آیه إِنَّ الَّذينَ كَذَّبُوا بِآياتِنا وَ اسْتَكْبَرُوا عَنْها لا تُفَتَّحُ لَهُمْ أَبْوابُ السَّماءِ وَ لا يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ حَتَّى يَلِجَ الْجَمَلُ في سَمِّ الْخِياطِ وَ كَذلِكَ نَجْزِي الْمُجْرِمينَ [40]
كسانى كه آيات ما را تكذيب كردند، و دربرابر آن تكبّر ورزيدند، [هرگز] درهاى آسمان به رويشان گشوده نمى‌شود؛ و [هيچ‌گاه] داخل بهشت نخواهند شد مگر اينكه شتر از سوراخ سوزن بگذرد! اين‌گونه، مجرمان را كيفر مى‌دهيم.
الباقر (علیه السلام)- عَنْ ضُرَیْسٍ عَنْ أبِی‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) فی قَوْلِهِ تَعَالَی: وَ لا یَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ حَتَّی یَلِجَ الْجَمَلُ فِی سَمِّ الْخِیاطِ قَالَ نَزَلَتْ فِی طَلْحَهًَْ وَ الزُّبَیْرِ وَ الْجَمَلُ جَمَلُهُمْ.
امام باقر ( ضریس گوید: امام باقر (در مورد آیه: لایَدْخُلُونَ الجَنَّةَ حَتَّی یَلِجَ الجَمَلُ فِی سَمِّ الْخِیاطِ فرمود: «این آیه درباره‌ی طلحه و زبیر نازل شده است و جَمَل در آیه‌ی جَمَل آنان است».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- عَلِمَ الْمَحْفُوظُونَ مِنْ أَصْحَابِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) وَ عَائِشَهًُْ بِنْتُ أَبِی‌بَکْرٍ أَنَّ أَصْحَابَ الْجَمَلِ وَ أَصْحَابَ النَّهْرَوَانِ مَلْعُونُونَ عَلَی لِسَانِ النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) وَ لا یَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ حَتَّی یَلِجَ الْجَمَلُ فِی سَمِّ الْخِیاطِ.
امام علی ( ابوالطفیل گفت: از علی (شنیدم که می‌گفت: «صحابه‌ی پیامبر (که سخنان آن حضرت را حفظ کرده بودند و عایشه بنت ابوبکر می دانند که پیامبر (اصحاب جمل و اصحاب خوارج را لعن کرده است. وَ لا یَدْخُلُونَ الجَنَّةَ حَتَّی یَلِجَ الجَمَلُ فِی سَمِّ الْخِیاط.
الباقر (علیه السلام)- عَنْ جَابِرٍ الْجُعْفِی عَنْ أبِی‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) قَالَ: إِذَا أَرَادَ اللَّهُ قَبْضَ الْکَافِرِ قَالَ یَا مَلَکَ الْمَوْتِ انْطَلِقْ أَنْتَ وَ أَعْوَانُکَ إِلَی عَدُوِّی فَیَجِیئُهُ مَلَکُ الْمَوْتِ بِوَجْهٍ کَرِیهٍ مَعَهُ خَمْسُمِائَهًِْ مَلَکٍ أَعْوَاناً مَعَهُمْ سِیَاطٌ مِنْ قَلْبِ جَهَنَّمَ تَلْتَهِبُ تِلْکَ السِّیَاطُ فَیَضْرِبُهُ بِالسَّفُّودِ ضَرْبَهًًْ فَلَا یَبْقَی مِنْهُ شُعْبَهًٌْ إِلَّا أَنْشَبَهَا فِی کُلِّ عِرْقٍ وَ مَفْصِلٍ ثُمَّ یَجْذِبُهُ جَذْبَهًًْ فَیَسُلُّ رُوحَهُ مِنْ قَدَمَیْهِ بَسْطا فَإِذَا بَلَغَتِ الْحُلْقُومَ ضَرَبَتِ الْمَلَائِکَهًُْ (علیهم السلام) وَجْهَهُ وَ دُبُرَهُ وَ قِیلَ أَخْرِجُوا أَنْفُسَکُمُ الْیَوْمَ تُجْزَوْنَ عَذابَ الْهُونِ بِما کُنْتُمْ تَقُولُونَ عَلَی اللهِ غَیْرَ الْحَقِّ وَ کُنْتُمْ عَنْ آیاتِهِ تَسْتَکْبِرُونَ وَ ذَلِکَ قَوْلُهُ یَوْمَ یَرَوْنَ الْمَلائِکَةَ لا بُشْری یَوْمَئِذٍ لِلْمُجْرِمِینَ وَ یَقُولُونَ حِجْراً مَحْجُوراً فَیَقُولُونَ حَرَاماً عَلَیْکُمُ الْجَنَّهًُْ مُحَرَّماً وَ قَالَ یَخْرُجُ رُوحُهُ فَیَضَعُهُ مَلَکُ الْمَوْتِ بَیْنَ مِطْرَقَهًٍْ وَ سَنْدَانٍ فَیَفْضَحُ أَطْرَافَ أَنَامِلِهِ وَ آخِرُ مَا یُشْدَخُ مِنْهُ الْعَیْنَانِ فَیَسْطَعُ لَهَا رِیحٌ مُنْتِنٌ یَتَأَذَّی مِنْهُ أَهْلُ السَّمَاءِ کُلُّهُمْ أَجْمَعُونَ فَیَقُولُونَ لَعْنَهًُْ اللَّهِ عَلَیْهَا مِنْ رُوحٍ کَافِرَهًٍْ مُنْتِنَهًٍْ خَرَجَتْ مِنَ الدُّنْیَا فَیَلْعَنُهُ اللَّهُ وَ یَلْعَنُهُ اللَّاعِنُونَ فَإِذَا أُتِیَ بِرُوحِهِ إِلَی السَّمَاءِ الدُّنْیَا أُغْلِقَتْ عَنْهُ أَبْوَابُ السَّمَاءِ وَ ذَلِکَ قَوْلُهُ لا تُفَتَّحُ لَهُمْ أَبْوابُ السَّماءِ وَ لا یَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ حَتَّی یَلِجَ الْجَمَلُ فِی سَمِّ الْخِیاطِ وَ کَذلِکَ نَجْزِی الْمُجْرِمِینَ یَقُولُ اللَّهُ رُدُّوهَا عَلَیْهِ فَمِنْهَا خَلَقْتُهُمْ وَ فِیهَا أُعِیدُهُمْ وَ مِنْهَا أُخْرِجُهُمْ تَارَهًًْ أُخْرَی.
امام باقر ( جابر جعفی گوید: امام باقر (فرمود: هنگامی‌که خداوند بخواهد جان کافر را بگیرد، میفرماید: «ای ملک الموت، با یارانت به‌سوی دشمن من برو ... پس ملک الموت با چهره ای زشت و سیاه به‌سوی او می رود. .. گروه بسیاری با او هستند و پانصد فرشته او را یاری می کنند و به همراه خود شلاق هایی از دل جهنّم دارند که شعله می کشد و با خود شعله‌ی سیاه و شعله ای از شعله های جهنّم دارند... با عصای آهنی ضربه ای به او می زند که در همه‌ی رگ و پی بدنش نفوذ می کند سپس او را می کشاند بهطوری که جان او از کف پایش بالا می آید...؛ پس وقتی که جان به حلقوم رسید، فرشتگان به‌صورت و پشتش ضربه ای می زنند و به او می گویند: جان خود را خارج سازید! امروز در برابر دروغ‌هایی که به خدا بستید و نسبت به آیات او تکبّر ورزیدید، مجازات خوارکننده‌ای خواهید دید»! [به حال آنها تأسف خواهی خورد] و این است معنای قول خداوند که فرمود: [آنها به آرزوی خود می‌رسند]. (انعام/۹۳)، امّا روزی که فرشتگان را می‌بینند، روز بشارت برای مجرمان نخواهد بود [بلکه روز مجازات و کیفر آنان است]!. (فرقان/۲۲) آن ها می گویند: بهشت بر شما حرام باد و می گویند روح او از بدن جدا می شود و ملک الموت او را بین پتک و سندانی می گذارد و از ناخن هایش خون فواره می زند و آخرین چیزی که از او بیرون کشیده می شود چشمان اوست و بوی تعفن شدیدی از او به مشام می رسد که همه‌ی اهل آسمان از آن احساس اشمئزاز می کنند و می گویند: لعنت خداوند بر او باد، بر روح کافر بدبویی که از دنیا خارج شد و خداوند او را لعنت کند و لعنت کنندگان، او را لعن کنند و هنگامی‌که روح او به آسمان دنیا برود، درهای آسمان بسته می شود که در این آیه آمده است: لا تُفَتَّحُ لَهُمْ أَبْوابُ السَّماءِ وَ لا یَدْخُلُونَ الجَنَّةَ حَتَّی یَلِجَ الْجَمَلُ فِی سَمِّ الْخِیاطِ وَ کَذلِکَ نَجْزِی الْمجْرِمِینَ خداوند می فرماید: آتش را دوباره به او برگردانید که من انسان را از آن آفریده ام و به آن باز می گردانم و بار دیگر از آن خارج می کنم».
الباقر (علیه السلام)- أَمَّا الْمُؤْمِنُونَ فَتُرْفَعُ أَعْمَالُهُمْ وَ أَرْوَاحُهُمْ إِلَی السَّمَاءِ فَتُفَتَّحُ لَهُمْ أَبْوَابُهَا وَ أَمَّا الْکَافِرُ فَیَصْعَدُ بِعَمَلِهِ وَ رُوحِهِ حَتَّی إِذَا بَلَغَ إِلَی السَّمَاءِ نَادَی مُنَادٍ اهْبِطُوا بِهِ إِلَی سِجِّینٍ وَ هُوَ وَادٍ بِحَضْرَمَوْتَ یُقَالُ لَهُ بَرَهُوتُ.
امام باقر ( امّا اعمال و ارواح مؤمنان به آسمان برده میشود و درهای آسمان برای آنان باز میشود. امّا عمل و روح انسان کافر بالا برده میشود و هنگامی‌که به آسمان میرسد، فرشته‌ای این ندا را سر می‌دهد: او را به سجّین پایین ببرید. و آن درّه‌ای است در حضرموت که به آن برهوت میگویند.
علی‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- الدَّلِیلُ عَلَی أَنَّ جِنَانَ الْخُلْدِ فِی السَّمَاءِ قَوْلُهُ لا تُفَتَّحُ لَهُمْ أَبْوابُ السَّماءِ وَ لا یَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ الْآیَهًَْ.
علیّ‌بن‌ابراهیم ( دلیل اینکه بهشت جاودان در آسمان است این سخن خدای عزّوجلّ است: لاَ تُفَتَّحُ لَهُمْ أَبْوَابُ السَّمَاء وَ لاَ یَدْخُلُونَ الجَنَّةَ.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- تُفَتَّحُ أَبْوَابُ السَّمَاءِ فِی خَمْسَهًِْ مَوَاقِیتَ عِنْدَ نُزُولِ الْغَیْثِ وَ عِنْدَ الزَّحْفِ وَ عِنْدَ الْأَذَانِ وَ عِنْدَ قِرَاءَهًِْ الْقُرْآنِ وَ مَعَ زَوَالِ الشَّمْسِ وَ عِنْدَ طُلُوعِ الْفَجْرِ.
امام علی ( درهای آسمان پنج وقت به روی شما گشوده میشود: ۱ هنگام نزول باران. ۲ در موقع حمله به دشمن. ۳ موقع اذان. ۴ موقع قرائت قرآن. ۵ هنگام ظهر و موقع طلوع فجر.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- أَمَّا أَقْفَالُ السَّمَاوَاتِ فَالشِّرْکُ بِاللَّهِ وَ مَفَاتِیحُهَا قَوْلُ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّه.
امام علی ( امّا قفل‌های آسمان‌ها شریک قرار دادن به خداست و کلیدهای آن گفتن لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ است.
الباقر (علیه السلام)- عَنْ جَابِرِ‌بْنِ‌یَزِِیدَ الْجُعْفِیِّ عَنْ ابِی‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) فِی حَدِیثِ قَبْضِ رُوحِ الْکَافِرِ وَ قَالَ یَخْرُجُ رُوحُهُ فَیَضَعُهُ مَلَکُ الْمَوْتِ بَیْنَ مِطْرَقَهًٍْ وَ سَنْدَانٍ فَیَفْضَحُ أَطْرَافَ أَنَامِلِهِ وَ آخِرُ مَا یُشْدَخُ مِنْهُ الْعَیْنَانِ فَیَسْطَعُ لَهَا رِیحٌ مُنْتِنٌ یَتَأَذَّی مِنْهُ أَهْلُ السَّمَاءِ کُلُّهُمْ أَجْمَعُونَ فَیَقُولُونَ لَعْنَهًُْ اللَّهِ عَلَیْهَا مِنْ رُوحٍ کَافِرَهًٍْ مُنْتِنَهًٍْ خَرَجَتْ مِنَ الدُّنْیَا فَیَلْعَنُهُ اللَّهُ وَ یَلْعَنُهُ اللَّاعِنُونَ فَإِذَا أُتِیَ بِرُوحِهِ إِلَی السَّمَاءِ الدُّنْیَا أُغْلِقَتْ عَنْهُ أَبْوَابُ السَّمَاء وَ ذَلِکَ قَوْلُهُ لا تُفَتَّحُ لَهُمْ أَبْوابُ السَّماءِ وَ لا یَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ حَتَّی یَلِجَ الْجَمَلُ فِی سَمِّ الْخِیاطِ وَ کَذلِکَ نَجْزِی الْمُجْرِمِینَ یَقُولُ اللَّهُ رُدُّوهَا عَلَیْهِ فَمِنْهَا خَلَقْتُهُمْ وَ فِیهَا أُعِیدُهُمْ وَ مِنْهَا أُخْرِجُهُمْ تَارَةً أُخْرَی.
امام باقر ( جابربن‌یزید جعفی گوید: از امام باقر (در حدیث‌گرفتن روح کافر روایت شده است که فرمود: «روح او خارج میشود و فرشته مرگ آن را میان چکش و سندان قرار می‌دهد. پس سر انگشتانش را جدا میکند و در پایان چشم هایش را می‌شکافد. بویی گند از آن می‌پیچد که همه‌ی دوزخیان از آن ناراحت می‌شوند و میگویند: لعنت خدا باد بر این روح کافر بدبویی که از دنیا خارج شده است. خدا و لعنتکنندگان آن را لعنت و نفرین میکنند و هرگاه روح وی به آسمان زیرین آورده میشود، درهای آسمان به روی او بسته میشود و این همان گفته‌ی خداوند تبارک‌وتعالی است: لاَ تُفَتَّحُ لَهُمْ أَبْوَابُ السَّمَاء وَ لاَ یَدْخُلُونَ الجَنَّةَ حَتَّی یَلِجَ الجَمَلُ فِی سَمِّ الْخِیَاطِ وَ کَذَلِکَ نَجْزِی المُجْرِمِینَ. خدای عزّوجلّ میفرماید: «آن را به او برگردانید. ما شما را از آن [زمین] آفریدیم و در آن بازمی‌گردانیم و بار دیگر [در قیامت] شما را از آن بیرون می‌آوریم!. (طه/۵۵).
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- وَ لا یَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ حَتَّی یَلِجَ الْجَمَلُ فِی سَمِّ الْخِیاطِ وَ مَعْنَاهُ أَنَّهُمْ لَا یَدْخُلُونَ الْجَنَّهًَْ أَبَداً کَمَا لَا یَلِجُ الْجَمَلُ فِی سَمِّ الْخِیَاطِ أَبَداً.
ابن‌عبّاس ( وَ لا یَدْخُلُونَ الجَنَّةَ حَتَّی یَلِجَ الجَمَلُ فِی سَمِّ الْخِیاط؛ معنیش آن است که ایشان هرگز داخل بهشت نمی‌شوند؛ چنانکه شتر در سوراخ سوزن هرگز داخل نمی شود.