آیه ۱۸ - سوره انعام

آیه وَ هُوَ الْقاهِرُ فَوْقَ عِبادِهِ وَ هُوَ الْحَكيمُ الْخَبيرُ [18]

اوست كه بر بندگان خود، تسلّط كامل دارد؛ و اوست حكيمِ آگاه.

۱
(انعام/ ۱۸)

الرّضا (علیه السلام)- وَ أَمَّا الْقَاهِرُ فَلَیْسَ عَلَی مَعْنَی عِلَاجٍ وَ نَصَبٍ وَ احْتِیَالٍ وَ مُدَارَاهًٍْ وَ مَکْرٍ کَمَا یَقْهَرُ الْعِبَادُ بَعْضُهُمْ بَعْضاً وَ الْمَقْهُورُ مِنْهُمْ یَعُودُ قَاهِراً وَ الْقَاهِرُ یَعُودُ مَقْهُوراً وَ لَکِنْ ذَلِکَ مِنَ اللَّهِ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی عَلَی أَنَّ جَمِیعَ مَا خَلَقَ مُلَبَّسٌ بِهِ الذُّلُّ لِفَاعِلِهِ وَ قِلَّهًُْ الِامْتِنَاعِ لِمَا أَرَادَ بِهِ لَمْ یَخْرُجْ مِنْهُ طَرْفَهًَْ عَیْنٍ أَنْ یَقُولَ لَهُ کُنْ فَیَکُونُ وَ الْقَاهِرُ مِنَّا عَلَی مَا ذَکَرْتُ وَ وَصَفْتُ فَقَدْ جَمَعَنَا الِاسْمُ وَ اخْتَلَفَ الْمَعْنَی.

امام رضا (علیه السلام)- و امّا قاهر [بودن خداوند] به‌معنای ممارست، رنج‌کشیدن، چاره‌جویی، مدارا و نیرنگ نیست همانگونه که بعضی از بندگان [با این کارها] بر بعضی دیگر چیره می‌شوند و مغلوب از آن‌ها دوباره غالب می‌شود و غالب، دوباره مغلوب می‌گردد ولکن غالب‌بودن خدای تبارک‌وتعالی به این است که تمام آنچه آفریده، در برابر آفریدگارش لباس خواری و زبونی پوشیده‌اند و نمی‌توانند از چیزی که خدا آن را اراده کرده خودداری کنند و از آن [اراده‌ی خداوند و قدرت او] به‌اندازه‌ی چشم‌به‌هم‌زدنی خارج نشوند و همین‌که می‌گوید: موجود باش!. (بقره/۱۱۷). آن نیز فوراً موجود می‌شود. ولی غالب و چیره از ما آنگونه است که بیان کردم و توصیف نمودم؛ پس اسم، میان ما [و خدای تعالی] جمع کرد و [هر دو «غالب» نامگذاری شدیم ولی] معنا [ی «غالب»، میان ما و خداوند] مختلف است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۴، ص۳۴۲
الکافی، ج۱، ص۱۲۳/ نورالثقلین
بیشتر