آیه قالَ رَجُلانِ مِنَ الَّذينَ يَخافُونَ أَنْعَمَ اللهُ عَلَيْهِمَا ادْخُلُوا عَلَيْهِمُ الْبابَ فَإِذا دَخَلْتُمُوهُ فَإِنَّكُمْ غالِبُونَ وَ عَلَى اللهِ فَتَوَكَّلُوا إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنينَ [23]
[ولى] دو نفر از مردان خدا ترس كه خداوند به آن‌ها، نعمت [عقل و ايمان و شجاعت] داده بود، گفتند: «شما [به يك‌باره] وارد دروازه [شهر آنان] شويد و هنگامى‌كه وارد شديد، پيروز خواهيد شد. و بر خدا توكّل كنيد اگر ايمان داريد».
الباقر (علیه السلام)- قالَ رَجُلانِ مِنَ الَّذِینَ یَخافُونَ أَنْعَمَ اللهُ عَلَیْهِمَا أَحَدُهُمَا یُوشَعُ‌بْنُ‌نُونٍ وَ الْآخَرُ کَالِبُ‌بْنُ‌یَافَنَّا قَالَ وَ هُمَا ابْنَا عَمِّهِ فَقَالَا ادْخُلُوا عَلَیْهِمُ الْبابَ فَإِذا دَخَلْتُمُوهُ إِلَی قَوْلِهِ إِنَّا هاهُنا قاعِدُونَ قَالَ فَعَصَی أَرْبَعُونَ أَلْفاً وَ سَلَّمَ هَارُونُ وَ ابْنَاهُ وَ یُوشَعُ‌بْنُ‌نُونٍ وَ کَالِبُ‌بْنُ‌یَافَنَّا فَسَمَّاهُمُ اللَّهُ فَاسِقِینَ فَقَالَ فَلا تَأْسَ عَلَی الْقَوْمِ الْفاسِقِینَ فَتَاهُوا أَرْبَعِینَ سَنَهًًْ لِأَنَّهُمْ عَصَوْا.
امام باقر (علیه السلام)- قَالَ رَجُلاَنِ مِنَ الَّذِینَ یَخَافُونَ أَنْعمَ الله علَیْهِمَا یکی یوشع‌بن‌نون و دیگری کالب‌بن‌یافنا بودند و گفت: آن دو پسر عموهای موسی (علیه السلام) بودند و گفتند: ادْخُلُواْ علَیْهِمُ الْبَابَ فَإِذَا دَخَلْتُمُوهُ ... إِنَّا هَاهُنَا قَاعدُونَ؛ و آن چهل‌هزارتن سرکشی نمودند و هارون و دو فرزندش و یوشع‌بن‌نون و کالب‌بن‌یافنا نجات یافتند و خداوند آن قوم را فاسقین نامید و فرمود: «فَلَا تَأْسَ عَلیَ الْقَوْمِ الْفَاسِقِین؛ و ایشان هفتاد سال سرگردان بودند، چرا که سرکشی نمودند.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- قِیلَ: رَجُلَانِ کَانَا مِنَ الْمَدِینَهًِْ الْجَبَّارِینَ وَ کَانَا عَلَی دِینِ مُوسَی (علیه السلام) لَمَّا بَلَغَهَا خَبَرَ مُوسَی (علیه السلام) جَاءَ وَ اتَّبَعَاهُ.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- گفته‌شده: دو نفر، از شهر ستمگران بودند و بر دین موسی (علیه السلام) بودند. وقتی خبر موسی (علیه السلام) به آن‌ها رسید، نزد او آمدند و از او تبعیّت کردند.
الصّادق (علیه السلام)- التَّوَکُّلُ کَأْسٌ مَخْتُومٌ یَخْتِمُ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ فَلَا یَشْرَبُ بِهَا وَ لَا یَفُضُّ خِتَامَهَا إِلَّا الْمُتَوَکِّلُ کَمَا قَالَ اللَّهُ تَعَالَی وَ عَلَی اللهِ فَلْیَتَوَکَّلِ الْمُتَوَکِّلُونَ وَ قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ وَ عَلَی اللهِ فَتَوَکَّلُوا إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ جَعَلَ التَّوَکُّلَ مِفْتَاحَ الْإِیمَانِ وَ الْإِیمَانَ قُفْلَ التَّوَکُّل.
امام صادق (علیه السلام)- توکّل مانند کاسه‌ای است که به مهر پروردگار متعال، مهر شده است، پس از آن جام نمی‌آشامند و مهر آن را باز نمی‌کنند مگر آنان‌که در مرحله‌ی توکّل هستند. همان‌طور که خدای تعالی فرمود: و توکّل‌کنندگان، باید فقط بر خدا توکّل کنند. (ابراهیم/۱۲) درجایی دیگر فرمود: وَ عَلَی الله فَتَوَکَّلُوا إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ، پس در آیه‌ی شریفه توکّل را کلید ایمان و ایمان را قفل توکّل قرار داده است.
الصّادق (علیه السلام)- قَالَ تَعَالَی وَ عَلَی اللهِ فَتَوَکَّلُوا إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ جَعَلَ اللَّهُ التَّوَکُّلَ مِفْتَاحَ الْإِیمَانِ وَ الْإِیمَانَ قُفْلَ التَّوَکُّلِ وَ حَقِیقَهًُْ التَّوَکُّلِ الْإِیثَارُ وَ أَصْلُ الْإِیثَارِ تَقْدِیمُ الشَّیْءِ بِحَقِّهِ وَ لَا یَنْفَکُّ الْمُتَوَکِّلُ فِی تَوَکُّلِهِ مِنْ إِثْبَاتِ أَحَدِ الْإِیثَارَیْنِ فَإِنْ آثَرَ الْمَعْلُولَ وَ هُوَ الْکَوْنُ حُجِبَ بِهِ وَ إِنْ آثَرَ الْمُعَلِّلَ عِلَّهًَْ التَّوَکُّلِ وَ هُوَ الْبَارِی سُبْحَانَهُ وَ تَعَالَی بَقِیَ مَعَهُ.
امام صادق (علیه السلام)- خداوند در قرآن مجید فرمود: وَ عَلَی الله فَتَوَکَّلُوا إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ در اینجا توکّل را کلید ایمان دانسته است و ایمان قفل توکّل به حساب می‌آید، حقیقت توکّل ایثار است و اصل ایثار استعمال شیء در حقیقت آن می‌باشد. متوکّل در توکّل خود دو ایثار را اثبات می‌کند، اگر ایثارش دنیایی باشد در آن محجوب خواهد ماند، و اگر خدایی باشد با وی باقی می‌ماند.