آیه ۱۵۱ - سوره انعام

آیه قُلْ تَعالَوْا أَتْلُ ما حَرَّمَ رَبُّكُمْ عَلَيْكُمْ أَلاَّ تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئاً وَ بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً وَ لا تَقْتُلُوا أَوْلادَكُمْ مِنْ إِمْلاقٍ نَحْنُ نَرْزُقُكُمْ وَ إِيَّاهُمْ وَ لا تَقْرَبُوا الْفَواحِشَ ما ظَهَرَ مِنْها وَ ما بَطَنَ وَ لا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتي حَرَّمَ اللهُ إِلاَّ بِالْحَقِّ ذلِكُمْ وَصَّاكُمْ بِهِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ [151]

بگو: «بياييد آنچه را پروردگارتان بر شما حرام كرده است برايتان بخوانم: اينكه چيزى را همتاى خدا قرار ندهيد؛ و به پدر و مادر نيكى كنيد؛ و فرزندانتان را از [ترس] فقر، نكشيد؛ ما شما و آن‌ها را روزى مى‌دهيم؛ و به كارهاى زشت نزديك نشويد، چه آشكار باشد چه پنهان؛ و انسانى را كه خداوند محترم شمرده، به قتل نرسانيد، مگر بحق [و از روى استحقاق]. اين چيزى است كه خداوند شما را به آن سفارش كرده، تا بينديشيد.

بگو: «بیایید آنچه را پروردگارتان بر شما حرام کرده است برایتان بخوانم

۱ -۱
(انعام/ ۱۵۱)

الباقر (علیه السلام)- عَنْ أَبِی بَصِیرٍ قَالَ: قَالَ کُنْتُ جَالِساً عِنْدَ أَبِی‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) وَ هُوَ مُتَّکٍ عَلَی فِرَاشِهِ إِذْ قَرَأَ الْآیَاتِ الْمُحْکَمَاتِ الَّتِی لَمْ یَنْسَخْهُنَّ شَیْءٌ مِنَ الْأَنْعَامِ قَالَ شَیَّعَهَا سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَکٍ (علیهم السلام) قُلْ تَعالَوْا أَتْلُ ما حَرَّمَ رَبُّکُمْ عَلَیْکُمْ أَلَّا تُشْرِکُوا بِهِ شَیْئاً.

امام باقر (علیه السلام)- ابوبصیر گوید: نزد امام باقر (علیه السلام) بودم؛ درحالی‌که تکیه داده بود. آیات محکم سوره‌ی انعام را که هیچ آیه‌ای آن‌ها را نسخ نکرده است، تلاوت می‌کرد. پس فرمود: هفتاد هزار فرشته این سوره را [هنگام نزول] همراهی کردند: قُلْ تَعَالَوْاْ أَتْلُ مَا حَرَّمَ رَبُّکُمْ عَلَیْکُمْ أَلاَّ تُشْرِکُواْ بِهِ شَیْئًا».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۴، ص۶۳۰
بحارالأنوار، ج۸۹، ص۲۷۵/ العیاشی، ج۱، ص۳۸۳/ نورالثقلین/ البرهان
۱ -۲
(انعام/ ۱۵۱)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- وَ أَمَّا مَا فِی الْقُرْآنِ تَأْوِیلُهُ فِی تَنْزِیلِهِ فَهُوَ کُلُّ آیَهًٍْ مُحْکَمَهًٍْ نَزَلَتْ فِی تَحْرِیمِ شَیْءٍ مِنَ الْأُمُورِ الْمُتَعَارَفَهًِْ الَّتِی کَانَتْ فِی أَیَّامِ الْعَرَبِ تَأْوِیلُهَا فِی تَنْزِیلِهَا فَلَیْسَ یَحْتَاجُ فِیهَا إِلَی تَفْسِیرٍ أَکْثَرَ مِنْ تَأْوِیلِهَا وَ ذَلِکَ مِثْلُ قَوْلِهِ تَعَالَی قُلْ تَعالَوْا أَتْلُ ما حَرَّمَ رَبُّکُمْ عَلَیْکُمْ أَلَّا تُشْرِکُوا بِهِ شَیْئاً إِلَی آخِرِ الْآیَهًِْ وَ مِثْلُ ذَلِکَ فِی الْقُرْآنِ کَثِیرٌ مِمَّا حَرَّمَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ لَا یَحْتَاجُ الْمُسْتَمِعُ لَهُ إِلَی مَسْأَلَهًٍْ عَنْه.

امام علی (علیه السلام)- آیات قرآن که تأویل و تنزیلشان یکی است هر آیه محکمی است که درباره‌ی حرام‌بودن چیز معروفی است که در زمان عرب بوده که تأویل و تنزیل آن یکی است و نیازی به تفسیر و شرح بیش از تأویل ندارد، مانند سخن خداوند در تحریم: قُلْ تَعالَوْا أَتْلُ ما حَرَّمَ رَبُّکُمْ عَلَیْکُمْ و مانند آن‌ها از آنچه خداوند، حرام کرده در قرآن بسیار است. و نیازی ندارد که شنونده از آن‌ها پرسش کند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۴، ص۶۳۰
وسایل الشیعهًْ، ج۲۵، ص۱۰/ بحارالأنوار، ج۶۲، ص۱۳۸

و به پدر و مادر نیکی کنید

۲ -۱
(انعام/ ۱۵۱)

علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- بِالْوالِدَیْنِ إِحْساناً قَالَ الْوَالِدَانِ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) وَ أَمِیرُالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام).

علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- وَ بِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا؛ منظور از وَالِدَیْنِ؛ رسول خدا (صلی الله علیه و آله) و امیرمؤمنان علی (علیه السلام) است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۴، ص۶۳۰
بحارالأنوار، ج۳۶، ص۸/ البرهان/ نورالثقلین/ القمی، ج۱، ص۲۱۹

و فرزندانتان را از [ترس] فقر، نکشید؛ ما شما و آن‌ها را روزی می‌دهیم

۳ -۱
(انعام/ ۱۵۱)

الصّادق (علیه السلام)- عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: الْحَاجُّ لَا یُمْلِقُ أَبَداً قَالَ قُلْتُ وَ مَا الْإِمْلَاقُ قَالَ الْإِفْلَاسُ ثُمَّ قَالَ وَ لا تَقْتُلُوا أَوْلادَکُمْ مِنْ إِمْلاقٍ نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَ إِیَّاکُمْ.

امام صادق (علیه السلام)- اسحاق‌بن‌عمّار نقل می‌کند: امام صادق (علیه السلام) فرمود: «حج گزار هرگز گرفتار املاق نمی‌گردد». عرض کردم: «منظور از املاق چیست»؟ امام فرمود: «تنگدستی». سپس فرمود: وَ لاتَقْتُلُوا أَوْلادَکُمْ مِنْ إِمْلاقٍ نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَ إِیَّاکُم.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۴، ص۶۳۰
بحارالأنوار، ج۹۶، ص۱۲/ وسایل الشیعهًْ، ج۱۱، ص۱۰۸/ العیاشی، ج۲، ص۲۸۹
۳ -۲
(انعام/ ۱۵۱)

الرسول (علیه السلام)- وَ قَولُهُ وَ لا تَقْتُلُوا أَوْلادَکُمْ مِنْ إِمْلاقٍ نَحْنُ نَرْزُقُکُمْ وَ إِیَّاهُمْ وَ لا تَقْرَبُوا الْفَواحِشَ ما ظَهَرَ مِنْها وَ ما بَطَنَ وَ لا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِی حَرَّمَ اللهُ إِلَّا بِالْحَقِّ ذلِکُمْ وَصَّاکُمْ بِهِ لَعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ فَإنَّهُ مُحکَمٌ.

پیامبر (صلی الله علیه و آله)- لا تَقْتُلُوا أَوْلادَکُمْ مِنْ إِمْلاقٍ نَحْنُ نَرْزُقُکُمْ وَ إِیَّاهُمْ وَ لا تَقْرَبُوا الْفَواحِشَ ما ظَهَرَ مِنْها وَ ما بَطَنَ وَ لا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِی حَرَّمَ اللهُ إِلَّا بِالحَقِّ ذلِکُمْ وَصَّاکُمْ بِهِ لَعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ؛ از جمله آیات محکم است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۴، ص۶۳۲
القمی، ج۱، ص۲۱۹/ البرهان
۳ -۳
(انعام/ ۱۵۱)

ابن عبّاس (رحمة الله علیه)- لَا تَقْتُلُوا أَوْلادَکُمْ مِنْ إِمْلَاقٍ أَیْ خَوْفاً مِنَ الْفَقْرِ.

ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- لَا تَقْتُلُوا أَوْلادَکُمْ مِنْ إِمْلَاقٍ؛ یعنی فرزندان را از ترس فقر نکشید.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۴، ص۶۳۲
بحرالعرفان، ج۶، ص۵۰۴

و به کارهای زشت نزدیک نشوید، چه آشکار باشد چه پنهان

۴ -۱
(انعام/ ۱۵۱)

السّجّاد (علیه السلام)- الْفَواحِشَ ما ظَهَرَ مِنْها وَ ما بَطَنَ مَا ظَهَرَ نِکَاحُ امْرَأَهًِْ الْأَبِ وَ مَا بَطَنَ الزِّنَی.

امام سجاد (علیه السلام)- الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَ مَا بَطَنَ، منظور از مَا ظَهَرَ؛ ازدواج با زن پدر، و منظور از مَا بَطَنَ زنا است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۴، ص۶۳۲
تهذیب الأحکام، ج۷، ص۴۷۲/ مستدرک الوسایل، ج۱۴، ص۳۳۰/ البرهان/ العیاشی، ج۱، ص۳۸۳
۴ -۲
(انعام/ ۱۵۱)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ فَضَّلَنَا أَهْلَ الْبَیْتِ وَ کَیْفَ لَا یَکُونُ کَذَلِکَ وَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ فِی کِتَابِهِ إِنَّما یُرِیدُ اللهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیراً فَقَدْ طَهَّرَنَا اللَّهُ مِنَ الْفَوَاحِشِ ما ظَهَرَ مِنْها وَ ما بَطَنَ فَنَحْنُ عَلَی مِنْهَاجِ الْحَقِّ.

امام علی (علیه السلام)- خداوند به ما اهل بیت فضیلت بخشیده است. چگونه چنین نباشد با اینکه در این آیه می‌فرماید: ای اهل بیت، خدا می‌خواهد پلیدی را از شما دور کند و شما را پاک دارد (احزاب/۳۳)، خداوند ما را از زشتی‌ها تطهیر نموده چه آشکارا و چه پنهان؛ ما برطریقه‌ی حق هستیم.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۴، ص۶۳۲
بحارالأنوار، ج۲۵، ص۲۱۳/ بحارالأنوار، ج۲۵، ص۲۱۳
۴ -۳
(انعام/ ۱۵۱)

الصّادق (علیه السلام)- فَأَفْضَلُ الدِّینِ مَعْرِفَهًُْ الرُّسُلِ وَ وَلَایَتُهُمْ وَ أُخْبِرُکَ أَنَّ اللَّهَ أَحَلَّ حَلَالًا وَ حَرَّمَ حَرَاماً إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ فَمَعْرِفَهًُْ الرُّسُلِ وَ وَلَایَتُهُمْ وَ طَاعَتُهُمْ هُوَ الْحَلَالُ فَالْمُحَلَّلُ مَا أَحَلُّوا وَ الْمُحَرَّمُ مَا حَرَّمُوا وَ هُمْ أَصْلُهُ وَ مِنْهُمُ الْفُرُوعُ الْحَلَالُ وَ ذَلِکَ سَعْیُهُمْ وَ مِنْ فُرُوعِهِمْ أَمْرُهُمْ شِیعَتَهُمْ وَ أَهْلَ وَلَایَتِهِمْ بِالْحَلَالِ مِنْ إِقَامِ الصَّلَاهًِْ وَ إِیتَاءِ الزَّکَاهًِْ وَ صَوْمِ شَهْرِ رَمَضَانَ وَ حِجِّ الْبَیْتِ وَ الْعُمْرَهًِْ وَ تَعْظِیمِ حُرُمَاتِ اللَّهِ وَ مَشَاعِرِهِ وَ تَعْظِیمِ الْبَیْتِ الْحَرَامِ وَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَ الشَّهْرِ الْحَرَامِ وَ الطَّهُورِ وَ الِاغْتِسَالِ مِنَ الْجَنَابَهًِْ وَ مَکَارِمِ الْأَخْلَاقِ وَ مَحَاسِنِهَا وَ جَمِیعِ الْبِرِّ ثُمَّ ذَکَرَ بَعْدَ ذَلِکَ فَقَالَ فِی کِتَابِهِ إِنَّ اللهَ یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ وَ إِیتاءِ ذِی الْقُرْبی وَ یَنْهی عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَرِ وَ الْبَغْیِ یَعِظُکُمْ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ فَعَدُوُّهُمْ هُمُ الْحَرَامُ الْمُحَرَّمُ وَ أَوْلِیَاؤُهُمُ الدَّاخِلُونَ فِی أَمْرِهِمْ إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ فَهُمُ الْفَوَاحِشُ ما ظَهَرَ مِنْها وَ ما بَطَنَ وَ الْخَمْرُ وَ الْمَیْسِرُ وَ الزِّنَا وَ الرِّبَا وَ الدَّمُ وَ الْمَیْتَهًُْ وَ لَحْمُ الْخِنْزِیرِ فَهُمُ الْحَرَامُ الْمُحَرَّمُ وَ أَصْلُ کُلِّ حَرَامٍ وَ هُمُ الشَّرُّ وَ أَصْلُ کُلِّ شَرٍّ وَ مِنْهُمْ فُرُوعُ الشَّرِّ کُلِّهِ وَ مِنْ ذَلِکَ الْفُرُوعُ الْحَرَامُ وَ اسْتِحْلَالُهُمْ إِیَّاهَا وَ مِنْ فُرُوعِهِمْ تَکْذِیبُ الْأَنْبِیَاءِ وَ جُحُودُ الْأَوْصِیَاءِ وَ رُکُوبُ الْفَوَاحِشِ الزِّنَا وَ السَّرِقَهًِْ وَ شُرْبِ الْخَمْرِ وَ الْمُسْکِرِ وَ أَکْلِ مَالِ الْیَتِیمِ وَ أَکْلِ الرِّبَا وَ الْخُدْعَهًِْ وَ الْخِیَانَهًِْ وَ رُکُوبِ الْحَرَامِ کُلِّهَا وَ انْتِهَاکِ الْمَعَاصِی وَ إِنَّمَا یَأْمُرُ اللهُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ وَ إِیتاءِ ذِی الْقُرْبی یَعْنِی مَوَدَّهًَْ ذِی الْقُرْبَی وَ ابْتِغَاءَ طَاعَتِهِمْ وَ یَنْهی عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَرِ وَ الْبَغْیِ وَ هُمْ أَعْدَاءُ الْأَنْبِیَاءِ وَ أَوْصِیَاءِ الْأَنْبِیَاءِ وَ هُمُ الْمَنْهِیُّ عَنْ مَوَدَّتِهِمْ وَ طَاعَتِهِمْ یَعِظُکُمْ بِهَذِهِ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُون.

امام صادق (علیه السلام)- مهمترین قسمت دین شناخت انبیاء (علیهم السلام) و ولایت آن‌ها است، در ضمن خداوند کارهایی را حلال و کارهایی را تا ادامه قیامت حرام نموده؛ شناخت پیامبران و اطاعت و ولایت آن‌ها حلال است. حلال چیزی است که آن‌ها جایز بدانند و حرام چیزی است که آن‌ها حرام بدانند. پایه‌های اصلی آنهایند. از ایشان شاخه حلال به وجود آمده، این است کوشش آن‌ها و از مأموریّت‌های ایشان یکی آن است که پیروان و اهل ولایت خود را امر به کارهای حلال میکنند، مثل نماز خواندن، زکات دادن، روزه ماه رمضان، و حج و عمره، تعظیم دستورات و مشاعر و احترام به خانه خدا و مسجد الحرام و ماه حرام و طهارت و غسل جنابت و تمام کارهای پسندیده و اخلاق نیکو: خداوند به عدل و احسان و بخشش به نزدیکان فرمان می‌دهد و از فحشا و منکر و ستم، نهی می‌کند خداوند به شما اندرز می‌دهد، شاید متذکّر شوید!. (نحل/۹۰). دشمنان پیامبر همان حرام واقعی هستند و پیروان آن‌ها داخل در امرشان هستند تا روز قیامت، و آن‌ها فواحش و کارهای ناپسند پنهان و آشکارند: شراب و قمار، زنا و ربا، خون، مردار و گوشت خوک. آن‌ها حرام واقعی و اصل هر حرامی و شرّ واقعی و اصل هر شری هستند؛ از آن‌ها تمام بدیها جوانه زده است. از همین شاخه است، حرام‌ها و حلال شمردن کارهای ناشایست از جمله تکذیب انبیاء (علیهم السلام) و انکار اوصیا و انجام کارهای زشت چون: زنا و دزدی و شراب خمر و مُسکر و خوردن مال یتیم و ربا و نیرنگ و خیانت و انجام تمام کارهای حرام و تبهکاری. با اینکه خداوند امر به عدل و احسان و پیوند خویشاوندی که منظور خویشاوندان پیامبر و پیروی از آن‌ها است و نهی از کارهای زشت و منکر و ستمکاری میکند. آن‌ها دشمنان انبیاء و جانشینان انبیایند؛ دوستی و اطاعت از آن‌ها را حرام نموده، خداوند این پند را به شما میدهد شاید متوجه شوید.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۴، ص۶۳۲
بحارالأنوار، ج۲۴، ص۲۸۸
۴ -۴
(انعام/ ۱۵۱)

الکاظم (علیه السلام)- إِنَّما حَرَّمَ رَبِّیَ الْفَواحِشَ ما ظَهَرَ مِنْها وَ ما بَطَنَ فَقَالَ إِنَ الْقُرْآنَ لَهُ ظَاهِرٌ وَ بَاطِنٌ فَجَمِیعُ مَا حَرَّمَ اللَّهُ فِی الْقُرْآنِ فَهُوَ حَرَامٌ عَلَی ظَاهِرِهِ کَمَا هُوَ فِی الظَّاهِرِ وَ الْبَاطِنُ مِنْ ذَلِکَ أَئِمَّهًُْ الْجَوْرِ وَ جَمِیعُ مَا أَحَلَّ اللَّهُ تَعَالَی فِی الْکِتَابِ فَهُوَ حَلَالٌ وَ هُوَ الظَّاهِرُ وَ الْبَاطِنُ مِنْ ذَلِکَ أَئِمَّهًُْ الْهُدَی (علیهم السلام).

امام کاظم (علیه السلام)- إِنَّما حَرَّمَ رَبِّیَ الْفَواحِشَ ما ظَهَرَ مِنْها وَ ما بَطَنَ؛ قرآن دارای ظاهر و باطنی است. آنچه خدا حرام کرده همان معنی ظاهر است ولی باطن حرام‌ها پیشوایان جور هستند. و آنچه خدا در کتاب خود حلال کرده ظاهر آن است. باطنش ائمه واقعی هستند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۴، ص۶۳۴
بحار الأنوار، ج۲۴، ص۱۸۹
۴ -۵
(انعام/ ۱۵۱)

الباقر (علیه السلام)- مَا ظَهَرَ هُوَ الزِّنَا وَ مَا بَطَنَ الْمُخَالَّهًُْ.

امام باقر (علیه السلام)- مَا ظَهَرَ زنا است و ما بَطَنَ دوستی پنهانی با زنان است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۴، ص۶۳۴
بحار الأنوار، ج۸۳، ص۲۳۳
۴ -۶
(انعام/ ۱۵۱)

الصّادق (علیه السلام)- إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی غَیُورٌ یُحِبُ کُلَ غَیُورٍ وَ لِغَیْرَتِهِ حَرَّمَ الْفَوَاحِشَ ظَاهِرَهَا وَ بَاطِنَهَا.

امام صادق (علیه السلام)- خداوند متعال غیرتمند است و هر غیرتمندی را دوست دارد، و چون غیرت دارد کارهای زشت آشکار و پنهان را حرام کرده است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۴، ص۶۳۴
الکافی، ج۵، ص۵۳۵/ نورالثقلین

انسانی را که خداوند محترم شمرده، به قتل نرسانید! مگر بحق [و از روی استحقاق] این چیزی است که خداوند شما را به آن سفارش کرده، شاید درک کنید

۵ -۱
(انعام/ ۱۵۱)

الصادق (رحمة الله علیه)- لَا یُوَفَّقُ قَاتِلُ الْمُؤْمِنِ لِلتَّوْبَهًِْ أَبَداً وَ قَالَ اللَّهُ تَعَالَی وَ لا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِی حَرَّمَ اللهُ إِلَّا بِالْحَقِّ.

امام صادق (علیه السلام)- قاتل مؤمن ابداً توفیق توبه نمی‌یابد. و خداوند متعال می‌فرماید: وَ لا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِی حَرَّمَ اللهُ إِلَّا بِالْحَقِّ.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۴، ص۶۳۴
جامع الأخبار، ص۱۴۴
۵ -۲
(انعام/ ۱۵۱)

السّجّاد (علیه السلام)- وَ الذُّنُوبُ الَّتِی تُورِثُ النَّدَمَ قَتْلُ النَّفْسِ الَّتِی حَرَّمَ اللَّهُ قَالَ اللَّهُ تَعَالَی وَ لا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِی حَرَّمَ اللهُ.

امام سجاد (علیه السلام)- آن گناهانی که موجب پشیمانی می‌گردد، کشتن فردی است که خداوند منع کرده و فرموده است: وَ لا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِی حَرَّمَ اللهُ.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۴، ص۶۳۴
معانی الأخبار، ص۲۷۰
۵ -۳
(انعام/ ۱۵۱)

الصّادق (علیه السلام)- إِنَّ الْکَبَائِرَ سَبْعٌ فِینَا أُنْزِلَتْ وَ مِنَّا اسْتُحِلَّتْ فَأَوَّلُهَا الشِّرْکُ بِاللَّهِ الْعَظِیمِ وَ قَتْلُ النَّفْسِ الَّتِی حَرَّمَ اللهُ عَزَّوَجَلَّ وَ أَکْلُ مَالِ الْیَتِیمِ وَ عُقُوقُ الْوَالِدَیْنِ وَ قَذْفُ الْمُحْصَنَهًِْ وَ الْفِرَارُ مِنَ الزَّحْفِ وَ إِنْکَارُ حَقِّنَا فَأَمَّا الشِّرْکُ بِاللَّهِ الْعَظِیمِ فَقَدْ أَنْزَلَ اللَّهُ فِینَا مَا أَنْزَلَ وَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فِینَا مَا قَالَ فَکَذَّبُوا اللهَ وَ کَذَّبُوا رَسُولَهُ فَأَشْرَکُوا بِاللهِ وَ أَمَّا قَتْلُ النَّفْسِ الَّتِی حَرَّمَ اللهُ فَقَدْ قَتَلُوا الحسین‌بْنَ‌علی (علیه السلام) وَ أَصْحَابَهُ وَ أَمَّا أَکْلُ مَالِ الْیَتِیمِ فَقَدْ ذَهَبُوا بِفَیْئِنَا الَّذِی جَعَلَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَنَا فَأَعْطَوْهُ غَیْرَنَا وَ أَمَّا عُقُوقُ الْوَالِدَیْنِ فَقَدْ أَنْزَلَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی ذَلِکَ فِی کِتَابِهِ فَقَالَ عزَّ وَ جَلَّ النَّبِیُّ أَوْلی بِالْمُؤْمِنِینَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَ أَزْواجُهُ أُمَّهاتُهُمْ فَعَقُّوا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فِی ذُرِّیَّتِهِ وَ عَقُّوا أُمَّهُم ْ خَدِیجَهًَْ فِی ذُرِّیَّتِهَا وَ أَمَّا قَذْفُ الْمُحْصَنَهًِْ فَقَدْ قَذَفُوا فَاطِمَهًَْ (سلام الله علیها) عَلَی مَنَابِرِهِمْ وَ أَمَّا الْفِرَارُ مِنَ الزَّحْفِ فَقَدْ أَعْطَوْا امیرالمؤمنین (علیه السلام) بَیْعَتَهُمْ طَائِعِینَ غَیْرَ مُکْرَهِینَ فَفَرُّوا عَنْهُ وَ خَذَلُوهُ وَ أَمَّا إِنْکَارُ حَقِّنَا فَهَذَا مِمَّا لَا یَتَنَازَعُونَ فِیهِ.

امام صادق (علیه السلام)- عبدالرّحمن‌بن‌کثیر از امام صادق (علیه السلام) نقل کرد که فرمود: «گناهان کبیره هفت قسم است، درباره‌ی ما نازل شده و از حقّ ما حلال شمردند. اوّل آن‌ها شرک به خدای عظیم است، سپس قتل نفس که خدا حرام کرده، خوردن مال یتیم، عقوق والدین، نسبت زنا به زن شوهردار، فرار از جنگ، و انکار حقّ ما. امّا شرک به خدا؛ درباره‌ی ما خداوند مطالب زیادی نازل نموده و پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) نیز مطالبی فرموده که هم خدا را تکذیب کردند و هم پیامبر را و در نتیجه مشرک به خدا شده‌اند. امّا قتل نفس که خداوند متعال آن را حرام کرده است، حضرت حسین‌بن‌علی (علیه السلام) را با اصحابش شهید کردند. و امّا خوردن مال یتیم؛ سهم ما را از غنیمت از بین بردند که خدا به ما داده، و به دیگران دادند. امّا نافرمانی پدر و مادر؛ خداوند در قرآن می‌فرماید: پیامبر نسبت به مؤمنان از خودشان سزاوارتر است و همسران او مادران آن‌ها [مؤمنان] محسوب می‌شوند. (احزاب/۶). درباره‌ی ذرّیّه‌اش خلاف فرمان پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) عمل نمودند و نسبت به خدیجه (سلام الله علیها) مادرشان در مورد فرزندانش نافرمانی کردند. امّا نسبت ناشایست به زن شوهردار؛ این نسبت را در منبرهایشان به فاطمه (سلام الله علیها) دادند. امّا فرار از جنگ؛ به این ترتیب که با امیرالمؤمنین (علیه السلام) به دلخواه خود و بدون اجبار بیعت کردند، ولی فرار کردند و علی (علیه السلام) را تنها گذاشتند. امّا انکار حقّ ما چیزی است که کسی در آن مورد اختلافی ندارد».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۴، ص۶۳۴
بحرالعرفان، ج۱۳، ص۱۴۰
بیشتر