آیه ۸۶ - سوره آل‌عمران

آیه كَيْفَ يَهْدِي اللهُ قَوْماً كَفَرُوا بَعْدَ إيمانِهِمْ وَ شَهِدُوا أَنَّ الرَّسُولَ حَقٌّ وَ جاءَهُمُ الْبَيِّناتُ وَ اللهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظّالِمينَ [86]

چگونه خداوند گروهى را هدايت مى‌كند كه بعد از ايمان و گواهى به حقّانيّت پيامبر و رسيدن نشانه‌هاى روشن به آن‌ها، كافر‌شدند؟! و خدا، گروه ستمكاران را هدايت نخواهد ‌كرد!

۱
(آل‌عمران/ ۸۶)

علیّ‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- ثُمَّ ذَکَرَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ الَّذِینَ یَنْقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ فِی أَمِیرِالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) وَ کَفَرُوا بَعْدَ رَسُولِ‌اللهِ (صلی الله علیه و آله) فَقَالَ: کَیْفَ یَهْدِی اللهُ قَوْماً کَفَرُوا بَعْدَ إِیمانِهِمْ ... فَهَذِهِ کُلُّهَا فِی أَعْدَاءِ آلِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله).

علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه) سپس خدای عزّوجلّ کسانی را که پیمان خدا را درباره‌ی امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) نقض کردند و بعد از رسول‌خدا (صلی الله علیه و آله) کافر شدند بیان نمود و فرمود: کَیْفَ یَهْدِی اللهُ قَوْماً کَفَرُوا بَعْدَ إِیمانِهِم ... پس همه‌ی این آیات کَیْفَ یَهْدِی اللهُ قَوْماً ... وَ ما لَهُمْ مِنْ ناصِرِینَ درباره‌ی دشمنان آل‌محمّد (علیهم السلام) است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۶۷۲
القمی، ج۱، ص۱۰۶
۲
(آل‌عمران/ ۸۶)

الصّادق (علیه السلام)- کَیْفَ یَهْدِی اللهُ قَوْماً کَفَرُوا إِلَی قَوْلِهِ فَإِنَّ اللهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ قِیلَ نَزَلَتِ الْآیَاتُ فِی رَجُلٍ مِنَ الْأَنْصَارِ یُقَالُ لَهُ الْحَارِثُ بْنُ سُوَیْدِ بْنِ الصَّامِتِ وَ کَانَ قَتَلَ الْمُحَذَّرَ بْنَ زِیَادٍ الْبَلَوِیِّ غَدْراً وَ هَرَبَ وَ ارْتَدَّ عَنِ الْإِسْلَامِ وَ لَحِقَ بِمَکَّهًَْ ثُمَّ نَدِمَ فَأَرْسَلَ إِلَی قَوْمِهِ أَنْ یَسْأَلُوا رَسُولَ‌الله (صلی الله علیه و آله) هَلْ لِی مِنْ تَوْبَهًٍْ؟ فَسَأَلُوهُ فَنَزَلَتِ الْآیَاتُ إِلَی قَوْلِهِ: إِلَّا الَّذِینَ تَابُوا فَحَمَلَهَا إِلَیْهِ رَجُلٌ مِنْ قَوْمِهِ فَقَالَ: إَِنِّی أَعْلَمُ أَنَّکَ لَصَدُوقٌ وَ رَسُولَ‌الله (صلی الله علیه و آله) أصْدَقُ مِنْکَ وَ أَنَّ اللَّهَ تَعَالَی أَصْدَقُ الثَّلَاثَهًِْ؟ وَ رَجَعَ إِلَی الْمَدِینَهًِْ وَ تَابَ وَ حَسُنَ إِسْلَامُهُ.

امام صادق (علیه السلام) کَیْفَ یَهْدِی اللهُ قَوْماً ... فَإِنَّ اللهَ غَفُورٌ رَحیمٌ این آیات در مورد مردی از انصار که به او حارث‌بن‌سوید بن‌صامت گفته می‌شود نازل شد و محذّربن‌زیاد بلوی را از روی خیانت کشته و فرار کرده، از اسلام برگشته و به مکّه ملحق شده بود. سپس پشیمان شد و فردی را به‌سوی قوم خود فرستاد تا از رسول‌خدا (صلی الله علیه و آله) بپرسند که آیا من راه توبه دارم. از رسول‌خدا (صلی الله علیه و آله) پرسیدند؛ پس این آیات تا إِلَّا الَّذینَ تابُوا مِنْ بَعْدِ نازل شد و مردی از قبیله خودش این آیات را به‌سوی او برد. حارث‌بن‌سوید گفت: «من می‌دانم که تو قطعاً راست می‌گویی و رسول‌خدا (صلی الله علیه و آله) از تو راستگوتر است و خدای تعالی راستگوترین سه تاست». به مدینه برگشت و توبه کرد و اسلامش نیکو شد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۶۷۲
نورالثقلین
بیشتر