آیه إِلاَّ الَّذينَ عاهَدْتُمْ مِنَ الْمُشْرِكينَ ثُمَّ لَمْ يَنْقُصُوكُمْ شَيْئاً وَ لَمْ يُظاهِرُوا عَلَيْكُمْ أَحَداً فَأَتِمُّوا إِلَيْهِمْ عَهْدَهُمْ إِلى مُدَّتِهِمْ إِنَّ اللهَ يُحِبُّ الْمُتَّقينَ [4]
مگر كسانى از مشركان كه با آنها پيمان بستيد، و چيزى از آن را در حقّ شما فروگذار نكردند، و هيچ‌كس را بر ضدّ شما تقويت ننمودند، پيمان آنها را در حقِ آنان تا پايان مدّتشان محترم بشمريد، زيرا خداوند پرهيزگاران را دوست دارد.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- فَقَالَ إِلَّا الَّذِینَ عاهَدْتُمْ مِنَ الْمُشْرِکِینَ هَؤُلَاءِ بَنُوضَمْرَهًَْ وَ بَنُومُدْلِجٍ حَیَّانَ مِنْ بَنِی‌کِنَانَهًَْ کَانُوا حُلَفَاءَ النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) فِی غَزْوَهًِْ بَنِی‌الْعَشِیرَهًِْ مِنْ بَطْنِ یَنْبُعَ ثُمَّ لَمْ یَنْقُصُوکُمْ شَیْئاً یَقُولُ لَمْ یَنْقُضُوا عَهْدَهُمْ بِغَدْرٍ وَ لَمْ یُظاهِرُوا عَلَیْکُمْ أَحَداً قَالَ لَمْ یُظَاهِرُوا عَدُوَّکُمْ عَلَیْکُمْ فَأَتِمُّوا إِلَیْهِمْ عَهْدَهُمْ إِلی مُدَّتِهِمْ یَقُولُ أَجَلَهُمُ الَّذِی شَرَطْتُمْ لَهُمْ إِنَّ اللهَ یُحِبُّ الْمُتَّقِینَ قَالَ الَّذِینَ یَتَّقُونَ اللَّهَ فِیمَا حَرَّمَ عَلَیْهِمْ وَ یُوفُونَ بِالْعَهْدِ قَالَ فَلَمْ یُعَاهِدِ النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) بَعْدَ هَؤُلَاءِ الْآیَاتِ أَحَدا.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- خدای متعال فرموده است: إِلَّا الَّذِینَ عاهَدْتُمْ مِنَ المُشْرِکِینَ و این مشرکان قبایل بنی ضمره و بنی مدلج هستند که دو تیره از کنانه به شمار می روند که در غزوه بنی العشیره از تیره ینبُع هم‌پیمان رسول خدا (صلی الله علیه و آله) بودند. و مقصود از: چیزی از آن را در حقّ شما فروگذار نکردند آن است که با عذر پیمان‌شکنی نکرده اند. و هیچ‌کس را بر ضدّ شما تقویت ننمودند، پس شما هم پیمان آنها را در حقِ آنان تا پایان مدّتشان محترم بشمرید می‌گوید: «مهلتی است که با آن ها قرار گذاشته اند». إِنَّ اللهَ یُحِبُّ المُتَّقِینَ یعنی؛ کسانی که از خدا بابت آنچه را که برایشان حرام کرده، می ترسند، و به عهد خود وفا می کنند. امام صادق (علیه السلام) فرمود: «پس از نزول این آیات، رسول خدا (صلی الله علیه و آله) دیگر پیمان عدم تعرّضی با کسی نبست».
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- ثُمَّ اسْتَثْنَی اللَّهُ مِنْهُمْ فَقَالَ إِلَّا الَّذِینَ عاهَدْتُمْ مِنَ الْمُشْرِکِینَ فَقَالَ الْعَهْدُ مَنْ کَانَ بَیْنَهُ وَ بَیْنَ النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) وَلْثٌ مِنْ عُقُودٍ عَلَی الْمُوَادَعَهًِْ مِنْ خُزَاعَهًَْ وَ غَیْرِهِمْ.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- سپس خداوند در آیات برائت جمعی از آنان را مستثنی فرمود، گوید: إِلَّا الَّذِینَ عاهَدْتُمْ مِنَ الْمشْرِکِینَ؛ یعنی به‌استثنای کسانی که با پیامبر (صلی الله علیه و آله) پیمان عدم تعرّض داشتند مانند قبیله‌ی خزاعه و دیگران.