آیه ۱۶۲ - سوره آل‌عمران

آیه أَ فَمَنِ اتَّبَعَ رِضْوانَ اللهِ كَمَنْ باءَ بِسَخَطٍ مِنَ اللهِ وَ مَأْواهُ جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ الْمَصيرُ [162]

آيا كسى‌ كه به‌دنبال رضاى خدا بوده، همانند كسى است كه به خشم الهى گرفتار شده و جايگاه او جهنّم، و پايان كار او بسيار بد است؟!

۱
(آل‌عمران/ ۱۶۲)

الصّادق (علیه السلام)- عَنْ عَمَّارٍ السَّابَاطِیِّ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَاعَبْدِاللَّهِ (علیه السلام) عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَ فَمَنِ اتَّبَعَ رِضْوانَ اللهِ ... فَقَالَ الَّذِینَ اتَّبَعُوا رِضْوَانَ اللَّهِ هُمُ الْأَئِمَّهًُْ وَ هُمْ وَ اللَّهِ یَا عَمَّارُ دَرَجَاتٌ لِلْمُؤْمِنِینَ وَ بِوَلَایَتِهِمْ وَ مَعْرِفَتِهِمْ إِیَّانَا یُضَاعِفُ اللَّهُ لَهُمْ أَعْمَالَهُمْ وَ یَرْفَعُ اللَّهُ لَهُمُ الدَّرَجَاتِ الْعُلَی.

امام صادق (علیه السلام) عمّار ساباطی گوید: از امام صادق (علیه السلام) درباره‌ی قول خداوند متعال: أَفَمَنِ اتَّبَع رِضْوَانَ اللهِ کَمَن بَاء بِسَخْطٍ مِّنَ اللهِ وَمَأوَاهُ جهنّم وَبِئْسَ الْمَصِیرُ هُمْ دَرَجَاتٌ عندَ اللهِ سؤال کردم. ایشان فرمود: «منظور از کسانی که از رضوان‌الله، تبعیّت کرده‌اند، ائمّه (علیهم السلام) هستند. ای عمار! به خدا سوگند که آن‌ها درجاتی برای مؤمنین هستند و خداوند به خاطر معرفتشان و قبول ولایت ما اعمالشان را چند برابر می‌کند و به جایگاه و مراتب والایشان رفعت می‌بخشد».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۸۱۲
الکافی، ج۱، ص۴۳۰/ بحارالأنوار، ج۲۴، ص۹۲/ تأویل الآیات الظاهرهًْ، ص۱۲۹/ المناقب، ج۴، ص۱۷۹/ نورالثقلین/ البرهان/ بحارالأنوار، ج۶۶، ص۱۷۱/ العیاشی، ج۱، ص۲۰۵
۲
(آل‌عمران/ ۱۶۲)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- ثَلَاثٌ مَنْ کُنَّ فِیهِ أَوْ وَاحِدَهًٌْ مِنْهَا کَانَ فِی ظِلِّ عَرْشِ اللَّهِ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ یَوْمَ لَا ظِلَّ إِلَّا ظِلُّهُ رَجُلٌ أَعْطَی النَّاسَ مِنْ نَفْسِهِ مَا هُوَ سَائِلُهُمْ لَهَا وَ رَجُلٌ لَمْ یُقَدِّمْ رِجْلًا وَ لَمْ یُؤَخِّرْ أُخْرَی حَتَّی یَعْلَمَ أَنَ ذَلِکَ لِلَّهِ فِیهِ رِضًی أَوْ سَخَط.

پیامبر (صلی الله علیه و آله) هرکس سه صفت یا یکی از آن سه صفت را دارا باشد؛ در قیامت که هیچ سایه‌ای جز سایه‌ی الهی نیست، زیر سایه‌ی عرش خدا خواهد بود: مردی که رفتارش با دیگران چنان باشد که همان رفتار را نسبت به خود از دیگران انتظار دارد؛ مردی که تا رضا و خشم الهی را در کاری احراز نکرده، قدمی پس و پیش ننهد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۸۱۲
روضه الواعظین، ج۲، ص۴۶۹/ نورالثقلین
۳
(آل‌عمران/ ۱۶۲)

الصّادق (علیه السلام)- وَ مَنِ اتَّبَعَ أَمْرَهُ اسْتَوْجَبَ جَنَّتَهُ وَ مَرْضَاتَهُ وَ مَنْ لَمْ یَتَّبِعْ رِضْوَانَ اللَّهِ فَقَدْ هَانَ سَخَطَهُ نَعُوذُ بِاللَّهِ مِنْ سَخَطِ اللَّه.

امام صادق (علیه السلام) هرکس از فرمان خداوند پیروی کند شایسته‌ی بهشت و خشنودی اوست و هرکس از رضای خدا پیروی نکند به آسانی مورد خشم و غضب خداوند قرار می‌گیرد. به خدا از خشم و غضب خدا پناه می‌بریم.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۸۱۴
بحارالأنوار، ج۱۳، ص۴۱۲/ نورالثقلین
۴
(آل‌عمران/ ۱۶۲)

الصّادق (علیه السلام)- عَنْ عَمَّارِ بْنِ مَرْوَانَ قَالَ: وَ أما قَوْلُهُ یَا عَمَّارُ کَمَنْ باءَ بِسَخَطٍ مِنَ اللهِ إِلَی قَوْلِهِ الْمَصِیرُ فَهُمْ وَ اللَّهِ الَّذِینَ جَحَدُوا حَقَّ علی‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) وَ حَقَّ الْأَئِمَّهًِْ مِنَّا أَهْلَ الْبَیْتِ فَبَاءُوا لِذَلِکَ بِسَخَطٍ مِنَ اللَّهِ.

امام صادق (علیه السلام) عمّاربن‌مروان گوید: و امّا سخن امام صادق (علیه السلام) که گفت: ای عمار! سخن خداوند: کَمَنْ باءَ بِسَخَطٍ مِنَ اللهِ تا الْمَصِیرُ درباره کسانی است که حقّ علی (علیه السلام) و امامان از اهل‌بیت (علیهم السلام) را انکار کردند و حقّ آن‌ها را نشناختند و برای همین جهت مورد خشم و غضب خداوند متعال قرار گرفتند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۸۱۴
بحارالأنوار، ج۶۶، ص۱۷۱/ العیاشی، ج۱، ص۲۰۵/ نورالثقلین/ البرهان
۵
(آل‌عمران/ ۱۶۲)

ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- کَمَنْ باءَ بِسَخَطٍ مِنْهُ فِی الْعَمَلِ بِمَعْصِیَتِهِ.

ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه) کَمَنْ باءَ بِسَخَطٍ همانند کسی است که به خاطر عمل به معصیت خداوند به خشم و غضب او بازگشته است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۸۱۴
مرآه العقول، ج۵، ص۱۱۸
۶
(آل‌عمران/ ۱۶۲)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- مَنْ آذَی جَارَهُ حَرَّمَ اللَّهُ عَلَیْهِ رِیحَ الْجَنَّهًِْ وَ مَأْواهُ جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ الْمَصِیرُ.

پیامبر (صلی الله علیه و آله) هرکس که همسایه‌اش را آزار دهد خدا بوی بهشت را بر او حرام نماید و جایگاه او جهنّم و پایان کار او بسیار بد است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۸۱۴
بحارالأنوار، ج۷۳، ص۳۳۲
۷
(آل‌عمران/ ۱۶۲)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- مَنْ صَافَحَ امْرَأَهًًْ تَحْرُمُ عَلَیْهِ فَقَدْ باءَ بِسَخَطٍ مِنَ اللهِ.

پیامبر (صلی الله علیه و آله) هرکس با زنی که بر او حرام است دست بدهد به خشمی از جانب خداوند دچار می‌گردد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۸۱۴
بحارالأنوار، ج۱۰۱، ص۳۲/ بحارالأنوار، ج۷۳، ص۳۳۴
۸
(آل‌عمران/ ۱۶۲)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- مَنْ قَاوَدَ بَیْنَ رَجُلٍ وَ امْرَأَهًٍْ حَرَاماً حَرَّمَ اللَّهُ عَلَیْهِ الْجَنَّهًَْ وَ مَأْواهُ جَهَنَّمُ وَ ساءَتْ مَصِیراً وَ لَمْ یَزَلْ فِی سَخَطِ اللَّهِ حَتَّی یَمُوت.

پیامبر (صلی الله علیه و آله) هرکس زن و مردی را از راه حرام به هم رساند و قوّادی کند، پروردگار سبحان بهشت را بر او حرام گرداند و جایگاهش در دوزخ خواهد بود و این برای او سرنوشت بدی است و در این دنیا مورد خشم پروردگار است تا زمانی که جانش را تسلیم کند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۸۱۴
بحارالأنوار، ج۷۳، ص۳۶۴
بیشتر