آیه ۶۹ - سوره انعام

آیه وَ ما عَلَى الَّذينَ يَتَّقُونَ مِنْ حِسابِهِمْ مِنْ شَيْ‌ءٍ وَ لكِنْ ذِكْرى لَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ [69]

و [اگر] افراد با تقوا [براى ارشاد و اندرز با آن‌ها بنشينند]، چيزى از حساب [و گناه] آن‌ها بر ايشان نيست؛ ولى [بايد تنها] براى يادآورى آن‌ها باشد، شايد [بشنوند و] تقوا پيشه كنند.

۱
(انعام/ ۶۹)

الباقر (علیه السلام)- فَلا تَقْعُدْ بَعْدَ الذِّکْری مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِمِینَ قَالَ الْمُسْلِمُونَ کَیْفَ نَصْنَعُ إِنْ کَانَ کُلَّمَا اسْتَهَزَأَ الْمُشْرِکُونَ قُمْنَا وَ تَرَکْنَاهُمْ فَلَا نَدْخُلُ إِذاً الْمَسْجِدَ الْحَرَامَ وَ لَا نَطُوفُ بِالْبَیْتِ الْحَرَامِ فَأَنْزَلَ اللَّهُ تَعَالَی وَ ما عَلَی الَّذِینَ یَتَّقُونَ مِنْ حِسابِهِمْ مِنْ شَیْءٍ أَمَرَهُمْ بِتَذْکِیرِهِمْ مَا اسْتَطَاعُوا.

امام باقر (علیه السلام)- وقتی این آیه: فَلا تَقْعُدْ بَعْدَ الذِّکْری مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِمِینَ؛ نازل شد، مسلمانان گفتند: «اگر مشرکان پیوسته قرآن را به مسخره بگیرند و بنا باشد ما حرکت نکنیم و آن‌ها را به خود واگذاریم؛ چگونه با آن‌ها برخورد نماییم. دیگر باید وارد مسجد الحرام نشویم و به طواف خانه‌ی خدا اشتغال نورزیم. بعد خداوند این آیه را نازل نمود: وَ ما عَلَی الَّذِینَ یَتَّقُونَ مِنْ حِسابِهِمْ مِنْ شَیْءٍ؛ یعنی به‌واسطه‌ی ارشاد و راهنمایی که می‌کنند به قدر توان و قدرت خویش».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۴، ص۴۳۲
مستدرک الوسایل، ج۱۲، ص۳۱۲/ بحارالأنوار، ج۹، ص۸۹
۲
(انعام/ ۶۹)

علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- أَیْ لَیْسَ یُؤْخَذُ الْمُتَّقُونَ بِحِسَابِ الَّذِینَ لَا یَتَّقُونَ وَ لکِنْ ذِکْری أَیِْ اذْکُرْ لَعَلَّهُمْ یَتَّقُونَ کَیْ یَتَّقُوا.

علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- وَ مَا عَلَی الَّذِینَ یَتَّقُونَ مِنْ حِسَابِهِم مِّن شَیْءٍ؛ یعنی اهل تقوی به‌جای آنان که تقوا ندارند، مورد مؤاخذه قرار نمی‌گیرند. وَلَکِن ذِکْرَی؛ یعنی یادآوری کن. لَعَلَّهُمْ یَتَّقُونَ؛ تا تقوا را پیشه‌ی خود سازند. (و رها کن کسانی را که آیین [فطری] خود را بازیچه و سرگرمی قرار دادند، و زندگی دنیا، آن‌ها را مغرور ساخته؛ و با این [قرآن]، به آن‌ها یادآوری کن، تا گرفتار [عواقب شوم] اعمال خود نشوند؛ [و در قیامت] جز خدا، نه یاوری دارند، و نه شفاعت‌کننده‌ای؛ و [چنین کسانی] هرگونه عوضی بپردازند، از آن‌ها پذیرفته نخواهد شد. آن‌ها کسانی هستند که به سبب اعمالی که انجام داده‌اند گرفتار شده‌اند؛

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۴، ص۴۳۲
القمی، ج۱، ص۲۰۴
بیشتر