آیه ۱۶۹ - سوره اعراف

آیه فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ وَرِثُوا الْكِتابَ يَأْخُذُونَ عَرَضَ هذَا الْأَدْنى وَ يَقُولُونَ سَيُغْفَرُ لَنا وَ إِنْ يَأْتِهِمْ عَرَضٌ مِثْلُهُ يَأْخُذُوهُ أَ لَمْ يُؤْخَذْ عَلَيْهِمْ ميثاقُ الْكِتاب أَنْ لا يَقُولُوا عَلَى اللهِ إِلاَّ الْحَقَّ وَ دَرَسُوا ما فيهِ وَ الدَّارُ الْآخِرَةُ خَيْرٌ لِلَّذينَ يَتَّقُونَ أَ فَلا تَعْقِلُونَ [169]

پس از آن‌ها، فرزندانى [ناصالح] جاى آن‌ها را گرفتند كه وارث كتاب [تورات] شدند؛ [امّا با اين حال]، متاع زودگذر اين دنياى پست را گرفته، [براطاعت فرمان خدا ترجيح مى‌دهند] و مى‌گويند: «[اگر ما گنهكاريم توبه مى‌كنيم] و به‌زودى بخشيده خواهيم شد». امّا اگر متاع ديگرى همانند آن به دستشان بيفتد، آن را [نيز] مى‌گيرند، آيا در كتاب آسمانى از آن‌ها پيمان‌گرفته‌نشده كه بر خدا [دروغ نبندند، و] جز حق نگويند، و آن‌ها آنچه را در آن [كتاب آسمانى] است آموخته‌اند؟! و سراى آخرت براى پرهيزگاران بهتر است، آيا نمى‌انديشيد؟!

پس از آن‌ها، فرزندانی [ناصالح] جای آن‌ها را گرفتند که وارث کتاب [تورات] شدند

۱ -۱
(اعراف/ ۱۶۹)

السّجّاد (علیه السلام)- فَانْظُرْ لِنَفْسِکَ فَإِنَّهُ لَا یَنْظُرُ لَهَا غَیْرُکَ وَ حَاسِبْهَا حِسَابَ رَجُلٍ مَسْئُولٍ وَ انْظُرْ کَیْفَ شُکْرُکَ لِمَنْ غَذَّاکَ بِنِعَمِهِ صَغِیراً وَ کَبِیراً فَمَا أَخْوَفَنِی أَنْ تَکُونَ کَمَا قَالَ اللَّهُ فِی کِتَابِهِ فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ وَرِثُوا الْکِتابَ یَأْخُذُونَ عَرَضَ هذَا الْأَدْنی وَ یَقُولُونَ سَیُغْفَرُ لَنا.

امام سجّاد ( متوجّه خود باش هیچ‌کس ملاحظه تو را نخواهد کرد. و به حساب خویش چنان رسیدگی کن که از تو بازخواست خواهند نمود. دقّت کن چگونه سپاسی کسی را داشته‌ای که از کوچکی تربیت و تغذیه‌ات نموده تا بزرگی. بیم آن دارم که مشمول این آیه شوی؛ فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ وَرِثُوا الْکِتابَ یَأْخُذُونَ عَرَضَ هذَا الْأَدْنی وَ یَقُولُونَ سَیُغْفَرُ لَنا.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۵، ص۳۸۴
بحار الأنوار، ج۷۵، ص۱۳۱/ تحف العقول، ص۲۷۵

[امّا با این حال]، متاع زودگذر این دنیای پست را گرفته

۲ -۱
(اعراف/ ۱۶۹)

علی‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- یَأْخُذُونَ عَرَضَ هذَا الْأَدْنَی یَعْنِی مَا یُعْرَضُ لَهُمْ مِنَ الدُّنْیَا.

علیّ‌بن‌ابراهیم ( یَأْخُذُونَ عَرَضَ هَذَا الأدْنَی؛ یعنی آنچه از دنیا برای آنان اتّفاق می‌افتد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۵، ص۳۸۴
البرهان

آیا پیمان کتاب [خدا] از آن‌ها گرفته نشده که بر خدا [دروغ نبندند، و] جز حق نگویند

۳ -۱
(اعراف/ ۱۶۹)

الصّادق (علیه السلام)- إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی عَیَّرَ عِبَادَهُ بِآیَتَیْنِ مِنْ کِتَابِهِ أَنْ لَا یَقُولُوا حَتَّی یَعْلَمُوا وَ لَا یَرُدُّوا مَا لَمْ یَعْلَمُوا قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ أَ لَمْ یُؤْخَذْ عَلَیْهِمْ مِیثاقُ الْکِتابِ أَنْ لا یَقُولُوا عَلَی اللهِ إِلَّا الْحَقَّ وَ قَالَ بَلْ کَذَّبُوا بِما لَمْ یُحِیطُوا بِعِلْمِهِ وَ لَمَّا یَأْتِهِمْ تَأْوِیلُهُ.

امام صادق ( همانا خدا بندگان خویش را به دو آیه از کتابش مختص کرده است تا چیزی را نگویند تا اینکه آن را بدانند و آنچه را نمی‌دانند، رد نکنند. خدای عزّوجلّ فرمود: أَلَمْ یُؤْخَذْ عَلَیْهِم مِّیثَاقُ الْکِتَابِ أَن لاَّ یِقُولُواْ عَلَی اللهِ إِلاَّ الحَقَّ و فرمود: بَلْ کَذَّبُواْ بِمَا لَمْ یُحِیطُواْ بِعِلْمِهِ وَ لَمَّا یَأْتِهِمْ تَأْوِیلُهُ (یونس/۳۹).

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۵، ص۳۸۴
الکافی، ج۱، ص۴۳/ العیاشی، ج۲، ص۳۶/ منیهًْ المرید، ص۲۱۵/ نور الثقلین/ البرهان

آنان بارها آن را خوانده‌اند

۴ -۱
(اعراف/ ۱۶۹)

علی‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- دَرَسُوا مَا فِیهِ یَعْنِی ضَیَّعُوهُ.

علیّ‌بن‌ابراهیم ( وَ دَرَسُواْ مَا فِیهِ یعنی آن را تباه کردند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۵، ص۳۸۴
البرهان
بیشتر