آیه تُولِجُ الَّيْلَ فِي النَّهارِ وَ تُولِجُ النَّهارَ فِي الَّيْلِ وَ تُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ وَ تُخْرِجُ الْمَيِّتَ مِنَ الْحَيِّ وَ تَرْزُقُ مَنْ تَشاءُ بِغَيْرِ حِسابٍ [27]
شب را در روز داخل مىكنى، و روز را در شب؛ زنده را از مرده بيرون مىآورى و مرده را از زنده؛ و به هركس بخواهى، بدون حساب، روزى مىبخشى.
الصّادق (علیه السلام)- إِنَ الْمُؤْمِنَ إِذَا مَاتَ لَمْ یَکُنْ مَیِّتاً فَإِنَ الْمَیِّتَ هُوَ الْکَافِرُ إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ: یُخْرِجُ الْحَیَّ مِنَ الْمَیِّتِ وَ یُخْرِجُ الْمَیِّتَ مِنَ الْحَیِ یَعْنِی الْمُؤْمِنَ مِنَ الْکَافِرِ وَ الْکَافِرَ مِنَ الْمُؤْمِن.
امام صادق (علیه السلام) مؤمن هرگاه از دنیا رود، در حقیقت نمرده است بلکه این کافر است که در حقیقت میمیرد. خداوند میفرماید: او زنده را از مرده بیرون میآورد، و مرده را از زنده. (روم/۱۹) یعنی مؤمن از کافر و کافر از مؤمن بیرون میگردند.
الصّادق (علیه السلام)- فِی مَجْمَعِ الْبَیَانِ تُخْرِجُ الْحَیَّ مِنَ الْمَیِّتِ وَ تُخْرِجُ الْمَیِّتَ مِنَ الْحَیِّ؛ قِیلَ: إِنَّ مَعْنَاهُ تُخْرِجُ الْمُؤْمِنَ مِنَ الْکَافِرِ وَ الْکَافِرَ مِنَ الْمُؤْمِنِ، وَ رُوِیَ ذَلِکَ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ (علیه السلام) وَ أَبَی عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام).
امام صادق (علیه السلام) تُخْرِجُ الْحَیَّ مِنَ الْمَیِّتِ وَ تُخْرِجُ الْمَیِّتَ مِنَ الْحَیِّ گفته شده است: «معنای آن این است که مؤمن را از کافر و کافر را از مؤمن بیرون میآوری.
الصّادق (علیه السلام)- قَالَ الصَّادِقُ (علیه السلام) بَعْدَ أَنْ ذَکَرَ اللَّیْلَ وَ النَّهَارَ یَلِجُ أَحَدُهُمَا فِی الْآخَرِ: یَنْتَهِی کُلُّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا إِلَی غَایَهًٍْ مَعْرُوفَهًٍْ مَحْدُودَهًٍْ فِی الطُّولِ وَ الْعَرْضَ عَلَی مَرْتَبَهًٍْ وَ مَجْرًی وَاحِدٍ.
امام صادق (علیه السلام) بعد از اینکه از شب و روز یاد شد، امام صادق (علیه السلام) فرمود: «بر اساس یک موقعیّت و مسیر یکی در دیگری داخل میشود تا هریک از آنها بهاندازهی معیّن و معروف خود در درازی و کوتاهی برسد».
العسکری (علیه السلام)- سُئِلَ الْحَسَنُبْنُعَلِیِّبْنِمُحَمَّدٍ (علیه السلام) عَنِ الْمَوْتِ مَا هُوَ؟ فَقَالَ: هُوَ التَّصْدِیقُ بِمَا لَا یَکُون.
امام عسکری (علیه السلام) تُخْرِجُ الْحَیَّ مِنَ الْمَیِّتِ وَ تُخْرِجُ الْمَیِّتَ مِنَ الْحَیِّ؛ یعنی مؤمن را از کافر و کافر را از مؤمن پدید میآورد.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی خَلَقَ اللَّیْلَ وَ النَّهَارَ بِقُوَّتِهِ ... یُولِجُ کُلَ وَاحِدٍ مِنْهُمَا فِی صَاحِبِهِ وَ یُولِجُ صَاحِبَهُ فِیهِ بِتَقْدِیرٍ مِنْهُ لِلْعِبَادِ فِیمَا یَغْذُوهُمْ بِهِ وَ یُنْشِئُهُمْ عَلَیْه.
پیامبر (صلی الله علیه و آله) سپاس خدای را که شب و روز را با قدرت خویش بیافرید ... چنانکه هریک از آن دو بهجای یکدیگر میآیند و میروند و این چگونگی تقدیری است از جانب خداوند برای بندگان که بدینگونه به آنان خوراک میرساند و آنان را میپروراند.