آیه ۷ - سوره آل‌عمران

امام صادق (علیه السلام) از امام صادق (علیه السلام) درباره‌ی محکم و متشابه سؤال شد. ایشان در جواب فرمود: «محکم آن است که به آن عمل شود و متشابه آن است که امر آن بر کسی که آن را نمی‌داند، مشتبه می‌شود».

امام صادق (علیه السلام) ابوبصیر گوید: از امام صادق (علیه السلام) شنیدم که می‌فرمود: «قرآن، بازدارنده و امرکننده است؛ به رفتن به بهشت امر می‌کند، از آتش جهنّم بازمی‌دارد و در آن آیات محکم و متشابه وجود دارد؛ محکمات، آیاتی است که بدان ایمان آورده و عمل می‌شود و از آن‌ها پند و عبرت گرفته می‌شود و آیات متشابه، آیاتی است که به آن‌ها ایمان آورده می‌شود ولی به آن‌ها عمل نمی‌شود».

امام باقر (علیه السلام) بعضی از مردم درباره‌ی قرآن بدون هیچ علم و دانشی سخن می‌گویند و این درحالی است که خداوند تبارک‌وتعالی می‌فرماید: هُوَ الَّذی أَنْزَلَ عَلَیْکَ الْکِتابَ مِنْهُ آیاتٌ مُحْکَماتٌ هُنَّ أُمُّ الْکِتابِ وَ أُخَرُ مُتَشابِهاتٌ فَأَمَّا الَّذینَ فی قُلُوبِهِمْ زَیْغٌ فَیَتَّبِعُونَ ما تَشابَهَ مِنْهُ ابْتِغاءَ الْفِتْنَةِ وَ ابْتِغاءَ تَأْویلِهِ وَ ما یَعْلَمُ تَأْویلَهُ إِلَّا اللهُ با توجّه به این آیه آیات منسوخ، جزء متشابهات و آیات ناسخ، جزء محکمات هستند.

امام صادق (علیه السلام) کتاب خدا (قرآن) به چهار صورت است. عبارت و اشاره و لطیفه‌ها و حقایق؛ عبارت مخصوص عوام است و اشاره مربوط به خواص است و لطایف مخصوص اولیا و حقایق مخصوص انبیاء (علیهم السلام) است.

امام رضا (علیه السلام) ابوحیّون گوید: امام رضا (علیه السلام) می‌فرماید: این بهتر است هرکه متشابهات قرآن را به محکمات آن ارجاع دهد به راه راست هدایت شده است. سپس فرمود: «در اخبار ما نیز همانند قرآن محکم و متشابه وجود دارد لذا متشابهات آن را به محکمات آن ارجاع دهید و صرفاً به‌دنبال متشابهات آن نروید که گمراه می‌شوید».

پیامبر (صلی الله علیه و آله) من شهر علم هستم و درجای دیگری گفت: «من شهر حکمت می‌باشم و علی (علیه السلام) هم در آن شهر می‌باشد اکنون هرکس طالب حکمت و یا علم هست باید از آن در وارد گردد و علم و حکمت فراگیرد». تمام این مطالبی که ذکر شد در کتاب خدا به آن تصریح شده است و کسانی هستند که تأویل آن را می‌دانند اکنون هرکس از آن‌ها عدول کند و به‌طرف کسانی که خود را عالم می‌دانند بروند و از آن‌ها که قلوبشان منحرف است، به دنبال آیات متشابه‌اند تا فتنه‌انگیزی کنند و تفسیر [نادرست] برای آن می‌طلبند پیروی کنند گرفتار شبهه می‌شوند و بدون برهان و دلیل خود را هلاک می‌کنند و دیگران را هم به هلاکت می‌رسانند. آن‌ها زیان می‌کنند و از کوشش خود استفاده‌ای نمی‌برند.

امام باقر (علیه السلام) ای گروه مردم! درباره‌ی قرآن تدبّر کنید و آیات محکم آن را نیکو بفهمید و از آیات متشابه پیروی مکنید و به خدا سوگند هرگز کسی دشواری‌ها و تفسیر آن را برای شما روشن نمی‌کند، جز همین‌کس که من دست او را می‌گیرم و به‌سوی خود برمی‌آورم و بازویش را برمی‌افرازم و به شما اعلام می‌کنم که هرکس من مولای اویم این علی (علیه السلام) مولای اوست، یعنی علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) که برادر و وصیّ من است و ولایت او از سوی خداوند متعال بر من نازل شده است.

امام صادق (علیه السلام) وَ الرَّاسِخُونَ فِی الْعِلْمِ، همان خاندان محمّد (صلی الله علیه و آله) می‌باشند.

امام باقر (علیه السلام) ما وَ الرَّاسِخُونَ فِی الْعِلْمِ هستیم.

امام علی (علیه السلام) کجا هستند کسانی که خیال می‌کنند وَ الرَّاسِخُونَ فِی الْعِلْمِ غیر از ما هستند به‌خاطر دروغ و ستمگری و حسادتی که به ما دارند.