آیه إِنَّا أَنْزَلْنَا التَّوْراةَ فيها هُدىً وَ نُورٌ يَحْكُمُ بِهَا النَّبِيُّونَ الَّذينَ أَسْلَمُوا لِلَّذينَ هادُوا وَ الرَّبَّانِيُّونَ وَ الْأَحْبارُ بِمَا اسْتُحْفِظُوا مِنْ كِتابِ اللهِ وَ كانُوا عَلَيْهِ شُهَداءَ فَلا تَخْشَوُا النَّاسَ وَ اخْشَوْنِ وَ لا تَشْتَرُوا بِآياتي ثَمَناً قَليلاً وَ مَنْ لَمْ يَحْكُمْ بِما أَنْزَلَ اللهُ فَأُولئِكَ هُمُ الْكافِرُونَ [44]
ما تورات را نازل كرديم در‌حالى‌كه در آن، هدايت و نورى بود؛ و پيامبران [بنى‌اسرائيل]، كه در برابر فرمان خدا تسليم بودند، با آن براى يهود حكم مى‌كردند؛ و [همچنين] علما و دانشمندان [الهى] بر اساس كتاب خداوند كه به آن‌ها سپرده شده و بر آن گواه بودند، داورى مى‌نمودند. بنابراين، [بخاطر داورى بر طبق آيات الهى،] از مردم نترسيد، و از [نافرمانى] من بترسيد؛ و آيات مرا به بهاى ناچيزى نفروشيد. و آن‌ها كه به آنچه خدا نازل كرده حكم نمى‌كنند، كافرند.
الباقر (علیه السلام)- إِنَّا أَنْزَلْنَا التَّوْراةَ فِیها هُدیً وَ نُورٌ إِلَی قَوْلِهِ بِمَا اسْتُحْفِظُوا مِنْ کِتابِ اللهِ قَالَ فِینَا نَزَلَتْ.
امام باقر (علیه السلام)- إِنَّا أَنْزَلْنَا التَّوْراةَ فِیها هُدیً وَ نُورٌ تا این قسمت آیه بِمَا اسْتُحْفِظُوا مِنْ کِتابِ الله فرمود این آیه درباره‌ی ما نازل شده. امام باقر (علیه السلام) آیه: إِنَّا أَنزَلْنَا التَّوْرَاةَ فِیهَا هُدًی وَنُورٌ را تا بِمَا اسْتُحْفِظُواْ مِن کِتَابِ الله قرائت کرد و فرمود: این آیه درباره‌ی ما نازل‌شده است.
الصّادق (علیه السلام)- عن أَبِِی‌عَمْرٍوٍ الزُّبَیْرِیِّ عَن أَبِی عَبدِاللهِ (علیه السلام) أَنَّ مِمَّا اسْتُحِقَّتْ بِهِ الْإِمَامَهًُْ التَّطْهِیرَ وَ الطَّهَارَهًَْ مِنَ الذُّنُوبِ وَ الْمَعَاصِی الْمُوبِقَهًِْ الَّتِی تُوجِبُ النَّارَ ثُمَّ الْعِلْمَ الْمُنَوِّرَ بِجَمِیعِ مَا یَحْتَاجُ إِلَیْهِ الْأُمَّهًُْ مِنْ حَلَالِهَا وَ حَرَامِهَا وَ الْعِلْمَ بِکِتَابِهَا خَاصِّهِ وَ عَامِّهِ وَ الْمُحْکَمِ وَ الْمُتَشَابِهِ وَ دَقَائِقِ عِلْمِهِ وَ غَرَائِبِ تَأْوِیلِهِ وَ نَاسِخِهِ وَ مَنْسُوخِهِ قُلْتُ وَ مَا الْحُجَّهًُْ بِأَنَّ الْإِمَامَ لَا یَکُونُ إِلَّا عَالِماً بِهَذِهِ الْأَشْیَاءِ الَّذِی ذَکَرْتَ قَالَ قَوْلُ اللَّهِ فِیمَنْ أَذِنَ اللَّهُ لَهُمْ فِی الْحُکُومَهًِْ وَ جَعَلَهُمْ أَهْلَهَا إِنَّا أَنْزَلْنَا التَّوْراةَ فِیها هُدیً وَ نُورٌ یَحْکُمُ بِهَا النَّبِیُّونَ الَّذِینَ أَسْلَمُوا لِلَّذِینَ هادُوا وَ الرَّبَّانِیُّونَ وَ الْأَحْبارُ فَهَذِهِ الْأَئِمَّهًُْ (علیهم السلام) دُونَ الْأَنْبِیَاءِ (علیهم السلام) الَّذِینَ یُرَبُّونَ النَّاسَ بِعِلْمِهِمْ وَ أَمَّا الْأَحْبَارُ فَهُمُ الْعُلَمَاءُ دُونَ الرَّبَّانِیِّینَ ثُمَّ أَخْبَرَ فَقَالَ بِمَا اسْتُحْفِظُوا مِنْ کِتابِ اللَّهِ وَ کانُوا عَلَیْهِ شُهَداءَ وَ لَمْ یَقُلْ بِمَا حُمِّلُوا مِنْهُ.
امام صادق (علیه السلام)- ابوعمرو زبیری نقل می‌کند: امام صادق (علیه السلام) فرمود: طهارت و پاک‌بودن، لازمه مقام امامت است و طهارت به معنی پاکی از گناهان و معصیّت‌های مهلکی است که آتش جهنّم را واجب می‌سازد. همچنین از دیگر لازمه‌های امامت، علم نورانی و دقیق به همه‌ی آنچه امّت به آن نیازدارند، از جمله حلال و حرام امور است و نیز مقام امامت باید عالم به کتاب قرآن باشد، چه مسائل عام قرآن چه مسائل خاص قرآن، و محکم و متشابه آن را تشخیص دهد و علوم دقیق و تأویلات غریب و ناسخ و منسوخ آن را بشناسد. پرسیدم: «علّت چیست که لازمه امامت، فقط این اموری است که شما بر شمردید»؟ امام (علیه السلام) در پاسخ فرمود: «خداوند درباره‌ی کسانی که به آن‌ها اجازه‌ی حکومت داده و آن‌ها را اهل حکومت قرار داده، می‌فرماید: إِنَّا أَنزَلْنَا التَّوْرَاةَ فِیهَا هُدًی وَنُورٌ یَحْکُمُ بِهَا النَّبِیُّونَ الَّذِینَ أَسْلَمُواْ لِلَّذِینَ هَادُواْ وَالرَّبَّانِیُّونَ وَالأَحْبَارُ پس این امامان غیر از پیامبرانی هستند که مردم را با علمشان تربیت می‌کنند و منظور از احبار همان دانشمندان است نه ربّانیون و سپس خداوند خبر داد: بِمَا اسْتُحْفِظُواْ مِن کِتَابِ الله وَکَانُواْ علَیْهِ شُهَدَاء و نگفته است به آنچه از قرآن که حمل کنند [از بَر کنند].
الصّادق (علیه السلام)- نَقَلَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ الْإِمَامَهًَْ إِلَی وُلْدِ الْحُسَیْنِ (علیه السلام) کَمَا نَقَلَ النُّبُوَّهًَْ مِنْ وُلْدِ إِسْحَاقَ (علیه السلام) إِلَی وُلْدِ إِسْمَاعِیلَ (علیه السلام) وَ عَلَیْهِمْ إِجْمَاعُ الْأُمَّهًِْ بِالشَّهَادَهًِْ لَهُمْ وَ أَنَّهَا جَارِیَهًٌْ فِیهِمْ وَ لَمْ یُجْمِعُوا بِمِثْلِ هَذِهِ الشَّهَادَهًِْ لِأَحَدٍ سِوَاهُمْ فَإِنْ قَالَ قَائِلٌ وَ مَا الدَّلِیلُ عَلَی أَنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ نَقَلَ الْإِمَامَهًَْ مِنْ وُلْدِ الْحَسَنِ (علیه السلام) إِلَی وُلْدِ الْحُسَیْنِ (علیه السلام) قُلْنَا لَهُ نَقَلَهَا الْکِتَابُ فَإِنْ قَالَ کَیْفَ ذَلِکَ إِنَّمَا تَکُونُ بِالسَّبْقِ وَ الطَّهَارَهًِْ مِنَ الذُّنُوبِ الْمُوبِقَهًِْ الَّتِی تُوجِبُ النَّارَ ثُمَّ الْعِلْمِ الْمُبْرَزِ قِیلَ لَهُ إِنَّ الْإِمَامَهًَْ بِجَمِیعِ مَا تَحْتَاجُ إِلَیْهِ الْأُمَّهًُْ مِنْ حَلَالِهَا وَ حَرَامِهَا وَ الْعِلْمِ بِکِتَابِ اللَّهِ خَاصِّهِ وَ عَامِّهِ وَ ظَاهِرِهِ وَ بَاطِنِهِ وَ مُحْکَمِهِ وَ مُتَشَابِهِهِ وَ نَاسِخِهِ وَ مَنْسُوخِهِ وَ دَقَائِقِ عِلْمِهِ وَ غَرَائِبِ تَأْوِیلِهِ قَالَ السَّائِلُ وَ مَا الْحُجَّهًُْ فِی أَنَّ الْإِمَامَ لَا یَکُونُ إِلَّا عَالِماً بِهَذِهِ الْأَشْیَاءِ الَّتِی ذَکَرْتَ قَالَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِیمَنْ أَذِنَ لَهُمْ بِالْحُکُومَهًِْ وَ جَعَلَهُمْ أَهْلَهَا إِنَّا أَنْزَلْنَا التَّوْراةَ فِیها هُدیً وَ نُورٌ یَحْکُمُ بِهَا النَّبِیُّونَ الَّذِینَ أَسْلَمُوا لِلَّذِینَ هادُوا وَ الرَّبَّانِیُّونَ وَ الْأَحْبارُ فَالرَّبَّانِیُّونَ هُمُ الْأَئِمَّهًُْ (علیهم السلام) دُونَ الْأَنْبِیَاءِ (علیهم السلام) الَّذِینَ یُرَبُّونَ النَّاسَ بِعِلْمِهِمْ وَ الْأَحْبَارُ دُونَهُمْ وَ هُمْ دُعَاتُهُمْ ثُمَّ أَخْبَرَ عَزَّوَجَلَّ فَقَالَ بِمَا اسْتُحْفِظُوا مِنْ کِتابِ اللهِ وَ کانُوا عَلَیْهِ شُهَداءَ وَ لَمْ یَقُلْ بِمَا جَهِلُوا ثُمَّ قَالَ هَلْ یَسْتَوِی الَّذِینَ یَعْلَمُونَ وَ الَّذِینَ لا یَعْلَمُونَ إِنَّما یَتَذَکَّرُ أُولُوا الْأَلْبابِ وَ قَالَ بَلْ هُوَ آیاتٌ بَیِّناتٌ فِی صُدُورِ الَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ وَ قَالَ وَ ما یَعْقِلُها إِلَّا الْعالِمُونَ ثُمَّ قَالَ إِنَّما یَخْشَی اللهَ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماءُ وَ قَالَ أَ فَمَنْ یَهْدِی إِلَی الْحَقِّ أَحَقُّ أَنْ یُتَّبَعَ أَمَّنْ لا یَهِدِّی إِلَّا أَنْ یُهْدی فَما لَکُمْ کَیْفَ تَحْکُمُونَ فَهَذِهِ الْحُجَّهًُْ بِأَنَّ الْأَئِمَّهًَْ (علیهم السلام) لَا یَکُونُونَ إِلَّا عُلَمَاءَ لِیَحْتَاجَ النَّاسُ إِلَیْهِمْ وَ لَا یَحْتَاجُونَ إِلَی أَحَدٍ مِنَ النَّاسِ فِی شَیْءٍ مِنَ الْحَلَالِ وَ الْحَرَامِ.
امام صادق (علیه السلام)- خدای عزّوجلّ امامت را به فرزندان حسین (علیه السلام) انتقال داد همانگونه‌که نبّوت را از فرزندان اسحاق به فرزندان اسماعیل (علیه السلام) انتقال داد و امّت بر فرزندان حسین (علیه السلام) اتّفاق‌نظر دارند و به آن‌ها و جاری‌بودن امامت در میان آن‌ها گواهی می‌دهند و برای کسی غیر از آن‌ها چنین اتّفاق نظری پیدا نکرده‌اند؛ پس اگر گوینده‌ای بگوید: «دلیل اینکه خدای عزّوجلّ امامت را از فرزندان حسن (علیه السلام) به فرزندان حسین (علیه السلام) انتقال داد چیست»؟ به او می‌گوییم: «کتاب خدا امامت را انتقال داده است»؛ پس اگر گفت: «آن چگونه است؟ امامت تنها با پیشگامی [در ایمان] و پاکی از گناهان هلاک‌کننده‌ای که آتش را واجب می‌کند و سپس با علم آشکار می‌باشد». به او گفته شود: «[انتقال] امامت با همه‌ی چیزهایی است که امّت به آن نیاز دارند که عبارتند از: حلال‌ها، حرام‌ها و علم به کتاب خداوند، [شامل] خاص و عامش، ظاهر و باطنش، محکم و متشابهش، ناسخ و منسوخش و دقایق علمش و غرائب تأویلش». سؤال‌کننده پرسید: «دلیل بر اینکه امام جز عالم به این چیزهایی‌که گفتی نمی‌باشد چیست»؟ فرمود: «کلام خداوند عزّوجلّ درباره‌ی کسانی که به آن‌ها اجازه‌ی حکومت داد و آن‌ها را شایسته‌ی آن قرار داد [و فرمود:] إِنَّا أَنْزَلْنَا التَّوْراةَ فِیها هُدیً وَ نُورٌ یَحْکُمُ بِهَا النَّبِیُّونَ الَّذِینَ أَسْلَمُوا لِلَّذِینَ هادُوا وَ الرَّبَّانِیُّونَ وَ الْأَحْبارُ؛ پس «ربّانیّون» امامان هستند که پایین‌تر از پیامبران، مردم را با علمشان تربیت می‌کنند و «احبار» پایین‌تر از آن‌ها هستند و آن‌ها دعوت‌کننده‌هایی از طرف امامان هستند. سپس خدای عزّوجلّ خبر داد و فرمود: بِمَا اسْتُحْفِظُوا مِنْ کِتابِ الله وَ کانُوا عَلَیْهِ شُهَداءَ و نفرمود: «بر اساس جهالتشان». سپس فرمود: آیا کسانی که می‌دانند باکسانی که نمی‌دانند یکسانند؛ تنها خردمندان متذکّر می‌شوند؟! (زمر/۹) و فرمود: ولی این آیات روشنی است که در سینه کسانی‌که دانش به آن‌ها داده شده جای دارد. (عنکبوت/۴۹) و فرمود: و جز اهل دانش آن را درک نمی‌کنند. (عنکبوت/۴۳). سپس فرمود: و تنها از میان بندگان او، دانشمندان خدا ترسند. (فاطر/۲۸) و فرمود: آیا کسی که هدایت به‌سوی حقّ می‌کند برای پیروی شایسته‌تر است، یا آن کس که خود هدایت نمی‌شود مگر هدایتش کنند؟ شما را چه می‌شود، چگونه داوری می‌کنید؟! (یونس/۳۵) پس این آیات دلیل است بر اینکه جز عالمان، امام نیستند، تا مردم به امامان نیازمند باشند و آن‌ها به هیچ یک از مردم در چیزی از حلال و حرام نیاز نداشته باشند.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- اعْتَبِرُوا أَیُّهَا النَّاسُ بِمَا وَعَظَ اللَّهُ بِهِ أَوْلِیَاءَهُ مِنْ سُوءِ ثَنَائِهِ عَلَی الْأَحْبَارِ إِذْ یَقُولُ: لَوْ لا یَنْهاهُمُ الرَّبَّانِیُّونَ وَ الْأَحْبارُ عَنْ قَوْلِهِمُ الْإِثْمَ وَ قَالَ لُعِنَ الَّذِینَ کَفَرُوا مِنْ بَنِی‌إِسْرائِیلَ إِلَی قَوْلِهِ لَبِئْسَ ما کانُوا یَفْعَلُونَ وَ إِنَّمَا عَابَ اللَّهُ ذَلِکَ عَلَیْهِمْ لِأَنَّهُمْ کَانُوا یَرَوْنَ مِنَ الظَّلَمَهًِْ الَّذِینَ بَیْنَ أَظْهُرِهِمُ الْمُنْکَرَ وَ الْفَسَادَ فَلَا یَنْهَوْنَهُمْ عَنْ ذَلِکَ رَغْبَهًًْ فِیمَا کَانُوا یَنَالُونَ مِنْهُمْ وَ رَهْبَهًًْ مِمَّا یَحْذَرُونَ وَ اللَّهُ یَقُولُ فَلا تَخْشَوُا النَّاسَ وَ اخْشَوْن.
امام علی (علیه السلام)- ای مردم! از آنچه خدا دوستداران خود را بدان پندداده پندگیرید مانند بدگویی او از دانشمندان یهود، آنجا که فرماید: لَوْ لا یَنْهاهُمُ الرَّبَّانِیُّونَ وَ الْأَحْبارُ عَنْ قَوْلِهِمُ الْإِثْم و فرماید: لُعِنَ الَّذِینَ کَفَرُوا مِنْ بَنِی‌إِسْرائِیلَ... لَبِئْسَ ما کانُوا یَفْعَلُونَ. همانا، خداوند آنان را مورد نکوهش قرار داده به‌خاطر اینکه در میان ستمکاران بودند و اعمال زشت و فاسد آنان را مشاهده می‌کردند ولی به‌طمع آنچه که داشتند و از بیم اینکه در محذور واقع شوند آنان را از آن اعمال نهی نمی‌کردند، با اینکه خدا می‌فرماید: فَلا تَخْشَوُا النَّاسَ وَ اخْشَوْن.
الصّادق (علیه السلام)- عن صَالِحِ‌بْنِ‌حَمْزَهًَْ رَفَعَهُ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) إِنَّ مِنَ الْعِبَادَهًِْ شِدَّهًَْ الْخَوْفِ مِنَ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ اللَّهُ إِنَّما یَخْشَی اللهَ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماءُ وَ قَالَ جَلَّ ثَنَاؤُهُ فَلا تَخْشَوُا النَّاسَ وَ اخْشَوْنِ وَ قَالَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی وَ مَنْ یَتَّقِ اللهَ یَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً قَالَ وَ قَالَ أَبُوعَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) إِنَّ حُبَّ الشَّرَفِ وَ الذِّکْرِ لَا یَکُونَانِ فِی قَلْبِ الْخَائِفِ الرَّاهِب.
امام صادق (علیه السلام)- صالح‌بن‌حمزه در حدیث مرفوعی از امام صادق (علیه السلام) نقل می‌کند: همانا قسمتی از عبادت ترس از خدای عزّوجلّ است، خدا می‌فرماید: إِنَّما یَخْشَی الله مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماءُ و نیز می‌فرماید: فَلا تَخْشَوُا النَّاسَ وَ اخْشَوْنِ و باز می‌فرماید: و هر کس تقوای الهی پیشه کند، خداوند راه نجاتی برای او فراهم می‌کند. (طلاق/۲) و امام صادق (علیه السلام) فرمود: حبّ جاه و شهرت در دل ترسان و بیمناک نباشد [پس کسی که از خدا ترسد، حبّ ریاست و شهرت ندارد].
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- مَنْ حَکَمَ فِی دِرْهَمَیْنِ بِحُکْمِ جَوْرٍ ثُمَّ جَبَرَ عَلَیْهِ کَانَ مِنْ أَهْلِ هَذِهِ الْآیَهًِْ وَ مَنْ لَمْ یَحْکُمْ بِما أَنْزَلَ اللهُ فَأُولئِکَ هُمُ الْکافِرُونَ فَقُلْتُ وَ کَیْفَ یَجْبُرُ عَلَیْهِ فَقَالَ یَکُونُ لَهُ سَوْطٌ وَ سِجْنٌ فَیَحْکُمُ عَلَیْهِ فَإِذَا رَضِیَ بِحُکُومَتِهِ وَ إِلَّا ضَرَبَهُ بِسَوْطِهِ وَ حَبَسَهُ فِی سِجْنِهِ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- هرکس در قضاوتش بر سر دو درهم، ظالمانه حکم کند و سپس اجرای آن حکم را اجبار کند، اهل این آیه می‌باشد: وَمَن لَّمْ یَحْکُم بِمَا أَنزَلَ الله فَأُوْلَئِکَ هُمُ الْکَافِرُونَ. پرسیدم: «چگونه می‌تواند به اجرای حکمش اجبار کند»؟ فرمود: «او تازیانه و زندان دارد و حکم می‌کند و اگر محکوم، حکم را پذیرفت که هیچ، وگرنه حاکم با تازیانه‌اش او را می‌زند و وی را در زندان، حبس می‌نماید».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- أَنَّ امْرَأَهًًْ دَخَلَتْ عَلَی زَوْجِهَا فَوَلَدَتْ لِسِتَّهًِْ‌أَشْهُرٍ فَرُفِعَ ذَلِکَ إِلَی عُثْمَانَ فَأَمَرَ بِرَجْمِهَا، فَدَخَلَ عَلَیْهِ عَلِیٌّ (علیه السلام)، فَقَالَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ: وَحَمْلُهُ وَ فِصالُهُ ثَلاثُونَ شَهْراً، وَ قَالَ تَعَالَی: وَ فِصالُهُ فِی عامَیْنِ فَلَمْ یَصِلْ رَسُولُهُ إِلَیْهِمْ إِلَّا بَعْدَ الْفَرَاغِ مِنْ رَجْمِهَا، فَقَتَلَ الْمَرْأَهًَْ لِجَهْلِهِ بِحُکْمِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ وَ قَدْ قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ: وَ مَنْ لَمْ یَحْکُمْ بِما أَنْزَلَ اللهُ فَأُولئِکَ هُمُ الْکافِرُونَ.
امام علی (علیه السلام)- زنی نزد شوهرش رفت و شش ماه بعد، بچه به دنیا آورد و او را نزد عثمان بردند و او دستور داد آن زن را سنگسار کنند. سپس علی (علیه السلام) نزد او آمد و فرمود: «خدای عزّوجلّ می‌فرماید: و دوران حمل و از شیر بازگرفتنش سی ماه است. (احقاف/۱۵). و [در آیه‌ی دیگری] خدای تعالی فرمود: و دوران شیرخوارگی او در دوسال پایان می‌یابد. [بنابراین دوران بارداری زن ممکن است شش ماه باشد و این زن نباید سنگسار شود]». ولی پیکش به آن‌ها نرسید مگر بعد از آنکه از سنگسارکردن آن زن فارغ شدند و به‌خاطر جهلش به حکم خدای عزّوجلّ آن زن را کشت و خدای عزّوجلّ فرموده است: وَ مَنْ لَمْ یَحْکُمْ بِما أَنْزَلَ الله فَأُولئِکَ هُمُ الْکافِرُونَ.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- عَن أَبِی‌عَبدِاللهِ قَالَ قَضَی أَمِیرُالمُؤمِنِینَ (علیه السلام) دِیَهًُْ الْأَنْفِ إِذَا اسْتُؤْصِلَ مِائَهًٌْ مِنَ الْإِبِلِ ثَلَاثُونَ حِقَّهًًْ وَ ثَلَاثُونَ بِنْتَ لَبُونٍ وَ عِشْرُونَ بِنْتَ مَخَاضٍ وَ عِشْرُونَ‌ابْنَ لَبُونٍ ذکر {ذَکَراً} وَ دِیَهًُْ الْعَیْنِ إِذَا فُقِئَتْ خَمْسُونَ مِنَ الْإِبِلِ وَ دِیَهًُْ ذَکَرِ الرَّجُلِ إِذَا قُطِعَ مِنَ الْحَشَفَهًِْ مِائَهًٌْ مِنَ الْإِبِلِ عَلَی أَسْبَابِ الْخَطَإِ دُونَ الْعَمْدِ وَ کَذَلِکَ دِیَهًُْ الرِّجْلِ وَ کَذَلِکَ دِیَهًُْ الْیَدِ إِذَا قُطِعَتْ خَمْسُونَ مِنَ الْإِبِلِ وَ کَذَلِکَ دِیَهًُْ الْأُذُنِ إِذَا قُطِعَتْ فَجُذِعَتْ خَمْسُونَ مِنَ الْإِبِلِ قَالَ وَ مَا کَانَ مِنْ ذَلِکَ مِنْ جُرُوحٍ أَوْ تَنْکِیلٍ فَیَحْکُمُ بِهِ ذَوا عَدْلٍ مِنْکُمْ یَعْنِی بِهِ الْإِمَامَ قَالَ وَ مَنْ لَمْ یَحْکُمْ بِما أَنْزَلَ اللهُ فَأُولئِکَ هُمُ الْکافِرُونَ.
امام علی (علیه السلام)- از امام صادق (علیه السلام) روایت است: امیرالمؤمنین (علیه السلام) درباره‌ی دیه‌ی بینی اگر از بن‌کنده شود به صد شتر حکم داد: سی ماده شتر چهارساله، سی ماده شتر دو ساله، بیست ماده شتر باردار و بیست شتر دو ساله نر». دیه چشم اگر از جایش بیرون آورده شود، پنجاه شتر می‌باشد؛ دیه‌ی آلت مرد، اگر از طریق خطای غیرعمدی از قسمت فوقانی قطع شود، یکصد شتر می‌باشد؛ همچنین دیه‌ی پا و دیه دست، اگر قطع شود پنجاه شتر می‌باشد. همچنین دیه‌ی گوش، اگر قطع شود و بُریده گردد، پنجاه شتر می‌باشد. امّا زخم ها و جروح اعضا، باید دو فرد عادل از میان شما در مورد آن حکم کنند، منظور ایشان امام است و فرمود: وَمَن لَّمْ یَحْکُم بِمَا أَنزَلَ الله فَأُوْلَئِکَ هُمُ الْکَافِرُونَ.
الصّادق (علیه السلام)- دِیَهًُْ الْأَنْفِ إِذَا اسْتُؤْصِلَ مِائَهًٌْ مِنَ الْإِبِلِ وَ الْعَیْنُ إِذَا فُقِئَتْ خَمْسُونَ مِنَ الْإِبِلِ وَ الْیَدُ إِذَا قُطِعَتْ خَمْسُونَ مِنَ الْإِبِلِ وَ فِی الذَّکَرِ إِذَا قُطِعَ مِائَهًٌْ مِنَ الْإِبِلِ وَ فِی الْأُذُنِ إِذَا جُذِعَتْ خَمْسُونَ مِنَ الْإِبِلِ وَ مَا کَانَ مِنْ ذَلِکَ جُرُوحاً دُونَ الْمَثُلَاتِ وَ الْإِصْبَعُ وَ شِبْهُهُ یَحْکُمُ بِهِ ذُو عَدْلٍ مِنْکُمْ وَ مَنْ لَمْ یَحْکُمْ بِما أَنْزَلَ اللهُ فَأُولئِکَ هُمُ الْکافِرُونَ.
امام صادق (علیه السلام)- دیه‌ی بینی، اگر از جای کنده‌شود، یکصد شتر می‌باشد. دیه چشم، اگر از جایش بیرون‌آورده شود، پنجاه شتر می‌باشد، و دیه دست، اگر قطع شود، پنجاه شتر می‌باشد و دیه‌ی آلت مرد، اگر قطع شود، یکصد شتر می‌باشد و دیه‌ی گوش، اگر قطع شود، پنجاه شتر می‌باشد امّا زخم های کمتر از یک سوّم و در مورد دیه انگشت و مانند آن، دو عادل از بین شما قضاوت کند؛ وَمَن لَّمْ یَحْکُم بِمَا أَنزَلَ الله فَأُوْلَئِکَ هُمُ الْکَافِرُونَ.
الصّادق (علیه السلام)- دِیَهًُْ الْیَدِ إِذَا قُطِعَتْ خَمْسُونَ مِنَ الْإِبِلِ فَمَا کَانَ جُرُوحاً دُونَ الِاصْطِلَامِ فَیَحْکُمُ بِهِ ذَوَا عَدْلٍ مِنْکُمْ وَ مَنْ لَمْ یَحْکُمْ بِما أَنْزَلَ اللهُ فَأُولئِکَ هُمُ الْکافِرُونَ.
امام صادق (علیه السلام)- دیه‌ی دست اگر قطع شود، پنجاه شتر است و آنچه جراحت باشد و کمتر از قطع‌شدن، دو عادل از شما برای سنجیدن مقدار جراحت حکم می‌کند: وَ مَنْ لَمْ یَحْکُمْ بِما أَنْزَلَ الله فَأُولئِکَ هُمُ الْکافِرُونَ.
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ جَعْفَرِ‌بْنِ‌مُحَمَّدٍ (علیه السلام) أَنَّهُ قَالَ: مِنْ أَکْلِ السُّحْتِ الرِّشْوَهًُْ فِی الْحُکْمِ قِیلَ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ (علیه السلام) وَ إِنْ حَکَمَ بِالْحَقِّ قَالَ وَ إِنْ حَکَمَ بِالْحَقِّ قَالَ فَأَمَّا الْحُکْمُ بِالْبَاطِلِ فَهُوَ کُفْرٌ کَمَا قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ وَ مَنْ لَمْ یَحْکُمْ بِما أَنْزَلَ اللهُ فَأُولئِکَ هُمُ الْکافِرُونَ.
امام صادق (علیه السلام)- رشوه در حکم، مصداق مال نامشروع است. سؤال شد: «ای فرزند رسول خدا (صلی الله علیه و آله)، گرچه به حق حکم دهد»؟ حضرت فرمود: «ولو به حق حکم دهد و امّا حکم به باطل که همان کفر است. خداوند عزّوجلّ فرموده است: وَ مَنْ لَمْ یَحْکُمْ بِما أَنْزَلَ الله فَأُولئِکَ هُمُ الْکافِرُونَ».
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ جَعْفَرِ‌بْنِ‌مُحَمَّدٍ (علیه السلام) أَنَّهُ قَالَ: مَنْ حَکَمَ بَیْنَ اثْنَیْنِ فَأَخْطَأَ فِی دِرْهَمَیْنِ کَفَرَ قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ وَ مَنْ لَمْ یَحْکُمْ بِما أَنْزَلَ اللهُ فَأُولئِکَ هُمُ الْکافِرُونَ فَقَالَ {لَهُ} رَجُلٌ مِنْ أَصْحَابِهِ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ (علیه السلام) إِنَّهُ رُبَّمَا کَانَ بَیْنَ الرَّجُلَیْنِ مِنْ أَصْحَابِنَا الْمُنَازَعَهًُْ فِی الشَّیْءِ فَیَتَرَاضَیَانِ بِرَجُلٍ مِنَّا قَالَ هَذَا لَیْسَ مِنْ ذَاکَ إِنَّمَا ذَاکَ الَّذِی یُجْبِرُ النَّاسَ عَلَی حُکْمِهِ بِالسَّیْفِ وَ السَّوْطِ.
امام صادق (علیه السلام)- هرکس میان دو نفر حکم و در خصوص دو درهم خطا کند، کفر ورزیده است. خداوند عزّوجلّ فرموده است: وَ مَنْ لَمْ یَحْکُمْ بِما أَنْزَلَ الله فَأُولئِکَ هُمُ الْکافِرُونَ». یکی از اصحاب حضرت گفت: «ای پسر رسول خدا (صلی الله علیه و آله)، چه بسا بین دو نفر از اصحاب ما درباره‌ی چیزی نزاع می‌شود و هر دو به یک نفر از خودمان رضایت می‌دهند»! حضرت فرمود: «این از آن باب نیست. آن، همان است که مردم را با شمشیر و تازیانه بر حکم خویش مجبور می‌سازد».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- مَنْ قَضَی فِی دِرْهَمَیْنِ بِغَیْرِ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ فَقَدْ کَفَرَ.
امام علی (علیه السلام)- هرکس بر سر دو درهم به غیر از آنچه خداوند نازل فرموده قضاوت کند، کافر شده است.
الصّادق (علیه السلام)- وَ مَنْ لَمْ یَحْکُمْ بِما أَنْزَلَ اللهُ فَأُولئِکَ هُمُ الْکافِرُونَ وَ ... الظَّالِمُونَ وَ ... الْفاسِقُون.
امام صادق (علیه السلام)- و کسانی که به آنچه خدا نازل کرده، حکم نکنند، آنان خود کافر و ظالم و فاسقند.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- وَ مَنْ لَمْ یَحْکُمْ بِما أَنْزَلَ اللهُ فَأُولئِکَ هُمُ الْکافِرُونَ قال هم کفرهًْ و لیسوا کمن کفر بالله و الیوم الآخر.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- وَ مَنْ لَمْ یَحْکُمْ بِما أَنْزَلَ الله فَأُولئِکَ هُمُ الْکافِرُونَ؛ آن‌ها کافرند ولی نه مانند کسی که به خدا و روز جزا کافر است.
الصّادق (علیه السلام)- قَالَ مَسْرُوقٌ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) عَنِ الْجَوْرِ فِی الْحُکْمِ قَالَ ذَلِکَ الْکُفْرُ وَ عَنِ السُّحْتِ فَقَالَ الرَّجُلُ یَقْضِی لِغَیْرِهِ الْحَاجَهًَْ فَیُهْدِی لَهُ الْهَدِیَّهًَْ قَالَ اللَّهُ تَعَالَی: وَ مَنْ لَمْ یَحْکُمْ بِما أَنْزَلَ اللهُ فَأُولئِکَ هُمُ الْکافِرُونَ هَذَا إِذَا کَانَ مُسْتَحِلًّا لِذَلِکَ.
امام صادق (علیه السلام)- مسروق گوید: از امام صادق (علیه السلام) درباره‌ی ظلم در حکم پرسیدم. فرمود: «آن کفر است». و از سحت پرسیدم. فرمود: «مرد، حاجت دیگری را [از راه حرام] برآورده می‌کند؛ در نتیجه هدیه‌ای به او اهداء می‌کند. خدای تعالی فرمود: وَ مَنْ لَمْ یَحْکُمْ بِما أَنْزَلَ الله فَأُولئِکَ هُمُ الْکافِرُونَ؛ این زمانی است که آن را حلال بداند».