آیه وَلَئِنْ مُتُّمْ أَوْ قُتِلْتُمْ لَإِلَى اللهِ تُحْشَرُونَ [158]
و اگر بميريد يا كشته شويد، به‌سوى خدا محشور مى‌شويد. [و در جوار رحمت او خواهيد بود].
الباقر (علیه السلام)- عَنْ زُرَارَهًَْ قَالَ کَرِهْتُ أَنْ أَسْأَلَ أَبَاجَعْفَرٍ (علیه السلام) فِی الرَّجْعَهًِْ فَاحْتَلْتُ مَسْأَلَهًًْ لَطِیفَهًًْ لِأَبْلُغَ بِهَا حَاجَتِی مِنْهَا فَقُلْتُ أَخْبِرْنِی عَمَّنْ قُتِلَ مَاتَ قَالَ لَا الْمَوْتُ مَوْتٌ وَ الْقَتْلُ قَتْلٌ فَقُلْتُ مَا أَحَدٌ یُقْتَلُ إِلَّا مَاتَ قَالَ فَقَالَ یَا زُرَارَهًُْ قَوْلُ اللَّهِ أَصْدَقُ مِنْ قَوْلِکَ قَدْ فَرَّقَ بَیْنَ الْقَتْلِ وَ الْمَوْتِ فِی الْقُرْآنِ فَقَالَ (علیه السلام) أَفَإِنْ ماتَ أَوْ قُتِلَ وَ قَالَ لَئِنْ مُتُّمْ أَوْ قُتِلْتُمْ لَإِلَی اللهِ تُحْشَرُونَ فَلَیْسَ کَمَا قُلْتَ یَا زُرَارَهًُْ الْمَوْتُ مَوْتٌ وَ الْقَتْلُ قَتْلٌ وَ قَدْ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِنَّ اللهَ اشْتَری مِنَ الْمُؤْمِنِینَ أَنْفُسَهُمْ وَ أَمْوالَهُمْ بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ یُقاتِلُونَ فِی سَبِیلِ اللهِ فَیَقْتُلُونَ وَ یُقْتَلُونَ وَعْداً عَلَیْهِ حَقًّا قَالَ فَقُلْتُ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ یَقُولُ کُلُّ نَفْسٍ ذائِقَةُ الْمَوْتِ أَ فَرَأَیْتَ مَنْ قُتِلَ لَمْ یَذُقِ الْمَوْتَ فَقَالَ لَیْسَ مَنْ قُتِلَ بِالسَّیْفِ کَمَنْ مَاتَ عَلَی فِرَاشِهِ إِنَّ مَنْ قُتِلَ لَا بُدَّ أَنْ یَرْجِعَ إِلَی الدُّنْیَا حَتَّی یَذُوقَ الْمَوْتَ.
امام باقر (علیه السلام) زراره گوید: مطلبی داشتم که نمی‌خواستم ابتدا آن را از امام باقر (علیه السلام) بپرسم. سؤال لطیفی را پیش کشیدم تا در خلال آن به مسئله‌ی مورد نظرم برسم. آن مسأله‌ی لطیف این بود که از آن حضرت (علیه السلام) پرسیدم: «آیا کسی که کشته می‌شود مرده است»؟ فرمود: «نه مرگ مرگ و کشته‌شدن کشته‌شدن است (یعنی هرکدام حساب جداگانه دارند)». عرض کردم: «جایی را در قرآن نمی‌یابم که خداوند میان کشته‌شدن و مردن فرق گذاشته باشد». حضرت (علیه السلام) این دو آیه: آیا اگر او بمیرد و یا کشته شود. (آل عمران/۱۴۴) و وَ لَئِنْ مُتُّمْ أَوْ قُتِلْتُمْ لَإِلَی اللهِ تُحْشَرُونَ را که خداوند مرگ و کشته‌شدن را از هم جدا ساخته است، خواندند و سپس فرمود: «ای زراره! بنابراین مرگ و کشته‌شدن کشته‌شدن است، با این فرق که خداوند می‌فرماید: خداوند از مؤمنان، جان‌ها و اموالشان را خریداری کرده، که [در برابرش] بهشت برای آنان باشد [به این‌گونه که]: در راه خدا پیکار می‌کنند، می‌کشند و کشته می‌شوند این وعده‌ی حقّی است بر او. (توبه/۱۱۱) عرض کردم: «خداوند در آیه‌ی دیگر می‌فرماید: کُلُّ نَفْسٍ ذائِقَةُ الْمَوْتِ آیا می‌فرمایید: «کسی که کشته می‌شود مرگ را نمی‌چشد»؟ فرمود: «کسی که با شمشیر در راه خدا کشته می‌شود با آن کس که در بسترش جان می‌دهد یکسان نیستند. کسی که کشته می‌شود ناچار می‌باید به دنیا برگردد [و مجدداً زندگی کند و بعد بمیرد] تا مزه‌ی مرگ را بچشد».
الباقر (علیه السلام)- عَنْ زُرَارَهًَْ عَنْ أَبِی‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) فِی قَوْلِ اللَّهِ وَ لَئِنْ مُتُّمْ أَوْ قُتِلْتُمْ لَإِلَی اللهِ تُحْشَرُونَ وَ قَدْ قَالَ اللَّهُ: کُلَّ نَفْسٍ ذائِقَةُ الْمَوْتِ فَقَالَ أَبُوجَعْفَرٍ (علیه السلام): قَدْ فَرَّقَ اللَّهُ بَیْنَهُمَا ثُمَّ قَالَ: أَ کُنْتَ قَاتِلًا رَجُلًا لَوْ قَتَلَ أَخَاکَ؟ قُلْتُ: نَعَمْ، قَالَ: فَلَوْ مَاتَ مَوْتاً أَ کُنْتَ قَاتِلًا أَحَداً؟ قُلْتُ: لَا، قَالَ: أَ لَا تَرَی کَیْفَ فَرَّقَ اللَّهُ بَیْنَهُمَا.
امام باقر (علیه السلام) زراره از امام باقر (علیه السلام) درباره‌ی سخن خدای عزّوجلّ: وَلَئِن مُّتُّمْ أَوْ قُتِلْتُمْ لإِلَی الله تُحْشَرُونَ و درباره‌ی آیه‌ی کُلُّ نَفْسٍ ذَآئِقَةُ الْمَوْتِ؛ نقل می‌کند که می‌فرماید: «خداوند، بین آن دو فرق گذاشته است». سپس فرمود: «آیا مردی که برادرت را بکشد تو او را خواهی کشت»؟ گفتم: «بلی»! گفت: «امّا اگر به‌صورت طبیعی مرد آیا او را به خاطر وی می‌کشی»؟ گفتم: «نه». فرمود: «حال دیدی که خداوند چگونه بین آن دو فرق گذاشته است»؟