آیه وَ إِذا كُنْتَ فيهِمْ فَأَقَمْتَ لَهُمُ الصَّلاةَ فَلْتَقُمْ طائِفَةٌ مِنْهُمْ مَعَكَ وَ لْيَأْخُذُوا أَسْلِحَتَهُمْ فَإِذا سَجَدُوا فَلْيَكُونُوا مِنْ وَرائِكُمْ وَ لْتَأْتِ طائِفَةٌ أُخْرى لَمْ يُصَلُّوا فَلْيُصَلُّوا مَعَكَ وَ لْيَأْخُذُوا حِذْرَهُمْ وَ أَسْلِحَتَهُمْ وَدَّ الَّذينَ كَفَرُوا لَوْ تَغْفُلُونَ عَنْ أَسْلِحَتِكُمْ وَ أَمْتِعَتِكُمْ فَيَميلُونَ عَلَيْكُمْ مَيْلَةً واحِدَةً وَ لا جُناحَ عَلَيْكُمْ إِنْ كانَ بِكُمْ أَذىً مِنْ مَطَرٍ أَوْ كُنْتُمْ مَرْضى أَنْ تَضَعُوا أَسْلِحَتَكُمْ وَ خُذُوا حِذْرَكُمْ إِنَّ اللهَ أَعَدَّ لِلْكافِرينَ عَذاباً مُهيناً [102]
و هنگامى‌كه در ميان آن‌ها باشى، و [در كنار ميدان جنگ] براى آن‌ها نماز را برپا كنى، بايد دسته‌اى از آن‌ها با تو [به نماز] برخيزند، و سلاح‌هايشان را [با خود] برگيرند؛ و هنگامى‌كه سجده كردند [و نماز را به پايان رساندند]، بايد در پشت سر شما قرار گيرند [و به ميدان بازگردند] و آن دسته‌ی ديگر كه نماز نخوانده‌اند [و مشغول پيكار بوده‌اند]، بيايند و با تو نماز بخوانند؛ آن‌ها بايد وسايل دفاعى و سلاح‌هايشان را [در‌حال نماز با خود] برگيرند؛ [زيرا] كافران آرزو دارند كه شما از سلاح‌ها و وسايل خود غافل شويد تا يك‌باره به شما هجوم آورند. و اگر از باران ناراحتيد، و يا بيمار [و مجروح] هستيد، گناهى بر شما نيست كه سلاح‌هاى خود را بر زمين بگذاريد؛ ولى وسايل دفاعى [مانند زره و خُود] را برگيريد. خداوند، عذاب خواركننده‌اى براى كافران فراهم ساخته است.
علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- تَفْسِیرُ عَلِیِّ‌بْنِ‌إِبْرَاهِیمَ فِی قَوْلِهِ تَعَالَی: وَ إِذا کُنْتَ فِیهِمْ فَأَقَمْتَ لَهُمُ الصَّلاةَ فَلْتَقُمْ طائِفَةٌ مِنْهُمْ مَعَکَ ... فَإِنَّهَا نَزَلَتْ لَمَّا خَرَجَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) إِلَی الْحُدَیْبِیَهًِْ یُرِیدُ مَکَّهًَْ فَلَمَّا وَقَعَ الْخَبَرُ إِلَی قُرَیْشٍ بَعَثُوا خَالِدَ‌بْنَ‌الْوَلِیدِ فِی مِائَتَیْ فَارِسٍ لِیَسْتَقْبِلَ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فَکَانَ یُعَارِضُ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) عَلَی الْجِبَالِ فَلَمَّا کَانَ فِی بَعْضِ الطَّرِیقِ وَ حَضَرَتْ صَلَاهًُْ الظُّهْرِ أَذَّنَ بِلَالٌ وَ صَلَّی رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) بِالنَّاسِ فَقَالَ خَالِدُ‌بْنُ‌الْوَلِیدِ لَوْ‌کُنَّا حَمَلْنَا عَلَیْهِمْ وَ هُمْ فِی الصَّلَاهًِْ لَأَصَبْنَاهُمْ فَإِنَّهُمْ لَا یَقْطَعُونَ الصَّلَاهًَْ وَ لَکِنْ تَجِیءُ لَهُمُ الْآنَ صَلَاهًٌْ أُخْرَی هِیَ أَحَبُّ إِلَیْهِمْ مِنْ ضِیَاءِ أَبْصَارِهِمْ فَإِذَا دَخَلُوا فِیهَا حَمَلْنَا عَلَیْهِمْ فَنَزَلَ جَبْرَئِیلُ (علیه السلام) بِصَلَاهًِْ الْخَوْفِ بِهَذِهِ الْآیَهًِْ وَ إِذا کُنْتَ فِیهِمْ فَأَقَمْتَ لَهُمُ الصَّلاةَ فَلْتَقُمْ طائِفَةٌ مِنْهُمْ مَعَکَ إِلَی قَوْلِهِ مَیْلَةً واحِدَةً فَفَرَّقَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) أَصْحَابَهُ فِرْقَتَیْنِ فَوَقَفَ بَعْضُهُمْ تُجَاهَ الْعَدُوِّ وَ قَدْ أَخَذُوا سِلَاحَهُمْ وَ فِرْقَهًٌْ صَلَّوْا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) قَائِماً وَ مَرُّوا فَوَقَفُوا مَوَاقِفَ أَصْحَابِهِمْ وَ جَاءَ أُولَئِکَ الَّذِینَ لَمْ یُصَلُّوا فَصَلَّی بِهِمْ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) الرَّکْعَهًَْ الثَّانِیَهًَْ وَ هِیَ لَهُمُ الْأُولَی وَ قَعَدَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) وَ قَامَ أَصْحَابُهُ فَصَلَّوْا هُمُ الرَّکْعَهًَْ الثَّانِیَهًَْ وَ سَلَّمَ عَلَیْهِمْ.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- آیه: وَ إِذا کُنْتَ فیهِمْ فَأَقَمْتَ لَهُمُ الصَّلاةَ فَلْتَقُمْ طائِفَةٌ مِنْهُمْ مَعَکَ ... وقتی نازل شد که رسول خدا (صلی الله علیه و آله) به‌سوی حدیبیّه حرکت کرد، تا به مکّه برود، و چون خبر به قریش رسید، خالدبن‌ولید را با دویست سوار به استقبال رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرستادند، و او همه جا بر سر کوه‌ها می‌رفت و خود را به لشکر اسلام و رسول خدا (صلی الله علیه و آله) نشان می‌داد. تا آنکه در یکی از قسمت‌های راه هنگام ظهر رسید، و بلال اذان گفت، و رسول خدا (صلی الله علیه و آله) با لشکرش نماز خواند. خالدبن‌ولید به همراهان خود گفت: «چه خوب است که هم اکنون که لشکریان اسلام مشغول نمازند، بر آنان بتازی. چون اگر این فرصت را از دست ندهیم به هدف خود می‌رسیم. زیرا من می‌دانم که مسلمانان نماز را نمی‌شکنند، بنابراین ساعتی دیگر که هنگام نماز دیگرشان است، فرا می‌رسد و آن نمازی است که از نور چشم، بیشتر آن را دوست دارند. همین که داخل نماز شدند، بر آنان حمله می‌کنیم» .دراین‌هنگام جبرئیل بر رسول خدا (صلی الله علیه و آله) نازل شد، و دستور نماز خوف را آورد، که خدای تعالی می‌فرماید: وَ إِذا کُنْتَ فیهِمْ فَأَقَمْتَ لَهُمُ الصَّلاةَ فَلْتَقُمْ طائِفَةٌ مِنْهُمْ مَعَکَ ... مَیْلَةً واحِدَةً پس پیامبر (صلی الله علیه و آله) اصحاب را دو قسمت کرد، یک دسته را پیش روی دشمن قرار داد و اسلحه‌هایشان در دستانشان بود و دسته‌ی دیگر که با رسول خدا (صلی الله علیه و آله) به‌صورت ایستاده نماز خواندند و سپس به‌طرف لشکریان رفته و در جایگاه همرزمانشان در برابر دشمن ایستادند و دسته‌ی دوّم که تاکنون در برابر دشمن ایستاده بودند آمدند و پشت سر رسول خدا (صلی الله علیه و آله) ایستاده و نماز خواندند و این رکعت دوّم رسول خدا (صلی الله علیه و آله) به شمار می‌آمد ولی برای آنان رکعت اوّل بود، آنگاه رسول خدا (صلی الله علیه و آله) نشست و تشهد خواند و به ایشان سلام داد، آنان برخاستند و یک رکعت باقیمانده خود را خواندند]و در آخر به یکدیگر سلام دادند[.
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ‌بْنِ‌أَبِی‌عَبْدِ اللَّهِ عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام) أَنَّهُ قَالَ: صَلَّی النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) بِأَصْحَابِهِ فِی غَزَاهًِْ ذَاتِ الرِّقَاعِ فَفَرَّقَ أَصْحَابَهُ فِرْقَتَیْنِ فَأَقَامَ فِرْقَهًًْ بِإِزَاءِ الْعَدُوِّ وَ فِرْقَهًًْ خَلْفَهُ فَکَبَّرَ وَ کَبَّرُوا فَقَرَأَ وَ أَنْصَتُوا وَ رَکَعَ وَ رَکَعُوا فَسَجَدَ وَ سَجَدُوا ثُمَّ اسْتَتَمَّ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) قَائِماً وَ صَلَّوْا لِأَنْفُسِهِمْ رَکْعَهًًْ ثُمَّ سَلَّمَ بَعْضُهُمْ عَلَی بَعْضٍ ثُمَّ خَرَجُوا إِلَی أَصْحَابِهِمْ فَأَقَامُوا بِإِزَاءِ الْعَدُوِّ وَ جَاءَ أَصْحَابُهُمْ فَقَامُوا خَلْفَ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فَکَبَّرَ وَ کَبَّرُوا وَ قَرَأَ فَأَنْصَتُوا فَرَکَعَ وَ رَکَعُوا فَسَجَدَ وَ سَجَدُوا ثُمَّ جَلَسَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فَتَشَهَّدَ ثُمَّ سَلَّمَ عَلَیْهِمْ ثُمَّ قَامُوا ثُمَّ قَضَوْا لِأَنْفُسِهِمْ رَکْعَهًًْ ثُمَّ سَلَّمَ بَعْضُهُمْ عَلَی بَعْضٍ وَ قَدْ قَالَ اللَّهُ تَعَالَی لِنَبِیِّهِ (صلی الله علیه و آله) وَ إِذا کُنْتَ فِیهِمْ فَأَقَمْتَ لَهُمُ الصَّلاةَ فَلْتَقُمْ طائِفَةٌ مِنْهُمْ مَعَکَ وَ ذَکَرَ الْآیَهًَْ فَهَذِهِ صَلَاهًُْ الْخَوْفِ الَّتِی أَمَرَ اللَّهُ بِهَا نَبِیَّهُ (صلی الله علیه و آله) وَ قَالَ مَنْ صَلَّی الْمَغْرِبَ فِی خَوْفٍ بِالْقَوْمِ صَلَّی بِالطَّائِفَهًِْ الْأُولَی رَکْعَهًًْ وَ بِالطَّائِفَهًِْ الثَّانِیَهًِْ رَکْعَتَیْنِ.
امام صادق (علیه السلام)- پیامبر در «غزوه ذات الرقاع» [برای نماز خوف] به امامت اصحاب خود ایستاد و یارانش را دو گروه کرد. گروهی را در برابر دشمن صف‌آرایی داد و گروهی در پشت وی، صف نماز بستند و پیامبر (صلی الله علیه و آله) تکبیر گفت و دیگران نیز به الله اکبر، قامت بستند و حضرت قرائت کرد و نمازگزاران گوش فرا دادند، پیامبر (صلی الله علیه و آله) به رکوع رفت و نمازگزاران هم رکوع کردند؛ پیامبر (صلی الله علیه و آله) به سجده رفت و نمازگزارن هم سجده رفتند؛ آنگاه رسول خدا (صلی الله علیه و آله) همچنان بر پای ایستاد و نمازگزاران خود یک رکعت نماز خواندند و آنگاه یک‌به‌یک [بر نبی و بر یکدیگر] سلام دادند و آنگاه به‌سمت گروه دیگر یاران رفته و به‌جای ایشان در برابر دشمن ایستادند و آن گروه پشت رسول خدا (صلی الله علیه و آله) صف بستند و پیامبر، الله اکبر گفت و ایشان الله اکبر گفتند، آنگاه نبی قرائت کرد و ایشان گوش سپردند، پیامبر (صلی الله علیه و آله) به رکوع رفت و ایشان هم رکوع کردند؛ پیامبر (صلی الله علیه و آله) به سجده رفت و ایشان نیز سجده کردند و آنگاه رسول خدا (صلی الله علیه و آله) به تشهد نشست و سلام گفت و ایشان، خود رکعتی دیگر به‌جای آوردند و آنگاه یک‌به‌یک [بر نبی و بر یکدیگر] سلام گفتند. و خدای تعالی به نبی مکرّم (صلی الله علیه و آله)خود فرموده است: وَ إِذا کُنْتَ فیهِمْ فَأَقَمْتَ لَهُمُ الصَّلاةَ فَلْتَقُمْ طائِفَةٌ مِنْهُمْ مَعَکَ وَ لْیَأْخُذُوا أَسْلِحَتَهُمْ فَإِذا سَجَدُوا فَلْیَکُونُوا مِنْ وَرائِکُمْ وَ لْتَأْتِ طائِفَةٌ أُخْری لَمْ یُصَلُّوا فَلْیُصَلُّوا مَعَکَ وَ لْیَأْخُذُوا حِذْرَهُمْ وَ أَسْلِحَتَهُمْ وَدَّ الَّذینَ کَفَرُوا لَوْ تَغْفُلُونَ عَنْ أَسْلِحَتِکُمْ وَ أَمْتِعَتِکُمْ فَیَمیلُونَ عَلَیْکُمْ مَیْلَةً واحِدَةً وَ لا جُناحَ عَلَیْکُمْ إِنْ کانَ بِکُمْ أَذیً مِنْ مَطَرٍ أَوْ کُنْتُمْ مَرْضی أَنْ تَضَعُوا أَسْلِحَتَکُمْ وَ خُذُوا حِذْرَکُمْ إِنَّ اللهَ أَعَدَّ لِلْکافِرینَ عَذاباً مُهیناً و این نماز خوفی است که خداوند به رسول خود دستور برپا داشتن آن را داد». فرمود: «هرکه نماز مغرب را به هنگام هراس و خوف به امامت گروهی بایستد، گروه اوّل را یک رکعت، امامت کند و گروه دوّم را دو رکعت به امامت ایستد».
علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- فِی تَفْسِیرُ عَلِیِّ‌بْنِ‌إِبْرَاهِیمَ (رحمة الله علیه): صَلَاهًُْ الْخَوْفِ عَلَی ثَلَاثَهًِْ وُجُوهٍ قَالَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی وَ إِذا کُنْتَ فِیهِمْ فَأَقَمْتَ لَهُمُ الصَّلاةَ فَلْتَقُمْ طائِفَةٌ مِنْهُمْ مَعَکَ وَ لْیَأْخُذُوا أَسْلِحَتَهُمْ فَإِذا سَجَدُوا فَلْیَکُونُوا مِنْ وَرائِکُمْ وَ لْتَأْتِ طائِفَةٌ أُخْری لَمْ یُصَلُّوا فَلْیُصَلُّوا مَعَکَ وَ لْیَأْخُذُوا حِذْرَهُمْ وَ أَسْلِحَتَهُمْ فَهَذَا وَجْهٌ وَ الْوَجْهُ الثَّانِی مِنْ صَلَاهًِْ الْخَوْفِ فَهُوَ الَّذِی یَخَافُ اللُّصُوصَ وَ السِّبَاعَ فِی السَّفَرِ فَإِنَّهُ یَتَوَجَّهُ إِلَی الْقِبْلَهًِْ وَ یَفْتَتِحُ الصَّلَاهًَْ وَ یَمُرُّ عَلَی وَجْهِهِ الَّذِی هُوَ فِیهِ فَإِذَا فَرَغَ مِنَ الْقِرَاءَهًِْ وَ أَرَادَ أَنْ یَرْکَعَ وَ یَسْجُدَ وَلَّی وَجْهَهُ إِلَی الْقِبْلَهًِْ إِنْ قَدَرَ عَلَیْهِ وَ إِنْ لَمْ یَقْدِرْ عَلَیْهِ رَکَعَ وَ سَجَدَ حَیْثُمَا تَوَجَّهَ وَ إِنْ کَانَ رَاکِباً یُومِئُ إِیمَاءً بِرَأْسِهِ وَ الْوَجْهُ الثَّالِثُ مِنْ صَلَاهًِْ الْخَوْفِ صَلَاهًُْ الْمُجَادَلَهًِْ وَ هِیَ الْمُضَارَبَهًُْ فِی الْحَرْبِ إِذَا لَمْ یَقْدِرْ أَنْ یَنْزِلَ وَ یُصَلِّیَ یُکَبِّرُ لِکُلِّ رَکْعَهًٍْ تَکْبِیرَهًًْ وَ صَلَّی وَ هُوَ رَاکِبٌ فَإِنَّ أَمِیرَالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) صَلَّی وَ أَصْحَابَهُ خَمْسَ صَلَوَاتٍ بِصِفِّینَ عَلَی ظَهْرِ الدَّوَابِّ لِکُلِّ رَکْعَهًٍْ تَکْبِیرَهًًْ وَ صَلَّی وَ هُوَ رَاکِبٌ حَیْثُمَا تَوَجَّهُوا.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- نماز خوف سه شکل است که خداوند می فرماید: وَ إِذا کُنْتَ فِیهِمْ فَأَقَمْتَ لَهُمُ الصَّلاةَ فَلْتَقُمْ طائِفَةٌ مِنْهُمْ مَعَکَ وَ لْیَأْخُذُوا أَسْلِحَتَهُمْ فَإِذا سَجَدُوا فَلْیَکُونُوا مِنْ وَرائِکُمْ وَ لْتَأْتِ طائِفَةٌ أُخْری لَمْ یُصَلُّوا فَلْیُصَلُّوا مَعَکَ وَ لْیَأْخُذُوا حِذْرَهُمْ وَ أَسْلِحَتَهُمْ و این یک وجه آن است. وجه دوّم از نماز خوف آن است که در سفر از ترس دزدان یا حیوانات درنده خوانده شود دراین‌حالت به‌سمت قبله می‌ایستد و نماز را شروع می‌کند و در همان جهتی که هست به جلو می‌رود [و قرائت نماز را می‌خواند] وقتی قرائتش (حمدوسوره) تمام شد و خواست که به رکوع و سجده برود، اگر بتواند رویش را به‌سمت قبله بچرخاند [و بعد رکوع و سجده کند] والا به هر طرفی که رو کرد، رکوع و سجده کند و اگر سواره است با اشاره‌ی سرش، رکوع و سجده کند و نوع سوّم از نماز خوف، نماز جنگ و جدلی است که درحالت زدوخورد در جنگ است که نمی‌تواند از مرکب خود پیاده شد، و نماز بخواند پس [درهمان بالای مرکب و اسب جنگی خود] برای هر رکعت یک تکبیر بگوید و نماز بخواند، درحالی‌که سواره است. که امیرالمؤمنین (علیه السلام) و اصحابش در جنگ صفین، پنج نماز خود را در پشت اسب‌هایشان و به هر جهتی که بودند می‌خواندند و در هر رکعت یک تکبیر می‌گفتند.
الباقر (علیه السلام)- عَنْ زُرَارَهًَْ وَ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ (علیه السلام) قَالَ: إِذَا حَضَرَتِ الصَّلَاهًُْ فِی الْخَوْفِ فَرَّقَهُمُ الْإِمَامُ فِرْقَتَیْنِ فِرْقَهًًْ مُقْبِلَهًًْ عَلَی عَدُوِّهِمْ وَ فِرْقَهًًْ خَلْفَهُ کَمَا قَالَ اللَّهُ تَعَالَی فَیُکَبِّرُ بِهِمْ ثُمَّ یُصَلِّی بِهِمْ رَکْعَهًًْ ثُمَّ یَقُومُ بَعْدَ مَا یَرْفَعُ رَأْسَهُ مِنَ السُّجُودِ فَیَمْثُلُ قَائِماً وَ یَقُومُ الَّذِینَ صَلَّوْا خَلْفَهُ رَکْعَهًًْ فَیُصَلِّی کُلُّ إِنْسَانٍ مِنْهُمْ لِنَفْسِهِ رَکْعَهًًْ ثُمَّ یُسَلِّمُ بَعْضُهُمْ عَلَی بَعْضٍ ثُمَّ یَذْهَبُونَ إِلَی أَصْحَابِهِمْ فَیَقُومُونَ مَقَامَهُمْ وَ یَجِیءُ الْآخَرُونَ وَ الْإِمَامُ قَائِمٌ (عجل الله تعالی فرجه الشریف) فَیُکَبِّرُونَ وَ یَدْخُلُونَ فِی الصَّلَاهًِْ خَلْفَهُ فَیُصَلِّی بِهِمْ رَکْعَهًًْ ثُمَّ یُسَلِّمُ فَیَکُونُ لِلْأَوَّلِینَ اسْتِفْتَاحُ الصَّلَاهًِْ بِالتَّکْبِیرِ وَ لِلْآخَرِینَ التَّسْلِیمُ مِنَ الْإِمَامِ فَإِذَا سَلَّمَ الْإِمَامُ قَامَ کُلُّ إِنْسَانٍ مِن الطَّائِفَهًِْ الْأَخِیرَهًِْ فَیُصَلِّی لِنَفْسِهِ رَکْعَهًًْ وَاحِدَهًًْ فَتَمَّتْ لِلْإِمَامِ رَکْعَتَانِ وَ لِکُلِّ إِنْسَانٍ مِنَ الْقَوْمِ رَکْعَتَانِ وَاحِدَهًٌْ فِی جَمَاعَهًٍْ وَ الْأُخْرَی وُحْدَاناً. وَ إِذَا کَانَ الْخَوْفُ أَشَدَّ مِنْ ذَلِکَ مِثْلُ الْمُضَارَبَهًِْ وَ الْمُنَاوَشَهًِْ وَ الْمُعَانَقَهًِْ وَ تَلَاحُمِ الْقِتَالِ فَإِنَّ أَمِیرَالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) لَیْلَهًَْ صِفِّینَ وَ هِیَ لَیْلَهًُْ الْهَرِیرِ لَمْ یَکُنْ صَلَّی بِهِمُ الظُّهْرَ وَ الْعَصْرَ وَ الْمَغْرِبَ وَ الْعِشَاءَ عِنْدَ وَقْتِ کُلِّ صَلَاهًٍْ إِلَّا بِالتَّهْلِیلِ وَ التَّسْبِیحِ وَ التَّحْمِیدِ وَ الدُّعَاءِ فَکَانَتْ تِلْکَ صَلَاتَهُمْ لَمْ یَأْمُرْهُمْ بِإِعَادَهًِْ الصَّلَاهًِْ وَ إِذَا کَانَتِ الْمَغْرِبُ فِی الْخَوْفِ فَرَّقَهُمْ فِرْقَتَیْنِ فَصَلَّی بِفِرْقَهًٍْ رَکْعَتَیْنِ ثُمَّ جَلَسَ ثُمَّ أَشَارَ إِلَیْهِمْ بِیَدِهِ فَقَامَ کُلُّ إِنْسَانٍ مِنْهُمْ فَصَلَّی رَکْعَهًًْ ثُمَّ سَلَّمُوا وَ قَامُوا مَقَامَ أَصْحَابِهِمْ وَ جَاءَتِ الطَّائِفَهًُْ الْأُخْرَی فَکَبَّرُوا وَ دَخَلُوا فِی الصَّلَاهًِْ وَ قَامَ الْإِمَامُ فَصَلَّی بِهِمْ رَکْعَهًًْ ثُمَّ سَلَّمَ ثُمَّ قَامَ کُلُّ إِنْسَانٍ مِنْهُمْ فَصَلَّی رَکْعَهًًْ فَشَفَعَهَا بِالَّتِی صَلَّی مَعَ الْإِمَامِ ثُمَّ قَامَ فَصَلَّی رَکْعَهًًْ لَیْسَ فِیهَا قِرَاءَهًٌْ فَتَمَّتْ لِلْإِمَامِ ثَلَاثُ رَکَعَاتٍ وَ لِلْأَوَّلِینَ ثَلَاثُ رَکَعَاتٍ رکعتین {رَکْعَتَانِ} فِی جَمَاعَهًٍْ وَ رَکْعَهًٌْ وُحْدَاناً وَ لِلْآخَرِینَ ثَلَاثُ رَکَعَاتٍ رَکْعَهًٌْ جَمَاعَهًًْ وَ رکعتین {رَکْعَتَانِ} وُحْدَاناً فَصَارَ لِلْأَوَّلِینَ افْتِتَاحُ التَّکْبِیرِ وَ افْتِتَاحُ الصَّلَاهًِْ وَ لِلْآخَرِینَ التَّسْلِیم.
امام باقر (علیه السلام)- زراره و محمّدبن‌مسلم نقل می‌کنند: امام باقر (علیه السلام) فرمود: «اگر به هنگام خوف، وقت نماز مغرب فرا رسد، امام یاران را دو گروه نماید: گروهی در برابر دشمن و گروهی پشت‌سر وی؛ همان‌گونه که خداوند تبارک‌وتعالی فرموده است، آنگاه تکبیر گفته و نماز می‌خواند و چون از سجده‌ی اوّل برخاست، همچنان بر پای می‌ایستد و کسانی که یک رکعت پشت‌سر وی خوانده‌اند، برای خود یک رکعت می‌خوانند و آنگاه بر هم سلام می‌دهند و به‌سوی گروه دیگر می‌روند و در جای ایشان می‌ایستند و آنگاه گروه دیگر می‌آیند و امام هنوز ایستاده است و ایشان الله اکبر می‌گویند و به نماز امام می‌پیوندند و امام یک رکعت ایشان را به امامت می‌ایستد و سلام می‌دهد تا بدین‌ترتیب گروه اوّل، استفتاح نماز با الله اکبر را همراه امام باشند و گروه دوّم، سلام دادن را با امام همراه باشند و زمانی‌که امام سلام می‌دهد، گروه دوّم برمی‌خیزند و خود یک رکعت دیگر نماز می‌خوانند و اینگونه امام دو رکعت خوانده و هریک از افراد نیز دو رکعت خوانده است، رکعتی در جماعت و رکعتی را فرادی. و اگر خوف شدیدتر از این بود، نظیر جنگ تن‌به‌تن، کشمکش، زد و خورد، و بالا گرفتن درگیری‌ها و کشتار، باید بدانیم که امیرالمؤمنین (علیه السلام) در شب جنگ صفین که شب هریر یعنی زوزه‌ی سگ از شدّت سرما بود، نماز ظهر و عصر و مغرب و عشاء را به هنگام هر نماز تنها با گفتن لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ وَ سُبْحَانَ اللهِ وَ الْحَمْدُ لِلهِ و دعاء خواند و همین نماز ایشان بود و امام امر به قضای نمازها نکردند و چون به هنگام خوف، وقت نماز مغرب فرا رسید، یاران را دو گروه کرد و یک گروه را دو رکعت به امامت ایستاد و آنگاه نشست و با دست خود، ایشان را اشارتی داد و آنان رکعت سوّم را خود به‌جا آوردند و سلام دادند و برخاسته و به‌جای گروه دیگر ایستادند و آنگاه گروه دوّم آمدند و امام برخاست و یک رکعت که در آن قرائت حمد و سوره نبود، ایشان را امامت کرد و سه رکعت خود را تکمیل نمود و بدین‌ترتیب، گروه اوّل، سه رکعت نماز خواندند که دو رکعت به جماعت بود و یک رکعت فرادی و گروه دوّم، سه رکعت خواندند که یک رکعت جماعت بود و دو رکعت فرادی و گروه اوّل، آغاز نماز و تکبیره‌الاحرام را درک کردند و گروه دیگر سلام را با امام بودند».
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ أَبَانِ بْنِ تَغْلِبَ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ (علیه السلام) قَالَ: صَلَاهًُْ الْمَغْرِبِ فِی الْخَوْفِ أَنْ یَجْعَلَ أَصْحَابَهُ طَائِفَتَیْنِ بِإِزَاءِ الْعَدُوِّ وَاحِدَهًًْ وَ أُخْرَی خَلْفَهُ فَیُصَلِّی بِهِمْ ثُمَّ یَنْتَصِبُ قَائِماً وَ یُصَلُّونَ هُمْ تَمَامَ رَکْعَتَیْنِ ثُمَّ یُسَلِّمُ بَعْضُهُمْ عَلَی بَعْضٍ ثُمَّ تَأْتِی الطَّائِفَهًُْ الْأُخْرَی فَیُصَلِّی بِهِمْ رَکْعَتَیْنِ وَ یُصَلُّونَ هُمْ رَکْعَهًًْ فَیَکُونُ لِلْأَوَّلِینَ قِرَاءَهًٌْ وَ لِلْآخَرِینَ قِرَاءَهًٌْ.
امام صادق (علیه السلام)- ابان‌بن‌تغلب نقل می‌کند: امام صادق (علیه السلام) فرمود: «در نماز خوف مغرب باید اصحاب را دو گروه نمود، گروهی در برابر دشمن و گروهی در صف نماز، آنگاه امام نماز می‌خواند و در رکعت دوّم بر پای می‌ایستد و ایشان خود دو رکعت دیگر تمام می‌کنند و آنگاه نمازگزاران بر هم سلام می‌دهند و سپس گروه دوّم آمده و امام دو رکعت دیگر را می‌خواند و ایشان خود یک رکعت دیگر را می‌خوانند و اینگونه گروه اوّل یک قرائت (حمد و سوره) را حاضر بوده‌اند و گروه دوّم نیز یک قرائت».
الصّادق (علیه السلام)- مَنْ صَلَّی الْمَغْرِبَ فِی خَوْفٍ بِالْقَوْمِ صَلَّی بِالطَّائِفَهًِْ الْأُولَی رَکْعَهًًْ وَ بِالطَّائِفَهًِْ الثَّانِیَهًِْ رَکْعَتَیْن.
امام صادق (علیه السلام)- هرکه نماز مغرب را به‌هنگام هراس و خوف به امامت گروهی بایستد، گروه اوّل را یک رکعت، امامت کند و گروه دوّم را دو رکعت به امامت بایستد.