آیه ۱۴۱ - سوره اعراف

آیه وَ إِذْ أَنْجَيْناكُمْ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ يَسُومُونَكُمْ سُوءَ الْعَذابِ يُقَتِّلُونَ أَبْناءَكُمْ وَ يَسْتَحْيُونَ نِساءَكُمْ وَ في ذلِكُمْ بَلاءٌ مِنْ رَبِّكُمْ عَظيمٌ [141]

[به خاطر بياوريد] زمانى را كه از [چنگال] فرعونيان نجاتتان بخشيديم. در‌حالى‌كه پيوسته شما را به بدترين صورت شكنجه مى‌دادند، پسرانتان را مى‌كشتند، و زنانتان را [براى خدمت كارى] زنده مى‌گذاشتند؛ و در اين، آزمايش بزرگى براى شما از سوى پروردگارتان بود.

۱
(اعراف/ ۱۴۱)

العسکری (علیه السلام)- وَ اذْکُرُوا یَا بَنِی إِسْرَائِیلَ إِذْ نَجَّیْناکُمْ أَنْجَیْنَا أَسْلَافَکُمْ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ ... وَ کَانَ مِنْ عَذَابِهِمُ الشَّدِیدِ أَنَّهُ کَانَ فِرْعَوْنُ یُکَلِّفُهُمْ عَمَلَ الْبِنَاءِ عَلَی الطِّینِ وَ یَخَافُ أَنْ یَهْرُبُوا عَنِ الْعَمَلِ فَأَمَرَ بِتَقْیِیدِهِمْ وَ کَانُوا یَنْقُلُونَ ذَلِکَ الطِّینَ عَلَی السَّلَالِیمِ إِلَی السُّطُوحِ فَرُبَّمَا سَقَطَ الْوَاحِدُ مِنْهُمْ فَمَاتَ أَوْ زَمِنَ لَا یَحْفِلُونَ بِهِمْ إِلَی أَنْ أَوْحَی اللَّهُ إِلَی مُوسَی (علیه السلام) قُلْ لَهُمْ لَا یَبْتَدِءُونَ عَمَلًا إِلَّا بِالصَّلَاهًِْ عَلَی مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) وَ آلِهِ الطَّیِّبِینَ لِیَخِفَّ عَلَیْهِمْ فَکَانُوا یَفْعَلُونَ ذَلِکَ فَیَخِفُّ عَلَیْهِمْ وَ أَمَرَ کُلَّ مَنْ سَقَطَ فَزَمِنَ مِمَّنْ نَسِیَ الصَّلَاهًَْ عَلَی مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) وَ آلِهِ الطَّیِّبِینَ أَنْ یَقُولَهَا عَلَی نَفْسِهِ إِنْ أَمْکَنَهُ أَیِ الصَّلَاهًَْ عَلَی مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) وَ آلِهِ أَوْ یُقَالَ عَلَیْهِ إِنْ لَمْ یُمْکِنْهُ فَإِنَّهُ یَقُومُ وَ لَا یَقْلِبُهُ یَدٌ فَفَعَلُوهَا فَسَلِمُوا ... قِیلَ لِفِرْعَوْنَ إِنَّهُ یُولَدُ فِی بَنِی إِسْرَائِیلَ مَوْلُودٌ یَکُونُ عَلَی یَدِهِ هَلَاکُکَ وَ زَوَالُ مُلْکِکَ فَأَمَرَ بِذَبْحِ أَبْنَائِهِمْ فَکَانَتِ الْوَاحِدَهًُْ مِنْهُنَّ تُصَانِعُ الْقَوَابِلَ عَنْ نَفْسِهَا کَیْلَا تَنِمَّ عَلَیْهَا وَ تَنِمَّ حَمْلُهَا ثُمَّ تُلْقِی وَلَدَهَا فِی صَحْرَاءَ أَوْ غَارِ جَبَلٍ وَ تَقُولُ عَلَیْهِ عَشْرَ مَرَّاتٍ الصَّلَاهًُْ عَلَی مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) وَ آلِهِ فَیُقَیِّضُ اللَّهُ لَهُ مَلَکاً یُرَبِّیهِ وَ یُدِرُّ مِنْ إِصْبَعٍ لَهُ لَبَناً یَمَصُّهُ وَ مِنْ إِصْبَعٍ طَعَاماً لَیِّناً یَتَغَدَّاهُ إِلَی أَنْ نَشَأَ بَنُو إِسْرَائِیلَ وَ کَان‌مَنْ سَلِمَ مِنْهُمْ وَ نَشَأَ أَکْثَرَ مِمَّنْ قُتِلَ وَ یَسْتَحْیُونَ نِساءَکُمْ یُبْقُونَهُنَّ وَ یَتَّخِذُونَهُنَّ إِمَاءً فَضَجُّوا إِلَی مُوسَی (علیه السلام) وَ قَالُوا یَفْتَرِشُونَ بَنَاتِنَا وَ أَخَوَاتِنَا فَأَمَرَ اللَّهُ تِلْکَ الْبَنَاتِ کُلَّمَا رَابَهُنَّ مِنْ ذَلِکَ رَیْبٌ صَلَّیْنَ عَلَی مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) وَ آلِهِ الطَّیِّبِینَ فَکَانَ اللَّهُ یَرُدُّ عَنْهُنَّ أُولَئِکَ الرَّجُلَ إِمَّا بِشُغُلٍ أَوْ مَرَضٍ أَوْ زَمَانَهًٍْ أَوْ لُطْفٍ مِنْ أَلْطَافِهِ فَلَمْ یَفْتَرِشْ مِنْهُنَّ امْرَأَهًًْ بَلْ دَفَعَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ ذَلِکَ عَنْهُنَّ بِصَلَاتِهِنَّ عَلَی مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) وَ آلِهِ الطَّیِّبِینَ ثُمَّ قَالَ عَزَّوَجَلَ وَ فِی ذلِکُمْ فِی ذَلِکَ الْإِنْجَاءِ الَّذِی أَنْجَاکُمْ مِنْهُمْ رَبُّکُمْ بَلاءٌ نِعْمَهًٌْ مِنْ رَبِّکُمْ عَظِیمٌ کَبِیرٌ قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ یَا بَنِی إِسْرَائِیلَ اذْکُرُوا إِذَا کَانَ الْبَلَاءُ یُصْرَفُ عَنْ أَسْلَافِکُمْ وَ یَخِفُّ بِالصَّلَاهًِْ عَلَی مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) وَ آلِهِ الطَّیِّبِینَ أَ فَمَا تَعْلَمُونَ أَنَّکُمْ إِذَا شَاهَدْتُمُوهُ وَ آمَنْتُمْ بِهِ کَانَتِ النِّعْمَهًُْ عَلَیْکُمْ أَفْضَلَ وَ فَضْلُ اللَّهِ عَلَیْکُمْ أَجْزَل.

امام عسکری ( خدای تعالی فرمود: وَ إِذْ أَنْجَیْناکُمْ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ از جمله عذاب‌هایی که فرعونیان در حقّ بنی‌اسرائیل روا می‌داشتند این بود که آن‌ها را مجبور با ساختن بناهای عظیم می‌کردند و از بیم آنکه آن‌ها فرار نکنند، آن‌ها را به‌وسیله‌ی زنجیر مقیّد می‌کردند و گل به زنجیرهای آن‌ها می‌چسبید و آنقدر سنگین می‌شد که به زمین می‌خوردند و بعضی در اثر فشار کار جان می‌دادند تا اینکه خداوند به موسی (وحی کرد که به آن‌ها تعلیم دهد کار خود را با درود و صلوات بر محمّد و آل محمّد (شروع کنند و وقتی آن‌ها چنین کردند، سنگینی کار و زنجیر کاهش یافت و از میان آن‌ها فقط کسانی در اثر سنگینی کار می‌مردند که صلوات بر محمّد و آل (او را فراموش می‌کردند، و قبل از آن نیز در زمانی‌که فرعون اطفال آن‌ها را ذبح می‌کرد، بعضی از ایشان به قابله‌ها رشوه می‌دادند تا حمل آن‌ها را بروز ندهند و سپس کودک خود را در بیابان یا غار به دنیا می‌آوردند، ده‌بار بر او صلوات بر محمّد و آل محمّد (را تلقین می‌نمودند و آن کودک را به خدا می‌سپاردند و ملکی از ملائکه آن کودکان را حفظ می‌فرمود و از انگشت آن‌ها شیر بیرون می‌تراوید و بزرگ می‌شد و همین امر باعث حفظ نسل بنی‌اسرائیل شد و همواره شماره‌ی کسانی که سالم می‌ماندند از شماره‌ی کشته‌شدگان بیشتر بود. از طرف دیگر زنان بنی‌اسرائیل را برای خدمتکاری به کنیزی می‌گرفتند و بنی‌اسرائیل به موسی (شکایت بردند که بیم داریم آن‌ها به دختران و خواهران ما تعدّی و تجاوز نمایند، خداوند تعالی به موسی (وحی نمود که به زنان بنی‌اسرائیل تعلیم دهد، هروقت چشمشان به مردان قبطی می‌افتد بر محمّد و آل محمّد (صلوات بفرستند و در اثر همین ذکر مردان قبطی به‌واسطه‌ی اشتغال یا مرض یا انگیزه دیگر از الطاف الهی از آن‌ها فاصله می‌گرفتند و لذا هیچ‌یک از زنان بنی‌اسرائیل در نکاح و فراش قبطیّان قرار نگرفت و به‌واسطه‌ی صلوات شرّ آن مردان از ایشان دفع می‌شد، پس وسیله‌ی نجات آن‌ها صلوات بر محمّد و خاندان او (بود و این همان فضل و نعمتی است که خداوند به آن‌ها ارزانی داشت.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۵، ص۲۷۶
بحار الأنوار، ج۹۱، ص۶۱/ قصص الأنبیاء للجزایری، ص۲۲۵
بیشتر