آیه أَلَّذينَ قالُوا إِنَّ اللهَ عَهِدَ إِلَيْنا أَلّا نُؤْمِنَ لِرَسُولٍ حَتّى يَأْتِيَنا بِقُرْبانٍ تَأْكُلُهُ النّارُ قُلْ قَدْ جاءَكُمْ رُسُلٌ مِنْ قَبْلي بِالْبَيِّناتِ وَ بِالَّذي قُلْتُمْ فَلِمَ قَتَلْتُمُوهُمْ إِنْ كُنْتُمْ صادِقينَ [183]
[اينها همان] كسانى [هستند] كه گفتند: «خداوند از ما پيمانگرفته كه به هيچ پيامبرى ايمان نياوريم تا [بهعنوان معجزه] يك قربانى بياورد، كه آتش [صاعقه] آن را بسوزاند»! بگو:«پيامبرانى پيش از من، براى شما آمدند؛ و دلايل روشن، و آنچه را گفتيد آوردند؛ اگر راست مىگوييد چرا آنها را به قتل رسانديد»؟!
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ مَرْوَکِ بْنِ عُبَیْدٍ عَنْ رَجُلٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: لَعَنَ اللَّهُ الْقَدَرِیَّهًَْ لَعَنَ اللَّهُ الْخَوَارِجَ لَعَنَ اللَّهُ الْمُرْجِئَهًَْ لَعَنَ اللَّهُ الْمُرْجِئَهًَْ قَالَ قُلْتُ لَعَنْتَ هَؤُلَاءِ مَرَّهًًْ مَرَّهًًْ وَ لَعَنْتَ هَؤُلَاءِ مَرَّتَیْنِ قَالَ إِنَّ هَؤُلَاءِ یَقُولُونَ إِنَّ قَتَلَتَنَا مُؤْمِنُونَ فَدِمَاؤُنَا مُتَلَطِّخَهًٌْ بِثِیَابِهِمْ إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ إِنَّ اللَّهَ حَکَی عَنْ قَوْمٍ فِی کِتَابِهِ أَلَّا نُؤْمِنَ لِرَسُولٍ حَتَّی یَأْتِیَنا بِقُرْبانٍ تَأْکُلُهُ النَّارُ قُلْ قَدْ جاءَکُمْ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِی بِالْبَیِّناتِ وَ بِالَّذِی قُلْتُمْ فَلِمَ قَتَلْتُمُوهُمْ إِنْ کُنْتُمْ صادِقِینَ قَالَ کَانَ بَیْنَ الْقَاتِلِینَ وَ الْقَائِلِینَ خَمْسُمِائَهًِْ عَامٍ فَأَلْزَمَهُمُ اللَّهُ الْقَتْلَ بِرِضَاهُمْ مَا فَعَلُوا.
امام صادق (علیه السلام) خداوند قدریّه را لعنت کند، خدا خوارج را لعنت کند، خدا مرجئه را لعنت کند؛ هرکدام را یک بار، ولی مرجئه را دو بار لعنت کردید؟ اینها میگویند: «قاتلان ما مؤمن هستند، پس دامانشان تا قیامت به خون ما آغشته خواهد بود، خداوند در مورد قومی در کتابش اینگونه حکایت میکند: أَلاَّ نُؤْمِنَ لِرَسُولٍ حَتَّیَ یَأْتِیَنَا بِقُرْبَانٍ تَأْکُلُهُ النَّارُ قُلْ قَدْ جَاءکُمْ رُسُلٌ مِّن قَبْلِی بِالْبَیِّنَاتِ وَبِالَّذِی قُلْتُمْ فَلِمَ قَتَلْتُمُوهُمْ إِن کُنتُمْ صَادِقِینَ بین قائلین (گویندگان این سخن) و قاتلین پانصدسال فاصله است. خدا به آنها نسبت قتل میدهد؛ چون به این کار راضیاند.
الصّادق (علیه السلام)- مُحَمَّدُ بْنُ الْأَرْقَطِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ لِی تَنْزِلُ الْکُوفَهًَْ قُلْتُ نَعَمْ قَالَ فَتَرَوْنَ قَتَلَهًَْ الْحُسَیْنِ بَیْنَ أَظْهُرِکُمْ قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ مَا بَقِیَ مِنْهُمْ أَحَدٌ قَالَ فَإِذَا أَنْتَ لَا تَرَی الْقَاتِلَ إِلَّا مَنْ قَتَلَ أَوْ مَنْ وَلِیَ الْقَتْلَ أَ لَمْ تَسْمَعْ إِلَی قَوْلِ اللَّهِ قُلْ قَدْ جاءَکُمْ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِی بِالْبَیِّناتِ وَ بِالَّذِی قُلْتُمْ فَلِمَ قَتَلْتُمُوهُمْ إِنْ کُنْتُمْ صادِقِینَ فَأَیَّ رسولالله (صلی الله علیه و آله) قَتَلَ الَّذِینَ کَانَ مُحَمَّدٌ (صلی الله علیه و آله) بَیْنَ أَظْهُرِهِمْ وَ لَمْ یَکُنْ بَیْنَهُ وَ بَیْنَ عِیسَی (علیه السلام) رَسُولٌ إِنَّمَا رَضُوا قَتْلَ أُولَئِکَ فَسُمُّوا قَاتِلِینَ.
امام صادق (علیه السلام) محمدبنارقط گوید: امام صادق (علیه السلام) به من فرمود: «ساکن کوفه هستی»؟ عرض کردم: «بله»! فرمود: «آیا قاتلان حسین (علیه السلام) را در میان خود میبینید»؟ عرض کردم: «جانم به فدایت من کسی از آنها را ندیدم». فرمود: «بنابراین در نظر تو قاتل فقط کسی است که بکشد یا انجام قتل را بر عهده بگیرد. آیا این سخن خدا را نشیندهای که میفرماید: قُلْ قَدْ جَاءکُمْ رُسُلٌ مِّن قَبْلِی بِالْبَیِّنَاتِ وَبِالَّذِی قُلْتُمْ فَلِمَ قَتَلْتُمُوهُمْ إِن کُنتُمْ صَادِقِینَ کدام پیامبر قبل از کسانی بود که محمّد (صلی الله علیه و آله) در صلب آنها بود؟ درحالیکه بین محمّد (صلی الله علیه و آله) و عیسی (علیه السلام) هیچ پیامبری نبود. آنها به قتل پیامبران (علیه السلام) راضی شدند و از همین روی قاتل نام گرفتند».
الصّادق (علیه السلام)- یَقُولُ فِی قَوْلِ اللَّهِ قُلْ قَدْ جاءَکُمْ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِی بِالْبَیِّناتِ وَ بِالَّذِی قُلْتُمْ فَلِمَ قَتَلْتُمُوهُمْ إِنْ کُنْتُمْ صادِقِینَ وَ قَدْ عَلِمَ أَنَّ هَؤُلَاءِ لَمْ تَقْتُلُوا وَ لَکِنْ لَقَدْ کَانَ هَوَاهُمْ مَعَ الَّذِینَ قَتَلُوا فَسَمَّاهُمُ اللَّهُ قَاتِلِینَ لِمُتَابَعَهًِْ هَوَاهُمْ وَ رِضَاهُمْ بِذَلِکَ الْفِعْلِ.
امام صادق (علیه السلام) قُلْ قَدْ جَاءکُمْ رُسُلٌ مِّن قَبْلِی بِالْبَیِّنَاتِ وَ بِالَّذِی قُلْتُمْ فَلِمَ قَتَلْتُمُوهُمْ إِن کُنتُمْ صَادِقِینَ خدا میداند که آنها مرتکب قتل نشدهاند امّا گرایش آنها به سمت کسانی است که مرتکب قتل شدهاند. پس به خاطر اینکه به چنین فعلی گرایش داشته و بدان راضی بودهاند خدا آنها را قاتلین خوانده است.
الصّادق (علیه السلام)- لَمَّا نَزَلَتْ هَذِهِ الْآیَاتُ قُلْ قَدْ جاءَکُمْ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِی بِالْبَیِّناتِ وَ بِالَّذِی قُلْتُمْ فَلِمَ قَتَلْتُمُوهُمْ إِنْ کُنْتُمْ صادِقِینَ وَ قَدْ عَلِمَ أَنْ قَالُوا وَ اللَّهِ مَا قَتَلْنَا وَ لَا شَهِدْنَا قَالَ وَ إِنَّمَا قِیلَ لَهُمُ ابْرَءُوا مِمَّنْ قَتَلَهُمْ فَأَبَوْا.
امام صادق (علیه السلام) زمانی که این آیات: قُلْ قَدْ جَاءکُمْ رُسُلٌ مِّن قَبْلِی بِالْبَیِّنَاتِ وَ بِالَّذِی قُلْتُمْ فَلِمَ قَتَلْتُمُوهُمْ إِن کُنتُمْ صَادِقِینَ نازل شد و خدا میدانست که آنها گفتند: «به خدا سوگند که نه کسی را کشتیم و نه شاهد بودیم». این به خاطر آن است که به آنها گفته شد از کسانی که پیامبران را کشتند بیزار باشید ولی آنها ابا کردند.
الصّادق (علیه السلام)- قَالَ اللَّهُ فِی کِتَابِهِ یَحْکِی قَوْلَ الْیَهُودِ إِنَّ اللَّهَ عَهِدَ إِلَیْنا أَلَّا نُؤْمِنَ لِرَسُولٍ حَتَّی یَأْتِیَنا بِقُرْبانٍ الْآیَهًَْ فَقَالَ فَلِمَ تَقْتُلُونَ أَنْبِیاءَ اللهِ مِنْ قَبْلُ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ وَ إِنَّمَا نَزَلَ هَذَا فِی قَوْمِ یَهُودَ وَ کَانُوا عَلَی عَهْدِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) لَمْ یَقْتُلُوا الْأَنْبِیَاءَ بِأَیْدِیهِمْ وَ لَا کَانُوا فِی زَمَانِهِمْ وَ إِنَّمَا قَتَلَ أَوَائِلُهُمُ الَّذِینَ کَانُوا مِنْ قَبْلِهِمْ فَنُزِّلُوا بِهِمْ أُولَئِکَ الْقَتَلَهًَْ فَجَعَلَهُمُ اللَّهُ مِنْهُمْ وَ أَضَافَ إِلَیْهِمْ فِعْلَ أَوَائِلِهِمْ بِمَا تَبِعُوهُمْ وَ تَوَلَّوْهُمْ.
امام صادق (علیه السلام) خداوند در کتابش درحال حکایت سخن یهود فرمود: إِنَّ اللهَ عَهِدَ إِلَیْنا أَلَّا نُؤْمِنَ لِرَسُولٍ حَتَّی یَأْتِیَنا بِقُرْبان ...؛ پس در جوابشان فرمود: پس چرا پیامبران خدا (علیهم السلام) را پیش از این به قتل میرساندید»؟! و این آیه دربارهی قوم یهود که در زمان محمّد (صلی الله علیه و آله) بودند نازل شد و اینها پیامبران را با دست خودشان نکشته بودند و در زمان آنها نبودند؛ بلکه پیشینیانشان که قبل از آنها بودند کشتند و اینها بهجای آن قاتلها قرار داده شدند و خداوند اینها را جزء آنها قرار داد و کار پیشینیانشان را به اینها نسبت داد به خاطر آنکه از آنها پیروی کردند و آنها را دوست داشتند.
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ ص أَنَّ سَائِلًا سَأَلَهُ فَقَال یَا ابنَ رَسُولِالله (صلی الله علیه و آله) ... أَخْبِرْنِی مَا تِلْکَ الشَّرَائِطُ الَّتِی مَنْ حَفِظَهَا وَ قَامَ بِهَا کَانَ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) فَقَالَ الْقِیَامُ بِشَرَائِطِ الْقُرْآنِ وَ الِاتِّبَاعُ لِآِلِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) فَمَنْ تَوَلَّاهُمْ وَ قَدَّمَهُمْ عَلَی جَمِیعِ الْخَلْقِ کَمَا قَدَّمَهُمْ اللَّهُ مِنْ قَرَابَهًِْ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فَهُوَ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) عَلَی هَذَا الْمَعْنَی وَ کَذَلِکَ حُکْمُ اللَّهِ فِی کِتَابِهِ وَ قَالَ فِی الْیَهُودِ یَحْکِی قَوْلَ الَّذِینَ قالُوا إِنَّ اللهَ عَهِدَ إِلَیْنا أَلَّا نُؤْمِنَ لِرَسُولٍ حَتَّی یَأْتِیَنا بِقُرْبانٍ تَأْکُلُهُ النَّارُ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لِنَبِیِّهِ قُلْ قَدْ جاءَکُمْ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِی بِالْبَیِّناتِ وَ بِالَّذِی قُلْتُمْ فَلِمَ قَتَلْتُمُوهُمْ إِنْ کُنْتُمْ صادِقِینَ وَ قَالَ فِی مَوْضِعٍ آخَرَ قُلْ فَلِمَ تَقْتُلُونَ أَنْبِیاءَ اللهِ مِنْ قَبْلُ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ وَ إِنَّمَا نَزَلَ هَذَا فِی قَوْمٍ مِنَ الْیَهُودِ کَانُوا عَلَی عَهْدِ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فَلَمْ یَقْتُلُوا هُمْ الْأَنْبِیَاءَ بِأَیْدِیهِمْ وَ لَا کَانُوا فِی زَمَانِهِمْ وَ لَکِنْ قَتَلَهُمْ أَسْلَافُهُمُ وَ رَضُوا هُمْ بِفِعْلِهِمْ وَ تَوَلَّوْهُمْ عَلَی ذَلِکَ فَأَضَافَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَیْهِمْ فِعْلَهُمْ وَ جَعَلَهُمْ مِنْهُمْ لِاتِّبَاعِهِمْ إِیَّاهُمْ.
امام صادق (علیه السلام) سؤال کنندهای از امام صادق (علیه السلام) پرسید: ای پسر رسولخدا (صلی الله علیه و آله)! ... به من بگو! آن شرایط کدام است که هرکس آنها را حفظ کند و آنها را به پا دارد جزء آلمحمّد (صلی الله علیه و آله) میشود»؟ امام (علیه السلام) فرمود: «قیام به شرایط قرآن و پیروی از آلمحمّد (صلی الله علیه و آله) است پس هرکس از آنها پیروی کرد و ولایت آنها را پذیرفت و آنها را بر همهی خلق مقدّم داشت همانگونه که خداوند آنها را برای خویشاوندی با رسولخدا (صلی الله علیه و آله) مقدّم داشت پس او به این معنی از آل محمّد (صلی الله علیه و آله) است و حکم خداوند در کتابش همینطور است و دربارهی یهود درحال حکایت سخنِ کسانی که گفتند: الَّذِینَ قالُوا إِنَّ اللهَ عَهِدَ إِلَیْنا أَلَّا نُؤْمِنَ لِرَسُولٍ حَتَّی یَأْتِیَنا بِقُرْبانٍ تَأْکُلُهُ النَّارُ خداوند به پیامبرش (صلی الله علیه و آله) فرمود: قُلْ قَدْ جاءَکُمْ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِی بِالْبَیِّناتِ وَ بِالَّذِی قُلْتُمْ فَلِمَ قَتَلْتُمُوهُمْ إِنْ کُنْتُمْ صادِقِین و در جایی دیگر فرمود: بگو: «اگر [راست میگویید، و به آیاتی که بر خودتان نازلشده] ایمان دارید، پس چرا پیامبران خدا را پیش از این، به قتل میرساندید؟!. (بقره/۹۱) و این آیه دربارهی قومی از یهود نازل شد که در زمان رسولخدا (صلی الله علیه و آله) بودند و آنها پیامبران را به دست خودشان نکشتند و در زمان آنها هم نبودند ولیکن پیشینیانشان آنها را کشتند و اینها به کار آنها راضی شدند و آنها را به خاطر آن کار دوست داشتند پس خدای عزّوجلّ کار آنها را به اینها نسبت داد و اینها را به خاطر تبعیّتشان از آنها در زمرهی آنها قرار داد».
علیّبنإبراهیم (رحمة الله علیه)- وَ أما قَوْلُهُ الَّذِینَ قالُوا إِنَّ اللهَ عَهِدَ إِلَیْنا أَلَّا نُؤْمِنَ لِرَسُولٍ حَتَّی یَأْتِیَنا بِقُرْبانٍ تَأْکُلُهُ النَّارُ فَکَانَ عِنْدَ بَنِی إِسْرَائِیلَ طَسْتٌ کَانُوا یُقَرِّبُونَ فِیهِ الْقُرْبَانَ فَیَضَعُونَهُ فِی الطَّسْتِ فَتَجِیءُ نَارٌ فَتَقَعُ فِیهِ فَتُحْرِقُهُ فَقَالُوا لِرسولالله (صلی الله علیه و آله) لَنْ نُؤْمِنَ لَکَ حَتَّی تَأْتِیَنَا بِقُرْبَانٍ تَأْکُلُهُ النَّارُ کَمَا کَانَ لِبَنِی إِسْرَائِیلَ فَقَالَ اللَّهُ تَعَالَی قُلْ لَهُمْ یَا مُحَمَّدُ قَدْ جاءَکُمْ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِی بِالْبَیِّناتِ وَ بِالَّذِی قُلْتُمْ فَلِمَ قَتَلْتُمُوهُمْ إِنْ کُنْتُمْ صادِقِین.
علیّبنابراهیم (رحمة الله علیه) دربارهی قول خداوند متعال: الَّذِینَ قالُوا إِنَّ اللهَ عَهِدَ إِلَیْنا أَلَّا نُؤْمِنَ لِرَسُولٍ حَتَّی یَأْتِیَنا بِقُرْبانٍ تَأْکُلُهُ النَّارُ؛ بنیاسرائیل طشتی داشتند که در آن قربانی میکردند و قربانی را داخل طشت مینهادند آتشی میآمد و قربانی را میسوزاند به پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله) گفتند: «ما به تو ایمان نمیآوریم تا برای ما یک قربانی بیاوری و آتش آن را فراگیرد چنانچه بنیاسرائیل میکردند». خداوند فرمود: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله) بگو به آنها قَدْ جاءَکُمْ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِی بِالْبَیِّناتِ وَ بِالَّذِی قُلْتُمْ فَلِمَ قَتَلْتُمُوهُمْ إِنْ کُنْتُمْ صادِقِینَ».
الصّادق (علیه السلام)- کَانَتْ بَنُو إِسْرَائِیلَ إِذَا قَرَّبَتِ الْقُرْبَانَ تَخْرُجُ نَارٌ تَأْکُلُ قُرْبَانَ مَنْ قُبِلَ مِنْهُ وَ إِنَّ اللَّهَ جَعَلَ الْإِحْرَامَ مَکَانَ الْقُرْبَانِ.
امام صادق (علیه السلام) هرگاه بنیاسرائیل قربانی به درگاه خداوند میآوردند آتشی بیرون میآمد و قربانیِ کسی را که از او پذیرفته شده بود، میخورد و خداوند احرام را بهجای قربانی قرار داد.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- کَانَتِ الْأُمَمُ السَّالِفَهًُْ تَحْمِلُ قَرَابِینَهَا عَلَی أَعْنَاقِهَا إِلَی بَیْتِ الْمَقْدِسِ فَمَنْ قَبِلْتُ ذَلِکَ مِنْهُ أَرْسَلْتُ عَلَیْهِ نَاراً فَأَکَلَتْهُ فَرَجَعَ مَسْرُوراً وَ مَنْ لَمْ أَقْبَلْ ذَلِکَ مِنْهُ رَجَعَ مَثْبُوراً وَ قَدْ جَعَلْتُ قُرْبَانَ أُمَّتِکَ فِی بُطُونِ فُقَرَائِهَا وَ مَسَاکِینِهَا فَمَنْ قَبِلْتُ ذَلِکَ مِنْهُ أَضْعَفْتُ ذَلِکَ لَهُ أَضْعَافاً مُضَاعَفَهًًْ وَ مَنْ لَمْ أَقْبَلْ ذَلِکَ مِنْهُ رَفَعْتُ عَنْهُ عُقُوبَاتِ الدُّنْیَا وَ قَدْ رَفَعْتُ ذَلِکَ عَنْ أُمَّتِکَ وَ هِیَ مِنَ الْآصَارِ الَّتِی کَانَتْ عَلَی مَنْ کَانَ قَبْلَکَ.
امام علی (علیه السلام) امّتهای پیشین باید قربانی خود را بر دوش بگیرد و به بیتالمقدس بیاورد هرکدام را قبول میکردم آتشی میفرستادم تا آن قربانی را فراگیرد با شادی برمیگشت هرکدام را قبول نمیکردم ناامید برمیگشت قربانی امّت تو را در دل فقیران و مستمندان امّتت قرار دادم از هرکس بپذیرم آن را چندین برابر میکنم و از هرکس نپذیرم عقوبت دنیا را از او برطرف مینمایم از امّت تو برداشتم و این از گرفتاریهای امّتهای پیشین بود.