آیه ۱۱۰ - سوره توبه

آیه لا يَزالُ بُنْيانُهُمُ الَّذي بَنَوْا ريبَةً في قُلُوبِهِمْ إِلاَّ أَنْ تَقَطَّعَ قُلُوبُهُمْ وَ اللهُ‌ عَليمٌ حَكيمٌ [110]

بنايى را كه آن‌ها ساختند، همواره به‌صورت وسيله‌ی شك و ترديد، در دل‌هايشان باقى مى‌ماند؛ مگر اينكه دل‌هايشان پاره‌پاره شود [و بميرند وگرنه، هرگز از دل آن‌ها بيرون نمى‌رود] و خداوند دانا و حكيم است.

۱
(توبه/ ۱۱۰)

الباقر (علیه السلام)- قَوْلُهُ إِلَّا أَنْ تَقَطَّعَ قُلُوبُهُمْ إِلَّا فِی مَوْضِعِ حَتَّی فَبَعَثَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) مَالِکَ‌بْنَ دُخْشُمٍ الْخُزَاعِیَّ وَ عَامِرَ‌بْنَ‌عَدِیٍّ أَخَا بَنِی عَمْرِوبْنِ‌عَوْفٍ عَلَی أَنْ یَهْدِمُوهُ وَ یُحْرِقُوهُ فَجَاءَ مَالِکٌ فَقَالَ لِعَامِرٍ انْتَظِرْنِی حَتَّی أُخْرِجَ نَاراً مِنْ مَنْزِلِی فَدَخَلَ وَ جَاءَ بِنَارٍ وَ أَشْعَلَ فِی سَعَفِ النَّخْلِ ثُمَّ أَشْعَلَهُ فِی الْمَسْجِدِ فَتَفَرَّقُواوَ قَعَدَ زَیْدُ‌بْنُ‌حَارِثَهًَْ حَتَّی احْتَرَقَتِ الْبَنِیَّهًُْ ثُمَّ أَمَرَ بِهَدْمِ حَائِطِهِ.

امام باقر (علیه السلام)- إِلاَّ أَنْ تَقَطَّعَ قُلُوبُهُمْ وَ اللهُ عَلیمٌ حَکیمٌ؛ إِلاَّ در اینجا به معنی حتّی است. رسول خدا (صلی الله علیه و آله) مالک‌بن‌دخشم خزاعی و عامربن‌عدی از بنی‌عمروبن‌عوف را فرستاد تا آن را خراب کنند و به آتش بکشند. مالک آمد و به عامر گفت: «منتظرم باش تا آتشی را از خانه‌ام بیاورم»، سپس وارد خانه‌اش شد و برگ درخت خرمایی آورد و سپس آن را در مسجد به آتش کشید. پس پراکنده شدند. زیدبن‌حارثه در آنجا ماند تا اینکه ساختمان مسجد آتش گرفت. سپس دستور داد دیوارش را خراب کنند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۶، ص۳۴۴
بحار الأنوار، ج۲۱، ص۲۵۵/ القمی، ج۱، ص۳۰۵/ نور الثقلین/ البرهان
۲
(توبه/ ۱۱۰)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- وَ أَمَّا مَا جَاءَ فِی أَصْلِ التَّنْزِیلِ حَرْفٌ مَکَانَ حَرْفٍ فَهُوَ قَوْلُهُ عَزَّوَجَل ... لایَزالُ بُنْیانُهُمُ الَّذِی بَنَوْا رِیبَةً فِی قُلُوبِهِمْ إِلَّا أَنْ تَقَطَّعَ قُلُوبُهُمْ وَ إِنَّمَا مَعْنَاهُ إِلَی أَنْ تَقَطَّعَ قُلُوبُهُمْ.

امام علی (علیه السلام)- امّا آیاتی که در ظاهر آن‌ها کلمه‌ای به‌جای کلمه‌ای دیگر به کار رفته است مانند این آیه است: لا یَزالُ بُنْیانُهُمُ الَّذِی بَنَوْا رِیبَةً فِی قُلُوبِهِمْ إِلَّا أَنْ تَقَطَّعَ قُلُوبُهُمْ که معنای آن اِلی أَنْ تَقَطَّعَ قُلُوبُهُمْ است و امثال آن در قرآن فراوان است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۶، ص۳۴۶
بحار الأنوار، ج۹۰، ص۳۱
۳
(توبه/ ۱۱۰)

الصّادق (علیه السلام)- رُوِیَ عَنِ الْبَرْقِیّ عَنْ أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) إلَی أن تَقَطَّعَ.

امام صادق (علیه السلام)- إِلَّا أَنْ تَقَطَّعَ؛ تا اینکه از هم گسیخت.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۶، ص۳۴۶
نور الثقلین/ البرهان
بیشتر