آیه وَإِذْ أَخَذَ اللهُ ميثاقَ النَّبِيِّينَ لَما آتَيْتُكُمْ مِنْ كِتابٍ وَ حِكْمَةٍ ثُمَّ جاءَكُمْ رَسُولٌ مُصَدِّقٌ لِما مَعَكُمْ لَتُؤْمِنُنَّ بِهِ وَ لَتَنْصُرُنَّهُ قالَ أَ أَقْرَرْتُمْ وَ أَخَذْتُمْ عَلى ذالِكُم إِصْري قالُوا أَقْرَرْنا قالَ فَاشْهَدُوا وَ أَنَا مَعَكُمْ مِنَ الشّاهِدينَ [81]
و [به‌خاطر بياوريد] هنگامى را كه خداوند، از پيامبران [و پيروان آن‌ها]، پيمان مؤكّد گرفت، كه هرگاه كتاب و دانش به شما دادم، سپس پيامبرى به‌سوى شما آمد كه با نشانه‌هايى كه نزد شماست، هماهنگ بود، به او ايمان بياوريد و او را يارى كنيد. و فرمود: «آيا پديرفتند؟ و بر آن، با من پيمان مؤكّد بستيد»؟ گفتند: «[آرى] پذيرفتيم». [خداوند به آن‌ها] فرمود: «پس گواه باشيد! و من [نيز] با شما از گواهانم».
علیّ‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- فَأَوَّلُ مَا أَخَذَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ الْمِیثَاقَ عَلَی الْأَنْبِیَاءِ بِالرُّبُوبِیَّهًِْ وَ هُوَ قَوْلُهُ وَ إِذْ أَخَذْنا مِنَ النَّبِیِّینَ مِیثاقَهُمْ فَذَکَرَ جُمْلَهًَْ الْأَنْبِیَاءِ ثُمَّ أَبْرَزَ أَفْضَلَهُمْ بِالْأَسَامِی فَقَالَ وَ مِنْکَ یَا مُحَمَّدُ (صلی الله علیه و آله) فَقَدَّمَ رسول‌الله (صلی الله علیه و آله) لِأَنَّهُ أَفْضَلُهُمْ وَ مِنْ نُوحٍ وَ إِبْراهِیمَ وَ مُوسی وَ عِیسَی ابْنِ مَرْیَمَ (علیهم السلام) فَهَؤُلَاءِ الْخَمْسَهًُْ أَفْضَلُ الْأَنْبِیَاءِ وَ رسول‌الله (صلی الله علیه و آله) أَفْضَلُهُمْ ثُمَّ أَخَذَ بَعْدَ ذَلِکَ مِیثَاقَ رسول‌الله (صلی الله علیه و آله) عَلَی الْأَنْبِیَاءِ لَهُ بِالْإِیمَانِ بِهِ وَ عَلَی أَنْ یَنْصُرُوا امیرالمؤمنین (علیه السلام) فَقَالَ وَ إِذْ أَخَذَ اللهُ مِیثاقَ النَّبِیِّینَ لَما آتَیْتُکُمْ مِنْ کِتابٍ وَ حِکْمَةٍ ثُمَّ جاءَکُمْ رَسُولٌ مُصَدِّقٌ لِما مَعَکُمْ یَعْنِی رسول‌الله (صلی الله علیه و آله) لَتُؤْمِنُنَّ بِهِ وَ لَتَنْصُرُنَّهُ یَعْنِی أَمِیرَالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) تُخْبِرُوا أُمَمَکُمْ بِخَبَرِهِ وَ خَبَرِ وَلِیِّهِ مِنَ الْأَئِمَّهًِْ (علیهم السلام).
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه) اوّلین پیمانی که خداوند درباره‌ی ربوبیّت گرفت از انبیاء (علیهم السلام) بود این آیه همان مطلب است: [به‌خاطر آور] هنگامی را که از پیامبران پیمان گرفتیم. (احزاب/۷) ابتدا گروهی از انبیاء (علیهم السلام) را گوشزد کرده آنگاه شخصیّت‌های برجسته‌تر را به نام یاد کرده (و منک) از تو ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! او را بر دیگران مقدّم داشته چون او از همه انبیاء (علیهم السلام) برتر است؛ [همچنین] از تو و از نوح و ابراهیم و موسی و عیسی‌بن‌مریم. (احزاب/۷) این پنج نفر بهترین انبیاء (علیهم السلام) هستند که پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله) برترین آن‌ها است. پس از این میثاق درباره‌ی ایمان به پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله) از انبیاء (علیهم السلام) پیمان گرفت. و اینکه علی‌ّبن‌ابی‌طالب (علیه السلام) را یاری کنند و فرمود: وَ إِذْ أَخَذَ اللهُ مِیثاقَ النَّبِیِّینَ لَما آتَیْتُکُمْ مِنْ کِتابٍ وَ حِکْمَةٍ ثُمَّ جاءَکُمْ رَسُولٌ مُصَدِّقٌ لِما مَعَکُمْ؛ که منظور پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله) است. لَتُؤْمِنُنَّ بِهِ وَ لَتَنْصُرُنَّهُ؛ به او ایمان آورید و او را یاری نمایید یعنی امیرالمؤمنین (علیه السلام) را به امّت‌های شما خبر او و خبر ولی‌اش از امامان (علیهم السلام) را داده است.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- فَنَحْنُ رُوحُ اللَّهِ وَ کَلِمَاتُهُ وَ بِنَا احْتَجَبَ عَنْ خَلْقِهِ فَمَا زِلْنَا فِی ظُلَّهًٍْ خَضْرَاءَ حَیْثُ لَا شَمْسَ وَ لَا قَمَرَ وَ لَا لَیْلَ وَ لَا نَهَارَ وَ لَا عَیْنَ تَطْرِفُ نَعْبُدُهُ وَ نُقَدِّسُهُ وَ نُسَبِّحُهُ قَبْلَ أَنْ یَخْلُقَ خَلْقَهُ وَ أَخَذَ مِیثَاقَ الْأَنْبِیَاءِ بِالْإِیمَانِ وَ النُّصْرَهًِْ لَنَا وَ ذَلِکَ قَوْلُهُ تَعَالَی وَ إِذْ أَخَذَ اللهُ مِیثاقَ النَّبِیِّینَ لَما آتَیْتُکُمْ مِنْ کِتابٍ وَ حِکْمَةٍ ... إِنَّ اللَّهَ أَخَذَ مِیثَاقِی مَعَ مِیثَاقِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) بِالنُّصْرَهًِْ بَعْضُنَا لِبَعْضٍ فَقَدْ نَصَرْتُ مُحَمَّداً (صلی الله علیه و آله) وَ جَاهَدْتُ بَیْنَ یَدَیْهِ وَ قَتَلْتُ عَدُوَّهُ وَ وَفَیْتُ اللَّهَ بِمَا أَخَذَ عَلَیَّ مِنَ الْمِیثَاقِ وَ الْعَهْدِ وَ النُّصْرَهًِْ لِمُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) وَ لَمْ یَنْصُرْنِی أَحَدٌ مِنْ أَنْبِیَائِهِ وَ رُسُلِهِ لِمَا قَبَضَهُمُ اللَّهُ إِلَیْهِ وَ سَوْفَ یَنْصُرُونَنِی.
امام علی (علیه السلام) پس ما روح و کلمات خداییم. [خداوند] به‌وسیله‌ی ما از خلق خود پنهان شد یعنی ما را حجاب بین خود و خلق قرار داد ما وسیله و واسطه‌ی بین مخلوق و خداییم همان‌طور که پرده واسطه‌ی بین محجوب و کسی‌که پشت‌پرده است، می‌باشد. و پیوسته ما در زیر سایبانی سبز قرار داشتیم؛ جایی که خورشید و ماه و شب و روزی وجود نداشت و نه چشمی به‌هم می‌خورد. ما او را می‌پرستیدیم و تسبیح می‌گفتیم. پیش از آفرینش مخلوقات، از انبیاء (علیهم السلام) پیمان گرفت که به ما ایمان داشته باشند و ما را یاری کنند. این آیه اشاره به همین مطلب است: وَ إِذْ أَخَذَ اللهُ مِیثاقَ النَّبِیِّینَ لَما آتَیْتُکُمْ مِنْ کِتابٍ وَ حِکْمَةٍ ثُمَّ جاءَکُمْ رَسُولٌ مُصَدِّقٌ لِما مَعَکُمْ لَتُؤْمِنُنَّ بِهِ؛ یعنی ایمان به محمّد (صلی الله علیه و آله) بیاورید و جانشینش را یاری کنید ایمان به محمّد (صلی الله علیه و آله) آوردند ولی وصیّ او را یاری نکردند. به‌زودی همه او را یاری خواهند کرد و خداوند پیمان مرا با پیمان محمّد (صلی الله علیه و آله) گرفت که یک‌دیگر را یاری کنیم من آن جناب را یاری کردم و در مقابل او پیکار نمودم و دشمنش را کشتم و به پیمانی که خدا از من گرفته بود درباره‌ی یاریِ محمّد (صلی الله علیه و آله) وفا نمودم ولی هیچ‌یک از انبیاء (علیهم السلام) و پیامبران خدا مرا یاری نکردند، چون وفات نموده بودند ولی به‌زودی یاری خواهند کرد.
الحسین (علیه السلام)- بَیْنَمَا أَصْحَابُ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) جُلُوسٌ فِی مَسْجِدِهِ بَعْدَ وَفَاتِهِ یَتَذَاکَرُونَ فَضْلَ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) إِذْ دَخَلَ عَلَیْنَا حِبْرٌ مِنْ أَحْبَارِ یَهُودِ أَهْلِ الشَّام ... فَقَالَ الْیَهُودِیُّ إِنَّ آدَمَ (علیه السلام) أَسْجَدَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَهُ مَلَائِکَتَهُ فَهَلْ فَضَّلَ لِمُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) مِثْلَ ذَلِکَ فَقَالَ (علیه السلام) قَدْ کَانَ ذَلِکَ وَ لَئِنْ أَسْجَدَ اللَّهُ لآِدَمَ (علیه السلام) مَلَائِکَتَهُ فَإِنَّ ذَلِکَ لِمَا أَوْدَعَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ صُلْبَهُ مِنَ الْأَنْوَارِ وَ الشَّرَفِ إِذْ کَانَ هُوَ الْوِعَاءَ ... وَ قَدْ أَعْطَی اللَّهُ مُحَمَّداً (صلی الله علیه و آله) أَفْضَلَ مِنْ ذَلِکَ وَ هُوَ أَنَّ اللَّهَ صَلَّی عَلَیْهِ وَ أَمَرَ مَلَائِکَتَهُ أَنْ یُصَلُّوا عَلَیْهِ ... وَ زَادَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ تَکْرِمَهًًْ بِأَخْذِ مِیثَاقِهِ قَبْلَ النَّبِیِّینَ وَ أَخْذِ مِیثَاقِ النَّبِیِّینَ بِالتَّسْلِیمِ وَ الرِّضَا وَ التَّصْدِیقِ لَهُ فَقَالَ جَلَّ ثَنَاؤُهُ وَ إِذْ أَخَذْنا مِنَ النَّبِیِّینَ مِیثاقَهُمْ وَ مِنْکَ وَ مِنْ نُوحٍ وَ إِبْراهِیمَ وَ قَالَ عَزَّ وَ جَلَّ وَ إِذْ أَخَذَ اللهُ مِیثاقَ النَّبِیِّینَ لَما آتَیْتُکُمْ مِنْ کِتابٍ وَ حِکْمَةٍ ثُمَّ جاءَکُمْ رَسُولٌ مُصَدِّقٌ لِما مَعَکُمْ لَتُؤْمِنُنَّ بِهِ وَ لَتَنْصُرُنَّهُ قالَ أَ أَقْرَرْتُمْ وَ أَخَذْتُمْ عَلی ذلِکُمْ إِصْرِی قالُوا أَقْرَرْنا قالَ فَاشْهَدُوا وَ أَنَا مَعَکُمْ مِنَ الشَّاهِدِینَ.
امام حسین (علیه السلام) در حدیث مرفوعی از امام حسین (علیه السلام) آمده است: زمانی که اصحاب رسول خدا (صلی الله علیه و آله) بعد از وفاتش در مسجد نشسته بودند و فضل رسول خدا (صلی الله علیه و آله) را می‌گفتند، دانشمندی از دانشمندان یهودی اهل شام وارد شد، یهودی گفت: «خدای عزّوجلّ ملائکه‌اش را به سجده بر آدم (علیه السلام) واداشت؛ آیا برای محمّد (صلی الله علیه و آله) چنین فضیلتی قرار داده است»؟ امام (علیه السلام) فرمود: «چنین فضیلتی بوده و اگر خداوند ملائکه‌اش (علیه السلام) را به سجده بر آدم (علیه السلام) واداشت این سجده ملائکه (علیه السلام) به خاطر نورها و شرفی بود که خداوند در صلب آدم (علیه السلام) ودیعه نهاده بود؛ چون آدم (علیه السلام) ظرف این نورها بود ... خداوند به محمّد (صلی الله علیه و آله) برتر از آن را عطا کرده است و آن اینکه خداوند بر او درود فرستاد و به ملائکه دستور داد که بر او درود فرستند ... و خدای متعال شرافتی برای او زیاد کرد و از او قبل از پیامبران پیمان گرفت و از پیامبران (علیه السلام) برای فرمانبرداری از او و راضی‌بودن و تصدیق نسبت به او پیمان گرفت و خداوند متعال فرمود: [به‌خاطر آور] هنگامی را که از پیامبران پیمان گرفتیم، و [همچنین] از تو و از نوح و ابراهیم. (احزاب/۷) و نیز خدای عزّوجلّ فرمود: وَ إِذْ أَخَذَ اللهُ مِیثاقَ النَّبِیِّینَ لَما آتَیْتُکُمْ مِنْ کِتابٍ وَ حِکْمَةٍ ثُمَّ جاءَکُمْ رَسُولٌ مُصَدِّقٌ لِما مَعَکُمْ لَتُؤْمِنُنَّ بِهِ وَ لَتَنْصُرنَّهُ قالَ أَ أَقْرَرْتُمْ وَ أَخَذْتُمْ عَلی ذلِکُمْ إِصْرِی قالُوا أَقْرَرْنا قالَ فَاشْهَدُوا وَ أَنَا مَعَکُمْ مِنَ الشَّاهِدِینَ.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- بِحَذْفِ الْإِسْنَادِ مَرْفُوعاً إِلَی سَلْمَانَ الْفَارِسِیِّ (رحمة الله علیه) عَنْهُ قَال: ... إِنَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی اخْتَصَّ مُحَمَّداً (صلی الله علیه و آله) وَ اصْطَفَاهُ وَ هَدَاهُ، وَ انْتَجَبَهُ لِرِسَالَتِهِ إِلَی النَّاسِ کَافَّهًًْ بِرَحْمَتِهِ، وَ إِلَی الثَّقَلَیْنِ بِرَأْفَتِهِ، وَ فَرَضَ طَاعَتَهُ عَلَی أَهْلِ السَّمَاءِ وَ الْأَرْضِ، وَ جَعَلَهُ إِمَاماً لِمَنْ قَبْلَهُ مِنَ الرُّسُلِ، وَ خَاتَماً لِمَنْ بَعْدَهُ مِنَ الْخَلْقِ، وَ وَرَّثَهُ مَوَارِیثَ الْأَنْبِیَاءِ، وَ أَعْطَاهُ مَقَالِیدَ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَهًِْ، وَ اتَّخَذَهُ نَبِیّاً وَ رَسُولًا وَ حَبِیباً وَ إِمَاماً، وَ دَفَعَهُ إِلَیْهِ، وَ قَرَّبَهُ یَمِینَ عَرْشِهِ بِحَیْثُ لَا یَبْلُغُهُ مَلَکٌ مُقَرَّبٌ وَ لَا نَبِیٌّ مُرْسَلٌ، فَأَوْحَی اللَّهُ إِلَیْهِ فِی وَحْیِهِ مَا أَوْحَی ما کَذَبَ الْفُؤادُ ما رَأی، وَ أَنْزَلَ عَلَامَاتِهِ عَلَی الْأَنْبِیَاءِ، وَ أَخَذَ مِیثَاقَهُمْ لَتُؤْمِنُنَّ بِهِ وَ لَتَنْصُرُنَّهُ. قَالَ ثُمَّ قالَ أَ أَقْرَرْتُمْ وَ أَخَذْتُمْ عَلی‌ذلِکُمْ إِصْرِی قالُوا أَقْرَرْنا قالَ فَاشْهَدُوا وَ أَنَا مَعَکُمْ مِنَ الشَّاهِدِینَ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله) خداوند تبارک‌وتعالی محمّد (صلی الله علیه و آله) را ویژه‌ی خود قرار داده و انتخابش‌کرده است از روی رحمت پیامبر (صلی الله علیه و آله) به‌خاطر رسالتش به سوی مردم انتخاب نموده است و برای جن و انس او را به مهربانی و رأفتش برگزیده است. اطاعت او را بر اهل آسمان و زمین واجب کرده و او را پیشوای پیامبران (علیهم السلام) پیش از او و خاتم پیامبران (علیهم السلام) بعد از او قرار داده است. میراث پیامبران (علیهم السلام) را به او بخشیده، کلیدهای دنیا و آخرت را به او داده، او را نبی و رسول و امام گرفته، او را به‌سوی خویش بلند کرده و از طرف راست عرش به خودش نزدیک نموده آنچنان که هیچ فرشته‌ی مقرّب و پیامبر مرسلی به پایه‌ی او نرسیده است. خداوند به او وحی فرستاد. دل آنچه را که دیده تکذیب نمی‌کند و نشانه‌اش را بر پیامبران فرو فرستاده است: و وَ أَخَذَ مِیثَاقَهُمْ لَتُؤْمِنُنَّ بِهِ وَ لَتَنْصُرُنَّهُ. قَالَ ثُمَّ قالَ أَ أَقْرَرْتُمْ وَ أَخَذْتُمْ عَلی‌ذلِکُمْ إِصْرِی قالُوا أَقْرَرْنا قالَ فَاشْهَدُوا وَ أَنَا مَعَکُمْ مِنَ الشَّاهِدِینَ.
الباقر (علیه السلام)- عَن بُکَیر قَالَ: قَالَ أبوجَعفَر: إِنَّ اللَّهَ أَخَذَ مِیثَاقَ شِیعَتِنَا بِالْوَلَایَهًِْ لَنَا وَ هُمْ ذَرٌّ یَوْمَ أَخَذَ الْمِیثَاقَ عَلَی الذَّرِّ بِالْإِقْرَارِ لَهُ بِالرُّبُوبِیَّهًِْ وَ لِمُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) بِالنُّبُوَّهًِْ وَ عَرَضَ اللَّهُ جَلَّ وَ عَزَّ عَلَی مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) أُمَّتَهُ فِی الطِّینِ وَ هُمْ أَظِلَّهًٌْ وَ خَلَقَهُمْ مِنَ الطِّینَهًِْ الَّتِی خُلِقَ مِنْهَا آدَمُ (علیه السلام) وَ خَلَقَ اللَّهُ أَرْوَاحَ شِیعَتِنَا قَبْلَ أَبْدَانِهِمْ بِأَلْفَیْ عَامٍ وَ عَرَضَهُمْ عَلَیْهِ وَ عَرَّفَهُمْ رسول‌الله (صلی الله علیه و آله) وَ عَرَّفَهُمْ عَلِیّاً (علیه السلام) وَ نَحْنُ نَعْرِفُهُمْ فِی لَحْنِ الْقَوْلِ.
امام باقر (علیه السلام) ابن‌بکیر گوید: امام باقر (علیه السلام) فرمود: «خداوند از شیعیان ما عهد و پیمانی گرفته است که ولایت ما را بپذیرند آن‌ها در عالم ذرّ بودند، آن روزی که از آن‌ها در قالب عالم ذر، میثاق گرفت و آنان را به خداوندی خدا و پیامبری محمد (صلی الله علیه و آله) اقرار کردند. و نیز خداوند، امامان پاکش را در حالی که با آن، حضرت آدم (علیه السلام) را خلق کرده بود. و نیز فرمود: خداوند روح شیعیان ما را دوهزارسال، پیش از بدن‌هایشان خلق کرده است. و [ولایت] را بر آن‌ها عرضه کرد. پیامبر (صلی الله علیه و آله) علی (علیه السلام) را به آن‌ها معرفی کرد و ما آن‌ها را از لحن گفتارشان می‌شناسیم.
الباقر (علیه السلام)- عَنْ زُرَارَهًَْ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی جَعْفَرٍ (علیه السلام) أَ رَأَیْتَ حِینَ أَخَذَ اللَّهُ الْمِیثَاق عَلَی الذَّرِّ فِی صُلْبِ آدَمَ فَعَرَضَهُمْ عَلَی نَفْسِهِ کَانَتْ مُعَایَنَهًًْ مِنْهُمْ لَهُ؟ قَالَ: نَعَمْ یَا زُرَارَهًُْ وَ هُمْ ذَرٌّ بَیْنَ یَدَیْهِ وَ أَخَذَ عَلَیْهِمْ بِذَلِکَ الْمِیثَاقَ بِالرُّبُوبِیَّهًِْ لَهُ وَ لِمُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) بِالنُّبُوَّهًِْ ثُمَّ کَفَلَ لَهُمْ بِالْأَرْزَاقِ وَ أَنْسَاهُمْ رُؤْیَتَهُ وَ أَثْبَتَ فِی قُلُوبِهِمْ مَعْرِفَتَهُ فَلَا بُدَّ مِنْ أَنْ یُخْرِجَ اللَّهُ إِلَی الدُّنْیَا کُلَّ مَنْ أَخَذَ عَلَیْهِ الْمِیثَاقَ فَمَنْ جَحَدَ مَا أَخَذَ عَلَیْهِ الْمِیثَاقَ لِمُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) لَمْ یَنْفَعْهُ إِقْرَارُهُ لِرَبِّهِ بِالْمِیثَاقِ وَ مَنْ لَمْ یَجْحَدْ مِیثَاقَ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) نَفَعَهُ الْمِیثَاقُ لِرَبِّه.
امام باقر (علیه السلام) زراره گوید: به امام باقر (علیه السلام) عرض کردم: «به من خبر بده هنگامی‌که خداوند از بندگان در عالم ذر که در صلب آدم بودند، پیمان‌گرفت و آن‌ها را بر خودش عرضه نمود آیا این عرضه به صورت دیدن از طرف آن‌ها نسبت به خداوند بود»؟ فرمود: «بله، ای زراره! و آن‌ها به‌صورت موجودات بسیار ریزی در برابر او بودند و [خداوند] با این عرضه بر خود و دیدار خدا، از آن‌ها بر ربوبیّت خویش و نبوّت محمّد (صلی الله علیه و آله) پیمان‌گرفت. سپس روزیشان را ضمانت کرد و دیدارش را از یادشان برد ولی معرفتش را در قلب‌هایشان استوار ساخت؛ پس همه‌ی کسانی که خداوند از آن‌ها پیمان گرفته ناگزیر آن‌ها را از آن عالم خارج کرده به دنیا می‌فرستد؛ پس هرکس پیمانی را که بر نبوّت محمّد (صلی الله علیه و آله) از او گرفته شده انکار کند اقرارش به پیمان پروردگار برای او فایده‌ای نخواهد داشت و هرکس پیمان محمّد (صلی الله علیه و آله) را انکار نکند، پیمان پروردگارش برایش مفید واقع می‌شود».
العسکری (علیه السلام)- إِنَّ وَلَایَهًَْ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) هِیَ الْغَرَضُ الْأَقْصَی وَ الْمُرَادُ الْأَفْضَلُ، مَا خَلَقَ اللَّهُ أَحَداً مِنْ خَلْقِهِ وَ لَا بَعَثَ أَحَداً مِنْ رُسُلِهِ إِلَّا لِیَدْعُوَهُمْ إِلَی وَلَایَهًِْ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) وَ عَلِیٍّ (علیه السلام) وَ خُلَفَائِهِ وَ یَأْخُذَ بِهِ عَلَیْهِمُ الْعَهْدَ لِیُقِیمُوا عَلَیْهِ وَ لِیَعْمَلَ بِهِ سَائِرُ عَوَامِّ الْأُمَمِ. فَلِهَذَا اسْتَکْبَرْتُمْ کَمَا اسْتَکْبَرَ أَوَائِلُکُمْ حَتَّی قَتَلُوا زَکَرِیَّا (علیه السلام) وَ یَحْیَی (علیه السلام) وَ اسْتَکْبَرْتُمْ أَنْتُمْ حَتَّی رُمْتُمْ قَتْلَ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) وَ عَلِیٍّ (علیه السلام) فَخَیَّبَ اللَّهُ تَعَالَی سَعْیَکُمْ وَ رَدَّ فِی نُحُورِکُمْ کَیْدَکُمْ.
امام عسکری (علیه السلام) ولایت محمد (صلی الله علیه و آله) و آل محمّد (صلی الله علیه و آله) هدف اصلی و منظور عالی است، هیچ آفریده‌ای را نیافرید و هیچ پیامبری را مبعوث نکرد مگر برای اینکه آن‌ها را به ولایت محمّد (صلی الله علیه و آله) و علی (علیه السلام) و جانشینان آن دو نماید و از آن‌ها عهد بگیرد که پایدار باشند تا به آن عوام سایر ملّت‌ها عمل نمایند. درهمین باره تکبّر ورزیدید چنانچه پیشینیان شما تکبّر کردند تا آنجا که زکریّا و یحیی (علیها السلام) را کشتند شما نیز تکبّر کردید تا جایی‌که تصمیم کشتن محمّد (صلی الله علیه و آله) و علی (علیه السلام) را گرفتید ولی خدا شما را ناامید کرد و حیله‌ی شما به خودتان برگشت.
الصّادق (علیه السلام)- ثُمَ أَخَذَ بَعْدَ ذَلِکَ مِیثَاقَ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) عَلَی الْأَنْبِیَاءِ لَهُ بِالْإِیمَانِ بِهِ وَ عَلَی أَنْ یَنْصُرُوا أَمِیرَالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) فَقَالَ وَ إِذْ أَخَذَ اللهُ مِیثاقَ النَّبِیِّینَ لَما آتَیْتُکُمْ مِنْ کِتابٍ وَ حِکْمَةٍ.
امام صادق (علیه السلام) بعد از آن (پیمان به ربوبیّت خداوند) از پیامبران برای رسول‌خدا (صلی الله علیه و آله) پیمان گرفت که به او ایمان بیاورند و امیرالمؤمنین (علیه السلام) را یاری کنند؛ پس خداوند فرمود: وَ إِذْ أَخَذَ اللهُ مِیثاقَ النَّبِیِّینَ لَما آتَیْتُکُمْ مِنْ کِتابٍ وَ حِکْمَة.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- إِنَّ اللَّهَ تَعَالَی أَخَذَ الْمِیثَاقَ عَلَی الْأَنْبِیَاءِ قَبْلَ نَبِیِّنَا أن یُخْبِرُوا أُمَمَهُمْ بِمَبْعَثِهِ وَ نَعْتِهِ وَ یُبَشِّرُونَهُمْ بِهِ وَ یَأْمُرُوهُمْ بِتَصْدِیقِهِ.
امام علی (علیه السلام) خداوند متعال پیش از بعثت پیامبر ما از پیامبران (علیهم السلام) پیمان گرفت که امّت‌هایشان را از مبعوث‌شدن او و اوصاف او آگاه کنند و آن‌ها را به او بشارت دهند و به تصدیق او آن‌ها امر کنند.
الصّادق (علیه السلام)- إِذْ أَخَذَ اللَّهُ مِیثَاقَ أُمَمِ النَّبِیِّینَ بِتَصْدِیقِ نَبِیِّهَا وَ الْعَمَلِ بِمَا جَاءَهُمْ بِهِ وَ أَنَّهُمْ خَالَفُوهُ بَعْد.
امام صادق (علیه السلام) هنگامی‌که خداوند از امّت‌های پیامبران (علیهم السلام) نسبت به تصدیق پیامبرشان و عمل به آنچه برایشان آورده پیمان گرفت و آن‌ها بعد از آن پیمان با پیامبرانشان مخالفت کردند.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- لَمْ یَبْعَثِ اللَّهُ نَبِیّاً آدَمَ (علیه السلام) وَ مِنْ بَعْدِهِ إِلَّا أَخَذَ عَلَیْهِ الْعَهْدَ لَئِنْ بَعَثَ اللَّهُ مُحَمَّداً (صلی الله علیه و آله) وَ هُوَ حَیٌّ لَیُؤْمِنَنَّ بِهِ وَ لَیَنْصُرَنَّهُ وَ أَمَرَهُ أَنْ یَأْخُذَ الْعَهْدَ بِذَلِکَ عَلَی قَوْمِهِ.
امام علی (علیه السلام) خداوند هیچ پیامبری آدم (علیه السلام) و هرکه پس از او است را برنیانگیخت مگر اینکه از او پیمان گرفت؛ که اگر خداوند محمّد (صلی الله علیه و آله) را مبعوث کرد و او در آن زمان زنده بود به او ایمان بیاورد و یاریش کند و به او امر کرد که آن پیمان را از قومش نیز بگیرد.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- مَا قَبَضَ اللَّهُ نَبِیّاً حَتَّی أَمَرَهُ أَنْ یُوصِیَ إِلَی عَشِیرَتِهِ مِنْ عَصَبَتِهِ وَ أَمَرَنِی أَنْ أُوصِیَ فَقُلْتُ: إِلَی مَنْ یَا رَبِّ؟ فَقَالَ: أَوْصِ یَا مُحَمَّدُ (صلی الله علیه و آله) إِلَی ابْنِ عَمِّکَ عَلِیِّ‌بْنِ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام) فَإِنِّی قَدْ أَثْبَتُّهُ فِی الْکُتُبِ السَّالِفَهًِْ وَ کَتَبْتُ فِیهَا أَنَّهُ وَصِیُّکَ وَ عَلَی ذَلِکَ أَخَذْتُ مِیثَاقَ الْخَلَائِقِ وَ مَوَاثِیقَ أَنْبِیَائِی وَ رُسُلِی أَخَذْتُ مَوَاثِیقَهُمْ لِی بِالرُّبُوبِیَّهًِْ وَ لَکَ یَا مُحَمَّدُ (صلی الله علیه و آله) بِالنُّبُوَّهًِْ وَ لِعَلِیِّ‌بْنِ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام) بِالْوَلَایَهًِْ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله) طلحهًْ‌بن‌زید از امام صادق (علیه السلام) از پدرش و ایشان نیز از جدّ بزرگوارش روایت می‌کند که پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «خداوند جان هیچ پیامبری را نگرفت جز پس از آن که به او امر کرد تا در خاندان خود از میان ارحام به کسی وصیّت کند، او به من نیز امر کرد که وصیّت کنم، عرض کردم»پروردگارا به چه کسی وصیّت کنم»! فرمود: «به پسرعمویت علی‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام)، زیرا من در کتب پیشینیان نام او را ثبت کرده‌ام و در آن‌ها نوشته‌ام که او وصّی توست و بر این مطلب از آفریدگان و پیامبران و رسولانم پیمان گرفته‌ام، از آنان برای ربوبیّت خود و برای نبوّت تو ای محمّد و برای ولایت علی‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) پیمان گرفتم.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- مَا تَکَامَلَتِ النُّبُوَّهًُْ لِنَبِیٍ فِی الْأَظِلَّهًِْ حَتَّی عُرِضَتْ عَلَیْهِ وَلَایَتِی وَ وَلَایَهًُْ أَهْلِ بَیْتِی وَ مَثُلُوا لَهُ فَأَقَرُّوا بِطَاعَتِهِمْ وَ وَلَایَتِهِمْ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله) در عالم اظلّه (عالم سایه‌ها که مربوط به قبل از خلقت بدن انسان‌ها است) نبوّت هیچ پیامبری کامل نشد مگر اینکه ولایت من و ولایت اهل‌بیتم (علیهم السلام) بر او عرضه شد و در برابر آن پیامبر (صلی الله علیه و آله) ایستادند پس پیامبران (علیهم السلام) به اطاعت و ولایت آن‌ها اقرار نمودند.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- وَ أَخَذَ مِیثَاقَ الْأَنْبِیَاءِ بِالْإِیمَانِ وَ النُّصْرَهًِْ لَنَا.
امام علی (علیه السلام) از انبیاء (علیهم السلام) پیمان گرفت که به ما ایمان داشته باشند و ما را یاری کنند.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- إِنَّ الْمِیثَاقَ أُخِذَ عَلَی الْأَنْبِیَاءِ لِیَأْخُذُوهُ عَلَی أُمَمِهِمْ بِتَصْدِیقِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) إِذَا بُعِثَ وَ یَأْمُرُوهُمْ بِنُصْرَتِهِ عَلَی أَعْدَائِهِ إِنْ أَدْرَکُوهُ.
امام علی (علیه السلام) از پیامبران پیمان گرفته شد که از امّت‌هایشان برای تصدیق محمّد (صلی الله علیه و آله) وقتی که مبعوث شد پیمان بگیرند و به آن‌ها امر کنند که اگر او را درک کردند در مقابل دشمنانش او را یاری کنند.
الباقر (علیه السلام)- إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی أَخَذَ مِیثَاقَ النَّبِیِّینَ عَلَی وَلَایَهًِْ عَلِیٍ (علیه السلام) وَ أَخَذَ عَهْدَ النَّبِیِّینَ بِوَلَایَهًِْ عَلِی (علیه السلام).
امام باقر (علیه السلام) خداوند تبارک‌وتعالی میثاق پیامبران (علیهم السلام) را بر ولایت و پیمان پیامبران (علیهم السلام) را به ولایت علی (علیه السلام) گرفت.
الباقر (صلی الله علیه و آله)- وَلَایَتُنَا وَلَایَهًُْ اللَّهِ الَّتِی لَمْ یَبْعَثْ نَبِیّاً قَطُّ إِلَّا بِهَا.
امام باقر (علیه السلام) ولایت ما ولایت خداست که پیامبری را هرگز مبعوث نکرد مگر با ولایت ما.
الصّادق (علیه السلام)- مَا تَنَبَّأَ نَبِیٌّ قَطُّ إِلَّا بِمَعْرِفَهًِْ حَقِّنَا وَ تَفْضِیلِنَا عَلَی مَنْ سِوَانَا.
امام صادق (علیه السلام) هیچ پیامبری به مقام نبوّت نرسید مگر به معرفت حقّ ما و برتری‌دادن ما بر سایرین.
الصّادق (علیه السلام)- مَا مِنْ نَبِیٍّ نُبِّئَ وَ لَا مِنْ رَسُولِ أُرْسِلَ إِلَّا بِوَلَایَتِنَا وَ تَفْضِیلِنَا عَلَی مَنْ سِوَانَا.
امام صادق (علیه السلام) هرگز پیامبری به مقام پیامبری نرسید و رسولی ارسال نشد مگر با [اقرار] به ولایت ما و فضل ما بر دیگران.
الکاظم (علیه السلام)- وَلَایَهًُْ عَلِیٍ (علیه السلام) مَکْتُوبَهًٌْ فِی جَمِیعِ صُحُفِ الْأَنْبِیَاءِ وَ لَنْ یَبْعَثَ اللَّهُ نَبِیّاً إِلَّا بِنُبُوَّهًِْ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) وَ وَصِیَّهًِْ عَلِی (صلی الله علیه و آله).
امام کاظم (علیه السلام) ولایت علی (علیه السلام) در کتاب‌های انبیاء (علیهم السلام) نوشته شده است و خداوند هرگز پیامبری را مبعوث نکرد مگر با اقرار به نبوّت محمّد (صلی الله علیه و آله) و وصیّ او علی (علیه السلام).