آیه ۱۱ - سوره مائده

پیامبر (صلی الله علیه و آله)- در کتاب اعلام‌الوری آمده است: هنگامی که حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) از بدر مراجعت کردند در مدینه نماندند ... حضرت خاتم النبیین (صلی الله علیه و آله) هنگامی‌که از غزوه‌ی سویق برگشت بقیه‌ی ماه ذی‌الحجه و محرّم را در مدینه اقامت فرمود. در این هنگام اطّلاع رسید که گروهی از غطفان اجتماع کرده و قصد دارند در اطراف مدینه دست به آشوب و بلوا بزنند، و ریاست آن‌ها نیز با مردی به نام دعثوربن‌حارث بن‌محارب است. پیغمبر (صلی الله علیه و آله) به اتّفاق چهار صد و پنجاه نفر درحالی‌که چند اسب نیز با خود داشتند به مقابله‌ی این جماعت پرداختند، این اعراب هنگامی که از حرکت حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) مطّلع شدند به ارتفاعات کوهستان‌ها فرار کردند، پیغمبر به اتّفاق اصحاب خود در محلّی به‌نام ذا امر فرود آمدند، و آنجا لشکرگاه قرار دادند. هنگامی که پیغمبر (صلی الله علیه و آله) با اصحاب خود در اینجا اقامت داشت باران زیادی بارید و آن جناب برای انجام امری به محلّی رفت و لباس‌هایش به خاطر بارش باران تر شده بود، پس از این حضرت لباس‌های خود را بیرون آورد و آن‌ها را فشارداد تا آب‌های آن ریخت، و سپس بالای درختی انداخت تا خشک گردد، و خودش هم در زیر درخت به استراحت پرداخت. در این هنگام اعراب از دور ناظر این جریان بودند، و به رئیس خود «دعثور» که بسیار شجاع و بی‌باک بود گفتند: این محمّد است که اکنون از اصحاب خود دور افتاده و در اینجا راحت نشسته است، اینک شما می‌توانید او را بکشید، و اگر او بخواهد اصحاب خود را به یاری بطلبد تا آن‌ها برسند تو او را خواهی کشت. این مرد نیز بلافاصله شمشیر برّان و خون‌ریزی را برداشت، و به‌طرف حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) آمد و ناگهان با شمشیر کشیده بالای سر آن جناب ایستاد و گفت: «یا محمّد! جه کسی امروز قادر است مرا از کشتن تو بازدارد»؟، حضرت فرمود: «خداوند»! در این هنگام جبرئیل ضربتی به سینه‌ی او نواخت و شمشیر از دستش رها شد، پیغمبر (صلی الله علیه و آله) بلافاصله شمشیر را برداشت و فرمود: «چه کسی قادر است از کشتن تو جلوگیری کند»؟!، عرض کرد: «هیچ‌کس قدرت ندارد مرا از دست شما نجات دهد». دعثوربن‌حارث در این وقت کلمه‌ی شهادتین را بر زبان جاری کرد. و گفت: «به خدا قسم من پس از این بر ضدّ شما مردم را جمع نخواهم کرد». پیغمبر (صلی الله علیه و آله) پس از این جریان شمشیر او را پس داد و از آن محل دور شد، وی هنگامی که از حضرت جدا شد روی خود را برگردانید و عرض کرد: «به خداوند سوگند تو از من بهتری». حضرت فرمود: «آری مطلب همین است و باید چنین باشد». وی موقعی‌که پیش رفقایش برگشت، به او گفتند: «پس آن حرف‌ها که می‌گفتی و از شجاعت خود تعریف می‌کردی کجا رفت؟! تو شمشیر بر دست گرفتی و فرصت مناسبی داشتی ولی نتوانستی محمّد را بکشی»، گفت: «شما راست می‌گویید، جریان از همین قرار بود، ولیکن من مردی دراز قد و سفید پوشی را دیدم که با دست خود بر سینه‌ام زد که پشتم را به لرزه در آورد و فهمیدم که این شخص جز فرشته چیز دیگری نیست، و لذا اسلام را برگزیدم. اینک به خداوند سوگند من مردم را بر ضدّ او تحریک نخواهم کرد»، وی بعد از این مذاکرات خویشاوندان خود را به‌طرف اسلام دعوت کرد و این آیه‌ی شریفه در این مورد نازل شد: یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اذْکُرُوا نِعْمَتَ الله عَلَیْکُمْ إِذْ هَمَّ قَوْمٌ أَنْ یَبْسُطُوا إِلَیْکُمْ أَیْدِیَهُمْ فَکَفَّ أَیْدِیَهُمْ عَنْکُمْ.

امام علی (علیه السلام)- خدای تعالی آیه‌ای بزرگتر از [این] سخنش ندارد: یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اذْکُرُوا نِعْمَتَ اللهِ عَلَیْکُمْ إِذْ هَمَّ قَوْمٌ أَنْ یَبْسُطُوا إِلَیْکُمْ أَیْدِیَهُمْ فَکَفَّ أَیْدِیَهُمْ عَنْکُمْ وَ اتَّقُوا اللهَ وَ عَلَی اللهِ فَلْیَتَوَکَّلِ الْمُؤمِنونَ.