آیه ۲۹ - سوره اعراف

آیه قُلْ أَمَرَ رَبِّي بِالْقِسْطِ وَ أَقيمُوا وُجُوهَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ وَ ادْعُوهُ مُخْلِصينَ لَهُ الدِّينَ كَما بَدَأَكُمْ تَعُودُونَ [29]

بگو: «پروردگارم امر به عدالت كرده است؛ و روى خويش را در هر مسجد [و به هنگام عبادت] به‌‌سوى او كنيد؛ و او را بخوانيد، و دين [خود] را براى او خالص كنيد.[و بدانيد] همان‌گونه كه در آغاز شما را آفريد، [بار ديگر در رستاخيز] باز مى‌گرديد».

بگو: «پروردگارم امر به عدالت کرده است»

۱ -۱
(اعراف/ ۲۹)

علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- قُلْ أَمَرَ رَبِّی بِالْقِسْطِ أَیْ بِالْعَدْلِ.

علیّ‌بن‌ابراهیم ( قُلْ أَمَرَ رَبِّی بِالْقِسْطِ وَ أَقِیمُواْ وُجُوهَکُمْ عِندَ کُلِّ مَسْجِدٍ یعنی به عدل.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۵، ص۸۰
البرهان/ القمی، ج۱، ص۲۲۶

و روی خویش را در هر مسجد [و به هنگام عبادت] به‌سوی او کنید

۲ -۱
(اعراف/ ۲۹)

الصّادق (علیه السلام)- عَنْ أبِی‌بَصِیرٍ، عَنْ أبِی‌عَبْدِاللهِ (علیه السلام)، قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ وَ أَقِیمُوا وُجُوهَکُمْ عِنْدَ کُلِّ مَسْجِدٍ قَالَ هَذِهِ الْقِبْلَهًُْ أَیْضاً.

امام صادق ( ابوبصیر گوید: از امام صادق (در مورد این سخن خدای عزّوجلّ: وَ أَقِیمُواْ وُجُوهَکُمْ عِندَ کُلِّ مَسْجِدٍ پرسیدم. و ایشان فرمود: «این همان قبله است».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۵، ص۸۰
تهذیب الأحکام، ج۲، ص۴۳/ وسایل الشیعهًْ، ج۴، ص۲۹۶/ بحار الأنوار، ج۸۱، ص۷۵/ العیاشی، ج۲، ص۱۲/ نور الثقلین/ البرهان/ البرهان
۲ -۲
(اعراف/ ۲۹)

الباقر (علیه السلام)- هُوَ إِلَی الْقِبْلَهًِْ لَیْسَ فِیهَا عِبَادَهًُْ الْأَوْثَانِ خَالِصاً مُخْلَصاً.

امام باقر ( یعنی به‌سوی قبله که در آن عبادت بت‌ها انجام نمی‌گیرد و عبادت در آن فقط برای خداست.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۵، ص۸۰
مستدرک الوسایل، ج۳، ص۱۶۸/ البرهان
۲ -۳
(اعراف/ ۲۹)

الصّادق (علیه السلام)- عَنْ مُحَمَّدِ‌بْنِ‌عَلِیٍّ الْحَلَبِیّ عَنْ أبِی‌عَبْدِ اللهِ (علیه السلام) فِی قَوْلِهِ تَعَالَی وَ أَقِیمُوا وُجُوهَکُمْ عِنْدَ کُلِّ مَسْجِدٍ قَالَ مَسَاجِدُ مُحْدَثَهًٌْ فَأُمِرُوا أَنْ یُقِیمُوا وُجُوهَهُمْ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَام.ِ

امام صادق ( محمّدبن‌علی حلبی گوید: امام صادق (درباره‌ی این سخن خدای عزّوجلّ: وَ أَقِیمُواْ وُجُوهَکُمْ عِندَ کُلِّ مَسْجِدٍ فرمود: «مساجدی بنا شده و به آنان امر شده که در هنگام نماز رو به مسجدالحرام بایستند».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۵، ص۸۰
تهذیب الأحکام، ج۲، ص۴۳/ وسایل الشیعهًْ، ج۴، ص۲۹۶/ بحار الأنوار، ج۸۱، ص۶۶/ العیاشی، ج۲، ص۱۲/ البرهان/ نور الثقلین
۲ -۴
(اعراف/ ۲۹)

الصّادق (علیه السلام)- عَنِ الْحُسَیْنِ‌بْنِ‌مِهْرَانَ عَنْ أبِی‌عَبْدِ اللهِ (علیه السلام) فِی قَوْلِهِ وَ أَقِیمُوا وُجُوهَکُمْ عِنْدَ کُلِّ مَسْجِدٍ قَالَ یَعْنِی الْأَئِمَّهًَْ.

امام صادق ( حسین‌بن‌مهران گوید: امام صادق (فرمود: وَ أَقِیمُوا وُجُوهَکُمْ عِنْدَ کُلِّ مَسْجِدٍ یعنی ائمّه (.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۵، ص۸۲
بحار الأنوار، ج۲۳، ص۳۳۱/ العیاشی، ج۲، ص۱۲/ نور الثقلین

درحالی‌که دین [خود] را برای او خالص گردانید

۳ -۱
(اعراف/ ۲۹)

الباقر (علیه السلام)- لَیْسَ فِیهَا عِبَادَهًُْ الْأَوْثَانِ خَالِصاً مُخْلَصاً.

امام باقر ( آن عبادت بت‌ها انجام نمی‌گیرد و عبادت در آن فقط برای خدا است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۵، ص۸۲
مستدرک الوسایل، ج۳، ص۱۶۸/ البرهان

[و بدانید] همان‌گونه که در آغاز شما را آفرید، [بار دیگر در رستاخیز] بازمی‌گردید

۴ -۱
(اعراف/ ۲۹)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- قَوْلُهُ کَمَا بَدَأَکُمْ تَعُودُونَ یَرْوِی عَنِ النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) أنَّهُ قَالَ تُحْشَرُونَ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ عُرَاهًًْ حُفَاهًًْ عُزْلًا کَما بَدَأْنا أَوَّلَ خَلْقٍ نُعِیدُهُ وَعْداً عَلَیْنا إِنَّا کُنَّا فاعِلِینَ.

پیامبر ( کَما بَدَأَکُمْ تَعُودُونَ؛ از پیامبر (روایت شده که فرمود: «روز قیامت لخت و پابرهنه و دور از هم محشور می‌شوید و این آیه را بیان را نمودند، [سپس] همانگونه که آفرینش را آغاز کردیم، آن را باز می‌گردانیم این وعده‌ای است بر ما و قطعاً آن را انجام خواهیم داد».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۵، ص۸۲
بحار الأنوار، ج۷، ص۱۲/ نور الثقلین
۴ -۲
(اعراف/ ۲۹)

ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- تُُبْعَثُونَ عَلَی مَا مِتُّمْ عَلَیْهِ؛ الْمُؤْمِنُ عَلَی إِیمَانِهِ وَ الْکافِرُ عَلَی کُفْرِهِ.

ابن‌عبّاس ( در قیامت، همان‌طور که در دنیا بودید و بر آن حالت مردید، مبعوث خواهید شد، مؤمن بر همان ایمانی که داشته و کافر طبق همان کفری که داشته محشور خواهد گشت.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۵، ص۸۲
بحار الأنوار، ج۷، ص۱۲/ نور الثقلین
۴ -۳
(اعراف/ ۲۹)

ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- کَمَا بَدَأَکُمْ تَعُودُونَ أَیْ فِی الْقِیَامَهًِْ.

ابن‌عبّاس ( کَمَا بَدَأَکُمْ تَعُودُونَ یعنی در روز قیامت.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۵، ص۸۲
القمی، ج۱، ص۲۲۶/ البرهان
۴ -۴
(اعراف/ ۲۹)

علی‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- قَوْلُهُ کَما بَدَأَکُمْ تَعُودُونَ فَرِیقاً هَدی وَ فَرِیقاً حَقَّ عَلَیْهِمُ الضَّلالَةُ قَالَ خَلَقَهُمْ حِینَ خَلَقَهُمْ مُؤْمِناً وَ کَافِراً وَ شَقِیّاً وَ سَعِیداً وَ کَذَلِکَ یَعُودُونَ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ مُهْتَدٍ وَ ضَالٌّ یَقُولُ إِنَّهُمُ اتَّخَذُوا الشَّیاطِینَ أَوْلِیاءَ مِنْ دُونِ اللهِ وَ یَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ مُهْتَدُونَ وَ هُمُ الْقَدَرِیَّهًُْ الَّذِینَ یَقُولُونَ لَا قَدَرَ وَ یَزْعُمُونَ أَنَّهُمْ قَادِرُونَ عَلَی الْهُدَی وَ الضَّلَالَهًِْ وَ ذَلِکَ إِلَیْهِمْ إِنْ شَاءُوا اهْتَدَوْا وَ إِنْ شَاءُوا ضَلُّوا وَ هُمْ مَجُوسُ هَذِهِ الْأُمَّهًِْ وَ کَذَبَ أَعْدَاءُ اللَّهِ الْمَشِیَّهًُْ وَ الْقُدْرَهًُْ لِلَّهِ کَما بَدَأَکُمْ تَعُودُونَ مَنْ خَلَقَهُ اللَّهُ شَقِیّاً یَوْمَ خَلَقَهُ کَذَلِکَ یَعُودُ إِلَیْهِ وَ مَنْ خَلَقَهُ سَعِیداً یَوْمَ خَلَقَهُ کَذَلِکَ یَعُودُ إِلَیْهِ سَعِیداً قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) الشَّقِیُّ مَنْ شَقِیَ فِی بَطْنِ أُمِّهِ وَ السَّعِیدُ مَنْ سَعِدَ فِی بَطْنِ أُمِّهِ.

علیّ‌بن‌ابراهیم ( کمَا بَدَأَکُمْ تَعُودُونَ، فَرِیقًا هَدَی وَ فَرِیقًا حَقَّ عَلَیْهِمُ الضَّلاَلَةُ؛ هنگامی‌که آنان را آفرید، آنان را به‌صورت مؤمن و کافر، بدبخت و سعادتمند آفرید و به‌همین‌صورت در روز قیامت برخی هدایت‌شده و برخی گمراه باز خواهند گشت. خداوند تبارک‌وتعالی می‌فرماید: آن‌ها [کسانی هستند که] شیاطین را به‌جای خداوند، اولیای خود انتخاب کردند و گمان می‌کنند هدایت یافته‌اند!. (اعراف/۳۰) منظور قدریّه‌ای هستند که به قدر اعتقاد ندارند و ادّعا می‌کنند که بر هدایت و گمراهی قادرند و این اختیار را خودشان در دست دارند؛ اگر بخواهند هدایت می‌شوند و هرگاه بخواهند گمراه می‌شوند. آنان مجوس این امّتند. دشمنان خدا دروغ می‌گویند، مشیّت و قدرت از آن خدا است؛ کَمَا بَدَأَکُمْ تَعُودُونَ هرکه او را بدبخت آفریده است، بدبخت به‌سوی او باز خواهد گشت و هرکه در هنگام خلقت او را سعادتمند آفریده است، به‌این‌صورت به‌سوی ما باز خواهد گشت». رسول خدا (می‌فرماید: «بدبخت آن است که در شکم مادرش بدبخت بوده است و سعادتمند کسی است که در شکم مادرش از سعادت و خوشبختی برخوردار بوده است».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۵، ص۸۲
بحار الأنوار، ج۵، ص۹/ البرهان/ القمی، ج۱، ص۲۲۶/ نور الثقلین
بیشتر