آیه ۱۳ - سوره مائده

آیه فَبِما نَقْضِهِمْ ميثاقَهُمْ لَعَنَّاهُمْ وَ جَعَلْنا قُلُوبَهُمْ قاسِيَةً يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ عَنْ مَواضِعِهِ وَ نَسُوا حَظًّا مِمَّا ذُكِّرُوا بِهِ وَ لا تَزالُ تَطَّلِعُ عَلى خائِنَةٍ مِنْهُمْ إِلاَّ قَليلاً مِنْهُمْ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَ اصْفَحْ إِنَّ اللهَ يُحِبُّ الْمُحْسِنينَ [13]

ولى به‌خاطر پيمان‌شكنى آن‌ها، از رحمت خويش دورشان ساختيم؛ و دل‌هاى آنان را سخت و پر قساوت نموديم؛ آن‌ها كلمات الهى را از موردش تحريف مى‌كنند؛ و بخشى از آنچه را به آن‌ها گوشزد شده ‌بود، فراموش كردند؛ و پيوسته از خيانتى [تازه] از آن‌ها آگاه مى‌شوى، مگر عدّه‌ی كمى از آنان؛ ولى از آن‌ها درگذر و صرف‌نظر‌كن، كه خداوند نيكوكاران را دوست مى‌دارد.

۱
(مائده/ ۱۳)

الباقر (علیه السلام)- إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی أَخَذَ مِیثَاقَ النَّبِیِّینَ عَلَی وَلَایَهًِْ عَلِیٍ (علیه السلام) وَ أَخَذَ عَهْدَ النَّبِیِّینَ بِوَلَایَهًِْ عَلِیٍّ (علیه السلام).

امام باقر (علیه السلام)- خدای تبارک‌وتعالی از پیامبران بر ولایت علی (علیه السلام) پیمان گرفت و از پیامبران نیز برای ولایت علی (علیه السلام) عهد و پیمان گرفت.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۳، ص۶۷۰
بصایر الدرجات، ج۱، ص۷۳
۲
(مائده/ ۱۳)

ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- کَانَ نَقْضُهُمُ الْمِیثَاقَ مِنْ وُجُوهٍ: فَمِنْهَا أَنَّهُمْ کَتَمُوا صِفَهًَْ النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله).

ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- پیمان‌شکنی بنی‌اسرائیل از چند جهت است؛ از جمله آنکه آن‌ها ویژگی‌های پیامبر (صلی الله علیه و آله) را مخفی کردند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۳، ص۶۷۰
بحرالعرفان، ج۶، ص۴۰
۳
(مائده/ ۱۳)

ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- قَوْلُهُ: جَعَلْنَا قُلُوبَهُمْ قَاسِیَةً أَیْ یَابِسَهًًْ غَلِیظَهًًْ تَنْبُو عَنْ قَبُولِ الْحَقِّ وَ لَا تَلِینُ.

ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- کلام خداوند: جَعَلْنا قُلُوبَهُمْ قاسِیَةً یعنی سخت و خشن [قرار دادیم] که حق را قبول نمی‌کند و نرم نمی‌شود.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۳، ص۶۷۰
بحرالعرفان، ج۶، ص۴۰
۴
(مائده/ ۱۳)

ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- لَا تَزالُ تَطَّلِعُ عَلَی خَائِنَةٍ مِنْهُمْ یَعْنِی عَلَی خِیَانَهًٍْ أَیْ مَعْصِیَهًٍْ.

ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- لا تَزالُ تَطَّلِعُ عَلی خائِنَةٍ مِنْهُمْ یعنی [همواره] بر خیانتی یعنی معصیتی [از آن‌ها آگاه می‌شوی].

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۳، ص۶۷۲
بحرالعرفان، ج۶، ص۴۰
۵
(مائده/ ۱۳)

علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- وَ قَوْلُهُ: فَبِمَا نَقْضِهِمْ مِیثاقَهُمْ لَعَنَّاهُمْ یَعْنِی نَقْضَ عَهْدِ أَمِیرِالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) وَ جَعَلْنَا قُلُوبَهُمْ قاسِیَةً یُحَرِّفُونَ الْکَلِمَ عَنْ مَواضِعِهِ. قَالَ: مَنْ نَحَّی أَمِیرَ‌الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) عَنْ مَوْضِعِهِ، وَ الدَّلِیلُ عَلَی ذَلِکَ أَنَّ الْکَلِمَهًَْ أَمِیرُ‌الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) وَ قَوْلُهُ: وَ لَا تَزالُ تَطَّلِعُ عَلَی خَائِنَةٍ مِنْهُمْ إِلاَّ قَلِیلاً مِنْهُمْ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَ اصْفَحْ قَالَ: مَنْسُوخَهًٌْ بِقَوْلِهِ: فَاقْتُلُوا الْمُشْرِکِینَ حَیْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ.

علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- فَبِمَا نَقْضِهِم مِّیثَاقَهُمْ لَعنَّاهُمْ به‌معنای نقض پیمان با امیرالمؤمنین (علیه السلام) است. وَجَعلْنَا قُلُوبَهُمْ قَاسِیَةً یُحَرِّفُونَ الْکَلِمَ عن مَّوَاضِعهِ منظور، کسانی هستند که امیرالمؤمنین (علیه السلام) را از جایگاهش دور نمودند و این دلالت به خاطر آن است که منظور از الْکَلِمَ امیرالمؤمنین (علیه السلام) است. و فرمود: کلام خداوند: وَ لا تَزالُ تَطَّلِعُ عَلی خائِنَةٍ مِنْهُمْ إِلَّا قَلِیلًا مِنْهُمْ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَ اصْفَحْ به‌وسیله‌ی این کلام خداوند فَاقْتُلُوا الْمُشْرِکِینَ حَیْثُ وَجَدْتُمُوهُم نسخ شده است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۳، ص۶۷۲
القمی، ج۱، ص۱۶۳/ البرهان
۶
(مائده/ ۱۳)

علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- عَلِیُّ‌بْنُ‌إِبْرَاهِیمَ (رحمة الله علیه) قَالَ: مَنْسُوخَهًٌْ بِقَوْلِهِ: فَاقْتُلُوا الْمُشْرِکِینَ حَیْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ.

علی‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- این آیه با آیه: اقْتُلُواْ الْمُشْرِکِینَ حَیْثُ وَجَدتُّمُوهُمْ منسوخ شده است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۳، ص۶۷۲
البرهان
بیشتر