لِسانَ صِدْقٍ فِی الْآخِرِینَ کَتَبَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَهُ فِی وَرَقَهًٍْ بَیْضَاءَ أَنَّ فُلَانَ‌بْنَ‌فُلَانٍ مِنَ ألصّادقینَ.

پیامبر ( کسی که وضو ساخته به‌سوی مسجد برود و درحال خروج از منزلش، بگوید ... وَ اجْعَلْ لِی لِسانَ صِدْقٍ فِی الْآخِرِینَ خداوند عزیز و جلیل، برایش برگه سفیدی می‌نویسد که فلانی فرزند فلانی از راستگویان است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۵۶۸
بحارالانوار، ج۲۰، ص۸۱/ عدهًْ الداعی، ص۳۰۰
بیشتر