آیه وَ أَنْزَلْنا إِلَيْكَ الْكِتابَ بِالْحَقِّ مُصَدِّقاً لِما بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ الْكِتابِ وَ مُهَيْمِناً عَلَيْهِ فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ بِما أَنْزَلَ اللهُ وَ لا تَتَّبِعْ أَهْواءَهُمْ عَمَّا جاءَكَ مِنَ الْحَقِّ لِكُلٍّ جَعَلْنا مِنْكُمْ شِرْعَةً وَ مِنْهاجاً وَ لَوْ شاءَ اللهُ لَجَعَلَكُمْ أُمَّةً واحِدَةً وَ لكِنْ لِيَبْلُوَكُمْ في ما آتاكُمْ فَاسْتَبِقُوا الْخَيْراتِ إِلَى اللهِ مَرْجِعُكُمْ جَميعاً فَيُنَبِّئُكُمْ بِما كُنْتُمْ فيهِ تَخْتَلِفُونَ [48]
دهد] پس در نيكي‌ها بر يكديگر سبقت جوييد. بازگشت همه شما، به‌سوى خداست؛ و از آنچه در آن اختلاف مى‌كرديد؛ [در قيامت] به شما خبر خواهد داد.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) أُعْطِیتُ السُّوَرَ الطِّوَالَ مَکَانَ التَّوْرَاهًِْ وَ أُعْطِیتُ الْمِئِینَ مَکَانَ الْإِنْجِیلِ وَ أُعْطِیتُ الْمَثَانِیَ مَکَانَ الزَّبُورِ وَ فُضِّلْتُ بِالْمُفَصَّلِ ثَمَانٌ وَ سِتُّونَ سُورَهًًْ وَ هُوَ مُهَیْمِنٌ عَلَی سَائِرِ الْکُتُبِ وَ التَّوْرَاهًُْ لِمُوسَی وَ الْإِنْجِیلُ لِعِیسَی وَ الزَّبُورُ لِدَاوُدَ (علیهم السلام).
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: به من سوره‌های طولانی به‌جای تورات، و سوره‌های صد آیه‌ای به‌جای انجیل، و سوره‌های همانند به‌جای زبور داده شده و سوره‌های مفصل (یعنی آیه‌ی کوتاه) که شصت و هشت سوره است بیشتر به من عطا شده و این قرآن غالب و شاهد برکتب دیگر است، و تورات از آن موسی (علیه السلام) و انجیل از آن عیسی (علیه السلام) و زبور از آن داود (علیه السلام) است.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ جَعَلَ کِتَابِیَ الْمُهَیْمِنَ عَلَی کُتُبِهِم النَّاسِخَ لَهَا.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- خداوند عزیز کتاب مرا حاکم و ناسخ بر کتب آن‌ها قرار داده است.
الصّادق (علیه السلام)- لَا یُحْلَفُ الْیَهُودِیُّ وَ لَا النَّصْرَانِیُّ وَ لَا الْمَجُوسِیُّ بِغَیْرِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ: فَاحْکُمْ بَیْنَهُمْ بِما أَنْزَلَ اللهُ.
امام صادق (علیه السلام)- نه یهودی و نه نصرانی و نه مجوسی؛ [هیچکدام] به غیر خدا قسم داده نمی‌شوند، خداوند عزّوجلّ می‌فرماید: فَاحْکُم بَیْنَهُم بِمَا أَنزَلَ الله.
الصّادق (علیه السلام)- إِذَا تَرَافَعَ إِلَی الْقَاضِی أَهْلُ الْکِتَابِ قَضَی بَیْنَهُمْ بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ کَمَا قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ: وَ أَنِ احْکُمْ بَیْنَهُمْ بِما أَنْزَلَ اللهُ.
امام صادق (علیه السلام)- اگر اهل کتاب؛ منازعه خویش را نزد قاضی ببرند، قاضی میانشان بر طبق آنچه خداوند نازل کرده، قضاوت می‌کند؛ آن‌گونه که خداوند عزّوجلّ می‌فرماید: وَ أَنِ احْکُمْ بَیْنَهُمْ بِما أَنْزَلَ الله.
الصّادق (علیه السلام)- فی الإحتجاج عَنْ أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) أَنَّهُ قَالَ لِأَبِی‌حَنِیفَهًَْ فِی احْتِجَاجِهِ عَلَیْهِ ... زَعَمْتَ أَنَّکَ صَاحِبُ رَأْیٍ وَ کَانَ الرَّأْیُ مِنَ الرَّسُولِ (صلی الله علیه و آله) صَوَاباً وَ مِنْ غَیْرِهِ خَطَأً لِأَنَّ اللَّهَ تَعَالَی قَالَ: فَاحْکُمْ بَیْنَهُمْ بِما أَنْزَلَ اللهُ وَ لَمْ یَقُلْ ذَلِکَ لِغَیْرِهِ.
امام صادق (علیه السلام)- از امام صادق (علیه السلام) نقل شده است که در استدلال بر ابوحنیفه فرمود: ... خیال کردی‌که تو [در احکام دینی] صاحب نظر هستی. رأی و نظر از پیامبر (صلی الله علیه و آله) درست و از غیر او خطا است؛ چون خدای تعالی فرمود: فَاحْکُمْ بَیْنَهُمْ بِما أَنْزَلَ الله و این سخن را برای غیر او نفرمود.
علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- لِکُلٍّ جَعَلْنا مِنْکُمْ شِرْعَةً وَ مِنْهاجاً قَالَ لِکُلِّ نَبِیٍّ شَرِیعَهًٌْ وَ طَرِیقٌ.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- لِکُلٍّ جَعلْنَا مِنکُمْ شِرْعةً وَمِنْهَاجًا؛ هر پیامبری شریعت و روشی دارد.
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ حَنَانِ بْنِ سَدِیرٍ قَالَ قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) لِأَیِ عِلَّهًٍْ لَمْ یَسَعْنَا إِلَّا أَنْ نَعْرِفَ کُلَ إِمَامٍ بَعْدَ النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) وَ یَسَعُنَا أَنْ لَا نَعْرِفَ کُلَّ إِمَامٍ قَبْلَ النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله)؟ قَالَ لِاخْتِلَافِ الشَّرَائِع.
امام صادق (علیه السلام)- حنان‌بن‌سدیر گوید: به امام صادق (علیه السلام) عرض کردم: «به چه دلیل باید حتماً امام‌های بعد از پیغمبر را بشناسم ولی امام‌های قبل از پیامبر را الزامی نیست». فرمود: «به‌واسطه‌ی اختلاف شرایع».
الباقر (علیه السلام)- فَلَمَّا اسْتَجَابَ لِکُلِّ نَبِیٍّ مَنِ اسْتَجَابَ لَهُ مِنْ قَوْمِهِ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ جَعَلَ لِکُلِّ نَبِیٍّ مِنْهُمْ شِرْعَةً وَ مِنْهاجاً وَ الشِّرْعَهًُْ وَ الْمِنْهَاجُ سَبِیلٌ وَ سُنَّهًٌْ وَ قَالَ اللَّهُ لِمُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) إِنَّا أَوْحَیْنا إِلَیْکَ کَما أَوْحَیْنا إِلی نُوحٍ وَ النَّبِیِّینَ مِنْ بَعْدِهِ وَ أَمَرَ کُلَ نَبِیٍ بِالْأَخْذِ بِالسَّبِیلِ وَ السُّنَّهًِْ وَ کَانَ مِنَ السُّنَّهًِْ وَ السَّبِیلِ الَّتِی أَمَرَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهَا مُوسَی (علیه السلام) أَنْ جَعَلَ اللَّهُ عَلَیْهِمُ السَّبْتَ.
امام باقر (علیه السلام)- امّا هرگاه قوم یک پیامبری او را اجابت کنند و دعوت او را قبول نمایند آن‌ها راهی به‌طرف پیغمبر خود خواهند داشت و از آن راه با او ارتباط برقرار خواهند کرد، خداوند به محمّد (صلی الله علیه و آله) فرمود: ما به تو وحی کردیم هم چنان که به نوح و پیامبران بعد از او وحی کرده‌ایم. (نساء/۱۶۳) خداوند به هر پیامبری امرکرد که سنّت و راه پیامبر گذشته را پیروی کند، و از سنّت حضرت موسی (علیه السلام) که خداوند برای او لازم کرده بود روز شنبه بود.
علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- وَ لکِنْ لِیَبْلُوَکُمْ فِی ما آتاکُمْ أَیْ یَخْتَبِرَکُمْ.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- وَلَکِن لِّیَبْلُوَکُمْ فِی مَآ آتَاکُم یعنی شما را آزمایش کند.
الهادی (علیه السلام)- مِمَّا أَجَابَ بِهِ أَبُوالْحَسَنِ عَلِیُّ‌بْنُ‌مُحَمَّدٍ الْعَسْکَرِیُّ (علیه السلام) فِی رِسَالَتِهِ إِلَی أَهْلِ الْأَهْوَازِ حِینَ سَأَلُوهُ عَنِ الْجَبْرِ وَ التَّفْوِیضِ ... قَال (علیه السلام) فِی قَوْلِهِ تَعَالَی: وَ لَنَبْلُوَنَّکُمْ حَتَّی نَعْلَمَ الْمُجاهِدِینَ مِنْکُمْ وَ الصَّابِرِینَ وَ نَبْلُوَا أَخْبارَکُمْ وَ فِی قَوْلِهِ: سَنَسْتَدْرِجُهُمْ مِنْ حَیْثُ لا یَعْلَمُونَ وَ فِی قَوْلِهِ: أَنْ یَقُولُوا آمَنَّا وَ هُمْ لا یُفْتَنُونَ وَ فِی قَوْلِهِ: وَ لَقَدْ فَتَنَّا سُلَیْمانَ وَ فِی قَوْلِهِ: فَإِنَّا قَدْ فَتَنَّا قَوْمَکَ مِنْ بَعْدِکَ وَ أَضَلَّهُمُ السَّامِرِیُّ وَ قَوْلِ مُوسَی إِنْ هِیَ إِلَّا فِتْنَتُکَ وَ قَوْلِهِ: لِیَبْلُوَکُمْ فِی ما آتاکُمْ وَ قَوْلِهِ: ثُمَّ صَرَفَکُمْ عَنْهُمْ لِیَبْتَلِیَکُمْ وَ قَوْلِهِ: إِنَّا بَلَوْناهُمْ کَما بَلَوْنا أَصْحابَ الْجَنَّةِ وَ قَوْلِهِ: لِیَبْلُوَکُمْ أَیُّکُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا وَ قَوْلِهِ: وَ إِذِ ابْتَلی إِبْراهِیمَ رَبُّهُ بِکَلِماتٍ وَ قَوْلِهِ: وَ لَوْ یَشاءُ اللهُ لَانْتَصَرَ مِنْهُمْ وَ لکِنْ لِیَبْلُوَا بَعْضَکُمْ بِبَعْضٍ إِنَّ جَمِیعَهَا جَاءَتْ فِی الْقُرْآنِ بِمَعْنَی الِاخْتِبَار.
امام هادی (علیه السلام)- امام هادی (علیه السلام) در نامه‌اش به مردم اهواز وقتی که از او درباره‌ی جبر و تفویض سؤال شد، فرمود: ... سپس در خصوص کلام خداوند: ما همه‌ی شما را قطعاً می‌آزماییم تا معلوم شود مجاهدان واقعی و صابران از میان شما کیانند، و اخبار شما را بیازماییم. (محمّد/۳۱) و آیه: به تدریج از جایی که نمی‌دانند، گرفتار مجازاتشان خواهیم کرد. (اعراف/۱۸۲) و آیه: چون بگویند: ایمان آوردیم، رها شوند و دیگر آزمایش نشوند؟ (عنکبوت/۲) و آیه: ما سلیمان را آزمودیم. (ص/۳۴) و آیه: ما قوم تو را پس از تو آزمایش کردیم و سامری گمراهشان ساخت. (طه/۸۵) و سخن موسی (علیه السلام) که می‌فرماید: این، جز آزمایش تو، چیز دیگر نیست. (اعراف/۱۵۵) و آیه: لِّیَبْلُوَکُمْ فِی مَآ آتَاکُم و آیه: سپس تا شما را به بلایی مبتلا کند به هزیمت واداشت. (آل عمران/۱۵۲) و آیه: ما آن‌ها را آزمودیم، چنان که صاحبان آن بستان‌ها را آزمودیم. (قلم/۱۷) و آیه: تا بیازمایدتان که کدام یک از شما به عمل نیکوتر است. (ملک/۲) آیه: و پروردگار ابراهیم او را به کاری چند بیازمود. (بقره/۱۲۴) و آیه: اگر خدا می‌خواست خودش آن‌ها را مجازات می‌کرد، امّا می‌خواهد بعضی از شما را با بعضی دیگر بیازماید. (محمّد/۴)؛ تمامی این آیات در قرآن در معنای امتحان و آزمایش آمده است.