آیه فَإِذَا انْسَلَخَ الْأَشْهُرُ الْحُرُمُ فَاقْتُلُوا الْمُشْرِكينَ حَيْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ وَ خُذُوهُمْ وَ احْصُرُوهُمْ وَ اقْعُدُوا لَهُمْ كُلَّ مَرْصَدٍ فَإِنْ تابُوا وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ فَخَلُّوا سَبيلَهُمْ إِنَّ اللهَ غَفُورٌ رَحيمٌ [5]
و هنگامى‌كه ماه‌هاى حرام پايان گرفت، مشركان را هرجا يافتيد به قتل برسانيد و آن‌ها را اسير سازيد و محاصره كنيد و در هر كمين‌گاه، بر سر راه آن‌ها بنشينيد. ولى اگر توبه كنند، و نماز را برپا دارند، و زكات را بپردازند، آن‌ها را رها سازيد زيرا خداوند آمرزنده و مهربان است.
الباقر (علیه السلام)- عَنْ زُرَارَهًَْ عَنْ أَبِی‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) فِی قَوْلِ اللَّهِ فَإِذَا انْسَلَخَ الْأَشْهُرُ الْحُرُمُ فَاقْتُلُوا الْمُشْرِکِینَ حَیْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ قَالَ هِیَ یَوْمُ النَّحْرِ إِلَی عَشْرٍ مَضَیْنَ مِنْ شَهْرِ رَبِیعٍ الْآخِرِ.
امام باقر (علیه السلام)- فَإذَا انْسَلْخَ الأشْهُرُ الحُرُمُ فَاقتُلُوا الْمشْرِکینَ حَیْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ، این ماه‌ها عبارتند از؛ روز نحر تا پایان ده روز از ماه ربیع‌الثّانی.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- أَعْلَامُ الْوَرَی: قَالَ عَلِیٌّ (علیه السلام) وَ مَنْ کَانَ لَهُ عَهْدٌ فَإِلَی مُدَّتِهِ وَ مَنْ لَمْ یَکُنْ لَهُ عَهْدٌ فَلَهُ أَرْبَعَهًُْ أَشْهُرٍ فَإِنْ أَخَذْنَاهُ بَعْدَ أَرْبَعَهًِْ أَشْهُرٍ قَتَلْنَاهُ وَ ذَلِکَ قَوْلُهُ تَعَالَی فَإِذَا انْسَلَخَ الْأَشْهُرُ الْحُرُمُ إِلَی قَوْلِهِ کُلَّ مَرْصَدٍ.
امام علی (علیه السلام)- هرکه [با پیامبر (صلی الله علیه و آله)] عهد و پیمانی دارد، تا پایان زمان آن [عهد] و هرکه عهد و پیمانی ندارد، تا چهار ماه مهلت است که اگر بعد از چهار ماه کسی را گرفتار سازیم، او را به قتل می‌رسانیم و دلیل و حجّت این سخن نیز همان کلام پروردگار است که فرمود: فَإِذَا انْسَلَخَ الْأَشْهُرُ الحُرُمُ ... کُلَّ مَرْصَدٍ».
علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- وَ قُولُوا لِلنَّاسِ حُسْناً نَزَلَتْ فِی الْیَهُودِ ثُمَّ نُسِخَتْ بِقَوْلِهِ فَاقْتُلُوا الْمُشْرِکِینَ حَیْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- وَ قُولُوا لِلنَّاسِ حُسْناً درباره‌ی یهودیان نازل شد سپس به‌وسیله‌ی آیه: فَاقْتُلُوا الْمشْرِکِینَ حَیْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ نسخ گردید.
علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- قَوْلُهُ وَ أَعْرِضْ عَنِ الْمُشْرِکِینَ مَنْسُوخَهًٌْ بِقَوْلِهِ فَاقْتُلُوا الْمُشْرِکِینَ حَیْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- وَ أَعْرِضْ عَنِ الْمشْرِکِینَ؛ (انعام/۱۰۶) این آیه به [واسطه‌ی] آیه: فَاقْتُلُوا المُشْرِکِینَ حَیْثُ وَجَدْتُمُوهُم منسوخ است.
علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- وَ قَوْلُهُ وَ لَا یَجْرِمَنَّکُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ أَنْ صَدُّوکُمْ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ أَنْ تَعْتَدُوا أَیْ لَا یَحْمِلَنَّکُمْ عَدَاوَهًُْ قُرَیْشٍ أَنْ صَدُّوکَ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ فِی غَزْوَهًِْ حُدَیْبِیَهًَْ أَنْ تَعْتَدُوا عَلَیْهِمْ وَ تَظْلِمُوهُمْ. ثُمَّ نُسِخَتْ هَذِهِ الْآیَهًُْ بِقَوْلِهِ فَاقْتُلُوا الْمُشْرِکِینَ حَیْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- وَ لا یَجْرِمَنَّکُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ أَنْ صَدُّوکُمْ عَنِ الْمسجدالحرام أَنْ تَعْتَدُوا؛ (مائده/۲) یعنی دشمنی قریش در غزوه حدیبیّه که شما را از مسجد الحرام بازداشتند، شما را بر آن ندارد که دست درازی کرده و به ایشان ستم نمایید ... و آنگاه این آیه به‌وسیله‌ی این سخن الهی نسخ شد: فَاقْتُلُوا المُشْرِکِینَ حَیْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ.
علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- وَ قَوْلُهُ وَ لا تَزالُ تَطَّلِعُ عَلی خائِنَةٍ مِنْهُمْ إِلَّا قَلِیلًا مِنْهُمْ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَ اصْفَحْ قَالَ مَنْسُوخَهًٌْ بِقَوْلِهِ فَاقْتُلُوا الْمُشْرِکِینَ حَیْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- آیه: وَ لا تَزالُ تَطَّلِعُ عَلی خائِنَةٍ مِنْهُمْ إِلَّا قَلِیلًا مِنْهُمْ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَ اصْفَحْ؛ (مائده/۱۳). به‌وسیله‌ی آیه: فَاقْتُلُوا الْمشْرِکِینَ حَیْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ منسوخ شده است.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- قَوْلُهُ سُبْحَانَهُ فَاعْفُوا وَ اصْفَحُوا حَتَّی یَأْتِیَ اللهُ بِأَمْرِهِ قَالَ ابْنُ‌عَبَّاسٍ (رحمة الله علیه) إنَّهَا مَنْسُوخَهًٌْ بِقَوْلِهِ فَاقْتُلُوا الْمُشْرِکِینَ حَیْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- فَاعْفُوا وَ اصْفَحُوا حَتَّی یَأْتِیَ اللهُ بِأَمْرِهِ؛ (بقره/۱۰۹) این آیه به‌وسیله‌ی آیه‌ی: فَاقْتُلُوا الْمشْرِکِینَ حَیْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ منسوخ شده است.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- قَالَ أَمِیرُالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) فِی ذِکْرِ النَّاسِخِ وَ الْمَنْسُوخ ... فَلَمَّا قَوِیَ الْإِسْلَامُ وَ کَثُرَ الْمُسْلِمُونَ أَنْزَلَ اللَّهُ تَعَالَی فَلا تَهِنُوا وَ تَدْعُوا إِلَی السَّلْمِ وَ أَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ وَ اللهُ مَعَکُمْ وَ لَنْ یَتِرَکُمْ أَعْمالَکُمْ فَنَسَخَتْ هَذِهِ الْآیَهًُْ الْآیَهًَْ الَّتِی أُذِنَ لَهُمْ فِیهَا أَنْ یَجْنَحُوا ثُمَّ أَنْزَلَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ فِی آخِرِ السُّورَهًِْ فَاقْتُلُوا الْمُشْرِکِینَ حَیْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ وَ خُذُوهُمْ وَ احْصُرُوهُمْ ... وَ مِنْ ذَلِکَ أَنَّ اللَّهَ تَعَالَی فَرَضَ الْقِتَالَ عَلَی الْأُمَّهًِْ فَجَعَلَ عَلَی الرَّجُلِ الْوَاحِدِ أَنْ یُقَاتِلَ عَشَرَهًًْ مِنَ الْمُشْرِکِین.
امام علی (علیه السلام)- در آنجا که ناسخ و منسوخ را ذکر می‌کرد؛ فرمود: «هنگامی‌که اسلام قدرت گرفت و بر شمار مسلمانان افزوده شد خداوند متعال این آیه را نازل فرمود: پس هرگز سست نشوید و [دشمنان را] به صلح [ذلّت‌بار] دعوت نکنید درحالی‌که شما برترید، و خداوند با شماست و چیزی از [ثواب] اعمالتان را کم نمی‌کند!. (محمّد/۳۵). این آیه، آیه ای را که به آنان اجازه صلح با مشرکان را داده بود نسخ کرد. و سپس خداوند در آخر سوره نازل کرد: فَاقْتُلُوا الْمشْرِکِینَ حَیْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ وَ خُذُوهُمْ وَ احْصُروهُمْ وَ اقْعُدُوا لَهُمْ کُلَّ مَرْصَدٍ، و از جمله آیات منسوخ این است که خداوند متعال، جهاد را بر امّت فرض کرد و یک مرد می بایست با ده نفر از مشرکان بجنگد.
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ حَفْصِ‌بْنِ‌غِیَاثٍ قَالَ قَالَ أبُوعَبْدُاللهِ (علیه السلام) یَا حَفْصُ إِنَّ مَنْ صَبَرَ صَبَرَ قَلِیلًا وَ إِنَّ مَنْ جَزِعَ جَزِعَ قَلِیلا ... وَ تَمَّتْ کلَِمَتُ رَبِّکَ الْحُسْنیَ عَلیَ بَنی إِسْرَ ئیلَ بِمَا صَبرَُواْ وَ دَمَّرْنَا مَا کاَنَ یَصْنَعُ فِرْعَوْنُ وَ قَوْمُهُ وَ مَا کَانُواْ یَعْرِشُون فَقَالَ (صلی الله علیه و آله) إِنَّهُ بُشْرَی وَ انْتِقَامٌ فَأَبَاحَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ لَهُ قِتَالَ الْمُشْرِکِینَ فَأَنْزَلَ اللَّهُ فَاقْتُلُوا الْمُشْرِکِینَ حَیْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ وَ خُذُوهُمْ وَ احْصُرُوهُمْ وَ اقْعُدُوا لَهُمْ کُلَّ مَرْصَدٍ ... وَ اقْتُلُوهُمْ حَیْثُ ثَقِفْتُمُوهُمْ فَقَتَلَهُمُ اللَّهُ عَلَی یَدَیْ رَسُولِ اللَّهِ وَ أَحِبَّائِهِ وَ جَعَلَ لَهُ ثَوَابَ صَبْرِهِ مَعَ مَا ادَّخَرَ لَهُ فِی الْآخِرَهًِْ فَمَنْ صَبَرَ وَ احْتَسَبَ لَمْ یَخْرُجْ مِنَ الدُّنْیَا حَتَّی یُقِرَّ اللَّهُ لَهُ عَیْنَهُ فِی أَعْدَائِهِ مَعَ مَا یَدَّخِرُ لَهُ فِی الْآخِرَهًِْ.
امام صادق (علیه السلام)- حفص‌بن‌غیاث گوید: امام صادق (علیه السلام) فرمود: «ای حفص! همانا هرکس صبر کند، قطعاً کم صبر کرده است و هرکه بی‌تابی کند، او نیز مدّت کوتاهی بی‌تابی کرده است (بالأخره این عمر و این مدت کوتاه سپری می‌شود). ... وعده‌ی نیک پروردگارت بر بنی اسرائیل، به خاطر صبر و استقامتی که به خرج دادند، تحقّق یافت و آنچه فرعون و فرعونیان [از کاخ‌های مجلّل] می‌ساختند، و آنچه از باغ‌های داربست‌دار فراهم ساخته بودند، در هم کوبیدیم! (اعراف/۱۳۷) پس از نزول این آیه حضرت (صلی الله علیه و آله) فرمود: «این گفتار خداوند بشارت و مژده و اجازه انتقام از کفار است. پس از این، خداوند متعال جنگ با مشرکین و سرکوبی آنان را مباح و مجاز نمود و آیات قتال نازل شد؛ و آن‌ها را [بت‌پرستانی که از هیچ‌گونه جنایتی ابا ندارند] هرکجا یافتید، به قتل برسانید!. (بقره/۱۹۱)». و خداوند به دست پیامبر و یارانش کفار و مشرکان را کشت و سرکوب فرمود. و خداوند علاوه بر پاداش اخروی، در همین جهان هم پاداش صبر پیغمبر را عنایت فرمود. بنابراین نتیجه چنین می‌شود که هر کس برای خدا و در راه خدا صبر و تحمل و استقامت نماید، چشم از این جهان نخواهد بست تا اینکه خداوند چشم او را با ذلت و سرکوب شدن دشمنانش روشن نماید، بعلاوه آن پاداش‌هایی که در آخرت برای او هست».
الباقر (علیه السلام)- بَعَثَ اللَّهُ مُحَمَّداً (صلی الله علیه و آله) بِخَمْسَهًِْ أَسْیَافٍ ثَلَاثَهًٌْ مِنْهَا شَاهِرَهًٌْ فَلَا تُغْمَدُ حَتَّی تَضَعَ الْحَرْبُ أَوْزَارَهَا وَ لَنْ‌تَضَعَ الْحَرْبُ أَوْزَارَهَا حَتَّی تَطْلُعَ الشَّمْسُ مِنْ مَغْرِبِهَا فَإِذَا طَلَعَتِ الشَّمْسُ مِنْ مَغْرِبِهَا آمَنَ النَّاسُ کُلُّهُمْ فِی ذَلِکَ الْیَوْمِ فَیَوْمَئِذٍ لایَنْفَعُ نَفْساً إِیمانُها لَمْ تَکُنْ آمَنَتْ مِنْ قَبْلُ أَوْ کَسَبَتْ فِی إِیمانِها خَیْراً وَ سَیْفٌ مِنْهَا مَکْفُوفٌ وَ سَیْفٌ مِنْهَا مَغْمُودٌ سَلُّهُ إِلَی غَیْرِنَا وَ حُکْمُهُ إِلَیْنَا وَ أَمَّا السُّیُوفُ الثَّلَاثَهًُْ الشَّاهِرَهًُْ فَسَیْفٌ عَلَی مُشْرِکِی الْعَرَبِ قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ فَاقْتُلُوا الْمُشْرِکِینَ حَیْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ وَ خُذُوهُمْ وَ احْصُرُوهُمْ وَ اقْعُدُوا لَهُمْ کُلَّ مَرْصَدٍ فَإِنْ تابُوا یَعْنِی آمَنُوا وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّکاةَ فَإِخْوانُکُمْ فِی الدِّینِ فَهَؤُلَاءِ لَا یُقْبَلُ مِنْهُمْ إِلَّا الْقَتْلُ أَوِ الدُّخُولُ فِی الْإِسْلَامِ وَ أَمْوَالُهُمْ وَ ذَرَارِیُّهُمْ سَبْیٌ عَلَی مَا سَنَّ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فَإِنَّهُ سَبَی وَ عَفَا وَ قَبِلَ الْفِدَاء.
امام باقر (علیه السلام)- خداوند متعال، حضرت محمّد (صلی الله علیه و آله) را همراه پنج شمشیر برانگیخت: سه شمشیر از آن‌ها آخته هستند و تا زمانی‌که جنگ تمام نشود و سلاح ها بر زمین گذاشته نشود غلاف نمی‌شوند، و جنگ تا زمانی‌که خورشید از مشرق غروب نکند [تا زمان برپایی قیامت] به پایان نمی رسد، و در آن روز که خورشید از مغرب طلوع کرد، همه‌ی مردم ایمان می آورند ایمان‌آوردن افرادی که قبلًا ایمان نیاورده‌اند، یا در ایمانشان عمل نیکی انجام نداده‌اند، سودی به حالشان نخواهد داشت!. (انعام/۱۵۸) و یکی از آن شمشیرها پیچیده شده در پوشش و شمشیر دیگر در غلاف است و آختگی آن برای دیگران و حُکمش برای ماست؛ امّا یکی از آن سه شمشیر آخته، علیه مشرکان عرب از غلاف برکشیده شده است، خداوند عزّوجلّ فرموده است: فَاقْتُلُوا الْمشْرِکِینَ حَیْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ وَ خُذُوهُمْ وَ احْصُرُوهُمْ وَ اقْعُدُوا لَهُمْ کُلَّ مَرْصَدٍ فَإِنْ تابُوا یعنی: اگر ایمان آوردند وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّکاةَ چیزی غیر از کشته‌شدن یا واردشدن در اسلام از اینان پذیرفته نیست و اموال و فرزندان ایشان، با استناد به رفتار پیامبر (صلی الله علیه و آله) در به اسارت گرفتن دشمنان، به اسارت [و غنیمت] گرفته می شوند، پیامبر (صلی الله علیه و آله) عدّه ای از دشمنان را به اسارت می گرفت، عدّه ای را عفو و از برخی دیگر فدیه می گرفت».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- فَقَالَ (علیه السلام) ... فَلَمَّا قَوِیَ الْإِسْلَامُ وَ کَثُرَ الْمُسْلِمُونَ أَنْزَلَ اللَّهُ تَعَالَی فَلا تَهِنُوا وَ تَدْعُوا إِلَی السَّلْمِ وَ أَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ وَ اللهُ مَعَکُمْ وَ لَنْ یَتِرَکُمْ أَعْمالَکُمْ فَنَسَخَتْ هَذِهِ الْآیَهًُْ الَّتِی أَذِنَ لَهُمْ فِیهَا أَنْ یَجْنَحُوا ثُمَّ أَنْزَلَ سُبْحَانَهُ فِی آخِرِ السُّورَهًِْ فَاقْتُلُوا الْمُشْرِکِینَ حَیْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ وَ خُذُوهُمْ وَ احْصُرُوهُمْ ... وَ مِنْ ذَلِکَ أَنَّ اللَّهَ تَعَالَی فَرَضَ الْقِتَالَ عَلَی الْأُمَّهًِْ فَجَعَلَ عَلَی الرَّجُلِ الْوَاحِدِ.
امام علی (علیه السلام)- [آن حضرت (علیه السلام)] فرمود: ... وقتی اسلام قوّت یافت و مسلمانان زیاد شدند، خداوند این آیه را نازل فرمود: پس هرگز سست نشوید و [دشمنان را] به صلح [ذلّت‌بار] دعوت نکنید درحالی‌که شما برترید، و خداوند با شماست و چیزی از [ثواب] اعمالتان را کم نمی‌کند!. (محمّد/۳۵)». این آیه، آیهای را که در آن اذن برای گردش به صلح آمده بود را نسخ کرد، ازاین‌رو در آخر سوره این آیه را نازل کرد: فَاقْتُلُوا الْمشْرِکِینَ حَیْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ وَ خُذُوهُمْ وَ احْصُرُوهُمْ ... و از جمله آیات منسوخ این است که خداوند متعال، جهاد را بر امّت فرض کرد و یک مرد می بایست با ده نفر از مشرکان بجنگد.
الصّادق (علیه السلام)- کَانَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) إِذَا أَرَادَ أَنْ یَبْعَثَ سَرِیَّهًًْ دَعَاهُمْ فَأَجْلَسَهُمْ بَیْنَ یَدَیْهِ ثُمَّ یَقُولُ سِیرُوا بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ وَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَ عَلَی مِلَّهًِْ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) لَا تَغُلُّوا وَ لَا تُمَثِّلُوا وَ لَا تَغْدِرُوا وَ لَا تَقْتُلُوا شَیْخاً فَانِیاً وَ لَا صَبِیّاً وَ لَا امْرَأَهًًْ وَ لَا تَقْطَعُوا شَجَراً إِلَّا أَنْ تُضْطَرُّوا إِلَیْهَا وَ أَیُّمَا رَجُلٍ مِنْ أَدْنَی الْمُسْلِمِینَ وَ أَفْضَلِهِمْ نَظَرَ إِلَی رَجُلٍ مِنَ الْمُشْرِکِینَ فَهُوَ جَارٌ حَتَّی یَسْمَعَ کَلامَ اللهِ فَإِنْ تَبِعَکُمْ فَأَخُوکُمْ فِی دِینِکُمْ وَ إِنْ أَبَی فَأَبْلِغُوهُ مَأْمَنَهُ ثُمَّ اسْتَعِینُوا بِاللَّهِ عَلَیْه.
امام صادق (علیه السلام)- هنگامی‌که رسول خدا (صلی الله علیه و آله) یک گردان جنگی را به مأموریت دشمن می‌فرستاد، آنان را فرا می خواند و در مقابل خود قرار می داد. سپس می‌فرمود: «به‌نام خدا و با یاری خدا حرکت کنید و در راه خدا و بر روش رسول خدا (صلی الله علیه و آله) پیکار کنید، مراقب باشید که پیمان خود را نشکنید، در غنایم جنگی خیانت نکنید، گوش و بینی کسی را نبرید، درختان دشمن را قطع نکنید، مگر آنکه ناچار شوید. پیران و کودکان و زنان را مکشید. هر مسلمانی، چه بی‌نام و نشان باشد و یا با نام و نشان باشد، اگر به یک تن از افراد دشمن نظر حمایت بدوزد، چه آن دشمن در این لشکر باشد و یا پیشاپیش صفوف، خون آن دشمن در حمایت این مرد مسلمان محترم خواهد بود، تا آن هنگام که سخن خدا را بشنود. اگر بعد از شنیدن کلام خدا، از دین شما پیروی کرد، برادر دینی شما خواهد بود. و اگر امتناع کرد، از خدا یاری بجویید و او را به محلّ امن او بازگردانید».
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- فَأُنْزِلَ فَإِذَا انْسَلَخَ الْأَشْهُرُ الْحُرُمُ قَالَ هَذَا الَّذِی ذَکَرْنَا مُنْذُ یَوْمٍ قَرَأَ عَلِیُّ‌بْنُ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام) عَلَیْهِمُ الصَّحِیفَهًَْ یَقُولُ فَإِذَا مَضَتِ الْأَرْبَعَهًُْ الْأَشْهُرِ قَاتَلُوا الَّذِینَ انْقَضَی عَهْدُهُمْ فِی الْحِلِّ وَ الْحَرَمِ حَیْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ ... .
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- فَإِذَا انْسَلَخَ الْأَشْهُرُ الحُرُمُ؛ این همان آیه ای است که از روزی که علی (علیه السلام) آن را برایشان خواند، به یاد داریم و منظورش آن است که چون مهلت چهارماهه گذشت، با کسانی که مهلتشان تمام شده بجنگید چه در ماه‌های حرام باشد و چه دیگر ماه‌ها. حَیْثُ وَجَدتُّمُوهُمْ ...