آیه قُلْ لا أَجِدُ في ما أُوحِيَ إِلَيَّ مُحَرَّماً عَلى طاعِمٍ يَطْعَمُهُ إِلاَّ أَنْ يَكُونَ مَيْتَةً أَوْ دَماً مَسْفُوحاً أَوْ لَحْمَ خِنزيرٍ فَإِنَّهُ رِجْسٌ أَوْ فِسْقاً أُهِلَّ لِغَيْرِ اللهِ بِهِ فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ باغٍ وَ لا عادٍ فَإِنَّ رَبَّكَ غَفُورٌ رَحيمٌ [145]
بگو: «در آنچه بر من وحى شده، هيچ طعامى را براى خورندگان، حرام نمى‌يابم؛ بجز اينكه مردار باشد، يا خونى كه [از بدن حيوان] بيرون ريخته، يا گوشت خوك كه اين‌ها همه پليدند يا حيوانى كه به گناه، [هنگام ذبح] نام غير خدا (نام بت‌‌ها) بر آن برده شده است». امّا كسى كه ناچار [از خوردن اين محرمات] شود، در‌صورتى كه ستمكار و متجاوز نباشد، [گناهى بر او نيست]؛ زيرا پروردگارت، آمرزنده و مهربان است.
الباقر (علیه السلام)- عَنْ زُرَارَهًَْ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَاجَعْفَرٍ (علیه السلام) عَنِ الْجِرِّیثِ فَقَالَ وَ مَا الْجِرِّیثُ فَنَعَتُّهُ لَهُ فَقَالَ لا أَجِدُ فِی ما أُوحِیَ إِلَیَّ مُحَرَّماً عَلی طاعِمٍ یَطْعَمُهُ إِلَی آخِرِ الْآیَهًِْ ثُمَّ قَالَ (علیه السلام) لَمْ یُحَرِّمِ اللَّهُ شَیْئاً مِنَ الْحَیَوَانِ فِی الْقُرْآنِ إِلَّا الْخِنْزِیرَ بِعَیْنِهِ وَ یُکْرَهُ کُلُّ شَیْءٍ مِنَ الْبَحْرِ لَیْسَ لَهُ قِشْرٌ مِثْلُ الْوَرَقِ وَ لَیْسَ بِحَرَامٍ إِنَّمَا هُوَ مَکْرُوهٌ.
امام باقر (علیه السلام)- زراره گوید: از امام باقر (علیه السلام) درباره‌ی حکم خوردن مار ماهی پرسیدم. فرمود: «مار ماهی چیست»؟ پس آن را برای ایشان توصیف کردم. فرمود: «قُلْ لا أَجِدُ فی ما أُوحِیَ إِلَیَّ مُحَرَّماً عَلی طاعِمٍ یَطْعَمُهُ إِلاَّ أَنْ یَکُونَ مَیْتَةً أَوْ دَماً مَسْفُوحاً أَوْ لحْمَ خِنزیرٍ فَإِنَّهُ رِجْسٌ أَوْ فِسْقاً أُهِلَّ لِغَیْرِ اللهِ بِهِ فَمَنِ اضْطُرَّ غَیْرَ باغٍ وَ لا عادٍ فَإِنَّ رَبَّکَ غَفُورٌ رَحیمٌ». سپس فرمود: «خدا در قرآن چیزی از حیوانات را حرام نکرده است مگر خوک. و خوردن هر چیز دریایی که پوستی مانند کاغذ ندارد (پولک)، مکروه است و حرام نیست».
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ مُحَمَّدِ‌بْنِ‌مُسْلِمٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَاعَبدِاللهِ (علیه السلام) عَنِ الْجِرِّیِّ وَ الْمَارْمَاهِیَ وَ الزِّمِّیرِ وَ مَا لَهُ قِشْرٌ مِنَ السَّمَکِ حَرَامٌ هُوَ فَقَالَ لِی یَا مُحَمَّدُ اقْرَأْ هَذِهِ الْآیَهًَْ الَّتِی فِی الْأَنْعَامِ قُلْ لا أَجِدُ فِی ما أُوحِیَ إِلَیَّ مُحَرَّماً عَلی طاعِمٍ یَطْعَمُهُ قَالَ فَقَرَأْتُهَا حَتَّی فَرَغْتُ مِنْهَا فَقَالَ إِنَّمَا الْحَرَامُ مَا حَرَّمَ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ فِی کِتَابِهِ وَ لَکِنَّهُمْ قَدْ کَانُوا یَعَافُونَ أَشْیَاءَ فَنَحْنُ نَعَافُهَا.
امام صادق (علیه السلام)- محمّدبن‌مسلم گوید: از امام صادق (علیه السلام) درباره‌ی ماهی اسپیله و مار ماهی و ماهی کولومه و آنچه بی‌پوست است، سؤال کردم که آیا خوردن آن‌ها حرام یا حلال است؟ فرمود: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! این آیه را در سوره‌ی انعام بخوان: قُل لاَّ أَجِدُ فِی مَا أُوْحِیَ إِلَیَّ مُحَرَّمًا عَلَی طَاعِمٍ یَطْعَمُهُ إِلاَّ أَن یَکُونَ مَیْتَةً أَوْ دَمًا مَّسْفُوحًا أَوْ لحْمَ خِنزِیرٍ»؛ آن را تا آخر خواندم. فرمود: «حرام همان است که خدا در کتابش حرام کرده است؛ امّا آنان (مردم و مخالفین) از چیزهایی روی‌گردان می‌شوند و ما نیز از آن‌ها روی‌گردان می‌شویم».
الباقر (علیه السلام)- أَنَّهُ سُئِلَ عَنْ سِبَاعِ الطَّیْرِ وَ الْوَحْشِ حَتَّی ذُکِرَ لَهُ الْقَنَافِذُ وَ الْوَطْوَاطُ وَ الْحَمِیرُ وَ الْبِغَالُ وَ الْخَیْلُ فَقَالَ لَیْسَ الْحَرَامُ إِلَّا مَا حَرَّمَ اللَّهُ فِی کِتَابِهِ وَ قَدْ نَهَی رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) یَوْمَ خَیْبَرَ عَنْ أَکْلِ لُحُومِ الْحَمِیرِ وَ إِنَّمَا نَهَاهُمْ مِنْ أَجْلِ ظُهُورِهِمْ أَنْ یُفْنُوهُ وَ لَیْسَتِ الْحُمُرُ بِحَرَامٍ ثُمَّ قَالَ اقْرَأْ هَذِهِ الْآیَهًَْ قُلْ لا أَجِدُ فِی ما أُوحِیَ إِلَیَّ مُحَرَّماً عَلی طاعِمٍ یَطْعَمُهُ إِلَّا أَنْ یَکُونَ مَیْتَةً أَوْ دَماً مَسْفُوحاً أَوْ لَحْمَ خِنزِیرٍ فَإِنَّهُ رِجْسٌ أَوْ فِسْقاً أُهِلَّ لِغَیْرِ اللهِ بِهِ.
امام باقر (علیه السلام)- از وی در مورد پرندگان شکاری و حیوانات وحشی سؤال شد تا اینکه حیواناتی مانند خارپشت، خفاش، الاغ، قاطر، اسب ذکر شد. فرمود: «چیزی حرام نیست مگر آنچه را خدا در کتابش حرام کرده است و رسول خدا (صلی الله علیه و آله) در روز خیبر مسلمانان را از خوردن گوشت الاغ نهی کردند و علّت نهی این است که مبادا مرکب هایشان را از بین ببرند. در حقیقت، الاغ حرام نیست». آنگاه فرمود: «این آیه‌ها را بخوان: قُل لاَّ أَجِدُ فِی مَا أُوْحِیَ إِلَیَّ مُحَرَّمًا عَلَی طَاعِمٍ یَطْعَمُهُ إِلاَّ أَن یَکُونَ مَیْتَةً أَوْ دَمًا مَّسْفُوحًا أَوْ لحْمَ خِنزِیرٍ فَإِنَّهُ رِجْسٌ أَوْ فِسْقًا أُهِلَّ لِغَیْرِ اللهِ بِهِ».
الباقر (علیه السلام)- عَنْ مُحَمَّدِ‌بْنِ‌مُسْلِمٍ عَنْ أَبِی‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) قَالَ: نَهَی رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) عَنْ أَکْلِ لُحُومِ الْحَمِیرِ وَ إِنَّمَا نَهَی عَنْهَا مِنْ أَجْلِ ظُهُورِهَا مَخَافَهًَْ أَنْ یُفْنُوهَا وَ لَیْسَتِ الْحَمِیرُ بِحَرَامٍ ثُمَّ قَرَأَ هَذِهِ الْآیَهًَْ قُلْ لا أَجِدُ فِی ما أُوحِیَ إِلَیَّ مُحَرَّماً عَلی طاعِمٍ یَطْعَمُهُ إِلَی آخِرِ الْآیَهًِْ.
امام باقر (علیه السلام)- محمّدبن‌مسلم نقل می‌کند: امام باقر (علیه السلام) فرمود: «رسول خدا (صلی الله علیه و آله) نهی کرد از خوردن گوشت خران و همانا نهی از آن به خاطر پشت بارکش آن‌ها بود از بیم اینکه آن‌ها را نیست کنند و خر حرام نیست»، سپس این آیه را خواند: قُل لاَّ أَجِدُ فِی مَا أُوْحِیَ إِلَیَّ مُحَرَّمًا عَلَی طَاعِمٍ یَطْعَمُهُ إِلاَّ أَن یَکُونَ مَیْتَةً أَوْ دَمًا مَّسْفُوحًا أَوْ لحْمَ خِنزِیرٍ فَإِنَّهُ رِجْسٌ أَوْ فِسْقًا أُهِلَّ لِغَیْرِ اللهِ بِهِ.
علی‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- وَ قَدِ احْتَجَّ قَوْمٌ بِهَذِهِ الْآیَهًِْ قُلْ لَا أَجِدُ فِی ما أُوحِیَ إِلَیَ مُحَرَّماً عَلی طَاعِمٍ یَطْعَمُهُ إِلَّا أَنْ یَکُونَ مَیْتَةً أَوْ دَماً مَسْفُوحاً أَوْ لَحْمَ خِنزِیرٍ فَإِنَّهُ رِجْسٌ أَوْ فِسْقاً أُهِلَّ لِغَیْرِ اللهِ بِهِ فَتَأَوَّلُوا هَذِهِ الْآیَهًَْ أَنَّهُ لَیْسَ شَیْءٌ مُحَرَّماً إِلَّا هَذَا وَ أَحَلُّوا کُلَّ شَیْءٍ مِنَ الْبَهَائِمِ الْقِرَدَهًِْ وَ الْکِلَابِ وَ السِّبَاعِ وَ الذِّئَابِ وَ الْأُسْدِ وَ الْبِغَالِ وَ الْحَمِیرِ وَ الدَّوَابِّ وَ زَعَمُوا أَنَّ ذَلِکَ کُلَّهُ حَلَالٌ لِقَوْلِهِ اللَّهِ تَعَالِی قُلْ لَا أَجِدُ فِی ما أُوحِیَ إِلَیَ مُحَرَّماً عَلی طَاعِمٍ یَطْعَمُهُ وَ غَلِطُوا فِی هَذَا غَلَطاً بَیِّناً وَ إِنَّمَا هَذِهِ الْآیَهًُْ رَدٌّ عَلَی مَا أَحَلَّتْ الْعَرَبُ وَ حَرَّمَتْ، لِأَنَّ الْعَرَبَ کَانَتْ تُحَلِّلُ عَلَی نَفْسِهَا أَشْیَاءَ وَ تُحَرِّمُ أَشْیَاءَ فَحَکَی اللَّهُ تَعَالَی لِنَبِیِّهِ (صلی الله علیه و آله) مَا قَالُوا فَقَالَ وَ قالُوا مَا فِی بُطُونِ هَذِهِ الْأَنْعَامِ خالِصَةٌ لِذُکُورِنا وَ مُحَرَّمٌ عَلَی أَزْوَاجِنَا وَ إِنْ یَکُنْ مَیْتَةً فَهُمْ فِیهِ شُرَکاءُ فَکَانَ إِذَا سَقَطَ الْجَنِینُ حَیّاً أَکَلَهُ الرِّجَالُ وَ حُرِّمَ عَلَی النِّسَاءِ وَ إِذَا کَانَ مَیِّتاً أَکَلَهُ الرِّجَالُ وَ النِّسَاءُ وَ هُوَ قَوْلُهُ وَ قالُوا مَا فِی بُطُونِ هذِهِ الْأَنْعَامِ خالِصَةٌ لِذُکُورِنا وَ مُحَرَّمٌ عَلَی أَزْوَاجِنَا وَ إِنْ یَکُنْ مَیْتَةً فَهُمْ فِیهِ شُرَکاءُ.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- گروهی به این آیه: قُل لاَّ أَجِدُ فِی مَا أُوْحِیَ إِلَیَّ مُحَرَّمًا عَلَی طَاعِمٍ یَطْعَمُهُ إِلاَّ أَن یَکُونَ مَیْتَةً أَوْ دَمًا مَّسْفُوحًا أَوْ لحْمَ خِنزِیرٍ فَإِنَّهُ رِجْسٌ أَوْ فِسْقًا أُهِلَّ لِغَیْرِ اللهِ بِهِ استدلال کردند و این آیه را چنین تأویل کردند که چیزی جز این‌ها حرام نیست و همه‌ی حیوانات را حلال شناخته‌اند: میمون، سگ، حیوانات درنده، گرگ، شیر، قاطر، الاغ و چهار پایان و ادّعا کردند که همه‌ی آن‌ها حلال است به خاطر اینکه خدای عزّوجلّ فرموده است: قُل لاَّ أَجِدُ فِی مَا أُوْحِیَ إِلَیَّ مُحَرَّمًا عَلَی طَاعِمٍ یَطْعَمُهُ و در این مسأله مرتکب اشتباه آشکاری شدند. این آیه پاسخی است بر آنچه را عرب ها حلال و یا حرام کردند، زیرا که آنان بر خود برخی چیزها را حلال و برخی دیگر را حرام می‌کردند. خدای عزّوجلّ گفته آنان را حکایت کرد و فرمود: وَ قَالُواْ مَا فِی بُطُونِ هَذِهِ الأَنْعَامِ خَالِصَةٌ لِّذُکُورِنَا وَ مُحَرَّمٌ عَلَی أَزْوَاجِنَا وَ إِن یَکُن مَّیْتَةً فَهُمْ فِیهِ شُرَکَاء؛ پس هرگاه جنین [حیوان] زنده می‌افتاد، مردان می‌توانستند آن را بخورند درصورتی‌که بر زنان حرام بود، و اگر مرده بود، هم مرد و هم زن آن را می‌خوردند، و این همان کلام خداوند تبارک‌وتعالی: وَ قَالُواْ مَا فِی بُطُونِ هَذِهِ الأَنْعَامِ خَالِصَةٌ لِّذُکُورِنَا وَمُحَرَّمٌ عَلَی أَزْوَاجِنَا وَإِن یَکُن مَّیْتَةً فَهُمْ فِیهِ شُرَکَاء است.
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ إِبْرَاهِیمَ‌بْنِ‌زِیَادٍ الْکَرْخِیِّ قَالَ سَمِعْتُ أباعبدالله (علیه السلام) یَقُولُ لَوْ أَنَّ عَدُوَّ عَلِیٍّ جَاءَ إِلَی الْفُرَاتِ وَ هُوَ یُزَخُّ زَخِیخاً قَدْ أَشْرَفَ مَاؤُهُ عَلَی جَنْبَتَیْهِ فَتَنَاوَلَ مِنْهُ شَرْبَهًًْ وَ قَالَ بِسْمِ اللَّهِ وَ إِذَا شَرِبَهَا قَالَ الْحَمْدُ لِلَّهِ مَا کَانَ ذَلِکَ إِلَّا مَیْتَةً أَوْ دَماً مَسْفُوحاً أَوْ لَحْمَ خِنزِیرٍ.
امام صادق (علیه السلام)- ابراهیم‌بن‌زیاد کرخی گوید: از امام صادق (علیه السلام) شنیدم که می فرمود: «اگر دشمن علی (علیه السلام)، درحالی کنار نهر فرات بیاید که آب موج می زند و تمام اطراف رود را پر کرده و از آن یک کف بیاشامد و بگوید بسم اللهِ و پس از آشامیدن بگوید الحمد للهِ، این آشامیدن او چیزی نیست جز گوشت خوک که پلید است یا حیوانی که در کشتنش مرتکب نافرمانی شوند.