آیه وَ ما كانَ الْمُؤْمِنُونَ لِيَنْفِرُوا كَافَّةً فَلَوْ لا نَفَرَ مِنْ كُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طائِفَةٌ لِيَتَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ وَ لِيُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذا رَجَعُوا إِلَيْهِمْ لَعَلَّهُمْ يَحْذَرُونَ [122]
و شايسته نيست مؤمنان همگى [به‌سوى ميدان جهاد] كوچ كنند. چرا از هر گروهى از آنان، طايفه‌اى كوچ نمى‌كند [تا طايفه‌اى در مدينه بماند]، كه در دين [و معارف و احكام اسلام] آگاهى يابند و به‌هنگام بازگشت به‌سوى قوم خود، آن‌ها را بيم دهند؟! شايد [از مخالفت فرمان پروردگار] بترسند و خوددارى كنند!
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ وَ ما کانَ الْمُؤْمِنُونَ لِیَنْفِرُوا کَافَّةً وَ إِنْ دَهِمَ أَمْرٌ یُحْتَاجُ فِیهِ إِلَی جَمَاعَتِهِمْ نَفَرُوا کُلُّهُمْ.
امام علی (علیه السلام)- خداوند عزّوجلّ فرمود: وَ ما کانَ الْمؤْمِنُونَ لِیَنْفِرُوا کَافَّةً و اگر واقعه ای روی دهد که مرتفع‌نمودن آن نیاز به خروج تمام مؤمنان داشته باشد، همه باید خارج شوند.
الباقر (علیه السلام)- کَانَ هَذَا حِینَ کَثُرَ النَّاسُ فَأَمَرَهُمُ اللَّهُ أَنْ تَنْفِرَ مِنْهُمْ طَائِفَهًٌْ وَ تُقِیمَ طَائِفَهًٌْ لِلتَّفَقُّهِ وَ أَنْ یَکُونَ الْغَزْوُ نَوْباً.
امام باقر (علیه السلام)- هنگامی‌که مردم [مسلمان] زیاد شدند، خدای سبحان به آنان دستور داد که گروهی از آنان بسیج شوند و گروهی را برای تفقّه تعیین کنند و جهاد به نوبت باشد.
الصّادق (علیه السلام)- تَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ فَإِنَّهُ مَنْ لَمْ یَتَفَقَّهْ مِنْکُمْ فِی الدِّینِ فَهُوَ أَعْرَابِیٌّ إِنَّ اللَّهَ یَقُولُ فِی کِتَابِهِ لِیَتَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ وَ لِیُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذا رَجَعُوا إِلَیْهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ.
امام صادق (علیه السلام)- ابوحمزه گوید: از امام صادق (علیه السلام) شنیدم که می‌فرمود: دین خدا را بفهمید، زیرا کسی که از شما در دین تفقه نکند اعرابی است و خداوند در قرآن فرموده است: لِیَتَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ وَ لِیُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذا رَجَعُوا إِلَیْهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ.
الصّادق (علیه السلام)- عَلَیْکُمْ بِالتَّفَقُّهِ فِی دِینِ اللَّهِ وَ لَا تَکُونُوا أَعْرَاباً فَإِنَّهُ مَنْ لَمْ یَتَفَقَّهْ فِی دِینِ اللَّهِ لَمْ یَنْظُرِ اللَّهُ إِلَیْهِ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ وَ لَمْ یُزَکِّ لَهُ عَمَلًا.
امام صادق (علیه السلام)- بر شما باد که در دین خدا دانشمند شوید و صحراگرد نباشید زیرا آن که در دین خدا دانشمند نشود خدا روز قیامت به او توجّه نمی‌کند و کردارش را پاکیزه نمی‌شمارد.
الصّادق (علیه السلام)- لَوَدِدْتُ أَنَ أَصْحَابِی ضُرِبَتْ رُؤُوسُهُمْ بِالسِّیَاطِ حَتّی یَتَفَقَّهُوا.
امام صادق (علیه السلام)- دوست داشتم با تازیانه بر سر یاران من می‌زدند تا دانش فرا گیرند.
الرّضا (علیه السلام)- انَّ مِنْ عَلَامَاتِ الْفِقْهِ الْحِلْم وَ الصَّمْت.
امام رضا (علیه السلام)- از نشانه‌های فهمیدن دین خویشتن‌داری و خاموشی است.
الصّادق (علیه السلام)- لَا یَکُونُ الرَّجُلُ فَقِیهاً حَتَّی لَا یُبَالِیَ أَیَ ثَوْبَیْهِ ابْتَذَلَ وَ بِمَا سَدَّ فَوْرَهًَْ الْجُوعِ.
امام صادق (علیه السلام)- مرد بصیر در دیانت نیست تا اینکه هوی و هوس را ترک کرده باشد و باک نداشته باشد که چه لباسی پوشیده و با چه‌چیز شکم خود را سیر کرده باشد.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- ثَلَاثٌ بِهِنَّ یَکْمُلُ الْمُسْلِمُ التَّفَقُّهُ فِی الدِّینِ وَ التَّقْدِیرُ فِی الْمَعِیشَهًِْ وَ الصَّبْرُ عَلَی النَّوَائِبِ.
امام علی (علیه السلام)- مسلمانی با سه چیز کامل می‌گردد؛ فهمیدن احکام دین، حسن تدبیر در امور زندگی و صبر در مصیبت‌ها.
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ یَعْقُوبَ‌بْنِ‌شُعَیْبٍ، عَنْ أبِی‌عَبْدِ اللهِ (علیه السلام) قَالَ: قُلْتُ لَهُ: إِذَا هَلَکَ الْإِمَامُ فَبَلَغَ قَوْماً لَیْسُوا بِحَضْرَتِهِ قَالَ یَخْرُجُونَ فِی الطَّلَبِ فَإِنَّهُمْ لَا یَزَالُونَ فِی عُذْرٍ مَا دَامُوا فِی الطَّلَبِ قُلْتُ یَخْرُجُونَ کُلُّهُمْ أَوْ یَکْفِیهِمْ أَنْ یَخْرُجَ بَعْضُهُمْ قَالَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ فَلَوْ لا نَفَرَ مِنْ کُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طائِفَةٌ لِیَتَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ وَ لِیُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذا رَجَعُوا إِلَیْهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ قَالَ هَؤُلَاءِ الْمُقِیمُونَ فِی السَّعَهًِْ حَتَّی یَرْجِعَ إِلَیْهِمْ أَصْحَابُهُمْ.
امام صادق (علیه السلام)- یعقوب‌بن‌شعیب گوید: به ایشان گفتم: «اگر امام درگذرد و خبر مرگ او به قومی برسد که در شهر او زندگی نمی‌کنند، حکم چیست»؟ فرمود: «باید به جستجو بپردازند و مادامی که درحالت جستجو هستند، معذورند». عرض‌کردم: «همه‌شان باید جستجو کنند، یا کافیست برخی از آنان جستجو کنند»؟ فرمود: «همانا خدای عزّوجلّ می‌فرماید: فَلَوْلاَ نَفَرَ مِن کُلِّ فِرْقَةٍ مِّنْهُمْ طَآئِفَةٌ لِّیَتَفَقَّهُواْ فِی الدِّینِ وَ لِیُنذِرُواْ قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُواْ إِلَیْهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ آنان معذورند تا اصحابشان [که برای جستجو رفته بودند] برگردند.
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ عَبْدِالأعْلَی قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) إِنْ بَلَغَنَا وَفَاهًُْ الْإِمَامِ کَیْفَ نَصْنَعُ قَالَ عَلَیْکُمْ النَّفِیرُ قُلْتُ النَّفِیرُ جَمِیعاً قَالَ إِنَّ اللَّهَ یَقُولُ فَلَوْ لا نَفَرَ مِنْ کُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طائِفَةٌ لِیَتَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ ... قُلْتُ نَفَرْنَا فَمَاتَ بَعْضُهُمْ فِی الطَّرِیقِ قَالَ فَقَالَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُولَََّّّّّ وَ مَنْ یَخْرُجْ مِنْ بَیْتِهِ مُهاجِراً إِلَی الله ...
امام صادق (علیه السلام)- عبدالأعلی گوید: به امام (علیه السلام) عرض کردم: «اگر خبر درگذشت امام (علیه السلام) به ما برسد، چه باید بکنیم»؟ فرمود: «کوچ بر شما واجب است». عرض کردم: «همه»؟ فرمود: «همانا خداوند می‌فرماید: فَلَوْلاَ نَفَرَ مِن کُلِّ فِرْقَةٍ مِّنْهُمْ طَآئِفَةٌ لِّیَتَفَقَّهُواْ فِی الدِّینِ وَ لِیُنذِرُواْ قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُواْ إِلَیْهِمْ».
علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- یَعْنِی إِذَا بَلَغَهُمْ وَفَاهًُْ الْإِمَامِ یَجِبُ أَنْ یَخْرُجَ مِنْ کُلِّ بِلَادٍ فِرْقَهًٌْ مِنَ النَّاسِ وَ لَا یَخْرُجُوا کُلُّهُمْ کَافَّهًًْ وَ لَمْ یَفْرِضِ اللَّهُ أَنْ یَخْرُجَ النَّاسُ کُلُّهُمْ فَیَعْرِفُوا خَبَرَ الْإِمَامِ وَ لَکِنْ یَخْرُجُ طَائِفَهًٌْ وَ یُؤَدُّوا ذَلِکَ إِلَی قَوْمِهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ کَیْ یعرفون {یَعْرِفُوا} الْیَقِینَ.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- یعنی وقتی فهمیدند امام از دنیا رفته، واجب است از هر شهری دسته‌ای از مردم خارج شوند، نه اینکه همه مردم خارج شوند. خداوند بیرون‌شدن همه مردم را به جستجوی امام، واجب نکرده است. گروهی به جستجو می روند و برای سایر اهل شهر خبر می‌آورند، لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ، یعنی برای آن‌ها به امامت امام یقین پیدا شود.
الصّادق (علیه السلام)- عَن یَعقُوبِ‌بنِ‌شُعَیب قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) إِذَا حَدَثَ عَلَی الْإِمَامِ حَدَثٌ کَیْفَ یَصْنَعُ النَّاسُ قَالَ أَیْنَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ فَلَوْ لا نَفَرَ مِنْ کُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طائِفَةٌ لِیَتَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ وَ لِیُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذا رَجَعُوا إِلَیْهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ قَالَ هُمْ فِی عُذْرٍ مَا دَامُوا فِی الطَّلَبِ وَ هَؤُلَاءِ الَّذِینَ یَنْتَظِرُونَهُمْ فِی عُذْرٍ حَتَّی یَرْجِعَ إِلَیْهِمْ أَصْحَابُهُم.
امام صادق (علیه السلام)- یعقوب‌بن‌شعیب گوید: به امام صادق (علیه السلام) عرض کردم: «اگر اتّفاقی برای امام (علیه السلام) بیفتد، مردم چه باید بکنند»؟ فرمود: «این کلام خدای عزّوجلّ: فَلَوْلاَ نَفَرَ مِن کُلِّ فِرْقَةٍ مِّنْهُمْ طَآئِفَةٌ لِّیَتَفَقَّهُواْ فِی الدِّینِ وَلِیُنذِرُواْ قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُواْ إِلَیْهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ، کجاست [درباره‌ی چیست]؟ آنان مادامی‌که در جستجو هستند معذورند و نیز آنان که با وجود عذر، منتظر هستند تا اینکه اصحابشان نزد آنان برگردند».
الصّادق (علیه السلام)- عَبْدِ الْمُؤْمِنِ الْأَنْصَارِیِّ قَالَ قُلْتُ لِأَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) إِنَّ قَوْماً رَوَوْا أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) قَالَ إِنَّ اخْتِلَافَ أُمَّتِی رَحْمَهًٌْ فَقَالَ صَدَقُوا قُلْتُ إِنْ کَانَ اخْتِلَافُهُمْ رَحْمَهًًْ فَاجْتِمَاعُهُمْ عَذَابٌ قَالَ لَیْسَ حَیْثُ ذَهَبْتَ وَ ذَهَبُوا إِنَّمَا أَرَادَ قَوْلَ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ فَلَوْ لا نَفَرَ مِنْ کُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طائِفَةٌ لِیَتَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ وَ لِیُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذا رَجَعُوا إِلَیْهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ فَأَمَرَهُمْ أَنْ یَنْفِرُوا إِلَی رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) وَ یَخْتَلِفُوا إِلَیْهِ فَیَتَعَلَّمُوا ثُمَ یَرْجِعُوا إِلَی قَوْمِهِمْ فَیُعَلِّمُوهُمْ إِنَّمَا أَرَادَ اخْتِلَافَهُمْ مِنَ الْبُلْدَانِ لَا اخْتِلَافاً فِی دِینِ اللَّهِ إِنَّمَا الدِّینُ وَاحِد.
امام صادق (علیه السلام)- عبدالمؤمن انصاری گوید: به امام صادق (علیه السلام) عرض کردم: «گروهی روایت می‌کنند که رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: اختلاف امّتم مایه‌ی رحمت است»؟! فرمود: «راست گفته‌اند». عرض کردم: «اگر اختلافشان رحمت است، آیا اتّحادشان مایه‌ی عذاب است»؟ فرمود: «چنین نیست که تو می‌گویی و آنان گفتند. بلکه خدای عزّوجلّ فرمود: فَلَوْلاَ نَفَرَ مِن کُلِّ فِرْقَةٍ مِّنْهُمْ طَآئِفَةٌ لِّیَتَفَقَّهُواْ فِی الدِّینِ وَلِیُنذِرُواْ قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُواْ إِلَیْهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ، خداوند دستور داد که به‌سوی رسول خدا (صلی الله علیه و آله) بشتابند و نزد او بیایند تا یاد گیرند و سپس نزد قومشان برگردند و به آنان بیاموزند و منظور او، آمدن آنان از شهرهای [مختلف] است نه اختلاف در دین، چرا که همانا دین یکی است، آری دین یکی است».
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ یَعْقُوبَ بْنِ شُعَیْبٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: قُلْت مَا تَقُولُ فِی قَوْمٍ هَلَکَ إِمَامُهُمْ کَیْفَ یَصْنَعُونَ قَالَ فَقَالَ لِی أَ مَا تَقْرَأُ کِتَابَ اللَّهِ فَلَوْ لا نَفَرَ مِنْ کُلِّ فِرْقَةٍ إِلَی قَوْلِهِ یَحْذَرُونَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ فَمَا حَالُ الْمُنْتَظِرِینَ حَتَّی یَرْجِعَ الْمُتَفَقِّهُونَ قَالَ ... فَآتَاهُمُ اللَّهُ أَجْرَهُمْ مَرَّتَیْنِ.
امام صادق (علیه السلام)- یعقوب‌بن‌شعیب گوید: به امام صادق (علیه السلام) عرض کردم: «درباره‌ی قومی که امامشان درگذشته است چه می‌گویی و تکلیفشان چیست»؟ به من فرمود: «آیا کتاب خدا را نمی‌خوانی که می‌فرماید: فَلَوْلاَ نَفَرَ مِن کُلِّ فِرْقَةٍ مِّنْهُمْ ... یَحْذَرُونَ»؟ عرض کردم: «فدایت شوم! پس حکم آنان که تا برگشتن متفقّهان در انتظار می‌نشینند چیست»؟ به من فرمود: «... و خدا پاداششان را دو برابر به آنان داد».
الرّضا (علیه السلام)- فَإِنْ قَالَ فَلِمَ أُمِرَ بِالْحَجِّ قِیلَ لِعِلَّهًِْ الْوِفَادَهًِْ إِلَی اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ ... وَ قَضَاءِ حَوَائِجِ أَهْلِ الْأَطْرَافِ فِی الْمَوَاضِعِ الْمُمْکِنِ لَهُمُ الِاجْتِمَاعُ فِیهَا مَعَ مَا فِیهِ مِنَ التَّفَقُّهِ وَ نَقْلِ أَخْبَارِ الْأَئِمَّهًِْ (إِلَی کُلِّ صُقْعٍ وَ نَاحِیَهًٍْ کَمَا قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ فَلَوْ لا نَفَرَ مِنْ کُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طائِفَةٌ لِیَتَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ وَ لِیُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذا رَجَعُوا إِلَیْهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ.
امام رضا (علیه السلام)- اگر [سؤال‌کننده‌ای] بپرسد: «چرا امر به حجّ خانه‌ی کعبه فرموده است»؟ گفته خواهد شد: «به‌خاطر ورود به ساحت عبودیّت و رفتن به‌سوی خداوند عزّوجلّ اهل بلاد مختلف در اجتماعاتی که برایشان پیش می‌آید حوایج یکدیگر را می‌فهمند و در رفع آن یکدیگر را یاری می‌کنند، علاوه بر این‌ها در آن آموزش احکام دین است و اخبار پیشوایان دین را از ناحیه‌ای به ناحیه‌ی دیگر انتقال می‌دهند و ترویج دین می‌کنند و چنانکه خداوند متعال فرموده است: فَلَوْ لا نَفَرَ مِنْ کُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طائِفَةٌ لِیَتَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ وَ لِیُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذا رَجَعُوا إِلَیْهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ».
الصّادق (علیه السلام)- عَن مُحَمَّدِ‌بنِ‌مُسلِمٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) أَصْلَحَکَ اللَّهُ بَلَغَنَا شَکْوَاکَ فَأَشْفَقْنَا فَلَوْ أَعْلَمْتَنَا أَوْ عَلِمْنَا مَنْ بَعْدَکَ فَقَالَ إِنَّ عَلِیّاً (علیه السلام) کَانَ عَالِماً وَ الْعِلْمُ یُتَوَارَثُ وَ لَا یَهْلِکُ عَالِمٌ إِلَّا بَقِیَ مِنْ بَعْدِهِ مَنْ یَعْلَمُ مِثْلَ عِلْمِهِ أَوْ مَا شَاءَ اللَّهُ قُلْتُ أَ‌فَیَسَعُ النَّاسَ إِذَا مَاتَ الْعَالِمُ أَنْ لَا یَعْرِفُوا الَّذِی بَعْدَهُ فَقَالَ أَمَّا أَهْلُ هَذِهِ الْبَلْدَهًِْ فَلَا یَعْنِی الْمَدِینَهًَْ وَ أَمَّا غَیْرُهَا مِنَ الْبُلْدَانِ فَبِقَدْرِ مَسِیرِهِمْ إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ فَلَوْ لا نَفَرَ مِنْ کُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طائِفَةٌ لِیَتَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ وَ لِیُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذا رَجَعُوا إِلَیْهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ.
امام صادق (علیه السلام)- محمّدبن‌مسلم گوید: به امام صادق (علیه السلام) عرض کردم: «خدا خیرتان دهد، شکایت شما به ما رسید و ناراحت شدیم، بهتر است که به اطّلاع ما برسانی یا او [عالم] را برای ما تعیین کنی»؟ فرمود: «همانا علی (علیه السلام) عالم بود و علم به ارث می‌رسد. هیچ عالمی نمی‌میرد، مگر اینکه پس از او کسی باقی بماند که علم او را دارد یا هرچه که خدا می‌خواهد». عرض کردم: «آیا مردم حق دارند که هرگاه عالمی مُرد، عالم پس از او را نشناسند»؟ فرمود: «امّا اهل این شهر [مدینه] خیر و امّا شهرهای دیگر، پس [عذرشان] به‌اندازه‌ی فاصله‌ی ایشان با اینجاست. همانا خدا می‌فرماید: وَ مَا کَان المُؤْمِنُونَ لِیَنفِرُواْ کَآفَّةً فَلَوْلاَ نَفَرَ مِن کُلِّ فِرْقَةٍ مِّنْهُمْ طَآئِفَةٌ لِّیَتَفَقَّهُواْ فِی الدِّینِ وَ لِیُنذِرُواْ قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُواْ إِلَیْهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ».
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ عَبْدِ الْأَعْلَی قَالَ سَأَلْتُ أَبَاعَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) عَنْ قَوْلِ الْعَامَّهًِْ إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) قَال مَنْ مَاتَ وَ لَیْسَ لَهُ إِمَامٌ مَاتَ مِیتَهًًْ جَاهِلِیَّهًًْ فَقَالَ الْحَقُّ وَ اللَّهِ قُلْتُ فَإِنَّ إِمَاماً هَلَکَ وَ رَجُلٌ بِخُرَاسَانَ لَا یَعْلَمُ مَنْ وَصِیُّهُ لَمْ یَسَعْهُ ذَلِکَ قَالَ لَا یَسَعُهُ إِنَّ الْإِمَامَ إِذَا هَلَکَ وَقَعَتْ حُجَّهًُْ وَصِیِّهِ عَلَی مَنْ هُوَ مَعَهُ فِی الْبَلَدِ وَ حَقُّ النَّفْرِ عَلَی مَنْ لَیْسَ بِحَضْرَتِهِ إِذَا بَلَغَهُمْ إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ فَلَوْ لا نَفَرَ مِنْ کُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طائِفَةٌ لِیَتَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ وَ لِیُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذا رَجَعُوا إِلَیْهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ قُلْتُ فَنَفَرَ قَوْمٌ فَهَلَکَ بَعْضُهُمْ قَبْلَ أَنْ یَصِلَ فَیَعْلَمَ قَالَ إِنَّ اللَّهَ جَلَّ‌وَ‌عَزَّ یَقُولُ وَ مَنْ یَخْرُجْ مِنْ بَیْتِهِ مُهاجِراً إِلَی اللهِ وَ رَسُولِهِ ثُمَّ یُدْرِکْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَی اللهِ ... إِذَا قَدِمَ الرَّجُلُ الْبَلَدَ قَالَ مَنْ وَصِیُّ فُلَان قِیلَ فُلَانٌ قُلْتُ فَإِنْ أَشْرَکَ فِی الْوَصِیَّهًِْ قَالَ تَسْأَلُونَهُ فَإِنَّهُ سَیُبَیِّنُ لَکُمْ.
امام صادق (علیه السلام)- عبدالأعلی گوید: از امام صادق (علیه السلام) درباره‌ی این گفته‌ی مردم که می‌گویند: رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: «اگر کسی بمیرد و امام زمان خویش را نشناسد، به مرگ جاهلی مرده است»، پرسیدم»؟ فرمود: «به خدا قسم! این سخن، حق است». عرض کردم: «اگر امام بمیرد و مردی در خراسان باشد و وصیّ او را نشناسد، آیا معذور است»؟ فرمود: «خیر. هرگاه امام درگذرد، حجّت وصیّ او بر کسی که در شهر او باشد واقع می‌شود و حقّ نَفر، بر کسانی است که در شهر او نیستند؛ چرا از هر گروهی از آنان، طایفه‌ای کوچ نمی‌کند [تا طایفه‌ای در مدینه بماند]، که در دین [و معارف و احکام اسلام] آگاهی یابند و به‌هنگام بازگشت به‌سوی قوم خود، آن‌ها را بیم دهند؟! شاید [از مخالفت فرمان پروردگار] بترسند و خودداری کنند! البتّه هرگاه خبر مرگ امام (علیه السلام) به آنان برسد. همانا خدای عزّوجلّ می‌فرماید: هرکس به‌عنوان مهاجرت به‌سوی خدا و پیامبر او، از خانه‌ی خود بیرون رود، سپس مرگش فرا رسد، پاداش او بر خداست. (نساء/۱۰۰). ... پس اگر مردی به شهر وارد شود و سئوال کند: «وصی فلانی کیست»؟ باید به او گفته شود: «فلانی»». عرض کردم: «اگر در وصیّت شریک قائل شد چه»؟ فرمود: «از او بپرسید و برای شما توضیح خواهد داد».
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ مُحَمَّدِ‌بْنِ‌عِیسَی عَمَّنْ رَوَاهُ عَنْ أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ قَالَ لَهُ رَجُلٌ جُعِلْتُ فِدَاکَ رَجُلٌ عَرَفَ هَذَا الْأَمْرَ لَزِمَ بَیْتَهُ وَ لَمْ یَتَعَرَّفْ إِلَی أَحَدٍ مِنْ إِخْوَانِهِ قَالَ فَقَالَ کَیْفَ یَتَفَقَّهُ هَذَا فِی دِینِهِ.
امام صادق (علیه السلام)- محمّدبن‌عیسی از کسی‌که برای او روایت کرده نقل می‌کند: مردی به آن حضرت (علیه السلام) عرض کرد: «فدایت شوم! کسی هست که به این مذهب معرفت و عقیده دارد ولی در خانه‌ی خود نشسته و با احدی از برادران مذهبی خود آشنایی ندارد». فرمود: «این آدم چطور دین خود را می‌فهمد»؟
الرّضا (علیه السلام)- عَن أَحمَدبنِ‌مُحَمَّدٍ عَنِ الرِّضَا (علیه السلام) أَنَّهُ کَتَبَ إِلَیهِ عَافَانَا اللَّهُ وَ إِیَّاکَ إِنَّمَا شِیعَتُنَا مَنْ تَابَعَنَا وَ لَمْ یُخَالِفْنَا قَالَ اللَّهُ فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّکْرِ إِنْ کُنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ وَ قَالَ فَلَوْ لا نَفَرَ مِنْ کُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طائِفَةٌ لِیَتَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ وَ لِیُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ فَقَدْ فُرِضَتْ عَلَیْکُمُ الْمَسْأَلَهًُْ وَ الرَّدُّ إِلَیْنَا وَ لَمْ یُفْرَضْ عَلَیْنَا الْجَوَابُ.
امام رضا (علیه السلام)- احمدبن‌محمّد از امام رضا (علیه السلام) نقل می‌کند که به او این‌گونه نوشته است: «خداوند متعال ما و تو را عافیت دهد! همانا شیعه‌ی ما کسانی هستند که از ما پیروی کردند و با ما مخالفت نکردند. هرگاه بترسیم، آنان نیز می‌ترسند و هرگاه در امنیّت به سر ببریم، آنان نیز در امنیّت به سر می‌برند، خداوند متعال فرمود: اگر نمی‌دانید، از آگاهان بپرسید. (انبیاء/۷) و فرمود: فَلَوْلاَ نَفَرَ مِن کُلِّ فِرْقَةٍ مِّنْهُمْ طَآئِفَةٌ لِیَتَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ وَ لِیُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ پس سؤال بر شما واجب شده است و ما در پاسخ دادن مختاریم، و پاسخ بر ما واجب نشده است.
علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ کَیْ یَعْرِفُوا الْیَقِینِ.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ، یَحْذَرُونَ؛ یعنی تا یقین را بشناسند.